واردات خودرو اگرچه هنوز عملی نشده اما قرار است طی هفتههای آینده به سرانجام برسد. بسیاری از فعالان، کارشناسان و البته مردم معتقدند آزادسازی واردات خودرو سبب رقابتی شدن بازار، کاهش قیمت و البته بهبود کیفیت خودرو در داخل میشود. با این حال اما کارشناسانی هم هستند که معتقدند صنعت خودرو نیاز به حمایت دارد و واردات به شکل انحصاری دردی را از وضعیت دوا نمیکند.
امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در این زمینه گفت: تصویر ذهنی مردم از صنعت خودرو به یک صنعت بی خاصیت برای اقتصاد تبدیل شده است به طوری که دولت سعی بر نمایش بهبود وضعیت این صنعت به شکلهای مختلف دارد.
وی تصریح داشت: فضا برای صنعت خودرو بسیار نامناسب است؛ نام گذاری ارابه مرگ، نکبت ملی و… بر صنعتی با قدمت بالا از سوی متولیانی که خود تعیین کننده مسیر این صنعت میباشد، جای تأسف دارد. مسئولین و سیاست گذارانی که خود سکان دار وزارت صمت را انتخاب کرده اند، حالا مدعی شکست صنعت خودرو توسط همین وزیر میباشند؛ درحالی که زیر ساختها و نحوه برخورد با این صنعت را به درستی نمیدانند!
این کارشناس حوزه خودرو ادامه داد: به طور نمونه وکلای مجلس که اینقدر به دنبال داخلی سازی بودند چه مشکلی را از جلوی حرکت صنعت خودروسازی برداشته اند! خاموشی صنعت برای هیچ کسی مهم نیست و صنعت خودرو از همه طرف تحت فشار قرار گرفته است؛ وزیر صمت با فشارنمایندگان مجلس بشدت به دنبال واردات خودرو است و مسئله داخلی سازی حوزه خودرو در عمل به حاشیه رفته است و همه منتظر آزاد سازی وارادات خودرو و قطعه میباشند.
کاکایی با اشاره به تداوم مشکلات در بخش صنعت خودروسازی میگوید: قطعی برق، چالشهای بین المللی، کمبود نقدینگی و تورم و آزاد سازی واردات، رکود شدید در بازار خودرو ایجاد کرده و در ماههای آینده با چالشهای جدید در تولید و قیمت خودرو مواجه خواهیم شد.
وی تأکید داشت: قیمت دستوری باید برچیده میشد و نرخ گذاری خودرو آزاد میشد، اما با چه ساختاری مهم است. به عنوان مثال قیمت خودروهای وارد شده به بورس مانند هایما از قیمت بازار ارزانتر است؛ اما مشتری زیادی ندارد؛ این یعنی در شش ماه دوم سال با چالش فروش خودرو در بازار مواجه خواهیم شد. اگر ۶ میلیون نفر برای خودرو در بورس صف میکشند برای خودرو صف نمیکشن بلکه برای رانت خواری ولاتاری ملی صف میکشن!
این کارشناس حوزه خودرو با تأکید بر اینکه اگر بساط لاتاری ملی جمع شود، خودروساز باید در به در دنبال مشتری بگردد؛ گفت: در شش ماه دوم سال بازار با چالش بزرگ و عجیب و غریب از این منظر مواجه خواهد شد.
کاکایی میگوید: بازار به دلیل کاهش قدرت خرید مردم با کمبود مشتری مواجه شده است. مردم عادی از تقاضا و هزینه خرید خودرو عقب هستند و باید باور کنیم که این ۶ میلیون مشتری که در صف خرید خودروی بورسی قرار گرفته اند آنها به دنبال سود هستند نه مصرف کننده واقعی خودرو!
وی ادامه داد: مسئولین باور کرده اند که این تعداد صف کشی برای خرید خودرو دربورس، مصرف کشوراست در حالی که خودشان بهتر میدانند این رانت جدیدی است که در بازار راه انداخته اند وبه احتمال زیاد در نیمه دوم سال با چالش جدی تولید خودرو مواجه خواهیم شد.
کاکایی کمبود نقدینگی را موضوع مهم چالش بر انگیز در صنعت خودرو میداند و میگوید: از ابتدای سال تا کنون اقتصاد کشوربا بیش از ۴۰ درصد افزایش هزینه روبرو شده، یعنی ۴۰ درصد هزینه تولید هم بیشترشده است یعنی نظم درآمدی به هم خورده و بانکها به دو شرکت ورشکسته خودرو ساز وام نمیدهد چراکه بالای ۱۰۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته و بیش از ۱۷۰ هزار میلیارد تومان بدهی این دوشرکت چالش جدی برای صنعت خودرو سازی کشور ایجاد کرده است.
وی با اشاره به واردات خودرو گفت: به دلیل محدودیت در واردات که حدود یک میلیارد دلار میباشد و به شدت انحصاری هم خواهد بود به طور موقت قیمت برخی خودروهای ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومانی کمی کاهش مییابد، اما چون ظرفیت اقتصاد جوابگو نخواهد بود پس از دو سه ماه قیمتها به شدت بالا میرود.
کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: در این زمان که به طور موقت قیمتها کمی ریزش میکند مردم فروشنده خودروهای خود در بازار میشوند و دلالان به دنبال جمع آوری این خودرو از سطح بازارمی باشند.
وی تصریح داشت: پس از دو – سه ماه قیمتها به دلیل محدودیتهای ارزی و ظرفیت اقتصادی حاکم بر کشور، بالا کشیده میشود و اینجا ست که دوباره مردم و مشتری واقعی خودرو متضرر اصلی این جریان سازیها خواهند شد.