مهدی ولی پور روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا در پاسخ به این سوال که هدف از راه اندازی مراکز کنترل و هماهنگی عملیات (EOC) در هلال احمر چه بوده، اظهار داشت: وقوع سوانح طبیعی و انسان ساخت از گذشته تاکنون در همه نقاط جهان سبب بروز مشکلات و وارد آوردن خسارات مالی و تلفات جانی فراوان به جوامع و بروز آثار نامطلوب اقتصادی و اجتماعی برای بشر بوده که ایران نیز به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، وسعت و گستردگی پهنه، هیچ گاه از بروز این قبیل سوانح و حوادث مصون نبوده که برای کنترل، مقابله و کاهش اثرات ناشی از آن باید راهکارهایی داشت تا شاهد کمترین سطح از آسیب ها، خسارات و تلفات باشیم.
وی توضیح داد: عموما در مواجهه با انواع سوانح و حوادث طبیعی و غیر طبیعی بهترین کار، رعایت نکات پیشگیرانه و کاهش بروز حوادث است و در حوادث طبیعی که برخی آنها قابل پیش بینی و پیشگیری نیست، افزایش توان آمادگی و مواجهه و کاهش آسیب پذیری در مرحله پیش از وقوع و ارتقا قابلیت پاسخگویی و مقابله سریع، موثر، هماهنگ و کارآمد در مرحله هنگام و بعد از وقوع باید مد نظر باشد.
رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر ادامه داد: در همین راستای جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران به منظور تقویت ساختار فرماندهی و هدایت نیروهای عملیاتی خود در زمان بروز حوادث و سوانح، در سال ۱۳۹۰ اقدام به ایجاد واحدی با عنوان مدیریت کنترل و هماهنگی عملیات در سازمان امداد و نجات و ایجاد ۳۱ مرکز کنترل و هماهنگی عملیات در جمعیت هلال احمر استان های کشور کرد که نظارت بر عملکرد آنها در معاونت عملیات سازمان امداد و نجات و بر عهده مدیریت کنترل و هماهنگی عملیات این سازمان است و میتوان گفت از سال ۹۱ نیز اطلاعات دقیق و مطمئنی از حوادث مختلف در سطح کشور در این مرکز وجود دارد.
ولی پور اضافه کرد: یکی از ضرورت های جمعیت هلال احمر داشتن مرکزی جهت تصمیم سازی و تصمیم گیری در شرایط اضطرار است که این مراکز به عنوان مغز متفکر یا فعال این جمعیت فعال هستند.
وی افزود: این مراکز کنترل یا EOC ها هستند که وظیفه اصلی آنها جمع آوری اطلاعات کل سوانح در سطح استانها می باشد، به این ترتیب که هر جایی از کشور اتفاقی رخ دهد، اطلاعات را دریافت و بعد از تجزیه و تحلیل، به تیم های پاسخگو، عملیات را اعلام کرده و آنها نیز به محل حادثه اعزام می شوند و در این مراکز اپراتورهای آموزش دیده ای به صورت ۲۴ ساعته و در طول هفت روز هفته حضور دارند که پاسخگویی به شماره ملی امداد و نجات ۱۱۲ را بر عهده دارند.
رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر گفت: یکی از سرمایه های اصلی هلال احمر استفاده از ظرفیت امدادگران و نجاتگران است که در حال حاضر از نجاتگران داوطلب با تجربه که از قبل دوره های مختلف آموزش تخصصی را گذرانده و در پایگاه های امداد ونجات فعالیت داشته اند، در این مراکز استفاده می شوند.
وی اظهار داشت: هم اکنون ۳۵۰ نفر کارور (اپراتور) آموزش دیده داوطلب در سطح کشور داریم که دارای درجات نجاتگری و ایثار هستند، که مهمترین برنامه جمعیت هلال احمر ایجاد یک ساختار اداری مناسب است و نیازمندیم در این مراکز در مرحله نخست حداقل سه نفر به طور ثابت، بکارگیری شوند و ضمن اینکه مهمترین دغدغه جمعیت هلال احمر وضعیت شغلی و توانمندی سازی نیروها است که تا جای ممکن سعی شده رفع شود.
ولی پور اعلام کرد: طی سنوات قبل دوره های آموزشی و توان افزایی برای اپراتورهای برادر و خواهر مراکز پاسخگویی ۱۱۲ در سطح کشور برگزار و تلاش شد که مباحث مدیریت تماس و پاسخگویی در حوادث و چگونگی چرخه پاسخگویی که نقش مهمی در موفقیت یک عملیات نجات دارند را به اپراتورهای یادشده آموزش داده شود.
به گزارش ایرنا، این مراکز پس از انقلاب اسلامی در سطوح مختلف با عناوینی همچون اتاق بحران، مرکز عملیات و نظایر آن در هدایت سلسله عملیات امداد و نجات تاثیرگذار بودند که از سال ۹۰ در ساختار اداری نیز ایجاد شدند که به ( Emergency Operation Center ) و در اختصار EOC شناخته می شوند و طی چندسال فعالیت، با پیاده سازی تجربیات کسب شده از سوانح گذشته در سطح ملی و بین المللی نقش بسزایی را در ارائه خدمات به آسیب دیدگان ایفا کرده اند.
برخی از نقاط ضعف و گره های موجود در مدیریت حوادث مختلف، عدم هماهنگی درون بخشی و بین سازمانی، فقدان اطلاعات درست و پردازش غیرعلمی اطلاعات است که تجربه‌ها نشان داده که اگر لایه های اطلاعاتی مناسب و کافی در شرایط بحرانی در اختیار مدیران ستادی و صف قرار گیرد می‌تواند اجرای مراحل مختلف عملیات امداد و نجات را تسهیل کرده و خسارات مالی و جانی هنگام و پس از وقوع حوادث را کاهش دهد.
البته بسیاری از خسارت های جانی و مالی هنگام و پس از وقوع حادثه به دلیل عدم مدیریت مناسب منابع و سرعت عمل کم در تقسیم وظایف می باشد که نیاز است تمام دستگاه‌های اجرائی و امدادرسان هماهنگی های لازم را در جریان مدیریت درون سازمانی و برون سازمانی خود داشته باشند.
یکی از شاخصه های مدیریت بهینه حوادث، فعال سازی مراکز کنترل و هماهنگی عملیات است که در چنین مراکزی تمامی اطلاعات از قبیل میزان تخمین خسارت منطقه، وسعت مناطق عملیاتی، لایه های جغرافیایی و نقاط خطرپذیر، اطلاعات اقلام انبارها و تجهیزات و ناوگان ترابری، تجهیزات و امکانات ارتباطات رادیویی و مخابراتی و نیروهای عملیاتی و منابع در اختیار مدیران ستادی قرار می‌گیرد تا با تجزیه و تحلیل تمام اطلاعات بتوانند تصمیم و برنامه ریزی مناسب را برای انتقال به مدیران میدانی ارائه کنند تا در کوتاه ترین زمان ممکن بهترین خدمات به حادثه دیدگان ارائه شود.
ارائه خدمات امداد و نجات، اسکان و تغذیه اضطراری در زمان وقوع حوادث و سوانح، ارائه آموزش‌های امداد کمک‌های اولیه به اقشار مختلف جامعه، برنامه ریزی و اقدام برای آمادگی مقابله با حوادث و سوانح، ارسال محموله‌های کمک‌های بشردوستانه به کشورهای آسیب دیده و متأثر از حوادث طبیعی، غیرطبیعی و اعزام عوامل امدادی در داخل و خارج از کشور از جمله وظایف این سازمان راهبردی وابسته به جمعیت هلال احمر است.
سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر با بیش از ۳۰ سال تجربه در زمینه آمادگی و پاسخگویی سوانح در داخل و خارج از کشور به عنوان یکی از بخش‌های اصلی جمعیت هلال احمر محسوب می‌شود که با امکانات گسترده عملیاتی، پشتیبانی، مخابراتی، امداد هوایی، جاده‌ای، دریایی، کوهستان و شهری، عملیات امداد و نجات را در فصول مختلف سال و برای خدمات رسانی به آسیب دیدگان و متاثرین از انواع حوادث و سوانح احتمالی در سراسر کشور اجرا می‌کند.
