پنجشنبه گذشته نشست دبیران اول و روسای شوراهای استانی حزب کارگزاران سازندگی ایران در مرکز همایشهای رایزن تهران برگزار شد و در ابتدای این مراسم حاضران دغدغههای خود را برای اداره کشور و وضعیت موجود بیان کردند. سخنرانان این مراسم نیز ضمن تشریح شرایط امروز جامعه ایران و تحلیل فضای سیاسی حاکم بر آن از اهمیت بسیار بالای کنگره ۲۸ مهرماه سخن گفتند. سیدحسین مرعشی، دبیرکل، محسن هاشمیرفسنجانی، رئیس شورای مرکزی و محمد عطریانفر، رئیس کنگره سراسری حزب کارگزاران سازندگی ایران سخنرانان اصلی این نشست بودند. در نوبت صبح این نشست، حسین مرعشی با مقایسه شرایط کنونی و شرایط مشابه در گذشته، اصلاحات را تنها راهحل گذر از وضع موجود دانست. محسن هاشمی درباره کاندیداهای مطلوب حاکمیت و محبوب جریانهای اصلاحطلب صحبت کرد و محمد عطریانفر نیز از ۴ نقطه تاریخی فعالیت حزب کارگزاران سخن گفت. نشست نوبت عصر این مراسم نیز که با ارائه نظرات معاونان دبیرکل و مسئولان دفاتر زیرمجموعه ادامه یافت، راهکارهای ترمیم سازمان حزب در سراسر کشور و تمهیدات لازم برای برگزاری کنگره سراسری، مورد بحث و گفتوگو قرار گرفت.
راهحل فقط اصلاحات
سیدحسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران در این نشست از راهحل پیشنهادی خود برای خروج از وضع موجود گفت و افزود که «تنها راه، اصلاحات است؛ نه اصلاحاتی که اصلاحطلبان بیایند، بلکه اصلاحاتی که کشور در مسیر بهبودی و مناسبتری بیفتد که یکی از این مسیرها هم در سیاست میتواند متنوع کردن هیات حاکمه باشد.» سیدحسین مرعشی که در این نشست برای آمادگی کنگره ۲۸ مهرماه حزب کارگزاران سازندگی ایران صحبت میکرد، افزود: ما به مردم و اصلاح تدریجی کشور متعهدیم. باید بتوانیم در این شرایط با نظام سیاسی موجود به یک مصالحهای متقابل برسیم و اصلاحطلبان، سیاسیها و حتی اصولگرایان میانه باید نسبت به سیاستهای کلی و نظام یک تعهدهایی داشته باشند و نظام هم راه را برای رقابتهای آزادانه باز کند». او با بیان اینکه اولین و مهمترین گامی که در پیش داریم تشکیل یک کنگره آبرومندانه است، به فضای سیاسی کشور در سال ۷۴ اشاره کرد و گفت: ما خیلی محکم و استوار حرکت میکنیم، این گام اولی خواهد بود و پیام روشنی خواهد داد تا فضای سیاسی را مثل سال ۷۴ تغییر دهیم. آن سال باعث اتفاقی شد که مجلس پنجم بسیار بهتر از مجلس چهارم شود. ما باید در کنار مردم باشیم و اینطور نباشد که مردم ما تحت فشارهای متداول از گشت ارشاد بگیرید تا طرح صیانت و ما بنشینیم سرجایمان و بگوییم ما با مردمیم! باید بایستیم و آنچه که مصلحت کشوراست با نیرومندی اجرا کنیم.
مرعشی ادامه داد: خیلی از دوستان فکر میکردند هیچ فرقی نمیکند حسن روحانی رئیسجمهور باشد یا ابراهیم رئیسی. خیلیها فکر میکردند تفاوتی وجود ندارد که قالیباف رئیس مجلس باشد یا لاریجانی. با این حال دیدیم که فرق میکند و همه شئونات زندگی مردم تحت تاثیر قرار گرفته است. از طرح صیانت بگیرید تا عزل مدیران برتر در بخشهای عمومی و خصوصی. یکییکی فشار روی مردم را اضافه کرده است. راهحل هم فقط اصلاحات است، نه فروپاشی نه انقلاب و نه رفتن به سمت سیستمی بستهتر. او با بیان اینکه نظام اجازه دهد جبهههای سیاسی شخصیتهای طراز اولشان را بیاورند، گفت: بازی بچگانه و بازی با مدیران درجه سه و چهار را باید تبدیل کنیم به بازی بزرگان. اگر این اتفاق را نتوانیم رقم بزنیم حتما باید در گام بعدی روی نیروهای اجتماعی سرمایهگذاری کنیم. خیلی از شخصیتهای فنی، اجرایی، دانشگاهی، آموزشوپرورش، مهندسان و بازاریها در کشور هستند که خیلی بهتر از ترکیب فعلی مجلساند. به یک هدف مشترک همفکر کنیم. آن هدف مشترک هم کارآمدی در نظام اداری اقتصادی و سیاسی است.
ناکارآمدی دموکراسی را از بین میبرد
دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران با اشاره به اینکه کسانی که طرفدار دموکراسی و گرایشهای نو هستند باید بدانند که مردم با ناکارآمدی صحنه را ترک میکنند، اضافه کرد: کسانی هم که طرفدار اسلام سیاسی و ولایت فقیهاند باید بدانند که ناکارآمدی ضربه بزرگی به اسلام و نظام میزند. او با مقایسه و شباهتسازی شرایط امروز با شرایط انتخابات مجلس سال ۷۴ گفت: شرایط امروز حتما ضربه بزرگی به دموکراسی خواهد زد. باید تلاش کنیم تا کارآمدی در کشور را افزایش دهیم. به اعتقاد مرعشی، انتخابات مجلس از چند زاویه دیده میشود و مردم نماینده را فقط از زاویه سیاسی بررسی نمیکنند بلکه مردم نمایندهای را میخواهند که در زندگی روزمرهشان تاثیر بگذارد. دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران با بیان اینکه بخش مهمی از انتخابات توسط نیروهای اجتماعی رقم زده میشود، ادامه داد: متاسفانه اکثریت اصلاحطلبان از نگاه روشنفکری به انتخابات نگاه میکنند. در حالی که این نگاه فقط ۱۵ درصد جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد. این در حالی است که در انتخاباتهایی که ما شرکت نکردیم کارهای ما در ستاد اصولگراها استفاده شده است. این یعنی باید نیروها و کادرهایمان را حفظ کنیم. او همچنین به زاویه دیگری در مشارکت در انتخابات مجلس اشاره کرد و گفت: در انتخاب مجلس آخر، ۴۸ درصد مردم درگیر انتخابات بودند. مگر آسان است که برای این ۴۸ درصد بگوییم ما نیستیم؟ این از دست دادن پایگاه است و من میخواهم درباره انتخابات مجلس یک نگاه واقعبینانه داشته باشیم. درست است که در شهرهایی مثل تهران مشارکت در انتخابات به ۱۸ درصد میرسد اما شهرهای کوچکی هم بودند که بیش از ۶۰ یا ۷۰ درصد مشارکت داشتهاند و این باید برای ما مهم باشد.
مدل انتخابات ۷۴
به اعتقاد مرعشی ما در مقطعی هستیم که کارگزاران باید مجددا نقشآفرینی کند، طوری که در انتخابات سال ۷۴ نقشآفرینی کرد تا کشور فضایش یکبعدی نشود. او با بیان اینکه در حال حاضر هم فضا به خاطر دو انتخابات گذشته یکبعدی است، ادامه داد: الان باید کارگزاران برای حمایت و دفاع از ایران و زنده کردن اندیشه آیتالله هاشمیرفسنجانی به میدان بیاید. باید بیاییم و این فضای سرد را بشکنیم و قاطع میگویم موفقیت در پیش خواهد بود. مرعشی با اشاره به اینکه بیش از دوسوم گروههای اصلاحطلبان به این سیاست گرایش پیدا میکنند، بیان کرد: ما در جبهه اصلاحات برای تصمیم مهمی برای آینده ایران، منتظر جلب حمایت دیگران نمیمانیم. وی افزود: ما وارثان فکری شخصیتی مثل آیتالله هاشمیرفسنجانی هستیم و تعهدمان نسبت به ایران، اسلام و مردم، مخصوصا الان که دارند با مشکلات زیادی دستوپنجه نرم میکنند، است. نباید برخی کجخلقیها، منشها و روشهای غلط ما را از اصالت جمهوری اسلامی دور کند. جمهوری اسلامی نتیجه فعالیت کاملا مردمی و فراگیر بوده و هنوز هم مهمترین چتر امنیتی و دفاع از تمامیت ارضی ایران است. مرعشی با بیان اینکه به خاطر وجود ایرادات و اشکالاتی هم که میبینیم جدی هستیم تا اصلاح کنیم، افزود: یادمان باشد که آنچه امروز در ایران هست نشانه تشخص پدران و نسل گذشته ماست. آنچه که امروز هم در ایران شکل میگیرد نشانه تشخیص ما برای آیندگان است. اینکه ما حسرت بخوریم یا علاقهمند باشیم آن سوی مرزها زیر درختی که دیگران آن را پرورش دادند احساس رفاه کنیم، این هنر نیست. اگر ما بتوانیم این درخت نیرومند ایران را پرورش دهیم و زیر سایهاش استراحت کنیم این هنر است.
فاجعه سیاسی سال ۸۴
او وضع موجود را بسیار نامناسب خواند و گفت: باید قبول کنیم در شکلگیری آن سهیم بودهایم. اشتباهات سیاسی ما در گذشته به شکلگیری این شرایط کمک کرد. هیچ کس نمیتواند فاجعه سیاسی در سال ۸۴ را فراموش کند. در سال ۸۴ یک فروپاشی سیاسی در بین جناح اصلاحطلبان و اصولگرا، کشور را به یک منجلاب سیاسی برد و احمدینژاد بود که آمد و تمام سرمایههای انقلاب را به آتش کشید. بدبینی را توسعه داد. همه چیز را زیر سوال برد. کاری که احمدینژاد با ایران کرد دشمنان قسمخورده آن طرف مرزها نتوانستند چنین کاری بکنند. دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران با تاکید بر اینکه ما یعنی هم اصلاحطلب و هم اصولگرا در روی کار آمدن احمدینژاد نقش داشتیم، ادامه داد: هیچ کس نمیتواند مسئولیت ما در کوتاهیهایی که در دولت دوم روحانی شد، نبیند. بالاخره مردم ۴ میلیون بیشتر نسبت به دوره اول به روحانی رای دادند. این مردم در شورای شهر به هر ۲۱ نفر لیست ما رای دادند ولی آیا ما در انتخاب شهردار درست عمل کردیم و سرمایههایی که داشتیم را به کار گرفتیم؟ یا به جای اینکه یک مسئولیت ملی را دنبال کنیم رفتیم دنبال منافع جناحیمان؟
مرعشی اضافه کرد: فضای کشور را خودمان به دست خودمان خراب کردیم. مگر در سال ۹۲ تحت تاثیر حرکت بسیار پسندیده مردم در دفاع از آیتالله هاشمیرفسنجانی تصمیم نگرفتیم تا انتخابات را به شکل دیگری رقم بزنیم؟ کاری که هاشمیرفسنجانی در سال ۹۲ کرد ذیل شخصیتی بود که ملی فکر میکرد نه شخصی. او با بیان اینکه این انتخابات را همیشه با انتخابات خبرگان سال ۷۸ مقایسه میکنم، اظهار کرد: امروز میبینید تاجزاده در بیانات اخیرش قبل از دستگیری، میگوید که ما باید برویم در خبرگان و سعی کنیم آدمهایی معرفی کنیم که برنامه داشته باشند و انتخابات خبرگان را ببریم. خب این سوال را همه باید جواب بدهند. دوستانی که سال ۷۸ انتخابات خبرگان را تحریم کردند، چه آسیبی به اصلاحطلبی زدند؟ دوستان به خاطر اینکه فلان شخصیت اصلاحطلب رد صلاحیت شده چرا باید میرفتند در اصفهان و آیتالله طاهری را متقاعد میکردند از انتخابات کنارهگیری کند؟ اگر آیتالله طاهری میآمد، میتوانست رای بیاورد و ما در خبرگان میتوانستیم یک فراکسیون ۳۰ نفره داشته باشیم. از آن اشتباه تا امروز دیگر اصلاحطلبان در اصفهان نتوانستند گردن راست کنند. با آن همه سوابق تاریخی و سیاسی. مرعشی با بیان اینکه آیتالله هاشمیرفسنجانی در سال ۹۲ ملی برخورد کرد، گفت: ما هم اگر میخواهیم در سیاست موفق باشیم باید ملی برخورد کنیم. اصلا قبول نیست اگر کاندیدا داشتیم انتخابات مهم است و اگر نداشتیم مهم نباشد. تا جایی که امکان داشته باشد باید بین هر افراطی طرفدار جبهه پایداری و هرکس دیگری که در جناح دیگری فکر میکند انتخابات داشته باشیم. دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران اضافه کرد: کارگزاران اصل نیست، کشور و ملت اصل هستند. باید آماده باشیم برای نقشآفرینی. آینده نظام روشن است. اگر در این مسیر موجود حرکت کنند مرحلهبهمرحله مجبورند کشور را بستهتر کنند و نظام را به جایی در نقطه بسته ببرند. در حالی که این نظام بیشتر از ۳۰ درصد مردم ایران را نمایندگی نمیکند ضررش برای مردم بیشتر و بیشتر هم میشود.
عراق بعد از فروپاشی دیگر عراق نشد
او با بیان اینکه اگر خدایی نکرده مشکلاتی پیش بیاید کشور صدمه میبیند، ادامه داد: الان که چند سال از سقوط صدام گذشته است آیا عراق به ثبات رسیده است؟ خیلی از اصلاحطلبان معنتقد ما فکر میکردند مشی آیتالله سیستانی نسبت به مشی امام خمینی(ره) بهتر جواب میدهد. ولی خب الان وضعیت را شما ببینید. ۱۲ ماه از انتخابات عراق گذشته اما همچنان بیدولتی در عراق حاکم است. مرعشی اضافه کرد: در شرایطی که بعد از دوره ۳۰ ساله از ارتش بعثی، عراق کشور را بسته و بستهتر کرده و همه را حذف کرده بود، روزی که عراقیها چشمباز کردند تا نبودن صدام را جشن بگیرند، خیابانهایشان پر بود از سربازان انگلیسی و آمریکایی. سیاستگذارانی که از خارج از کشور برگشتند تا دولت را تشکیل بدهند در یک دوره طولانی حقوقبگیر دولتهای خارجی بودند. او با بیان اینکه این معلوم است که وضع کشور عراق بعد از آن فروپاشی به ثبات نمیرسد، گفت: اگر مسئولان بخواهند به این شکل ادامه دهند آینده بسیار سختتری برای ایران رقم میزنند. اصلاحات مرحلهبهمرحله است. و اکنون نه حداکثری بلکه اصلاحات حداقلی هم مقدور است.
هنوز اثرگذاری امکانپذیر است
محسن هاشمی، رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران هم در این نشست اظهار کرد: کارگزاران ۲۵ سال سابقه دارد و در بزنگاههای مختلف اثرگذاریهای خوبی داشته است. یکی از اینها انتخابات دوم خرداد بود که با خدمتگزاران سازندگی شروع شد. مورد بعدی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ بود که آیتالله هاشمیرفسنجانی نقش ویژهای ایفا کرد و حزب کارگزاران در کنار حرکتها و ایثارگری او عمل کرد. رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران با تاکید بر اینکه نباید ناامید شد، گفت: همه ما در تهران و استانها وظیفهمان این است که فعالیتمان را انجام دهیم. حضور مرعشی که حاصل از انتخاب او در کنگره سال گذشته بود، هم مغتنم است و فعالیتهای خوبی را آغاز کرده است. وی ادامه داد: باید در شورای مرکزی از نیروهایی استفاده شود که هم وقت بیشتر و هم همت بیشتری برای رسیدن به اهداف حزب داشته باشند و نترستر هم باشند. اولین انتخابات پیشرو مجلس است و باید گفت که هنوز اثرگذاری در مجلس امکانپذیر است. هاشمی با بیان اینکه بعد از اتفاقات دهه ۶۰، رقابتهای خاصی در انتخابات صورت نگرفت و کاندیدای مطلوب به جهت تثبیت نظام، معمول بود، یادآور شد: اما اولین انتخاباتی که بین کاندیدای محبوب و کاندیدای مطلوب نظام یک اختلافهایی پیش آمد و رقابتی شکل گرفت از مجلس پنجم بود و کارگزاران از آن زمان بروز پیدا کرد. بعد از آن هم در انتخابات ریاستجمهوری هم این رقابت بیشتر شد و همین روند را تا ۱۴۰۰ داشتیم که اولین دورهای بود که به دلیل رد صلاحیتهای گسترده در انتخابات ریاستجمهوری، نظام فقط به این سمت رفت که کاندیدای مطلوب در میدان بماند. هاشمی اضافه کرد: از وظایف ما این است که بتوانیم با تلاشی که میکنیم مجددا فعالیت را طوری پیش ببریم که حاکمیت قبول کند تا به جای انتخابات مطلوب با تعداد کم مشارکت، دوباره به انتخابات مطلوب و محبوب با مشارکت بیشتر برگردد. فارغ از اینکه کاندیدای ما ببرد یا نبرد. رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران در ادامه با بیان اینکه مهندسی انتخابات در انتخابات مجلس راحتتر انجام میشود، گفت: باید برای این موضوع هم برنامهریزی کنیم و کاندیدای محبوب را طوری به جامعه معرفی کنیم که بتوانند اثرگذار باشند و رای بیاورند.
اثرگذاری در چهار مرحله تاریخی
محمد عطریانفر، رئیس کنگره سراسری حزب کارگزاران سازندگی ایران در ادامه اظهار داشت:
حزب کارگزاران سازندگی ایران چهار مرحله تاریخی را در عمر سیاسی خود از سر گذرانده و هم اینکه در عصر چهارم آن قرار دارد.
اول: دوره تاسیس نهاد و اقتدار و سازماندهی سیاسی
دوم: دوره همزیستی سیاسی با جبهه فراگیر ضد انحصار
سوم: دوره فشار حاکمیت و غربت و تهدید اعضا توسط نهادهای امنیتی
چهار: دوره مقاومت و امتناع و تلاش همگانی برای بقا.
اولین دوره تاسیس، پایهگذاری اقتدار و منزلت اجتماعی بود که حزب برای پیشبرد اهداف خود در نظر گرفت و حول محور اندیشههای آیتالله هاشمیرفسنجانی آغاز به کار کرد. چه آغاز پرشکوهی بود، نه از موضع خودشیفتگی حزبی، بلکه از منظر حرکت ملی و حمایتی که ملت از تاسیس این نهاد نوپای سیاسی کرد. اتفاق مهم آنچنان که حذفشدگان اندیشه چپ سیاسی شوقمندانه به حوزه سیاست بازگشتند. وی افزود: مقطع تاریخی دوم دوره اصلاحات است؛ دولت اصلاحات مولود و برگرفته از گفتمان سازندگی بود. کلیدواژههای تدابیر اقتصاد در دست پرتوان دوستانی بود که در دولت سازندگی بهمثابه مدیران لایق و توانمند شهره روزگار بودند. به گذشته که نگاه میکنیم بازه اقتصادی موفق ایران حدفاصل ۶۸ تا ۸۴ است. ۱۶ سالی که به مدیریت آیتالله هاشمیرفسنجانی و سیدمحمد خاتمی کشور اداره شد. عطریانفر با بیان اینکه مقطع سوم از سال ۸۸ به بعد بود که احزاب اصلاحطلب به محاق رفتند، گفت: اگرچه احزاب اصلاحطلب در کلان دیدگاه از آبشخور فکری واحدی برخوردار بودند و همان ممکن بود با چوب یکسان نواخته شوند، اما روند برخورد اطلاعاتی و امنیتی حاکمیت با حزب کارگزاران کمی متسامحانهتر از برخورد با دیگران بود. حزب مشارکت منحل شد، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی منحل شد. احزاب دیگر هم به خاطر اینکه تلاش سیاسی فراگیر نداشتند چندان در نظر نیامدند اما کارگزاران از مقوله انحلال درامان ماند و فشار سیاسی امنیتی کمتری را تحمل کرد و این ملاحظه، فرصت تاریخی قابل استفادهای برای این حزب بود. او با اشاره به اینکه تا قبل از دولت فعلی این روند ادامه داشته و باورود به حوادث انتخاباتی سال ۱۴۰۰ دوره چهارم برای کارگزاران آغاز شده است، گفت: اگر متهم به بدبینی و ناامیدی نشویم، به نظر میرسد گفتمان اصلاحات در چشمانداز ۸ تا ۱۶ سال آینده مطابق با فرمت پیشین، امکانی برای حضور در سطوح فوقانی قدرت پیدا نخواهد کرد. حضراتی که از گذشتههای دور در حال رقابت با اندیشه اصلاحات بودهاند، از آغاز پیروزی تاکنون در ماراتنی ۴۰ ساله درگیر رقابت بودند ولی توفیقی نیافتند. پیروزی آنان به سال ۸۴ هم ضمن اینکه سلبی و ناشی از اختلاف در جبهه اصلاحات بود آنطور که آرزو داشتند سیر گفتمان غالب اصولگرایی پیش نرفت و اسیر رادیکالیسم کور و بیجهت شد. رقیب در سال ۹۶ تجربه و تستی زد و سهم ثابت اندک رای چهار میلیونی خود را به ۱۶ میلیون ارتقا داد. این شکست ظفرمند برای رقیب بسیار خوشایند بود.
حرکت هوشمندانه جریان رقیب
وی اضافه کرد: رقیب در مقدمه انتخابات سال ۹۶، جمنا (جمعیت نیروهای انقلاب) را تشکیل داد. قاطبه سرشاخههای نیروهای خود را از سراسر کشور گرد هم آورد و موفق شد به گفتمان مشترک دست یابد. اگرچه رهبران اصولگرا در بازی به اصطلاح دموکراتیک خود۱۰ نامزد ریاستجمهوری را لیست کردند ولی پختوپز اصلی سیاسی پشتصحنه چنان رخ داد که ابراهیم رئیسی بر تمام ۱۰نفر برگزیده رجحان یافت. این امید در جریان رقیب چنان امیدوارانه شکل گرفت که با امکانات فراقانونی در انتخابات ۱۴۰۰ پیروزی را بدست آوردند. این توفیق سیاسی تاریخی که پس از ۴۰سال برای آنان حاصل شد ، دستاوردی است که رقیب به اصلاحطلبان اجازه نخواهد داد به سادگی و در رقابت تنگاتنگ و دموکراتیک مجدد به قدرت برگردند. رئیس کنگره حزب کارگزاران با بیان اینکه اگر مجتمع شویم و اندیشههای خود را باتدبیر عقلانیت و هوشمندانه به کار بریم قطعا در فرآیند پیشرو دستاوردهای سیاسی ارجمندی را بر مقاومت و کارشکنی رقیب به دست میآوریم، یادآور شد: البته باید در این مسیر با لایههای فوقانی قدرت اعتماد از دست رفته را بازیابی و تقویت کنیم. عطریانفر با یادآوری نظریه سیاسی میشل فوکو، نظریهپرداز فرانسوی مبنی بر اینکه « قدرت متمرکز نامفهوم و انتزاعی است و کلونیهای قدرت، متکثرند و سیاست چیزی نیست مگر حل سوژههای اجتماعی» اظهار کرد: میتوان در عرصه عمل اجتماعی، کلنیهای قدرت زیادی به دست آورده و صاحب قدرت متکثر شد. قدرتهای متکثری که ظرفیت جذب در لایههای زندگی اجتماعی برای سیاست ورزان واقعبین فراوان وجود دارد. اگر باهم پیوند برقرار کنیم و صادقانه و بانگاه ملی تلاش کنیم، قطعا در آینده میتوان از موضع قدرت کافی و کسب منصب خدمت به مردم بهرهمند شویم.
۲۱۲۲۰