آقای سید مسلم موسوی در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، افزود: پس از امضای برجام، بر اساس اعلام مدیر کل سرمایه گذاری خارجی وقت وزارت اقتصاد، به جز بخش نفت و گاز، نزدیک به ۸ میلیارد دلار تقاضای سرمایه گذاری خارجی در کشور وجود داشت که ۴ میلیارد دلار آن مربوط به توسعه نیروگاههای بادی و خورشیدی بود.
وی گفت: اکثر قریب به اتفاق هیئتهای خارجی که در آن زمان وارد کشور میشدند، با سازمان ساتبا برای سرمایهگذاری جلسه میگذاشتند، اما این سازمان به دلیل بی تجربگی، فرصتهای زیادی را از دست داد؛ به طور مثال، شرکتهای بزرگ تولید کننده توربین بادی مانند شرکت وستاز با سطوح بالای مدیریتی کشور جلسه میگذاشتند و متقاضی سرمایه گذاری و حتی ایجاد کارخانههای تولید توربین در ایران بودند، اما به خاطر تعللی که در وزارت نیرو وجود داشت، جذب حداکثری سرمایه خارجی رخ نداد و فقط ۴۰۰ میلیون دلار جذب شد.
مدیر عامل انجمن انرژیهای تجدید پذیر ایران همچنین گفت: سرمایه گذاریها به صورت دلاری انجام میشود، اما قراردادهای خرید تضمینی به صورت ریالی است و تغییرات نرخ دلار سبب میشود که مطالعات امکان سنجی ابتدایی تحت الشعاع قرار گیرد که دولت سعی کرد این تغییرات نرخ ارز را با تغییر تعرفههای خرید تضمینی طی دو مرحله ۳۰ و ۴۰ درصدی، تا حدودی جبران کند، اما جذابیت سرمایه گذاری با تشدید تلاطمات نرخ ارز، از بین رفت؛ چرا که هزینه بالا میرود و درآمد ثابت باقی میماند.
وی با اشاره به اینکه ایران علاوه بر منابع نفت و گاز، از نظر انرژیهای تجدیدپذیر نیز ظرفیت غنی دارد، افزود: مناطقی مانند خواف در خراسان را در کشور داریم که ضریب ظرفیت نیروگاههای بادی، بالای ۴۵ درصد است که عدد قابل توجهی در این نیروگاهها محسوب میشود؛ همچنین در مناطقی سمت سیستان و بلوچستان، قزوین و بینالود، باد با سرعت مناسب وجود دارد که برای احداث نیروگاههای بادی بسیار مناسب است.
آقای موسوی درچه ادامه داد: از نظر نیروگاههای خورشیدی نیز نه تنها شدت تابش مناسب است، بلکه در برخی مناطقی از کشور مانند همدان یا شمال کرمان، چون ارتفاع بالا نیز وجود دارد و هوا خنک است، بازدهی نیروگاههای خورشیدی افزایش مییابد.
وی در ادامه اظهار کرد: آلمان از نظر فناوری و نصب نیروگاههای خورشیدی، یکی از کشورهای پیشرو است؛ با این وجود، با پتانسیلترین مناطق کشور آلمان، از کم پتانسیلترین مناطق ایران، تابش کمتری دارند. در نوار حاشیه دریای خزر، به خاطر ابری بودن هوا، پتانسیل انرژی خورشیدی کمتر از سایر نقاط کشور است، اما این نقاط نیز، از همه نقاط آلمان ظرفیت بهتری برای احداث نیروگاه خورشیدی دارند.
ساختارهای استفاده از ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر اصلاح شود
مدیر عامل انجمن انرژیهای تجدید پذیر ایران در بخش دیگری از سخنان خود گفت: دولت در سال گذشته، تعرفههای خرید تضمینی انواع انرژیهای تجدیدپذیر را تقریبا ۴۰ درصد افزایش داد، اما در طولانی مدت، این تعرفهها کاهش مییابند و دلیل این تصمیم این بود که در سالهای ابتدایی تغییر تعرفه، سرمایه گذاری اولیه به سرمایه گذار بر میگردد و پس از آن، باید با تعرفه کمتری برق را از سرمایه گذار دریافت کنند که این موضوع نشان میدهد، عملا افزایش ۴۰ درصدی کارایی ندارد و جذابیتی برای سرمایه گذار ایجاد نمیشود.
وی افزود: طبق ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، هر سرمایه گذاری که با صرف هزینه بتواند منجر به صرفه جویی در مصرف انواع انرژی شود، باید متناسب با میزان انرژی صرفه جویی شده، گواهی صرفه جویی دریافت کند که بتواند آن را از طریق عرضه در بورس یا روشهای دیگر، استفاده کند، اما اکنون، هماهنگی میان دستگاههایی مثل وزارت نیرو، وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه وجود ندارد.
این فعال حوزه انرژی گفت: اگر هماهنگی هم به وجود آید و سرمایه گذار تمامی مراحل را طی کند، به طور مثال آن را به سمت سازمان هدفمندی یارانهها سوق میدهند که خود این سازمان، منابع مالی مطمئنی ندارد و پرداخت یارانههای نقدی در اولویت آن است.
استفاده از بورس انرژی، ضامن اجرای قانون جهش تولید دانش بنیان در بخش برق
آقای موسوی درچه در بخش دیگری از سخنان خود، در خصوص تاکید قانون جهش تولید دانش بنیان مبنی بر استفاده از ظرفیت شرکتهای دانش بنیان در توسعه انرژیهای تجدیدپذیر گفت: اگر ساختارهای عرضه و تقاضا در بورس انرژی به درستی شکل گیرد، مدل مناسبی برای اجرای قانون جهش تولید دانش بنیان خواهد بود و میتواند برای تامین برق شهرکهای صنعتی مفید باشد.
وی همچنین گفت: شرط اجرای این قانون، این است که دریافت درآمد حاصل از سرمایه گذاری در این حوزه، با چالش مواجه نشود.
این مقام مسئول افزود: در شرایطی که کشور در اکثر حوزههای انرژی با ناترازی مواجه شده و دولت برای جلوگیری از تبعات اجتماعی، مجبور به در اولویت قرار دادن بخش خانگی و تجاری است، وزارتخانههای نیرو و صمت تصمیم به احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاههای تجدیدپذیر برای صنایع گرفته اند، اما برخی صنایع به علت پایینتر بودن هزینه سرمایه گذاری، تمایل به احداث نیروگاههای گازی دارند؛ غافل از این که در زمستان، مشکل کسری گاز بیشتر نمود پیدا میکند.
وی تاکید کرد: باید به برهمکنش آب، انرژی و محیط زیست توجه شود؛ یعنی نمیتوان مشکل تامین آب، انرژی و آسیبهای محیط زیستی را به طور جداگانه رفع کرد. با این وجود، دولتها و صنایع، بیشتر به سمت نیروگاههای گازی و سیکل ترکیبی حرکت میکنند که هم آب، گاز و گازوئیل زیادی نیاز دارند و هم به محیط زیست آسیب میرسانند و تنها دلیل آن ها، پایینتر بودن هزینه سرمایه گذاری اولیه است.