فعالیت گسترده ترکیه در سدسازی تهدیدی برای کشورهای منطقه

سیدمحمدرضا رضازاده در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما افزود: ترکیه با سوء استفاده از وقوع جنگ ها و مشکلات داخلی عراق و سوریه به توسعه سدسازی در بالادست این کشورها پرداخته و به نحوی جلوی آب را گرفته است.

مدیرعامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران گفت: وضع به نحوی شده است که برخی از مسئولان ترکیه می گویند شما نفت دارید و ما آب , اگر آب می خواهید باید در قبال آن به ما نفت بدهید.

وی افزود: فعالیت های سدسازی ترکیه موجب کاهش ورودی آب به رودخانه های دجله و فرات شده است و در نتیجه شاهد کاهش رطوبت و خشکی زمین ها و در نتیجه خیزش گرد و غبار در این کشورها هستیم که آثار زیان بار آن حتی در مرکز ایران نیز مشاهده می شود .

وی گفت: در آینده به علت گره خوردن منافع مشترک کشورها با هم, مسئله آب به یک معضل جدید تبدیل خواهد شد که برای جلوگیری از آن باید در مجامع مختلف بین المللی برای آن فکری کرد.

 

وی همچنین درباره میزان تبخیر از مخازن سدها افزود: میزان تبخیر از مخازن سدهای ایران عددی بین 2 تا 3 میلیارد متر مکعب برآورد می شود که در مقایسه با کل آب پشت سدها عدد قابل توجهی نیست لذا این موضوع نمی تواند توجیهی برای ساخته نشدن سدها باشد.

وی درباره ضرورت شیرین سازی آب دریاها گفت: با شیرین سازی آب دریا برای مصارف آشامیدنی و صنعت, می توان مانع مهاجرت مردم از مناطق ساحلی جنوب کشور به دیگر مناطق شد.

وی افزود: هم اکنون چند خط انتقال آب شیرین شده دریا به سمت استان های یزد, کرمان, خراسان رضوی, سیستان و بلوچستان, فارس و اصفهان در دست مطالعه یا اجرا و برخی از آنها هم به اتمام رسیده است در حالیکه به جای بردن آب برای صنایع, باید صنایع را به سمت سواحل کشور منتقل کرد.

وی گفت: در چند دهه قبل گفته می شد با هدف حفظ صنایع بزرگ مثل ذوب آهن از خطرات جنگ تحمیلی به جای احداث آنها در سواحل باید در مرکز کشور مثل اصفهان ساخته شوند اما هم اکنون که ایران قدرتمند شده است باید صنایع آب بر را به سواحل منتقل کرد.

وی ادامه داد: قبل از موضوع شیرین سازی آب دریا و انتقال آن به مناطق مختلف, می توان از همین آب شور دریا برای طرح های "شور ورزی" که منجر به تولید گیاهان سازگار با آب شور, تولید علوفه, تولید جلبرگ های دارای کاربرد در صنایع آرایشی و تولید انواع مختلف آبزیان می شود استفاده کرد.

 

وی افزود: هم اکنون آب شیرین را با خط انتقال از کازرون استان فارس به بوشهر منتقل می کنند در حالی که امکان تامین آب برای آنجا از طریق آب شیرین کن ها وجود دارد .

وی گفت: همچنین آب را از سد کوثر در جنوب کهکیلویه و بویر احمد با خط انتقال طولانی به شهرهای ساحلی استان فارس و حتی تا بندر لنگه در استان هرمزگان و با شاخه ای به شهرهای "مهر و لامرد" در جنوب فارس منتقل می کنند در حالیکه اگر آب این مناطق از آب شیرین کن ها تامین شود می توان آب شیرین را برای مصارف دیگر استفاده کرد.

وی تصریح کرد: هرچند ساخت این خط انتقال در زمان جنگ تحمیلی و با هدف انتقال نفت از جنوب کشور به داخل کشور در دستور کار قرار گرفت اما در نهایت تبدیل به طرح انتقال آب شد که این موضوع موجب غفلت ما از توسعه آب شیرین کن ها شد .

وی گفت: الان آب شیرین را از داخل به سمت جنوب کشور می بریم و از آنجا آب جنوب را شیرین می کنیم و به مناطق مرکزی بر می گردانیم که این موجب هزینه های زیادی برای کشورمان شده است.

وی افزود: یکی از دلائل این گونه مشکلات نداشتن یک سند آمایش سرزمینی است که اگر وجود داشت تکلیف توسعه کشورمان را در همه مناطق مشخص می کرد.

وی درباره ضرورت توسعه سواحل مکران نیز گفت: توسعه این مناطق, موضوع خیلی مهمی است چون این سواحل خارج از تنگه هرمز است و به آبهای آزاد متصل است که اگر به هر علتی, تنگه هرمز مسدود شود بنادر داخلی مان از حیز انتفاع, ساقط نخواهد شد و سواحل مکران, بهترین مسیر ارتباط (ترانزیت) با کشورهای آسیای میانه است.

وی افزود: با توسعه این سواحل می توان موجب تعادل در توزیع جمعیت در کشور شد در غیر این صورت, شاهد خالی شدن سواحل مان از سکنه خواهیم شد.