خبرگزاری مهر- گروه استانها-ریحانه شهبازی: با وجود آنکه از عواقب و آسیبهای سگگردانی تا هشدارها و اخطارهای جریمه بسیار سخن گفته شده اما این معضل همچنان روی دور تکرار و تکثیر میچرخد و گویی راه چارهای جز آگاهیبخشی و فرهنگسازی ندارد.
مسلماً خصومتی با حیوانات و آفریدههای خداوند وجود ندارد اما اینکه ارزش و احترام سگها از انسانها فراتر رود و برای خرید شامپوی ضد ریزش مو، انواع مکملهای غذایی و لباسهای طرحدار وارداتی سگها از نان شب خود بزنند و آنها را در پارکها و معابر عمومی ببرند و آسایش، آرامش و اعصاب مردم را مختل کنند و صرفاً با تقلید کور کورانه از فرهنگ غرب حضور سگ را یک سبک زندگی لاکچری تلقی کنند، همه آن چیزی است که به آن نقد وارد است.
در این میان اما برخی ادعا میکنند که حامی حیوانات هستند و حتی برای سگهای ولگرد دلسوزی و سینه سپر میکنند که باید به آنها کمک کرد، این در حالی است که اگر همین سگها به کودکان و زنان حمله کنند و موجب آزار و اذیت شهروندان شوند حرفی برای گفتن ندارند و حس خیرخواهی آنها چیزی جز نقضغرض نیست. این موضوع مسبوق به سابقه نیز هست که یکی از همین سگهای خانگی مدتی قبل به یک زن باردار در اصفهان حمله کرد و در نتیجه، این بانو گرفتار زایمان زودرس و پرخطر شد.
دو روی سکه تبلیغات در پدیده سگگردانی
در کنار برخورد نکردن جدی با پدیده سگگردانی و نگهداری سگ در فضای عمومی و شهری، تبلیغات نقش مؤثری در افزایش این ناهنجاری داشته است. از یک سو عدم تبلیغات صحیح برای فرهنگسازی و ترویج عواقب آن و از سویی دیگر علنی بودن تبلیغات مربوط به خرید و فروش و خدمات مربوط به این حیوان که باعث ترویج این فرهنگ غلط شده است. در واقع تبلیغات یک نقش اساسی را ایفا میکند و تأثیرگذاری بسیار بالایی در بازدارندگی و حتی اقبال عمومی دارد.
در این راستا طی چند روز اخیر شهرداری اصفهان اولین قدم را برای مقابله با بازدارندگی از طریق تبلیغات شهری و نصب بنرهای شهری در سطح معابر برداشته و البته با یک شیوه ناپسندی آغاز کرده است. تابلوهایی که با جملاتی همچون «جای میز غذاخوری توی دستشویی نیست» یا «جای جوراب توی یخچال نیست» قصد نتیجهگیری و سوق دادن مخاطب به مذمت سگگردانی و اینکه «جای سگ توی رستوران و پارک نیست» داشته است. در این رابطه سعید امامی، معاون اجتماعی و مشارکتهای مردمی سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان در مصاحبهای اعلام کرد که در دوره جدید تابلوهای شهری به مسئله سگ گردانی از زاویه نقض حقوق شهروندی و احترام به حقوق سایر شهروندان پرداخته شده است.
گلایه شهروندان از پدیده سگ گردانی در اصفهان
علی اتحادی، شهروند اصفهانی که از سگ گردانی در این شهر گلایه دارد، به خبرنگار مهر میگوید: هر روز شاهد افزایش تعداد سگ گردانی در شهر هستیم و این در حالی است که علی رغم اعتراض بسیاری از شهروندان هنوز برخورد جدی با این پدیده صورت نگرفته است.
از نظر شرعی و احکام فقه، داشتن سگ در منزل به دلیل نجاست منع شده و لعاب دهان آنها که نیاز به شست و شوی چند مرتبه با آب و خاک دارد، نشان از نجاست و میکروب شدید آنها دارد که از نظر اسلام آنچه به ضرر انسان تمام شود حرام است
او اضافه میکند: در پارکها نیز تابلوهای ورود سگ به پارکها و فضاهای عمومی نصب نشده و شهرداری تنها به نصب چند بنر تبلیغاتی که بیشتر منجر به رنجش ذهن شهروندان است، بسنده کرده.
این شهروند تصریح میکند: بعضاً شاهد بودهایم که در فضاهای عمومی افرادی که سگ به همراه داشته به دلیل انتقاد دیگر شهروندان در خصوص سگ گردانی واکنشهای زیادی را داشته و در برخی موارد منجر به نزاع نیز شده است.
اتحادی از مسئولان درخواست دارد تا پدیده سگ گردانی در اصفهان همه گیر نشده برنامه ریزی درست برای ساماندهی این پدیده در نظر بگیرند.
ظرافت و تخصص در تبلیغات در جلوگیری از تنش اجتماعی
«قسمت عمدهای از مسئولیت جمعآوری و برخورد با سگگردانی و حتی فرهنگسازی در این رابطه وظیفه شهرداری است اما طرح و برنامه آن نیاز به تخصص دارد تا مردم مقابل آن جبهه نگیرند، سو استفاده نکنند و در نتیجه منجر به تنش اجتماعی نشود.» این نکاتی بود که حجت الاسلام و المسلمین سید احمد محمودی، استاد دانشگاه و امام جمعه موقت اصفهان درباره پدیده سگگردانی و ضرورت فرهنگسازی به آن تاکید داشت.
او میگوید: از نظر شرعی و احکام فقه، داشتن سگ در منزل به دلیل نجاست منع شده و لعاب دهان آنها که نیاز به شست و شوی چند مرتبه با آب و خاک دارد، نشان از نجاست و میکروب شدید آنها دارد که از نظر اسلام آنچه به ضرر انسان تمام شود حرام است.
حجت الاسلام و المسلمین محمودی با خاطرهای از مواجه با سگگردانی و اشاره فرد به وفاداری و مهربانی سگ، ادامه میدهد: حیوانات عاطفه و شعور نسبت به شناسایی صاحب خود دارند و با وفاداری خود در واقع قدرانی میکنند، اما همین که افساری در گردن آن انداختید آن را از طبیعت خود دور کردید. سگ اصالتاً حیوان آزادی است و میتواند خود را اداره کند و با قید و بند کردن آن نسبت به این حیوان جفا میکنید.
این استاد دانشگاه معتقد است که به طور کلی «الانسان حریص ما منع» و از آنچه به صورت مستقیم منع شود، نسبت به آن حریصتر میشود و مقاومت میکند، بنابراین اطلاع رسانی به عمده مردم ظرافت خاصی را میطلبد و باید از راه کارهایی استفاده شود که منجر به حساسیت و انحراف از اصل موضوع نشود.
خلاء ضوابط اختصاصی قانونی در مواجه با سگگردانی
با اینکه زمزمه مباحثی همچون قانون جامع در خصوص نحوه نگهداری از حیوانات در محیطهای عمومی و یا طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک در مجلس شورای اسلامی مطرح شد اما همچنان هیچ اتفاق ویژهای در حوزه قانونگذاری رخ نداده است.
پدیده سگگردانی یک پدیده جدید و گستردهای است که تاکنون به جزئیات آن پرداخته نشده است و طرح و پیشنهادات این حوزه به کمیسیون قضائی مجلس شورای اسلامی داده شده که وظایف و تعهدات صاحبان سگ مشخص شود
ابوالفضل ابوترابی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس نیز به خلاء قانونی در مورد جزئیات سگ گردانی اعتقاد دارد و به خبرنگار مهر میگوید: در مورد هر آنچه که باعث آلودگی محیط شود شامل صدا، انگل و فضولات حیوانات و جریحهدار نمودن عفت عمومی، مواد قانونی کلی وجود دارد اما به صورت اختصاصی در راستای ضوابطی در مورد مقتضیات سگ گردانی خلأ وجود دارد.
وی ادامه میدهد: کشورهای دنیا صاحب سگ باید فضولات را جمعآوری کنند، نوع واکسیناسیون آنها مشخص است و سگهای بلا صاحب را معدوم و یا عقیم میکنند که البته این مورد آخر چندان کاربردی نخواهد بود.
قضات میتوانند به قانون عمومی در مورد سگگردانی استناد کنند
ابوترابی با بیان اینکه قضات میتوانند به قانون عمومی در مورد سگگردانی استناد کنند، گفت: در مورد سگهای بلا صاحب فرمانداریها و شهرداریها میتوانند اعمال قانون کنند و از گذشته قانون آن وجود داشته است، اما پدیده سگگردانی یک پدیده جدید و گستردهای است که تاکنون به جزئیات آن پرداخته نشده است و طرح و پیشنهادات این حوزه به کمیسیون قضائی مجلس شورای اسلامی داده شده که وظایف و تعهدات صاحبان سگ مشخص شود.
به گزارش مهر، سگگردانی با وجود تکرار و ترویج گسترده آن همچنان یک پدیده نوظهور برای مسئولان به شمار میرود که با وجود اخطار و هشدارهای بسیار از سوی برخی از مسئولان اما در مورد آن با خلاء قانونی و مستحکم مواجه هستیم که البته در این میان تبلیغات نقش مؤثری را در بازدارندگی و یاترغیب آن ایفا میکنند و بیشترین تمرکز باید برای فرهنگسازی و تغییر سبک زندگی رخ دهد.