به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، علیرضا مرادی سردبیر فرهنگی خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) که در هفتاد و نهمین جشنواره فیلم ونیز حضور داشت در خصوص حواشی حضور سینمای ایران در این رویداد سینمایی گفت: جشنوارههای سینمایی جهان قطعا در کنار فعالیتهای هنری خود رویکرد سیاسی هم دارند و اگر کسی این اتفاق را تکذیب کند یا سینما را نمیشناسد یا اهداف جشنوارهها را نمیداند؛ ما نباید فراموش کنیم که سیاستمداران ترجیح میدهند به هر نحو از دیگران از جمله هنرمندان بهره کشی کنند و شاید برای همین است که در برخی مقاطع فیلمهایی ضعیف که در آنها سیاهی در مورد کشورمان دیده میشود را به اسم سینمای ایران در جشنوارههای خود نمایش میدهند و آنها را مهم و پررنگ و تأثیرگذار جلوه میدهند.
وی در ادامه افزود: سیاست دنبال قدرت است و سیاستمدار صاحب قدرت و یکی از ابزارهایی که قدرت او را میتواند بیشتر کند سینما است. از این رو صاحبان قدرت به سمت سینما آمدهند تا تأثیرگذاری شان بیشتر شود.
مرادی در خصوص اینکه چرا جشنوارهها تن به سیاسی شدن میدهند و چرا برخی هنرمندان در ذیل سیاستهای آنها قرار میگیرند اظهار داشت: هنرمندانی که خود را در این فضا قرار میدهند دنبال یک سری امتیازات ویژه هستند که شاید بخشی از آن مربوط به مسائل مالی در پشت پرده باشد! جالب اینجا است که برخی از این هنرمندان در کلام خود شعار این را میدهند که نباید سیاسی باشیم، اما در خفا عملاً تن به سیاسی شدن میدهند. این موضوع را با بررسی روند برگزاری جشنوارههای معتبر دنیا در طی ادوار گذشته به سادگی میتوان دید و در واقع اصلا چیز پنهانی نیست که برخی آ را تکذیب میکنند.
این کارشناس رسانه در خصوص فیلمهای ایرانی حاضر در هفتاد و نهمین جشنواره فیلم ونیز گفت: «خرس نیست» به عنوان جدیدترین اثر سینمایی جعفر پناهی واقعا به لحاظ هنری اثری نبود که بتواند در بخش مسابقه جشنواره معتبر ونیز حضور داشته باشد، اما همین حضور تاییدی بر سیاسی بودن جشنواره است. «خرس نیست» به لحاظ هنری باری نداشت و صرفا با تاکید بر یک سری کلیشههایی مثل دانشجوی اخراجی و فرار دختر ایرانی سعی در نشان دادن ایرانی سراسر فلاکت بار دارد.
مرادی در ادامه گفت: فیلم «خرس نیست» اثر فاخر هنری نبود و سیاسی بازیها باعث حضورش در جشنواره ونیز شد همین موضع که در نشست رسانهای این فیلم در جشنواره ونیز حتی یک پرسش در خصوص کیفیت هنری فیلم نشد و تمام سوألها حول محور سیاست زدگی از جمله اینکه چرا کارگردان این فیلم در زندان است و... میچرخید!
وی افزود: در «خرس نیست» ما تصویری از جامعه ایران میبینیم که در آن همه به ویژه نسل جوان دنبال فرار کردن و مهاجرت از کشور هستند و در نهایت هم با تلخی تمام جان شان را در این راه از دست میدهند. پناهی سعی کرده در فیلم جدیدش این نکته را به مخاطبان خود القا کند که دیگر کسی در ایران تاب ماندن ندارد و همه میخواهند با هر خفت و سختی که شده جلای وطن کنند!
مرادی خاطرنشان کرد: علاوه بر این یک سری سنتهای پوچ در این فیلم به کل جامعه تعمیم داده میشود؛ به عنوان مثال در روستایی رسمی وجود دارد که وقتی یک دختر به دنیا میآید ناف او را به اسم یک پسر میبرند! واقعاًچند درصد جامعه ایران این چنین درگیر این رسوم کهنه است؟ چرا این اتفاقات باید به کل جامعه تعمیم پیدا کند؟ به علاوه جعفر پناهی در «خرس نیست» نقش خود را بازی میکند و همه او را استاد و بزرگ و قبله آمال میدانند و پناهی تمام تلاش خود را به کار برده تا در مقام یک قدیس خود را بالا ببرد.
علیرضا مرادی سپس با اشاره به دیگر فیلم سینمایی ایرانی حاضر در بخش اصلی هفتاد و نهمین جشنواره فیلم ونیز اظهار داشت: «شب، داخلی، دیوار» جدیدترین اثر سینمایی وحید جلیلوند هم فیلمی تلخ، اما بسیار خوش ساختتر از «خرس نیست» بود. بازی نوید محمدزاده در این فیلم خوب و قابل تأمل بود، اما شاید از آنجا که جلیلوند در نشست خبری فیلمش زیر بار سیاسی کاری نرفت و در پاسخ به یکی از خبرنگاران رسانههای معاند فارسی زبان گفت که مأموران امنیتی برادران من و قهرمان هستند به فیلمش بهایی ندادند و هیچ یک از عواملش جایزهای از ونیز نگرفتند.
مرادی در پاسخ به این پرسش که نقش لیلا حاتمی به عنوان یک داور ایرانی حاضر در این رویداد را چطور ارزیابی میکنید اظهار داشت: بنده از مناسبات داخلی داوران جشنواره ونیز و به ویژه نحوه داوریها بی اطلاع هستم و نمیدانم ایشان تا چه میزان اثرگذاری در نحوه داوریهای این رویداد داشته اند، اما به هر صورت آنچه شاهدیم این است که فیلم سیاه «خرس نیست» جایزه ویژه هیأت داوران را در این رویداد سینمایی از آن خود کرد.
سردبیر فرهنگی ایرنا خاظرنشان کرد: جایزه ویژه هیات داوران جشنوارهها که در فستیوال ونیز امسال به ساخته پناهی رسید به نظر میرسد از اهمیت و کیفیت آن کاسته شده و کلا به جایزهای برای سیاسی بازیهای مدیران جشنوارهها تبدیل شده است، چرا که دبیران جشنوارهها برای پایین نیامدن اعتبار فستیوال خود همچنان از دادن شیر، خرس یا نخل طلا به آثار بی کیفیت، اما سیاسی خودداری میکنند.
مرادی در پایان این گفتگو گفت: فیلمی مثل «خرس نیست» اگر خوب و با کیفیت است باید شیر طلا بگیرد و اگر نیست دادن جایزه ویژه هیات داوران به آن نشان از سیاسی بودن این جایزه است ولاغیر. کنار گذاشتن این پازلها کنار هم هر کارشناسی را به این نتیجه میرساند که سایه سیاست بر سر فستیوالهای خارجی گسترده شده است و این موضوع در مواجه با سینمای ایران نسبت با باقی کشورها بیش از پیش وجود دارد.