ب٠گزارش گرÙ٠بÛ٠اÙÙ ÙÙ Ø®Ø¨Ø±Ú¯Ø²Ø§Ø±Û ØªØ³ÙÛÙ Ø Ø¸Ø§Ùرا٠دÙÙت باÛد٠تص٠Û٠گرÙت٠ک٠از Ùر ز٠ÛÙÙØ Ø¸Ø±ÙÛت ٠ا٠کاÙÛ Ø¨Ø±Ø§Û Ø§Ø¹Ù Ø§Ù Ùشار عÙÛ٠ترکÛ٠استÙاد٠کÙد. اÙدا٠جدÛد آ٠رÛکا در Ù Ùرد Ùبرس جÙÙبÛØ Ø¨Ù Ø§Û٠٠عÙÛ Ø§Ø³Øª Ú©Ù ÙاشÙگتÙØ Ø±ÙÛکرد دÙØ§Ø¹Û ØªØ±Ú©Û٠را ÙÙ ÚÙÙ ÛÚ© تÙدÛد تÙÙÛ Ù Û Ú©Ùد Ù ÙØ§Ø²Ù Ù Û Ø¯Ø§Ùد اÛÙ Ú©Ø´Ùر را Ù Ùار Ú©Ùد.
تÙÙا ÛÚ© رÙز پس از آ٠ک٠اردÙغا٠از تاشکÙد ازبکستا٠ب٠ÙÛÙÛÙرک آ٠رÛکا رÙت ٠ا٠ÛدÙار است ک٠با ج٠باÛد٠دÛدار کرد٠٠از ا٠جÙÚ¯Ùد٠ا٠16 Ø¨Ø®Ø±Ø¯Ø Ø±Ø¦Ûس ج٠ÙÙر ترکÛ٠ب٠٠عÙÛ ÙاÙØ¹Û Ú©Ù٠٠با دÙØ´ آب سرد Ù Ùرد استÙبا٠Ùرار گرÙت. Úرا ک٠آ٠رÛکا اعÙا٠کرد٠ک٠تØرÛ٠دÙØ§Ø¹Û Ø¹ÙÛ٠ج٠ÙÙØ±Û Ùبرس در سا٠آÛÙد٠را از Ù Ûا٠برداشت٠٠ÙØ§Ø²Ù Ù Û Ø¯Ø§Ùد ک٠اÛ٠عض٠اتØادÛ٠ارÙپا را در برابر ت٠ا٠Ûت Ø®ÙاÙÛ Ùا ٠تÙدÛدات ترکÛ٠٠ترک ÙØ§Û ÙØ¨Ø±Ø³Ø ØªÙÙÛت Ú©Ùد.
تص٠ÛÙ Ùزارت ا٠Ùر خارج٠آ٠رÛکا Ø¨Ø±Ø§Û ØªÙ Ø¯Ûد رÙع تØرÛÙ ÙØ§Û Ø¯ÙØ§Ø¹Û Ø¯Ø± Ù Ùرد Ùبرس ٠اشار٠٠ستÙÛ٠ب٠ضرÙرت تÙÙÛت اÛÙ Ú©Ø´Ùر ارÙپاÛÛ Ø¯Ø± برابر ترکÛÙØ Ù¾Ûا٠٠ستÙÛÙ Û Ø¯Ø± Ù Ùرد Ø³Ø·Ø Ø±Ùابط ÙاشÙگت٠٠آÙکارا است. اÙدا٠٠عÙÛ Ø¯Ø§Ø± آ٠رÛکا عÙÛ٠ترکÛ٠در شراÛØ·Û ØµÙرت گرÙت٠ک٠بÛ٠آÙکارا ٠آت٠تÙØ´ ÙØ§Û ÙراÙاÙÛ Ø±ÙÛ Ø¯Ø§Ø¯Ù Ù Ú©Ø§Ø± ب٠اعÙا٠تÙدÛد ÙØ¸Ø§Ù Û Ú©Ø´Ûد٠است.
رÙزÙا٠٠٠ÙÛ Ú¯Ø§Ø²ØªÙ Ø§Ø±Ú¯Ø§Ù Ø±Ø³Ø§ÙÙ Ø§Û Øزب اسÙØ§Ù Ú¯Ø±Ø§Û Ø³Ø¹Ø§Ø¯Øª ÙÙشت٠است: «آ٠رÛکا ÙÙ ÛÙÙا٠را عÙÛ٠٠ا تسÙÛØ Ù Û Ú©ÙØ¯Ø Ù٠بخش رÙÙ ÙØ´Û٠جزÛر٠Ùبرس را». بسÛØ§Ø±Û Ø§Ø² رÙزÙا٠٠ÙØ§Û Úاپ Ø¢Ùکارا ٠استاÙبÙÙØ Ø§Ù Ø±Ùز ب٠اÙدا٠آ٠رÛکا ÙاکÙØ´ Ùشا٠داد٠٠آ٠را خص٠اÙ٠تÙصÛ٠کردÙد.
رÙزÙا٠٠ÛÙÛ ÚØ§ØºØ Ø§Ø±Ú¯Ø§Ù Ø±Ø³Ø§ÙÙ Ø§Û Øزب Ø®Ùب (ب٠رÙØ¨Ø±Û Ù Ø±Ø§Ù Ø¢Ú©Ø´Ùر)Ø Ø¯Ø± صÙØÙ Ùخست ب٠اÛÙ Ù ÙضÙع پرداخت٠٠ÛادآÙØ±Û Ú©Ø±Ø¯Ù Ø§Ø³Øª: «آ٠رÛکا Ú©Ù Ù Ø«Ùا٠دÙست ترکÛÙ Ø§Ø³ØªØ Ø¯Ø± ش٠ا٠سÙرÛ٠از ترÙرÛست ÙØ§Û Ù Ø®Ø§Ù٠ترکÛÙ Ø٠اÛت Ù Û Ú©Ùد Ù ØاÙا Ù٠با تسÙÛØ Ø¨Ø®Ø´ رÙÙ ÙØ´ÛÙ Ùبرس ب٠٠ا Ø¶Ø±Ø¨Ù Ù Û Ø²Ùد».
رÙزÙا٠٠٠ÙÛØªØ Ø§Ø² رÙزÙا٠٠ÙØ§Û ØªØت ا٠ر Øزب عداÙت ٠تÙسعÙØ Ø§Ùدا٠آ٠رÛکا را ب٠عÙÙا٠ÛÚ© گا٠خطرÙاک تÙصÛ٠کرد٠است. در ÙÙ ÛÙ Øا٠رÙزÙا٠٠آÛدÙÙÚ©Ø Ø§Ø±Ú¯Ø§Ù Ø±Ø³Ø§ÙÙ Ø§Û Øزب Ú©Ù ÙÙÛØ³ØªÛ ÙØ·Ù (از ٠تÙÙÛ٠اردÙغاÙ) ب٠اÛ٠اشار٠کرد٠ک٠آ٠رÛکا ع٠Ùا٠ترکÛ٠را در Ù Øاصر٠ÙØ¸Ø§Ù Û Ùرار داد٠است.
د٠اÙÚ¯Ûز٠٠Ù٠آ٠رÛکا در رÙع تØرÛÙ Ùبرس
در بÛاÙÛÙ Ùزارت ا٠Ùر خارج٠آ٠رÛکا آ٠د٠است: «آÙتÙÙÛ Ø¬Û. بÙÛÙÚ©ÙØ ÙزÛر ا٠Ùر خارجÙØ ØªØ´Ø®Ûص جدÛد Ø®Ùد را ب٠کÙگر٠اعÙا٠٠تاÛÛد کرد ک٠ج٠ÙÙØ±Û Ùبرس شراÛØ· Ùاز٠را دارد ک٠در سا٠٠اÙÛ 2023 Ù ÛÙادÛØ Ø§Ø² آ٠رÛکا اÙÙا٠دÙØ§Ø¹Û Ù ÙØ¸Ø§Ù Û Ø®Ø±ÛØ¯Ø§Ø±Û Ú©Ùد. در ÙتÛج٠اÛ٠تص٠ÛÙ Ú¯ÛØ±Û Ù ØµØ¯Ùر Ú¯ÙاÙÛØ ÙزÛر ا٠Ùر خارجÙØ Ù ØدÙدÛت ÙØ§Û ØªØ¬Ø§Ø±Û Ø¯ÙØ§Ø¹Û Ø¨Ø±Ø§Û Ø¬Ù ÙÙØ±Û Ùبرس را Ø¨Ø±Ø§Û Ø³Ø§Ù Ù Ø§ÙÛ 2023 Ùغ٠کرد.»
در بÛاÙÛ٠٠زبÙر ب٠د٠Ùکت٠٠Ù٠اشار٠شد٠است ک٠اÙÚ¯Ûز٠آ٠رÛکا از رÙع تØرÛÙ ÙØ¸Ø§Ù Û Ø¹ÙÛÙ Ùبرس را ب٠خÙØ¨Û Ø¨Ù Ù٠اÛØ´ Ù Û Ú¯Ø°Ø§Ø±Ø¯: 1.دÙÙت ج٠ÙÙØ±Û Ùبرس ب٠ÙÙ Ú©Ø§Ø±Û Ø¨Ø§ دÙÙت اÛاÙات ٠تØد٠در تÙاش Ø¨Ø±Ø§Û Ø§Ø¬Ø±Ø§Û Ø§ØµÙاØات در Ù Ùررات ٠بارز٠با Ù¾ÙÙØ´ÙÛÛ Ù Ùظارت بر Ù Ùررات ٠اÙÛ Ø§Ø¯Ø§Ù Ù Ø¯Ø§Ø¯Ù Ø§Ø³Øª. 2. دÙÙت ج٠ÙÙØ±Û Ùبرس اÙدا٠ات Ùاز٠را Ø¨Ø±Ø§Û Ù Ù Ø§Ùعت از Ø¯Ø³ØªØ±Ø³Û Ú©Ø´ØªÛâÙØ§Û ÙØ¸Ø§Ù Û Ø±ÙسÛ٠ب٠بÙادر Ø¨Ø±Ø§Û Ø³ÙختâÚ¯ÛØ±Û Ù Ø³Ø±ÙÛسâدÙÛ Ø§Ùجا٠داد٠٠ادا٠٠٠ÛâدÙد.
طر٠رÙÙ Û ÚÙ Ù Û Ú¯ÙÛدØ
در ادبÛات سÛØ§Ø³Û Ù Ø±Ø³Ø§ÙÙ Ø§Û ØªØ±Ú©ÛÙØ Ø¯ÙÙت Øاک٠بر بخش جÙÙØ¨Û Ø¬Ø²Ûر٠Ùبرس Ø±Ø§Ø Â«Ùبرس رÙÙ Û» Ûا «طر٠رÙÙ Û» ÙÙ٠داد Ù Û Ú©ÙÙد. ÛعÙÛ Ù٠ا٠طرÙÛ Ú©Ù ØªØت Ø٠اÛت ÛÙÙا٠است ٠ب٠عضÙÛت اتØادÛ٠ارÙپا ÙÛز درآ٠د٠است. ا٠ا بخش ش٠اÙÛ Ø¬Ø²Ûر٠در ترکÛ٠با عÙÙا٠«ج٠ÙÙØ±Û ØªØ±Ú© Ùبرس ش٠اÙÛ» Ø®ÙاÙØ¯Ù Ù Û Ø´Ùد Ú©Ù Ø¯Ø§Ø±Ø§Û Ø¯ÙÙت ٠ستÙÙÛ Ø§Ø³Øª ٠صرÙا٠از سÙÛ ØªØ±Ú©Û٠ب٠رس٠Ûت Ø´Ùاخت٠شد٠است.
ÙÛÚ©Ùس Ø¢ÙاستاسÛØ§Ø¯Ø³Ø Ø±Ø¦Ûس ج٠ÙÙØ±Û Ùبرس دربار٠تص٠Û٠آ٠رÛکا اعÙا٠خرسÙØ¯Û Ú©Ø±Ø¯Ù Ù ÚÙÛÙ ÙÙشت٠است: «با ک٠ا٠خرسÙØ¯Û Ø§Ø² اطÙاعÛÙ Ùزارت ا٠Ùر خارج٠آ٠رÛکا استÙØ¨Ø§Ù Ù Û Ú©ÙÙ . برÚÛد٠شد٠کا٠٠تØرÛ٠تسÙÛØØ§ØªÛ Ùبرس اÛاÙات ٠تØد٠عÙÛÙ ÙØ¨Ø±Ø³Ø ÛÚ© تص٠ÛÙ Ù Ù٠است Ú©Ù Ù Ùعکس Ú©ÙÙد٠رÙابط استراتÚÛÚ© ر٠ب٠رشد بÛ٠د٠کشÙر از ج٠Ù٠در ØÙز٠ا٠ÙÛØªÛ Ø§Ø³Øª. Ù Ù ÙÙ ÚÙÛÙ Ù Û Ø®ÙاÙ٠عÙÙا٠از سÙاتÙر Ù ÙÙدز تشکر Ú©ÙÙ . ا٠ب٠خاطر ت٠ا٠کارÙاÛÛ Ú©Ù Ø¯Ø± اÛ٠٠سÛر اÙجا٠داد٠٠٠Ùجر ب٠اÛ٠تص٠Û٠ارزش٠Ùد شد٠است. دÛرÙز با سÙاتÙر صØبت کرد٠٠ÛÚ© بار دÛگر از دÙØ³ØªÛ Ø§Ù ØªØ´Ú©Ø± کرد٠.»
سÙاتÙر باب Ù ÙÙدز رئÛس Ú©Ù Ûت٠رÙابط Ø®Ø§Ø±Ø¬Û Ø³Ùا با ÛÚ© ادبÛات Ø´ÙاÙØ Ø¨Ù ØªØ±Ú©Û٠تاخت٠٠ÙÙشت٠است: «خÙØ´ØاÙÛÙ Ú©Ù ÙزÛØ±Ø Ùاجد شراÛØ· بÙد٠Ùبرس Ø¨Ø±Ø§Û ØµØ§Ø¯Ø±Ø§Øª ادÙات دÙØ§Ø¹Û Ø¢Ù Ø±Ûکا ب٠اÛÙ Ú©Ø´Ùر را تأÛÛد Ù Û Ú©Ùد. ٠ا باÛد تÙاÙاÛÛ Ùبرس را تÙÙÛت Ú©ÙÛ٠تا در برابر اشغاÙâÙØ§Û Ù Ø¯Ø§Ù٠٠غÛرÙاÙÙÙÛ Ú©Ù Ø¯Ø± Ùس٠ت ش٠اÙÛ Ø¬Ø²Ûر٠تÙسط ترکÛ٠اÙجا٠شدÙØ Ø§Ø² Ø®Ùد دÙاع Ú©Ùد.»
Ù¾Ûا٠ÙØ§Ø¶Ø Ù Ù Ø³ØªÙÛ٠سÙاتÙر Ù ÙÙØ¯Ø²Ø Ùشا٠دÙÙد٠اÛÙ ÙاÙعÛت است Ú©Ù Ù٠اکÙÙ٠در ساختار سÛØ§Ø³Û Ø¢Ù Ø±ÛÚ©Ø§Ø Ø§ÛÙ ÙÙØ· دÙÙت باÛد٠ÙÛست ک٠با دÙÙت اردÙغا٠٠شک٠٠اختÙØ§Ù Ø¯Ø§Ø±Ø¯Ø Ø¨Ùک٠بÛØ´ از صد سÙاتÙر آ٠رÛکاÛÛØ Ø¨Ù Ø·Ùر ٠داÙ٠بر اÛÙ Ù ÙضÙع تاکÛد Ù Û Ú©ÙÙد ک٠ترکÛÙ Ø¨Ø±Ø§Û Ø¢Ù Ø±ÛÚ©Ø§Ø ÛÚ© ٠تÙÙ Ùاب٠اعت٠اد ÙÛست ٠باÛد در ٠عرض Ùشار Ùرار بگÛرد.
Ùبرس ترک ÚÙ Ù Û Ú¯ÙÛدØ
ارسÛ٠تاتار ک٠از سÙÛ ØªØ±Ú©Û٠ب٠عÙÙا٠«رئÛس ج٠ÙÙر ج٠ÙÙØ±Û ØªØ±Ú© Ùبرس ش٠اÙÛ» Ø´ÙØ§Ø®ØªÙ Ù Û Ø´ÙØ¯Ø Ø¯Ø± Ù Ùرد اÙدا٠آ٠رÛکا Ú¯Ùت٠است: «ÙØ§Ø¶Ø Ø§Ø³Øª ک٠اÛ٠تص٠ÛÙ Ù Ùجر ب٠تسÙÛØ Ø¨Ûشتر طر٠ÛÙÙاÙÛ Ùبرس Ù Û Ø´Ùد. ÛعÙÛ Ù٠ا٠طرÙÛ Ú©Ù Ø¨Û٠سا٠ÙØ§Û 74-1963 با اÙدا٠ات ٠سÙØاÙ٠عÙÛ٠٠رد٠ترک ÙØ¨Ø±Ø³Ø Ø§ÙÙاع جÙاÛات را ٠رتکب شد. ٠تاسÙاÙÙØ Ø§Û٠اÙدا٠آ٠رÛکا ٠اÙع از تÙاش Ø¨Ø±Ø§Û Ø±Ø³Ûد٠ب٠را٠Ø٠شد٠٠٠Ùجر ب٠اÛجاد ÛÚ© ٠سابÙ٠تسÙÛØØ§ØªÛ Ø®ÙاÙد شد. ÚÙÛ٠تص٠ÛÙ ÛØ Ø¨Ø± صÙØ Ù Ø«Ø¨Ø§Øª Ù ÙØ·Ù٠تاثÛر Ù ÙÙÛ Ø¯Ø§Ø±Ø¯ Ù Ùغ٠تØرÛ٠تسÙÛØØ§ØªÛ Ø·Ø±Ù ÛÙÙاÙÛØ ØºÛرÙاب٠ÙبÙ٠است. ٠ا Ùگرا٠اÛ٠تص٠ÛÙ ÙستÛ٠٠آ٠را ب٠شدت Ù ØÚ©ÙÙ Ù Û Ú©ÙÛÙ .»
ارسÛ٠تاتار ک٠اÛ٠رÙزÙØ§Ø Ø¢Ø´Ú©Ø§Ø±Ø§ Ø٠اÛت Ø±Ø³Ù Û Ø®Ùد از ج٠ÙÙØ±Û Ø¢Ø°Ø±Ø¨Ø§Ûجا٠را ÙÛز اعÙا٠کردÙØ ØªÙدÛد کرد٠ک٠بخش ترک ÙØ´Û٠جزÛر٠Ùبرس ÙÛز دÙبا٠تسÙÛØات Ù Û Ø±Ùد. اÛ٠در ØاÙÛ Ø§Ø³Øª Ú©Ù ØØªÛ ØÙÙÙ ÙÙتاد Ùزار ÙÛرÙÛ ÙØ¸Ø§Ù Û Ù Ø§ÙØªØ¸Ø§Ù Û ØªØ±Ú©ÛÙ Ø§Û Ù Ø³ØªÙر در جزÛر٠از سÙÛ Ø¢Ùکارا پرداخت Ù Û Ø´ÙØ¯Ø ØªØ§Ù Û٠آب Ø´ÛرÛ٠بخش ترک ÙØ´Û٠بر عÙد٠اردÙغا٠بÙد٠٠اÛ٠٠دÛرÛت Ù ØÙÛØ Ù¾Ù٠٠بÙØ¯Ø¬Ù Ø§Û Ø¨Ø±Ø§Û Ø®Ø±Ûد تسÙÛØات Ùدارد ٠صرÙØ§Ù Ù Û ØªÙاÙد ÙÛازÙØ§Û Ø®Ùد را از ترکÛ٠تا٠ÛÙ Ú©Ùد.
اÛ٠در ØاÙÛ Ø§Ø³Øª ک٠ک٠تر از 10 Ù Ø§Ù Ø¨Ù Ø²Ù Ø§Ù Ø¨Ø±Ú¯Ø²Ø§Ø±Û Ø§Ùتخابات Ø³Ø±Ø§Ø³Ø±Û ØªØ±Ú©Û٠٠اÙد٠٠دÙÙت اردÙغاÙØ Ø¨Ø§ ÛÚ©Û Ø§Ø² بزرگترÛ٠بØرا٠ÙØ§Û Ø§ÙØªØµØ§Ø¯Û ØªØ§Ø±ÛØ® ٠عاصر اÛÙ Ú©Ø´Ùر رÙبر٠است ٠در ÙÙ ÛÙ ØاÙØ Ø±Ùابط ترکÛ٠با اتØادÛ٠ارÙپا ٠آ٠رÛÚ©Ø§Ø Ø¨ÛشترÛ٠اÙÙ٠د٠دÙ٠گذشت٠را ثبت کرد٠است.
اÙتÙØ§Û Ù¾Ûا٠/