علیرضا آذریان روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: بر اساس ردیابیها و بررسی صورت گرفته دودی که از بامداد امروز در آسمان شهرهای سوسنگرد، هویزه، حمیدیه و اهواز مشاهده شده، ناشی از ادامه آتشسوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم است که با توجه به جهت باد (شمال غربی) این شهرها را درگیر کرده است.
وی افزود: دود سیاه ناشی از این آتشسوزی از ساعت ۲ بامداد در شهر سوسنگرد و از ساعت ۶ صبح در اهواز قابل مشاهده بود.
آذریان اضافه کرد: بیشترین میزان آلودگی هوا (PM۲.۵) در سوسنگرد ساعت ۲ بامداد یکشنبه به ۵۶۱ رسید که معادل ۱۶ برابر حدمجاز بوده که شرایط خطرناک را نشان میدهد؛ همچنین حداکثر غلظت دود در اهواز صبح امروز به ۲۱۵ رسید که بیش از ۶ برابر حدمجاز بوده و شرایط بسیار ناسالم را نشان میدهد.
به گفته وی، ایستگاه سنجش هوا در حمیدیه فاقد آنالیزور PM۲.۵ (ذرات با اندازه ۲.۵ میکرون) است و هویزه نیز ایستگاه پایش هوا ندارد.
وی در پاسخ به اینکه سرانجام وعده سازمان حفاظت محیط زیست برای استفاده از هواپیمای آبپاش برای خاموش کردن آتش چه شد؟، توضیح داد: به کارگیری هواپیماهای خاموش کردن آتش از مواردی است که قرار بر پیگیری بوده و اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان این موضوع را دنبال کرده است؛ البته با توجه به اینکه آتشسوزیها در بخش عراقی تالاب و در محدوده سخت گذر رخ داده نیاز به رایزنی دارد.
این کارشناس بیان کرد: شواهد حاکیست که این آتشسوزیها از نوع آتشسوزی خودبخودی بوده که همزمان با فصل تابستان و به دلیل خشک شدن تالاب اتفاق افتاده است و با توجه به تداوم شرایط خشکسالی،احتمال ادامه آن وجود دارد.
وی با تاکید بر لزوم مدیریت و هماهنگی منطقهای برای حفاظت از هورالعظیم، افزود: با توجه به صدها سال قدمت این تالاب و ویژگیهای بیولوژیکی آن، مساله حفظ تالاب اهمیت بیشتری پیدا میکند.
آذریان اضافه کرد: گسترده شدن آتشسوزی در اطراف کریدورهای مرزی ما نیز زنگ خطر را برای آینده به خطر انداخته و ممکن است بخش ایرانی تالاب نیز درگیر این آتش سوزی شود.
وی با اشاره به نقش هورالعظیم به عنوان ضربهگیر در گرد و غبار (PM۱۰)، ادامه داد: نابودی این تالاب بر روی افزایش گرد و غبار نیز تاثیر دارد و باعث ایجاد اثر تجمعی (سینرژی) در شرایط افزایش دما، آلودگی و گرد و غبار میشود، بنابراین هر ۲ کشور ایران و عراق باید برای این وضعیت چارهاندیشی کنند.
بر اساس این گزارش، دود غلیظ و بوی نامطبوع ناشی از آتش سوزی نیزارهای این تالاب، از اواخر خرداد، نفس شهرها و روستاهای مرزی را در خوزستان تنگ کرده و با وزش باد، در برخی مواقع تا بیش از ۱۰۰ کیلومتر را در برمیگیرد.
ذوالجودی معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست خوزستان پیش از این وعده کرده بود که پیگیری برای گرفتن مجوز خاموش کردن آتش در خاک عراق انجام شده و این مجوز تا نیمه مرداد امسال صادر شود.
آتش سوزی یکی از چالشهای هورالعظیم در زمانی است که حقابه آن تامین نشود. تابستان پارسال نیز آتش سوزی در بخشهایی از هورالعظیم در عراق، شهر رُفَیِّع از توابع هویزه را چندین روز درگیر کرد اما در تابستان سال ۹۷ که خشکسالی شدیدی در خوزستان رخ داده بود. آتش سوزی در بخشهای ایرانی و عراقی تالاب از تیر تا مهر آن سال ادامه داشت. حتی اعزام بالگرد آبپاش هم نتوانست آتش را خاموش کند و دود این آتش سوزی هشت شهرستان را فراگرفت.
تالاب مرزی هورالعظیم با بیش از ۳۰۰ هزار هکتار، آخرین بازمانده تالابهای بین النهرین است که یک سوم آن در ایران و دوسوم آن در کشور عراق قرار دارد. این زیستگاه منحصر بفرد، در جنوب غربی کشور در خوزستان و در انتهای رود کرخه واقع است.