بحث خودروی اقتصادی مدت هاست بر سر زبان ها افتاده و وزارت صمتی ها هرکجا که صحبت از آینده صنعت خودروی کشور در میان بوده، در خصوص واردات و تولید خودروی اقتصادی اظهار نظر کرده اند. فاطمی امین، وزیر صمت هم برنامه تولید خودروی اقتصادی را تا سال آینده اعلام کرد و در نمایشگاه تحول صنعت خودرو هم از خودروی اقتصادی مشترک ایران خودرو و سایپا رونمایی شد. البته خودروی رونمایی شده همان رنو کویید نسخه برزیلی بود که یکی از کاندیدهای جدی برای واردات خودروی ارزان قیمت و اقتصادی است.
طی سال های گذشته عوامل متعددی همچون بازگشت تحریم‌ها، جهش نرخ ارز و البته سیاست‌های اشتباه دولت منجر شده که قیمت خودرو به شدت افزایش پیدا کند و این رشد قیمت ها بیش از تورم کلی اقتصاد بوده است. بر اساس اطلاعات مرکز آمار، میانگین قیمت تمام کالاها و خدمات یا همان تورم کلی اقتصاد از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا پایان مرداد ماه حدود ۳۵۵ درصد بوده اما در این مدت به عنوان مثال قیمت پژو پارس و پژو ۲۰۶ بیش از ۷۰۰ درصد و قیمت تیبا ۲ حدود ۶۰۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
در این شرایط حتی خرید خودرویی مانند پراید که ارزان ترین خودروی صفر کیلومتر بازار محسوب می شود، برای خانوار ها تبدیل به آرزو شده است و عملا خودرویی که بتوان با میانگین درآمد سالانه خانوار خریداری نمود و به اصطلاح اقتصادی باشد در کشور وجود ندارد.میانگین قیمت پراید در سال ۱۳۹۰ حدود ۱۰ میلیون بود که با افزایش حدود ۱۷ برابری در سال ۱۴۰۰ به ۱۷۰ میلیون تومان رسید. این در حالی است که درآمد سالانه خانوارهای شهری بر اساس اطلاعات مرکز آمار رشد حدود ۸.۵ برابری داشته است. به بیانی دیگر میانگین رشد سالانه ۳۷ درصدی قیمت پراید طی ده سال گذشته درحالی به ثبت رسیده که درآمد سالانه خانوار در این مدت میانگین رشد سالانه حدود ۲۴ درصدی را به ثبت رسانده است.
قیمت ۱۰ میلیون تومانی پراید در سال ۹۰ و درآمد سالانه ۱۳ میلیونی خانوار در این سال بیانگر این موضوع بود که با حدود ۷۶ درصد از درآمد سالانه خانوار شهری، خودروی پراید قابل خریداری بود. این عدد حتی تا حدود ۶۲ درصد در سال ۱۳۹۶ کاهش داشت جایی که قیمت ۲۳ میلیونی پراید و درآمد حدود ۴۴ میلیونی خانوار به ثبت رسیده بود. اما بلافاصله پس از سال ۱۳۹۷ و بازگشت تحریم ها در هیچ سالی خودروی پراید با درآمد یکسال خانوار شهری قابل خریداری نبود و رویای خرید پراید هر ساله از خانوارهای شهری دورتر می شد به گونه ای که در سال ۱۴۰۰ برای خرید پراید به ۱۵۰ درصد از میانگین درآمد سالانه خانوار شهری نیاز بود.
نمود دیگر رویای خرید خودرو را می توان در آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار دید. جاییکه بر اساس اطلاعات بودجه خانوار در سال گذشته حدود ۵۳ درصد از خانوارهای شهری کشور دارای خودرو شخصی بودند که عملاً نسبت به سال ۱۳۹۷ تغییری نکرده است. این در حالی است که پیش از سال ۱۳۹۷ تعداد خانوارهای دارای خودروی شخصی در حال افزایش بوده است.
