بررسی ها نشان می دهد که قیمت هزینه های تولید اعم از بذر، سم، کود، سبد، حمل و نقل، کارگر و... نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد چند برابری داشته که قیمت تمام شده تولید را بشدت بالا برده است، با این وجود گرانی میوه نسبت به سال قبل امری انکارناپذیر است.
اما این پایان ماجرا نیست چرا که در سایه ضعف نظارت ها، اختلاف قیمت از منطقه ای به منطقه دیگر یا مغازه ای به مغازه دیگر در یک خیابان به حدی چشمگیر است که گاهی این اختلاف قیمت ها به ۵۰ درصد می رسد. در شرایط فعلی اقتصاد انتظار می رود دستگاه های مربوطه با اعمال نظارت بیشتر از گرانفروشی جلوگیری کنند تا محصول تولیدی با سود متعارف بدست مصرف کننده برسد.
گزارش های میدانی نشان می دهد که قیمت هر کیلو پرتقال تامسون از ۱۲ هزار تا ۱۸ هزار تومان، پرتقال جنوب ۱۸ تا ۲۵ هزار تومان، سیب زرد ۱۴ هزار تا ۲۰ هزار تومان، سیب قرمز ۱۳ هزار تا ۱۸ هزار تومان، موز ۴۳ هزار تا ۴۸ هزار تومان، خیار ۱۰ هزار تا ۱۵ هزار تومان، لیموشیرین ۱۲ هزار تا ۱۶ هزار تومان، کیوی ۱۴ هزار تا ۲۰ هزار تومان، نارنگی ۱۸ هزار تا ۴۰ هزار تومان، گلابی ۳۷ هزار تا ۶۰ هزار تومان، توت فرنگی ۴۰ هزار تا ۶۰ هزار تومان و انار ۱۵ هزار تا ۳۰ هزار تومان در بازار عرضه می شود.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که با وجود افزایش ۳ تا ۴ برابری هزینه های تولید، قیمت میوه در بازار افزایش یافته و این گرانی نسبت به سال قبل غیر قابل انکار است، اما ضعف در نظارت ها هم موجب شده بازار به بن بست برسد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین دلایل گرانی قیمت میوه و اختلاف نرخ در مغازه ها با خبر شویم:
اسداله کارگر رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران با اشاره به دلایل گرانی میوه در بازار اظهار کرد: با توجه به افزایش ۲ تا ۳ برابری هزینه‌های تولید اعم از بذر، کود، سم، حمل و نقل و بسته بندی، قیمت میوه مانند سایر کالا‌ها گران شده است.
وی با اشاره به اینکه مغازه داران نقشی در گرانی کالا ندارند، افزود: مغازه داران بر مبنای فاکتور حداکثر ۳۵ درصد سود را لحاظ می‌کنند.
کارگر با اشاره به اینکه در گرانی میوه بحثی نیست، بیان کرد: با توجه به افزایش قیمت میوه، استقبال برای خرید میوه کاهش یافته است.
رئیس اتحادیه میوه و سبزی ادامه داد: با کاهش قدرت خرید و گرانی میوه نسبت به سال قبل، الگوی خرید مردم اصلاح شده است. به عنوان مثال در گذشته افراد پس از مراجعه به میوه فروشی، چند کیلو میوه خریداری می‌کردند که گاه بخشی از آن در یخچال می‌ماند و فاسد می‌شد، اما الان هر کسی به اندازه نیاز خود خرید می‌کند که این اتفاق خوشایندی است و از ضایعات جلوگیری می‌کند.
وی افزایش هزینه‌های تمام شده تولید را در کنار هزینه‌های زندگی تولیدکنندگان از دیگر‌مسائل گرانی برشمرد و گفت: علی رغم افزایش چندبرابری قیمت نهاده‌های تولید، وقتی کشاورز می‌خواهد مایحتاج روزانه خود را تأمین کند آن‌ها را گران‌تر از قبل تهیه می‌کند؛ بنابراین باید توان خرید مایحتاجش را داشته باشد.
رئیس اتحادیه میوه و سبزی با اشاره به دست چین کردن میوه‌ها گفت: طی سال‌های اخیر مغازه داران به دست چین کردن میوه روی آورده اند و مشتری با انتخاب خود محصول را خریداری می‌کند که این کار علاوه بر غیر بهداشتی بودن به علت تماس افراد منجر به آسیب دیدن میوه و خراب شدن آن‌ها می‌شود؛ بنابراین فروش درهم علاوه بر بهداشتی بودن، قیمت آن هم حداقل ۱۵ درصد کمتر است.
وی کیفیت را یکی دیگر از عوامل گرانی میوه در بازار دانست و گفت: گرچه برخی افراد از اختلاف قیمت میوه در شمال تا جنوب شهر شکایت دارند، اما مغازه داران تنها بر مبنای فاکتور، سود قانونی خود را لحاظ می‌کنند، هر چند ممکن است کیفیت علت تفاوت قیمت باشد.
محمد علی مصطفی لو مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های باغبانی کشاورزی با اشاره به اینکه اتحادیه فروشندگان باید پاسخگوی اختلاف قیمت میوه در مغازه‌ها باشد، اظهار کرد: اگر قیمت میوه از مغازه‌ای به مغازه‌ای دیگر متفاوت است یا گرانفروشی اتفاق می‌افتد، اتحادیه فروشندگان باید پاسخگو باشد چرا که گرانی ارتباطی به تولیدکننده ندارد.
وی افزود: با توجه به شرایط مساعد اقلیمی، کمبودی در عرضه وجود ندارد و اتحادیه مربوطه باید اظهار نظر کند که به چه علت قیمت میوه در شمال شهر تا جنوب شهر متفاوت است.
مصطفی لو با بیان اینکه مشکلی در ذخایر میوه در سردخانه‌ها نداریم، گفت: بار‌ها اعلام کرده ایم که کمبودی در ذخایر سیب و مرکبات وجود ندارد چرا که بنابر آمار بالای ۲ میلیون تن سیب و ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن مرکبات تولید شده است.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های باغبانی با اشاره به اینکه گرانی میوه نسبت به سال قبل غیرقابل انکار است، بیان کرد: با توجه به افزایش هزینه‌های تولید، قیمت میوه همانند دیگر کالا‌ها افزایش یافته که این امر به علت کاهش قدرت خرید، بر تقاضا تاثیر گذاشته است که در نهایت میزان ضایعات و دور ریز هم کمتر شده است.
وی ادامه داد: علی رغم آنکه بخش خصوصی هر سال اقدام به ذخیره سازی میوه در سردخانه‌ها برای شب عید می‌کند، دولت هم برای تثبیت قیمت و ثبات بازار این کار را انجام می‌دهد.
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با انتقاد از افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید اظهار کرد: در شرایط فعلی برخی هزینه‌های تولید به کشاورزان اجبار شده و در ارتباط با مراحل پس از تولید، دست‌های زیادی در کار است که ضرورتی بر بودنشان نیست.
وی با اشاره به اینکه میادین میوه فروشی مراکز استان‌ها تعیین کننده قیمت هستند، افزود: صاحبان میادین عمده فروشی بصورت حق العمل کاری میوه را به خرده فروشی‌ها می‌دهند که دستگاه‌های مربوط باید نظارت دقیقی در سطح بازار باشند تا گرانفروشی رخ ندهد.
شادلو ادامه داد: بنابر رصد‌های صورت گرفته، اختلاف قیمت یک‌محصول مشخص از مغازه‌ای به مغازه دیگر در سایه کمبود نظارت‌ها متفاوت است، در حالیکه این موضوع به هر نحوی باید حل و فصل شود.
نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با بیان اینکه کمبود نظارت و عدم برخورد با متخلفان بازار را به چالش جدی می‌کشاند، افزود: عدم‌توجه و برخورد جدی با افرادی که اختلال در بازار ایجاد می‌کنند، منجر به ترویج گرانفروشی می‌شود.
وی در پایان با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه نداریم، تصریح کرد: با توجه به شرایط مساعد تولید، از نظر تامین بازار داخل و صادراتی مشکلی نداریم که امیدواریم با رفع معضلات اختلاف قیمت در بازار و استمرار تولید، خودکفایی و امنیت غذایی کشور را حفظ کنیم.
