به گزارش "ورزش سه"، زمزمه بازگشت کارلوس کی‌روش به تیم ملی فوتبال ایران پس از جدایی‌اش تنها در ذهن و گفتار دوستدارانش می‌چرخید اما در فاصله چند ماه مانده تا جام جهانی 2022 قطر و در شرایطی که تیم ملی فوتبال ایران با دراگان اسکوچیچ توانسته بود سریع‌ترین صعود در تاریخ فوتبال ایران به جام جهانی را رقم بزند، اتفاقاتی رقم خورد که درنهایت، منجر به بازگشت کی‌روش شد. اتفاقاتی که در بطن آن باید دو دیدار حیثیتی برابر انگلیس و آمریکا پس از قرعهکشی، از دست رفتن فضای رختکن توسط اسکوچیچ و بازگشت تاج را نام برد.
با این حال تصمیمی جسورانه از سوی اعضای هیئت رئیسه فدراسیون و رئیس جدیدش را شاهد بودیم و آنها بدون اینکه در انتظار شکست مقابل اروگوئه و سنگال بمانند تا هدف خود را پیاده کنند، پیش از آخرین فیفادی جدی ملی‌پوشان ایران در مسیر جام جهانی، دست به ریسک بزرگی زدند و کارلوس کی‌روش پس از چند روز گمانه‌زنی به صورت رسمی به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایران جانشین اسکوچیچ شد.
با اینکه زمان کمی برای کی‌روش تا شروع مهم‌ترین رویداد فوتبالی جهان وجود دارد، اما یک فاکتور اساسی سبب شد تا مهدی تاج در تصمیم خود برای بازگرداندن این مربی درنگ نکند و البته همین فاکتور با حمایت رسانه‌ها هم همراه شد؛ این فاکتور چیزی نبود جز شناخت جامع و کاملی که کی‌روش از فوتبال ایران و به ویژه بازیکنانش دارد و فیفادی شهریورماه هم در اختیارش قرار گرفت تا آمادگی نفرات مورد نظرش را از نزدیک در اردویی چند روزه و در دو مسابقه دوستانه زیر نظر بگیرد.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به دستاوردهای کی‌روش از اولین اردو پس از بازگشت:
*کی‌روش سیستم مورد علاقه‌اش را تغییر نمی‌دهد
در دنیای فوتبال اگرچه آرایش‌های زیادی برای چینش یازده بازیکن در زمین مسابقه وجود دارند، ولی معمولا هر مربی صاحب سبکی خیلی زود به آرایش مورد نظر خود دست پیدا می‌کند و در طول زمان به آن پایبند می‌ماند.
در مورد کی‌روش هم پس از دو مسابقه تدارکاتی مقابل حریفان قدری نظیر اروگوئه و سنگال که هر دو داعیه صعود از گروه‌شان در جام جهانی را دارند، می‌توان اینطور جمع‌بندی کرد که او همان آرایش پایه 1-4-1-4 را مدنظر دارد که در زمان هجوم قابلیت تبدیل به سیستم 3-3-4 و در هنگام دفاع قابلیت تبدیل به آرایش 1-5-4 را دارد. احتمالا این آخرین آرایشی است که با توجه به مسابقاتی که در مرحله گروهی در قطر در پیش داریم، در جام جهانی هم از تیم ملی خواهیم دید؛ جایی‌که در صورت دفاع منسجم فرصت استفاده از ضدحملات خطرناک نظیر دیدار برابر آرژانتین برای ملی‌پوشان فراهم خواهد شد.
*خط دروازه؛ به دنبال نفر دوم
بازگشت علیرضا بیرانوند به پرسپولیس تلاشی برای حضور دوباره به عنوان بازیکن فیکس در جام جهانی بود؛ موقعیتی که پس از اشتباه در دیدار مرحله نهایی مقدماتی جام جهانی برابر لبنان آن را از دست داده بود ولی با اشتباه عابدزاده برابر کره‌جنوبی بار دیگر آن را بازپس گرفت. کی‌روش در مصاف با اروگوئه بیرانوند را از میان چهار دروازه‌بانی که به اردو فراخوانده بود یعنی پیام نیازمند، حسین حسینی و امیر عابدزاده در چارچوب دروازه قرار داد. این انتخاب و عملکرد خوب بیرانوند نشان می‌دهد که فقط در صورتی که اتفاقی ویژه رخ بدهد، این سنگربان جای خود را به نفر دیگری خواهد داد.
در واقع اگر بیرانوند را نفر اصلی در پست دروازه در نظر بگیریم، پس از خروج این دروازه‌بان در دقیقه 63 دیدار برابر اروگوئه که به دلیل کمر درد رخ داد، کی‌روش به دنبال جانشینی مطمئن برای او بود. 27 دقیقه تماشای عملکرد عابدزاده و 90 دقیقه حسینی که روز بسیار خوبی را مقابل سنگال پشت سر گذاشت، شاید این جمع‌بندی را برای کی‌روش ایجاد کرده باشد که حسینی، گلر استقلال را با فرمی که این روزها دارد با خود به جام جهانی ببرد. حالا احتمالا باید عابدزاده و نیازمند برای قرار گرفتن میان سه انتخاب کی‌روش با هم رقابت کنند.
البته که این یک حدس و گمانه‌زنی درباره سه انتخاب کی‌روش در خط دروازه با توجه به دو بازی تدراکاتی انجام شده است و باید این نکته را هم در نظر گرفت که فرصتی به پیام نیازمند داده نشد.
*قلب خط دفاعی؛ کنعانی‌زادگان و شجاع با بیشترین شانس
محمدحسین کنعانی‌زادگان در روزهایی که بسیاری از اهالی فوتبال دعوت او به تیم ملی را مورد انتقاد قرار می‌دادند، مورد حمایت کارلوس کی‌روش قرار داشت و پس از جدایی این مربی بود که عملکرد او با حضور در ماشین‌سازی، پرسپولیس، الاهلی و تیم ملی در مسیر جام جهانی قطر به چشم آمد. حالا دیگر کسی روی اینکه کنعانی‌زادگان انتخاب اول کی‌روش در جام جهانی برای قلب خط دفاعی خواهد بود شکی ندارد و سرمربی پرتغالی تیم ملی در دو بازی گذشته تمام تلاش خود را به کار گرفت تا زوج مناسبی برای او پیدا کند. شجاع خلیل‌زاده با توجه به نمایش خوبی که در مصاف با اروگوئه داشت شاید حالا انتخاب اول کی‌روش باشد و مجید حسینی و مرتضی پورعلی‌گنجی هم به ترتیب انتخاب‌های بعدی این مربی باتجربه و کارکشته خواهند بود.
*دفاع راست؛ رامین رقیب محرمی می‌شود؟
با وجود در دسترس بودن صالح حردانی سرمربی تیم ملی در هر دو مسابقه به طور کامل فرصت بازی کردن و محک خوردن را در اختیار صادق محرمی بازیکن دیناموزاگرب قرار داد. با این وصف می‌توان گفت که تنها رامین رضائیان می‌تواند جایگاه ثابت محرمی در جام جهانی در پست دفاع راست را به خطر بیندازد؛ بازیکنی که با بازگشت کی‌روش پس از چند ماه دوری بار دیگر به اردوی تیم ملی بازگشت ولی بدشانسی برای دریافت ویزا سبب شد تا نتواند برای تیم ملی بازی کند. با وجود اینکه کی‌روش علاقه زیادی به بازی رضائیان دارد و در جام جهانی روسیه هم در سه بازی به طور ثابت بازی کرد، حالا اما کار سختی برای کنار زدن محرمی و رسیدن به ترکیب اصلی پیش رو خواهد داشت. ضمن اینکه تنها فرصت باقی‌مانده چند روز پیش از آغاز مسابقات جام جهانی و درخشش در مسابقات باشگاهی است.
*دفاع چپ؛ حاج صفی انتخاب اول می‌شود؟
کی‌روش از دیدار رفت مرحله مقدماتی جام جهانی 2018 روسیه برابر ازبکستان از حاج صفی در پست هافبک میانی استفاده کرد و به مرور این پست در رقابت‌های باشگاهی هم توسط مربیان مختلف تکرار شد. با توجه به تصمیمات کی‌روش در دو دیدار برابر اروگوئه و سنگال می‌توان اینطور استنباط کرد که انتخاب اول این مربی پرتغالی برای پست دفاع چپ حاج صفی خواهد بود.
کی‌روش در مصاف با اروگوئه جلالی را از ابتدای مسابقه در پست مدافع چپ راهی میدان کرد ولی وقتی در دقیقه 69 این بازیکن را تعویض کرد، حاج‌صفی به پست دفاع چپ رفت و در دیدار دوم هم از ابتدا تا انتهای مسابقه این وظیفه را به این بازیکن داد تا با توجه به عملکرد درخشانی که در مقابل شاگردان آلیو سیسه داشت، شانس زیادی برای قرار گرفتن در این پست در جام جهانی هم داشته باشد.
نکته ویژه دیگر در پست دفاع چپ بازی ندادن به میلاد محمدی بود که در جام جهانی روسیه و در مسیر این تورنمنت حساب ویژه‌ای از سوی کی‌روش روی این بازیکن باز می‌شد.
غیبت نورافکن به دلیل صادر نشدن ویزا چالش دیگر کی‌روش در این پست بود؛ بازیکنی که با توجه به نمایش حاج‌صفی کار سختی برای گرفتن جای این بازیکن دارد.
هافبک دفاعی؛ عزت‌اللهی انتخاب اول و آخر
سعید عزت‌اللهی یکی از چهار بازیکنی بود که در مصاف با اروگوئه و سپس سنگال در ترکیب اصلی قرار داشت. این بازیکن از جمله بازیکنانی است که توسط کی‌روش و پس از بازی در تیم دوم اتلتیکومادرید در 19 سالگی به تیم ملی فراخوانده شد و حالا به نظر نمیرسد در پخته‌ترین سال‌های دوران حرفه‌ای بازی، انتخاب کی‌روش برای پست هافبک دفاعی با مسئولیت سنگینی که این پست برای سرمربی پرتغالی دارد، نامی جز عزت‌اللهی باشد.
نکته: کی‌روش با سیستم 1-4-1-4 تیم‌هایش را آرایش می‌دهد و اگرچه مثل مصاف با سنگال ممکن است دو هافبک دفاعی دیگر نظیر سرلک و نوراللهی را هم در ترکیب داشته باشد ولی معمولا آن بازیکنی که جلوی مدافعین قرار می‌گیرد و کمی عقب‌تر از هافبک‌های دیگر بازی می‌کند سعید عزت‌اللهی خواهد بود.
همچنین باید اشاره کرد که امید ابراهیمی دومین انتخاب کی‌روش برای این پست خواهد بود.
*دو هافبک روی دست عزت‌اللهی؛ قدوس دیگر نیمکت‌نشین نمی‌شود؟
در مصاف تدارکاتی اول ایران مقابل اروگوئه، احسان حاج صفی و سامان قدوس به عنوان دو هافبکی که روی دست عزت‌اللهی به عنوان تک هافبک دفاعی تیم بازی کردند، به میدان رفتند؛ دو بازیکنی که پشت سر تک مهاجم تیم هم قرار می‌گیرند و بخش مهمی از وظیفه بازی‌سازی و البته دفاع تیمی برعهده آنها قرار می‌گیرد. وحید امیری و احمد نوراللهی دیگر بازیکنانی بودند که در این پست در مصاف با اروگوئه محک زده شدند.
در مصاف با سنگال هر دو بازیکن تغییر کردند و شاهد حضور فیکس احمد نوراللهی و میلاد سرلک در این دو پست بودیم؛ نوراللهی متمایل به وینگر راست و سرلک متمایل به وینگر چپ؛ جایی که در نیمه دوم شاهد حضور سامان قدوس به جای سرلک بودیم و نوراللهی جایگاه خود را تا پایان مسابقه حفظ کرد.
این پست را می‌توان یکی از چالش‌های کی‌روش به حساب آورد. البته که چندین بازیکن با توانایی‌های متفاوت در اختیار سرمربی پرتغالی قرار دارند و او از میان آنها باید دو بازیکن را با توجه به استراتژی تدافعی یا تهاجمی تیمش انتخاب کند. در حال حاضر می‌توان گفت با توجه به این دو مسابقه، شانس نوراللهی و قدوس بیشتر از سایر بازیکنان است و البته وحید امیری، احسان حاج‌صفی و حتی کریم انصاری‌فرد که در گذشته گاهی در این پست بازی می‌کرد می‌توانند این فرضیه را به هم بریزند.
*وینگرهای چپ و راست؛ رقیبان سرسخت برای دو پست
در مصاف با اروگوئه، کارلوس کی‌روش، پس از چند سال بار دیگر مهدی ترابی را در پست وینگر چپ و به عنوان بازیکن ثابت مورد استفاده قرار داد. علیرضا جهانبخش هم دیگر انتخاب او برای حضور در پست وینگر راست بود. در نیمه دوم اما مهدی طارمی جانشین ترابی شد و جهانبخش جای خود را به قلی‌زاده داد.
در دومین مسابقه تدارکاتی تیم ملی مقابل سنگال بازیکنانی جانشین مصاف با اروگوئه یعنی مهدی طارمی و علی قلی‌زاده به صورت فیکس وارد زمین شدند و در نیمه دوم این‌بار جهانبخش بود که به عنوان بازیکن تعویضی از ابتدای نیمه دوم وارد زمین شد تا قلی‌زاده وینگر چپ بشود و جهانبخش وینگر راست. طارمی هم با توجه به خروج انصاری‌فرد برای دقایقی در پست مهاجم هدف بازی کرد.
در مورد این دو پست حساس می‌توان گفت که در پست وینگر راست رقابت میان علی قلی‌زاده و علیرضا جهانبخش خواهد بود و در پست وینگر چپ نیز مهدی ترابی نشان داد می‌تواند رقیب سرسختی برای مهدی طارمی باشد. البته که وحید امیری یک مدعی بالقوه دیگر برای حضور در این پست خواهد بود.
*مهاجم هدف؛ طارمی یا آزمون؟
انتخاب بازیکن برای پست مهاجم هدف شاید ساده‌ترین و بی‌دردسرترین انتخاب برای کی‌روش با توجه به حضور سردار آزمون باشد. آزمون مهاجمی است با توانایی‌های گلزنی ویژه در باکس حریفان که هم در استفاده از ضربات سر متبحر است و هم ضربات پا. پس انتخاب اول و آخر سرمربی پرتغالی آزمون خواهد بود و اگر اتفاق ویژه‌ای رخ ندهد در سه دیدار جام جهانی تغییری در این تصمیم ایجاد نخواهد شد.
کی‌روش در دو بازی برابر اروگوئه و سنگال نشان داد انتخاب اول او آزمون خواهد بود و طبعا طارمی هم دومین اولویت کی‌روش در این پست است که در دو بازی اخیر 13 دقیقه به او به عنوان مهاجم هدف تیم فرصت داده شد.
*جمع‌بندی:
کارلوس کی‌روش در فاز اول اردوی تیم ملی که با حضور بازیکنان داخلی برگزار شد 24 بازیکن را زیر نظر گرفت که در پایان اردویی چند روزه نام 14 بازیکن (مهدی شیری و عارف آقاسی، سامان فلاح، آرمین سهرابیان و محمد خدابنده‌لو، یاسین سلمانی، شهریار مغانلو و محمد کریمی، رضا اسدی، مهدی حسینی، سعید صادقی، محمد محبی، مهدی مهدی‌پور و مهدی قائدی) خط خورد و تیم ملی با 27 بازیکن به شرح زیر به اردوی اتریش رفت:
گلرها: علیرضا بیرانوند، امیر عابدزاده، حسین حسینی، پیام نیازمند
مدافعان: رامین رضاییان، صادق محرمی، صالح حردانی، حسین کنعانی‌زادگان، مجید حسینی، مرتضی پورعلی گنجی، شجاع خلیل‌زاده، ابوالفضل جلالی، میلاد محمدی، امید نورافکن
مهاجمان: علی قلی‌زاده، علیرضا جهانبخش، مهدی ترابی، مهدی طارمی، کریم انصاری‌فرد، سردار آزمون.
البته از میان بازیکنان فهرست شده بالا همان‌طور که اشاره شد امید نورافکن و رامین رضائیان نتوانستند ویزای شنگن بگیرند و در ایران ماندند، سه بازیکن دیگر که پیام نیازمند، صالح حردانی و میلاد محمدی بودند فرصت بازی پیدا نکردند تا کی‌روش در دو بازی دوستانه مقابل اروگوئه و سنگال 22 بازیکن را در پست‌های مختلف محک زده باشد؛ دو دیداری که تا حد زیادی آرایش و نفرات اصلی ایران را در جام جهانی 2022 قطر مشخص کرد.
