آتش بس فرشته نجات دولت‌های متجاوز
آتش بس دو ماهه در یمن در آغاز هشتمین سال جنگ از ۱۳ خرداد ماه گذشته به مرحله درآمد و سپس به مدت دو ماه دیگردر ۱۲ خرداد و ۱۱ مرداد گذشته با همان شرایط قبلی تمدید شد و اکنون در ۱۰ مهرماه به پایان می‌رسد.
برقراری آتش بس دو ماهه پس از آن صورت گرفت که درداخل توان نیرو‌های وابسته به عربستان و امارات هم به دلیل اختلافات و رقابت‌های داخلی بین این دو کشور اشغالگر و هم به دلیل شکست‌های پی در پی روبه تحلیل رفته بود و در نتیجه نیرو‌های انصار الله هر روز به پیشروی‌های خود ادامه می‌دادند؛ ضمن آن که نیرو‌های انصارالله با استفاده از توان پهپادی و موشکی خود توانسته بود در برابر حملات هوایی عربستان به اهداف غیرنظامی در یمن به قدرت بازدارندگی دست یابد.
درعرصه بین المللی جنگ اوکراین باعث افزایش بهای انرژی و بهای موادغذایی در جهان شد که این آثار تورمی بر همه کشور‌ها از جمله کشور‌های غربی برجای گذاشت. در یک چنین شرایطی امریکا و دولت‌های اروپایی این انگیزه را پیدا کردند که با برقراری آتش بس دریمن هم جلوی حملات پهپادی و موشکی انصارالله را به تاسیسات نفتی عربستان بگیرند تا زمینه را برای صدور نفت و افزایش ان فراهم کنند و درعین حال مانع از این شوند که امکان صدور انرژی از دیگر مناطق خلیج فارس با اخلال مواجه شود.
انگیزه واقعی امریکا از آتش بس در یمن
هدف و انگیزه امریکا برای برقراری آتش بس در یمن از همان ابتدا نه مسائل انسانی و بشردوستانه بلکه درامان نگه داشتن تاسیسات نفتی عربستان ازحملات موشکی و پهپادی نیرو‌های مدافع یمنی بوده است و الا اگر انگیزه انسانی بود امریکا قبل از این که سایه جنگ اوکراین بر بازار‌های انرژی و مصرف در غرب سنگینی کند به مسئله آتش بس در یمن ورود پیدا می‌کرد و بعد از آن هم با اعمال فشار بر عربستان مانع از نقش مکرر آتش بس از سوی این کشور می‌شد. اما امریکا بعد از برقراری آتش بس برای اینکه بتواند عربستان را از تعهدات خود در اوپک پلاس که با روسیه داشت دور کند و یا آن را به افزایش تولید وادار کند فشار‌های قبلی را نیز از دوش عربستان برداشت و این امر موجب شد عربستان با اطمینان خاطر بیشتری به اهداف نظامی خود در یمن ادامه دهد.
انتفاع بیشتر دولت‌های متجاوز و حامیان غربی آن‌ها از آتش بس
با توجه به عوامل دخیل در برقراری آتش بس ازهمان ابتدا مشخص بود که برقراری آتش بس به نفع دولت‌های متجاوز سعودی و اماراتی و همپیمانان غربی آن‌ها تمام خواهد شد کما اینکه در عمل نیز همین اتفاق افتاد و عربستان به حملات هوایی روزمره خود به یمن ادامه داد بدون اینکه پاسخ متقابل را از سوی یمنی‌ها به تاسیسات نفتی خود دریافت کند. دولت‌های غربی نیز نه تنها از واردات انرژی از خلیج فارس و در راس ان عربستان اطمینان حاصل کردند بلکه به واسطه دولت‌های عربستان و امارات شرکت‌های نفت و گاز خود را در مناطق تحت اشغال یمن فعال کردند و به استخراج غیرقانونی نفت و گاز این کشور اقدام کردند به گونه ایی که وزیر نفت دولت نجات ملی ارزش منابع نفتی سرقت شده این کشور تنها در فاصله ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ را نه و نیم میلیارد دلار برآورد کرد. همچنین با توجه به اینکه یمن علاوه بر ذخایر نفتی که حدود ۱۱.۹۵۰ میلیارد بشکه براورد شده از ذخایر قابل توجه گازی حدود ۱۸.۲۸۳ تریلیون فوت مکعب برخورداراست لذا دولت‌های اروپایی که با مشکل قطع صدور گاز روسیه بعد از جنگ اوکراین مواجه شده اند، به واسطه دولت‌های اشغالگرعربستان و امارات و نیرو‌های تحت امر آن‌ها به استخراج و انتقال گاز یمن به بهای اندک پرداخته اند واین در حالی است که برابر خود گزارش‌های سازمان ملل و دیگر نهاد‌های بین المللی فقر در یمن بیداد می‌کند و بیش از دو سوم مردم این کشور به کمک‌های غذایی فوری نیاز دارند.
چشم انداز مبهم تمدید آتش بس
با توجه به اینکه آتش بس در یمن تاثیر کاملا متفاوت بر طرف‌های دخیل برجای گذاشته است لذا دیدگاه یکسان درباره تمدید مجدد آتش بس وجود ندارد. امریکا و دولت‌های اروپایی که از این اتش بس منتفع شده اند برای تمدید آن تلاش می‌کنند و امریکا علاوه بر «تیموتی لیندرکینگ» فرستاده آمریکا در یمن، هانس گروندبرگ فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن را نیز بکار گرفته است تا تمدید مجدد و بلکه طولانی مدت آتش بس را فراهم آورد و بدین ترتیب خیالش را از صدور انرژی از منطقه خلیج فارس و تنگه استراتژیک باب المندب به بازار‌های انرژی و مصرف بخصوص در غرب راحت کند و از افزایش بهای انرژی بخصوص با نزدیک شدن به انتخابات میان دوره‌ای کنگره در آبان ماه جلوگیری کند. عربستان و امارات نیز هرچند در مواضع اعلامی خود سکوت اختیار کرده اند و به ظاهر خود را برای تمدید آتش بس راغب و مشتاق نشان نمی‌دهند، اما در عمل از ان نفع می‌برند و خواسته‌ها و مواضع خود را از طریق نماینده ویژه سازمان ملل و امریکا پیش می‌برند و در این میان دولت نجات ملی یمن به رهبری انصارالله که به طور روزمره نقض آتش بس را از سوی دولت‌های متجاوز و مزدوران آن‌ها گزارش می‌کند، اما قادر نیست از توان موشکی و پهپادی خود برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات هوایی عربستان استفاده کند لذا برای تمدید مجدد آتش بس دچار مردد شده؛ چرا که درعمل می‌بینند هیچ تغییری در رفتار دولت‌های متجاوز ایجاد نشده است، اما در مقابل دست و بال آن برای پاسخ به تجاوزات و نقض مکرر آتش بس بسته شده است و بدین ترتیب برقرای آتش بس یا به نفع دولت‌های متجاوز تمام شده است که به تثبیت حضور نظامی خود در مناطق اشغال شده یمن پرداخته اند و یا به نفع دولت‌های غربی تمام شده که هم ازمهار افزایش مجدد بهای انرژی منتفع شده اند و هم اینکه به واسطه دولت‌های متجاوز سعودی و اماراتی و مزدوران ان‌ها منابع نفت و گاز یمن را به بهای ارزان به واسطه شرکت‌های نفت و گاز خود به یغما برده اند. احمد کاظم زاده
