چگونه چک را نقد کنیم؟

اقتصادآنلاین- نازنین خزعلی؛ پاس نشدن چک عواقبی برای فرد صادر کننده دارد از جمله اینکه علاوه بر مجازات‌های بانکی، نه تنها مجاز به افتتاح حساب جدید نیست، بلکه اجازه دریافت وام و تسهیلات جدید را نیز نخواهد داشت. بنابراین کسی که چک صادر می‌کند باید درباره پاس شدن یا نشدن آن دقت کافی به عمل آورد.

فرد دارنده چک در ابتدا برای وصول چک باید با در دست داشتن اصل چک و کارت شناسایی به بانک مراجعه کند و درخواست وصول چک نماید. چنانچه در حساب فرد صادرکننده چک مبلغی کمتر از مبلغ چک مورد نظر وجود داشته باشد در این صورت بانک موظف است که مبلغ موجودی در حساب شخص را در صورت تقاضای شخص دارنده چک به وی بپردازد و برای باقی مانده چک گواهی عدم پرداخت صادر کند. اصل چک با قید مبلغ دریافت شده پشت چک در اختیار بانک باقی میماند. برای مثال اگر شخصی چکی به مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال کشیده باشد و موجودی حساب جاری ایشان ۷۰ میلیون ریال باشد بانک به تقاضای دارنده چک مکلف است مبلغ ۷۰میلیون ریال را برداشت و به ذی‌نفع پرداخت کند. برای باقی ۳۰میلیون ریال نیز گواهینامه عدم پرداخت صادر کند.

همچنین در صورت کسری موجودی حساب جاری صادرکننده چک نزد بانک، این امکان وجود دارد که مبلغ مورد نظر از سایر حساب‌‌های شخص در همان بانک ‌‌به ‌‌ترتیب ‌‌اولویت ‌‌از حساب ‌‌قرض‌‌الحسنه‌‌ پس‌‌انداز، حساب ‌‌سرمایه‌‌گذاری‌‌ کوتاه‌‌مدت ‌‌و‌‌ حساب‌‌سرمایه‌‌گذاری ‌‌بلندمدت برداشت پرداخت می‌‌شود. برای مثال اگر شخصی چکی به مبلغ ۱۰۰میلیون ریال کشیده باشد و موجودی حساب جاری ایشان، ۲۰میلیون ریال باشد و در سایر حساب‌‌های خود (‌‌قرض‌‌الحسنه‌‌ پس‌‌انداز، حساب ‌‌سرمایه‌‌گذاری‌‌ کوتاه‌‌مدت ‌‌و‌‌ حساب‌‌سرمایه‌‌گذاری ‌‌بلندمدت) در همان بانک نیز مبلغ ۵۰ میلیون ریال داشته باشد بانک مکلف است علاوه بر برداشت موجودی ۲۰میلیون ریال در حساب جاری، ۵۰میلیون ریال موجود در سایر حساب‌‌های شخص را نیز برداشت کند و به دارنده چک تحویل دهد. برای باقی ۳۰میلیون ریال نیز گواهینامه عدم پرداخت صادر کند.

توجه شود که درصورتیکه کار به مسدود سازی حساب‌های صادر کننده چک برسد در این زمینه بررسی دو امر اهمیت دارد: انتخاب بانک یا موسسه اعتباری و انتخاب حساب

در انتخاب بانک یا موسسه‌ی مورد نظر اولویت مسدود شدن وجوه حساب‌ها با بانک‌ها و موسسات اعتباری خواهد بود که مجموع موجودی حساب‌های سپرده متناظر (ریالی یا ارزی) صادرکننده چک نزد آنها بالاترین رقم باشد. همچنین درخصوص نحوه انتخاب حساب‌های صادرکننده چک، اولویت به ترتیب با حساب‌های سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت،‌ سپرده سرمایه‌گذاری بلندمدت، سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز و سپرده قرض‌الحسنه جاری صادرکننده چک است. همچنین توجه شود که در واقع مبالغ موجود در حساب‌های افراد صادرکننده چک برگشتی به میزان مبلغ کسری چک مسدود می‌شود. برای مثال اگر چک شخصی به مبلغ 200 میلیون ریال در بانک مورد نظر برگشت بخورد، مبالغ موجود در حساب‌های وی در سایر بانک‌ها مجموعا به مبلغ 200 میلیون ریال مسدود می‌شود. در این صورت مازاد موجودی حساب فرد قابل برداشت است و شخص می‌تواند از سایر حساب ها استفاده کند .

همچنین توجه شود که با در دست داشتن چک برگشتی و مراجعه به اجراعیات ثبت و معرفی اموال از صاحب حساب میتوان جلوی نقل و انتقال اموال فرد گرفته شود تا برای مثال صادر کننده چک اموال خود مانند خانه یا ماشین و ... را نفروشد سپس میتوان اقدام به توقیف اموال فرد به اندازه مبلغ چک مورد نظر کرد.