اپیدیدیم، یک لوله حلقوی بلند در پشت هر دو بیضه مردان است که می‌تواند ملتهب شده یا دچار عفونت شود. وقتی این اتفاق بیفتد، به آن اپیدیدیمیت می‌گویند.
به گزارش رکنا ، این مشکل بر اثر عفونت های مقاربتی ایجاد می‌شود اما چندین نوع باکتری دیگر نیز می‌توانند باعث بروز آن شوند. اگرچه مردان در تمامی سنین می‌توانند به اپیدیدیمیت مبتلا شوند، این بیماری بیشتر در مردان 18 تا 35 سال مشاهده می‌شود. کودکان نیز ممکن است به این عارضه مبتلا شوند که این اتفاق برای آنها معمولا درنتیجه ضربه مستقیم رخ می‌دهد. اگرچه بعضی از کودکان نیز به خاطر عفونت‌های باکتریایی در معرض اپیدیمیت قرار می‌گیرند.
هنگامی که یک عفونت باکتریایی حمله می‌کند، اپیدیدیم به‌تدریج متورم و دردناک می‌شود. علائم اپیدیدیمیت به‌تدریج و طی ۲۴ ساعت به اوج خود می‌رسد و درد معمولا از بیضه یا کشاله ران آغاز می‌شود. این اتفاق معمولا روی یکی از بیضه‌ها رخ می‌دهد و در صورت بی‌درمانی می‌تواند تا شش هفته ادامه پیدا کند.
ممکن است یک یا چند مورد از این علائم احتمالی را نیز تجربه کنید:
درد شکم یا پهلو: در ابتدا التهاب از مجرای وابران (که همان مجرایی است که اسپرم را به مجرای ادرار منتقل می‌کند) آغاز می‌شود و بعد به سمت اپیدیدیم پایین می‌آید. این نزول روشن می‌کند که چرا علائم می‌توانند در آغاز در ناحیه پهلو (پایین کمر) و کشاله ران مشاهده شوند. یک سمت کشاله ران یا بیضه ممکن است دردناک‌تر از سمت دیگر باشد.
قرمزی، تورم یا حساسیت کیسه بیضه: اپیدیدیم ممکن است در عرض سه تا چهار ساعت به‌اندازه دو برابر سایز نرمال خود تبدیل شود.
ترشح از مجرای ادرار (در انتهای آلت تناسلی و بیشتر در مردان جوان‌تر از ۳۹ سال)
نیاز مکرر یا فوری به تخلیه ادرار
بروز توده روی بیضه
ادرار یا انزال دردناک
ادرار یا مایع منی خونین
احساس ناراحتی در ناحیه زیر شکم
بزرگ شدن غدد لنفاوی در کشاله ران
تب
حالت تهوع
در صورت مشاهده هرکدام از این علائم بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید.
بسیاری از علائم اپیدیدیمیت مشابه مشکل جدی‌تر نظیر پیچش بیضه است که وقتی اتفاق می‌افتد که بیضه به دور بندی که آن را به بدن وصل می‌کند، می‌پیچد.
علائم پیچش بیضه بسیار سریع‌تر پیشرفت می‌کند. پیچش بیضه یک مشکل اورژانسی است که اگر سریعا درمان نشود می‌تواند به از دست دادن بیضه منجر شود.
وقتی تورم و حساسیت از اپیدیدیم گذشته و به خود بیضه می‌رسد، به آن ورم بیضه می‌گویند.
وقتی به پزشک مراجعه می‌کنید، او علائم عفونت را بررسی می‌کند و درباره علائمی که دارید از شما سوال می‌کند. او همچنین ممکن است برای بررسی پروستات یک آزمایش رکتال انجام دهد.
اگر پزشک شما بر اساس معاینات و نتیجه آزمایش به وجود اپیدیدیمیت شک کند، ممکن است لازم شود یک یا چند آزمایش دیگر هم انجام دهید که شامل موارد زیر است:
نمونه ادرار: آزمایشگاه نشانه‌های عفونت در ادرارتان را بررسی خواهد کرد. همچنین ادرار می‌تواند برای بررسی بیماری‌های مقاربتی موجود در مجاری ادرار استفاده شود.
نمونه خون: این آزمایش نیز می‌تواند ناهنجاری‌ها را نشان دهد.
نمونه سُواب: برای این آزمایش، پزشک یک سواب باریک را در نوک آلت تناسلی‌تان فرو می‌کند تا نمونه ترشح‌تان را بررسی کند. این مورد معمولا برای کلامیدیا یا سوزاک استفاده می‌شود و اگرچه احساس ناخوشایندی دارد اما تنها چند ثانیه طول می‌کشد.
پزشک معمولا آزمایش‌های دیگری نظیر تعداد گلبول‌های سفید خون را نیز برایتان تجویز می‌کند. در صورت وجود عفونت، تعداد گلبول‌های سفید خون می‌تواند زیاد شود. در بعضی موارد از رنگ‌آمیزی گِرم ترشحات ادرار می‌توان باکتری آلوده را تشخیص داد.
چندین آزمایش سریع برای بعضی باکتری‌هایی که باعث بروز اپیدیدیمیت می‌شوند وجود دارد. آنها ارگانیسم‌ها را با روش پی‌سی‌آر و ایمنی‌شناسی شناسایی می‌کنند. اگرچه این آزمایش‌ها معمولا نیاز به تایید با کِشت باکتری دارند.
کودکان نیز می‌توانند مثل بزرگسالان به این بیماری دچار شوند، اگرچه احتمال اینکه التهاب علت دیگری داشته باشد، زیاد است.
آسیب مستقیم
بیماری‌های دستگاه ادراری که به مجرای ادرار یا اپیدیدیم سرایت کرده‌اند
بازگشت ادرار به اپیدیدیم
علائم اپیدیدیمیت در کودکان شامل موارد زیر است:
ترشحات از مجرای ادرار
ناراحتی در ناحیه لگن یا زیر شکم
درد یا سوزش هنگام ادرار
قرمزی یا حساسیت بیضه
تب
درمان اپیدیدیمیت کودکان بستگی به علت اصلی بروز بیماری دارد. در بسیاری از موارد ممکن است به کمک استراحت و مسکن‌هایی نظیر ایبوپروفن بیماری خود به خود برطرف شود. در عفونت‌های باکتریایی نظیر عفونت دستگاه ادراری ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز شود. همچنین به کودکان توصیه می‌شود که ادرار خود را نگه ندارند و در صورت نیاز سریع از سرویس بهداشتی استفاده کنند و بیشتر آب بنوشند.
سونوگرافی: ممکن است از شما خواسته شود آزمایش سونوگرافی انجام دهید که در این روش از امواج صوتی برای نشان دادن تصویر بیضه‌ها و کیسه بیضه استفاده می‌شود و به تمایز پیچ‌خوردگی بیضه از اپیدیدیمیت کمک می‌کند.
سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی: این روش‌ها معمولا برای کمک به تعیین و تمایز میان بسیاری از بیماری‌ها که می‌توانند علائمی مشابه اپیدیدیمت داشته باشند (به‌عنوان مثال کیست، هیدروسل، فتق، بافت سرطانی یا قانقاریا) کمک می‌کند.
تشخیص صحیح علت اپیدیدیمیت به وسیله پزشک بسیار مهم است، زیرا تشخیص نادرست می‌تواند منجر به مشکلات فراوانی فراتر از علائم فرد شود.
از آن‌جا که بیشتر عفونت‌های مربوط به اپیدیدیم (بیش از ۵۰ درصد) ناشی از بیماری‌های مقاربتی هستند، همسر فرد نیز باید از موضوع اطلاع پیدا کرده و درمان شود، حتی اگر در حال حاضر هیچ علائمی از خود نشان ندهد. درنتیجه نیاز است که پزشک تاریخچه کاملی از بیمار بگیرد و بیمار وظیفه دارد صادقانه به سوال‌های پزشک پاسخ دهد.
شایع‌ترین درمان برای اپیدیدیمیت آنتی‌بیوتیک است. اگر پزشک تشخیص داد که مبتلا به این بیماری هستید، ممکن است حتی پیش از مشخص شدن نتیجه آزمایش‌ها برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
در بیشتر موارد این داروها را باید یک تا دو هفته مصرف کنید و معمولا بعد از چند روز احساس بهتری خواهید داشت. همیشه دوره تجویزی مصرف آنتی‌بیوتیک را کامل کنید، حتی اگر احساس کردید بهتر شده‌اید.
در بعضی موارد حتی پس از اثرگذاری آنتی‌بیوتیک‌ها برخی تورم‌ها ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه داشته باشند و در این مدت ممکن است همچنان درد داشته باشید. در این صورت می‌توانید از مُسکن‌های بدون نسخه یا کمپرس سرد استفاده کنید. در این زمان بهتر است از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
در صورت عدم موفقیت در درمان ممکن است پزشک از گزینه جراحی استفاده کند که شامل برداشتن کل یا بخشی از اپیدیدیم است. جراحی ممکن است برای اصلاح هرگونه نقص جسمی که می‌تواند باعث اپیدیدیمیت شود نیز استفاده شود.
بیشتر موارد اپیدیدیمیت حاد با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها با موفقیت درمان می‌شود و معمولا هیچ مشکل درازمدت جنسی یا تولیدمثلی وجود نخواهد داشت اما عفونت می‌تواند در آینده بازگردد. همچنین ممکن است عوارضی ایجاد شود که البته بسیار نادر است.
در صورت عدم درمان، اپیدیدیمیت می‌تواند به یک بیماری مزمن تبدیل شود و باعث عود کردن مشکلات شود.
اپیدیدیمیت همچنین می‌تواند باعث عفونت در کیسه بیضه، از بین رفتن بافت بیضه یا کوچک شدن آن شود. در موارد نادر این بیماری می‌تواند به توانایی باروری مرد آسیب وارد کند.
مهم است که برای جلوگیری از این عوارض سریعا به دنبال درمان باشید. همچنین تمام کردن آنتی‌بیوتیک‌های تجویزی برای درمان عفونت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. بعد از اتمام دوره درمان بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا اطمینان حاصل کنید عفونت از بین رفته است.
