پشت پرده خاموشی‌ها

فرارو-  طی روز‌های اخیر قطعی ناگهانی برق در برخی از شهر‌های کشور اتفاق افتاده، این خاموشی ناگهانی که ۲ تا ۳ ساعت هم به طول انجامیده، تصفیه خانه‌ها و سیستم‌های پمپاژ آب را تحت تاثیر قرار داده و در نهایت به قطی آب در برخی از مناطق کشور منجر شده است. اما نگرانی واقعی مشترکان برق از همیشگی بودن این خاموشی ناگهانی است.

به گزارش فرارو، درحالیکه این روز‌ها استخراج بیتکوین یکی از مهم‌ترین دلایل خاموشی‌ها ذکر می‌شود، اما کارشناسان حوزه برق عدم سرمایه گذاری در صنعت برق و افزایش ظرفیت تولید با توجه به رشد مصرف را اصلی‌ترین دلیل این موضوع قلمداد می‌کنند.

اصلی‌ترین دلیل خاموشی ها؟
حمیدرضا صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه خاموشی‌های روز‌های اخیر چند دلیل داشته است، گفت: اولین و مهمترین دلیل در این زمینه نبود سرمایه‌گذاری در صنعت برق و احداث نیروگاه جدید است، در حالی که بر اساس برنامه پنجم توسعه قرار بود سالی ۵ هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شود شاهد هستیم که چنین امری که به دلیل مختلف انجام نشده است، از سوی دیگر تولید برق از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر نیز یکی دیگر از راهکار‌های بوده که باید از سوی دولت پیگیری میشده، اما متاسفانه در این مورد نیز آنطور که باید و شاید اقدامات درخوری انجام نشده تا امروز با کمبود تولید برق روبرو شویم.

وی افزود: دولت طی چند سال اخیر به دلیل کمبود منابع و کسری بودجه عملاً سرمایه‌گذاری در صنعت برق انجام نداده و از سوی دیگر بخش خصوصی نیز راغب نیست که در این زمینه ورود کنند، زیرا صرفه اقتصادی ندارد به دلیل دلیل قیمت‌گذاری دستوری برق عملاً کسی که برای ساخت نیروگاه اقدام می‌کند نمی‌توانند روی برگشت سرمایه خود در یک زمان مشخص حساب کند، در حال حاضر هر کیلووات ساعت برق را دولت بین ۵۰ تا ۶۰ تومان از نیرو‌های خصوصی میخرند، حالی که این رقم به هیچ عنوان برای سرمایه‌گذاری در صنعت برق جذاب نیست.

صالحی با تاکید بر این که برای برون رفت از وضعیت فعلی، تنها راهکار افزایش ظرفیت تولید برق در کشور است، یادآور شد:بعد از امضای برجام سرمایه گذاران اروپایی برای احداث نیروگاه‌های با استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر برای تولید برق به ایران آمدند، اما وقتی اوضاع را دیدند عطای کار را به لقایش سپردند و رفتند، جدا از موضوع مسئله قیمت‌گذاری دستوری برق، مقوله امنیت سرمایه گذاری یکی از مهم‌ترین مواردی است که متاسفانه در کشور ما به هیچ عنوان وجود ندارد و برای همین است که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی رغبتی برای برای سرمایه گذاری ندارند دولت نیز همانطور که عرض کردم پولی ندارد که بخواهد توسعه شبکه نیروگاهی کشور را جلو ببرد.

عضو هیئت مدیره سندیکای صنعت برق ایران با اشاره به اینکه خود دولت اقدام به تجارت برق می‌کند و این در این زمینه حق بخش خصوصی را در نظر نمی‌گیرد، اضافه کرد: در حال حاضر دولت برقی را که به تولیدکنندگان بیت کوین که قانونی مجوزگرفتند هر کیلو وات ساعت بین ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان می‌فروشد، اما همین برق را از نیروگاه‌های خصوصی بین ۵۰ تا ۶۰ تومان می‌خرد، در حالی که اجازه نمی‌دهد که نیروگاه‌ها نیز خود به کسانی که برق برای تولید بیت کوین می‌خواهند را بفروشد، بنابراین چنین سودی دولت در این رابطه می‌برد و تا زمانی که این وضعیت وجود داشته باشد و دولت بخواهد در صنعت برق تصدیگری خود ادامه دهد اوضاع بهبود نخواهد یافت.

صالحی با اشاره به اینکه استفاده از مکانیزم بورس انرژی برای معاملات برق نیز از حیز انتفاع خارج شده است، اظهار داشت: در چند سال گذشته نیروگاه‌های خصوصی می‌توانستند برق تولیدی خود را در تابلو صادراتی بورس انرژی عرضه کند، اما همین امکان نیز از بین رفت در حالیکه باید آن کار ادامه پیدا می‌کرد تا قیمت برق واقعی می‌شد تا سرمایه‌گذار راغب شود در این حوزه ورود کند تا ما با چنین مشکلاتی در پیک مصرف مواجه نشویم.

میزان برق استفاده در استخراج بیت‌کوین
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه استخراج بیت‌کوین به هیچ‌عنوان دلیل اصلی خاموشی‌های اخیر نیست، گفت: حداکثر ۲ هزار مگاوات برق برای استخراج بیت کوین مصرف می‌شود که ۳۰۰ تا ۴۰۰ مگاوات آن به صورت قانونی و ۱۶۰۰ مگاوات آن نیز به صورت غیرقانونی از برق استفاده می‌کنند، بنابراین اینکه گفته می‌شود بیت کوین دلیل اصلی قطع برق است به هیچ عنوان صحت ندارد، زیرا که ما کمبود سرمایه‌گذاری داریم و دلیل اصلی قطعی برق این موضوع است.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت اسمی تولید برق در کشور ۸۰ هزار مگاوات است، تصریح کرد: اما به دلایل مختلف ۶۰ هزار مگاوات بیشتر ما برق را نمی‌توانیم تولید کنیم، این در حالیست که در زمستان به دلیل خاموشی‌هایی که رخداد نیروگاه‌ها برای تعمیرات سالیانه از مدار خارج نشده‌اند و در زمان حاضر نیز به دلیل افزایش میزان مصرف برق نیروگاه تحت فشار هستند و برخی از آن‌ها به دلیل فشار بیش از حدی که به آن‌ها وارد می‌شود از مدار خارج می‌شوند، در چنین فضایی ما باید افزایش ظرفیت داشته باشیم تا با خاموشی مواجه نشویم.

صالحی بیان کرد: این در حالیست که روزانه حدود ۸ تا ۱۰ هزار مگاوات برق به هدر می‌رود،به دلیل فرسودگی شبکه و مشکلاتی کع در شبکه توزیع وجود دارد، دولت به دلیل همان مشکل کمبود بودجه اقدامی برای جلوگیری از هدررفت برق انجام نمی‌دهد و بخش خصوصی نیز به دلیل همان عدم سودآوری که وجود دارد برای گرفتن پرتی برق پیشقدم نمی‌شود، این میزان هدررفت برق دقیقاً با نیازی که در حال حاضر افزایش یافته یکسان است و اگر سرمایه‌گذاری لازم را انجام داده بودیم امروز مجبور نبودیم خاموشی‌های از پیش برنامه‌ریزی شده را اجرایی کنیم.

عضو هیئت مدیره سندیکای صنعت برق ایرانکشور اضافه کرد: کمبود بارش در سال گذشته و همچنین زودتر گرم شدن هوا آن هم در بهار از دیگر دلایلی به شمار می‌روند که میزان مصرف را افزایش داد، این‌ها دلایلی هستند که در سال‌های گذشته وجود نداشتند، اما امسال با رخ دادن آن‌ها فشار بر صنعت برق بیشتر شد و موجبات آن را فراهم آورد تا به یکباره بین ۸ تا ۹ هزار مگاوات به نیاز برق کشور افزوده شود و در مقابل نیز به دلیل دلایلی که گفته شد توان تولید وجود نداشت، برای همین خاموشی‌ها رخ داد.