سرویس ورزش مشرق _ تیم ملی فوتبال ایران یکی از پر افتخارترین تیم‌های آسیا محسوب می‌شود. ایران سابقه ۳ قهرمانی و چهار مقام سومی در جام ملت‌های آسیا را در کارنامه دارد. شاگردان کی روش در آخرین رده‌بندی فیفا بالاتر از سایر تیم‌های آسیایی در رده بیستم قرار گرفته اند.
ایران اگرچه سریعترین صعود خود به جام جهانی را در تاریخ فوتبال کشورمان ثبت کرد اما رکورد جابجایی سرمربی از ابتدای مسابقات انتخابی تا مسابقات جام جهانی را هم شکست. این تیم ابتدا با مارک ویلموتس بلژیکی کار خود را آغاز کرد و پس از جنجال های رفتن این مربی و خسارت های مالی سنگینی که به ورزش کشور وارد کرد، هدایت ملی پوشان در حساس ترین برهه به دراگان اسکوچیچ کروات سپرده شد و این مربی کروات در حالی که موافقان زیادی نداشت توانست شاهکاری تاریخی رقم بزند و در خاک بحرین ۴ دیدار حیاتی را که باید می بردیم با موفقیت پشت سر گذاشته و ایران را به مرحله نهایی انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ برساند.
اسکوچیچ ۵۴ ساله در ۱۸ دیداری که روی نیمکت کشورمان نشست ۱۵ برد، یک مساوی و ۲ باخت در کارنامه خود ثبت کرد و لقب موفق ترین سرمربی تاریخ فوتبال ایران را از لحاظ آماری به خود اختصاص داد. وی که تا یک ماه پیش سکان هدایت ایران را برعهده داشت و خودش را آماده اولین حضورش در جام جهانی می کرد، با انتخاب تاج به عنوان رئیس فدراسیون و با توجه به اختلاف و دودستگی که در میان بازیکنان در رختکن تیم رخ داده بود از سمتش برکنار شد تا ایران بازهم با کارلوس کی روش پرتغالی سومین حضور متوالی در جام جهانی را تجربه کند.
* تاریخچه حضور در جام جهانی
تیم ملی ایران پیش از صعود به جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، در ۵ دوره جام جهانی حضور داشته و صعود به جام‌های جهانی ۱۹۷۸، ۱۹۹۸، ۲۰۰۶، ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ را تجربه کرده است. بهترین عملکرد تیم ملی فوتبال ایران در ادوار مختلف جام جهانی به سال ۲۰۱۸ بازمی‌گردد. یوزهای ایرانی در جام جهانی ۲۰۱۸ با هدایت کارلوس کی‌روش ۴ امتیاز کسب کردند، ولی علی رغم پیروزی برابر مراکش و تساوی مقابل پرتغال و باخت به اسپانیا، نتوانستند از گروه خود صعود کنند.
* نحوه صعود به جام جهانی ۲۰۲۲
تیم ملی ایران ابتدا در مرحله مقدماتی جام جهانی در گروه c با تیم‌های عراق، بحرین، هنگ کنگ و کامبوج همگروه شد. ایران در آغاز رقابت‌ها با هدایت مارک ویلموتس عملکرد خوبی نداشت و با دو شکست مقابل عراق و بحرین شرایطش برای صعود به مرحله بالاتر پیچیده شد. ولی با اضافه شدن دراگان اسکوچیچ به نیمکت تیم ملی کشورمان ورق برگشت و ایران با شکست عراق و بحرین و کامبوج و هنگ کنگ موفق به کسب ۱۸ امتیاز شد و به همراه عراق از گروه خود در مرحله ابتدایی صعود کرد.
شاگردان اسکوچیچ در مرحله آخر انتخابی جام جهانی باز هم با رقیبان سنتی خود روبرو شدند. تیم ملی کشورمان در کنار تیم‌های کره جنوبی، عراق، امارات، سوریه و لبنان در گروه A قرار گرفت. اما این بار تیم ملیقدرتمندانه ظاهر شد و در نهایت ۲۵ امتیاز به دست آورد و مقتدرانه به طور مستقیم به جام جهانی ۲۰۲۲ صعود کرد. پیش از این تیم ملی ایران هیچگاه موفق به کسب ۲۵ امتیاز در مرحله مقدماتی جام جهانی نشده بود. صعود به جام جهانی قطر مقتدرانه‌ترین و سریعترین صعود ایران در ادوار مختلف جام جهانی بوده است.
* اتفاق تکراری برای تیم ملی پیش از آغاز جام جهانی
فدراسیون فوتبال ایران با وجود عملکرد مثبت دراگان اسکوچیچ، این مربی کروات را پیش از آغاز جام جهانی برکنار کرد و کارلوس کی‌روش که سابقه دو حضور پی در پی با تیم ملی ایران در جام جهانی را دارد، جایگزین او شد. پیش از این فدراسیون فوتبال یک بار در سال ۱۹۹۸ تومیسلاو ایویچ که یکی از بزرگترین مربیان و تئوریسین های فوتبال کرواسی بود را به فاصله ۱۸ روز تا شروع جام جهانی به بهانه شکست ۷ بر یک مقابل آ اس رم در دیداری دوستانه و در دوران بدنسازی تیم اخراج و جلال طالبی جایگزین آن شد! تیم ملی ایران در آن دوره که تیمی آماده را در اختیار داشت با شکست ۱ بر صفر برابر تیم خوب یوگوسلاوی، پیروزی ۲ بر یک برابر آمریکا و باخت ۲ بر صفر مقابل آلمان نه چندان قدرتمند آن دوره، با کسب ۳ امتیاز نتوانست از گروه خود صعود کند.
* بهترین فرصت ایران برای صعود از گروه
تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در یکی از سیاسی ترین گروه های تاریخ جام جهانی در کنار تیم ملی انگلیس، آمریکا و ولز در گروه B جام جهانی ۲۰۲۲ قرار گرفته است. می‌توان گفت که گروه B به دلیل رتبه زیر ۲۰ تیم‌های حاضر در این گروه در رده بندی فیفا (انگلیس رتبه ۵، آمریکا رتبه ۱۶، ولز رتبه ۱۹ و ایران رتبه ۲۰) به نوعی از این لحاظ سخت ترین و غیرقابل پیش بینی ترین گروه جام جهانی است. گروهی که به جز انگلیس، هیچ تیمی روی کاغذ از پیش شانس حضور در مرحله بالاتر را ندارد. با همه این اوصاف ایران یکی از بهترین نسل‌های فوتبال خود را در اختیار دارد و می‌تواند کار ناتمام دوره قبل را با اولین صعود خود به مرحله یک هشتم جام جهانی تمام کند.
* تاریخچه تقابل‌های ایران با رقیبانش در گروه B
پیش از این تیم ملی ایران دو بار در سال‌های ۱۹۹۸ و ۲۰۰۰ با تیم ملی آمریکا بازی کرده که یک پیروزی و یک تساوی حاصل کار تیم ملی ایران است. شاگردان جلال طالبی در جام جهانی ۱۹۹۸ در دیداری که به بازی قرن معروف است، موفق شد با گلهای حمید استیلی و مهدی مهدوی کیا با نتیجه ۲ بر ۱ از سد آمریکا عبور کند و نخستین پیروزی خود در تاریخ جام جهانی را جشن بگیرد. ملی پوشان کشورمان در سال ۲۰۰۰ نیز در دیدار دوستانه با آمریکا بازی کردند که این بازی با گلزنی مهدی مهدوی کیا با تساوی ۱ بر ۱ به پایان رسید.
علاوه بر تیم ملی آمریکا، ایران در دیداری دوستانه در سال ۱۹۷۸ مقابل تیم ملی ولز صف آرایی کرده است که این بازی با نتیجه ۱ بر ۰ به سود اژدهایان به پایان رسید. اما ایران هیچگاه با تیم ملی انگلیس دیداری نداشته و جام جهانی ۲۰۲۲ نخستین دیدار تاریخ این دو تیم به شمار می رود.
* آزمون و طارمی بلای جان رقبا!
شاید برخی اسامی در ترکیب تیم ملی ایران برای بسیاری از فوتبال دوستان و کارشناسان خارجی نام آشنا نباشد ولی در مجموع ایران تیمی منسجم و منظم است. شاگردان کی‌روش نشان داده اند با دفاع منظم، برای بسیاری از تیم‌های جهان دردسرساز هستند. علاوه بر نظم تیمی خوب بازیکنان، ستاره‌هایی در ترکیب ایران قرار دارند که وجود این ستاره می‌تواند گره از مشکلات تیم ملی در بازی‌های بزرگ باز کند.
از جمله ستارگانی که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد، سردار آزمون و مهدی طارمی هستند. البته سردار آزمون که برای بایرلورکوزن در بوندسلیگا توپ می‌زند، این روزها با مصدومیت دست و پنجه نرم می کند و شاید در جام جهانی آمادگی کامل خودش را نداشته باشد. اما مهدی طارمی که در پورتو، یکی از بهترین باشگاه‌های کشور پرتغال بازی می کند، با بازی‌های درخشان در این تیم در بین هواداران پرتغالی محبوبیت بالایی پیدا کرده و به یکی از ستون های تیمش تبدیل شده است. کی روش امیدوار است طارمی و دیگر لژیونرها مثل انصاری فرد و جهانبخش و قدوس و ... با فرمی ایده آل در قطر به کمک تیم ایران بیایند و تاریخساز شوند.
کارلوس کی‌روش پیش از این به مدت ۸ سال سرمربی تیم ملی ایران بوده و شناخت کافی از بازیکنان تیم ملی دارد. با آمدن کی روش و دو دیدار تدارکاتی مقابل اروگوئه و سنگال و نتایج و نوع بازی تیم ملی، بسیاری از کارشناسان و منتقدان را امیدوار کرده که شانس صعود تیم ملی ایران از گروهش در جام جهانی بالاتر رفته است.
* تکرار بازی با هلند یا تقابل دوباره با حریف تدارکاتی
تیم ملی ایران در صورت صعود به احتمال زیاد باید با یکی از دو تیم هلند یا سنگال بازی کند. پیش از این تیم ملی ایران در جام جهانی ۱۹۷۸ با تیم ملی هلند بازی کرده و با ۳ گل شکست خورده است. در فیفا دی گذشته نیز در دیداری دوستانه تیم ملی ایران با سنگال بازی کرد که این بازی با نتیجه مساوی ۱ بر ۱ به پایان رسید.
تیم ملی ایران از رقبایش شناخت کافی دارد و به نظر پس از سال‌ها انتظار فرصت مناسبی برای صعود یوزها از گروه و حتی راهیابی به مرحله یک چهارم نهایی در جام جهانی مهیا شده است. کی‌روش می‌تواند با صعود ایران از گروهش به حسرت ۴۴ ساله هواداران پایان دهد.
* برنامه دیدارهای ایران در جام جهانی ۲۰۲۲:
دوشنبه ۳۰ آبان: ایران _ انگلیس ساعت ۱۶:۳۰
جمعه ۴ آذر: ایران _ ولز ساعت ۱۳:۳۰
سه‌شنبه ۸ آذر: ایران _ آمریکا ساعت ۲۲:۳۰
* تیم ملی ایران در یک نگاه
آخرین رنکینگ فیفا (October ۲۰۲۲) : ۲۰
رنکینگ آسیا: ۱
حضور در جام جهانی: ۶ دوره
بهترین نتیجه در جام جهانی: کسب ۴ امتیاز در مرحله گروهی (۲۰۱۸)
لقب: یوز(پلنگ)های ایرانی
