در پی توقف فعالیت بخش کنسولی برخی از سفارتخانه‌های اروپایی در روزهای ناآرام اخیر، حرمت‌الله رفیعی در گفت‌وگو با ایسنا تایید کرد که برخی سفارتخانه‌های اروپایی، به‌ویژه در حوزه شنگن، بدون اطلاع رسمی و در تصمیمی که بیشتر شکل غیررسمی دارد، رسیدگی به درخواست ویزا را فعلا متوقف کرده و صدور ویزای شنگن را به حالت تعلیق درآورده‌اند.
او اضافه کرد که روند صدور ویزا برای اتباع ایرانی از سوی سفارتخانه‌های سایر کشورهای خارجی، بدون مشکل و محدودیت و به روال همیشگی ادامه دارد.
رفیعی همچنین گفت: تورهای گردشگری حوزه اروپا و منطقه شنگن نیز درصورت داشتن ویزا، با محدودیتی در اجرا مواجه نشده‌اند و اگر مسافرانشان ویزا گرفته باشند، در موعد مقرر برگزار می‌شوند.
مرکز رسیدگی به درخواست ویزای فرانسه در تهران (VFS Global)، ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲ برابر با هفتم مهرماه ۱۴۰۱ با انتشار اطلاعیه کوتاهی در وب‌سایت خود، اعلام کرده است: «با توجه به شرایط موجود در ایران، اینترنت با اختلال مواجه شده است و در نتیجه مرکز درخواست ویزای فرانسه در تهران امکان رسیدگی به درخواست ویزا را ندارد. این وضعیت خارج از کنترل VFS و سفارت فرانسه است.»
پیگیری ایسنا از آژانس‌هایی که در زمینه ویزا و اجرای تورهای گردشگری حوزه اروپا و منطقه شنگن فعالیت دارند نیز حاکی از این است که رسیدگی به پرونده‌های درخواست ویزا از سوی برخی دیگر از سفارتخانه‌های کشورهای اروپایی مستقر در تهران، فعلا متوقف شده است.
مسؤول بخش ویزا در یکی از این آژانس‌های تهران به ایسنا گفت که برخی از سفارتخانه‌های اروپایی و حوزه شنگن تا پایان ماه اکتبر ۲۰۲۲ نوبت‌های درخواست ویزا را کنسل کرده‌اند و مدارک یا پرونده جدیدی را نمی‌پذیرند؛ برخی همانند مرکز رسیدگی به درخواست ویزای فرانسه رسما اعلام کرده‌اند که امکان رسیدگی به درخواست‌های جدید را ندارند و بخش صدور ویزا را فعلا تعطیل کرده‌اند اما برخی دیگر از سفارتخانه‌های حوزه شنگن مستقر در تهران، وقت‌های ویزا را تا دو سه ماه آینده بسته یا از دسترس خارج کرده‌اند که با این شرایط، فعلا به هیچ‌وجه امکان گرفتن نوبت ویزای شنگن وجود ندارد.
علاوه بر اختلال اینترنت که گفته شده روند رسیدگی به پرونده‌های متقاضیان ویزای شنگن را در ایران دشوار کرده، این احتمال نیز مطرح شده که بالا رفتن طبیعی ریسک مهاجرت در شرایط اغتشاشاآمیز، عاملی تاثیرگذار بر توقف و تعلیق صدور ویزا از سوی کشورهای حوزه شنگن، بوده است.
ضمن آنکه سفارتخانه‌ها هم برای امور اداری افراد متقاضی صدور ویزای شنگن نیاز دارند که با نهادهایی در اتحادیه اروپا مکاتبه اینترنتی داشته باشند که در شرایط فعلی اینترنت کشور دشوار شده است.
شنگن، یک ویزای واحد است که با استفاده از آن تحت شرایط خاص و در مدت زمان مشخصی به حدود ۲۶ کشور عضو اتحادیه اروپا بدون محدودیت مرزی می‌توان سفر کرد. برخی از این کشورها، با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی ایران در دهه‌های اخیر، شرایط بسیار سختی را برای اعطای ویزا به ایرانیان، وضع کرده‌اند.
تعلیق و توقف موقت صدور ویزای حوزه شنگن، درحالی صورت گرفته که همزمان با موج اعتراضات و ناآرامی‌ها در ایران، کشورهای آلمان، فرانسه، هلند، اتریش، بلژیک، اسپانیا و ایتالیا نیز در بیانیه‌های جداگانه‌ای، ضمن آنکه به اتباعشان توصیه کرده‌اند از سفر به ایران خودداری کنند، از شهروندان دوتابعیتی و گردشگران خود نیز خواسته‌اند از خاک ایران خارج شوند؛ اقدامی که در ایران تحلیل‌های پرسش‌برانگیزی از نقش برخی کشورها در شکل‌گیری و تداوم ناآرامی‌های کشور به‌وجود آورده است.
