به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، در هفته وحدت هستیم و سؤالی که در این ایام بر اساس برخی گفت‌وگو‌ها مطرح می‌شود، این است که منشأ وحدت را باید در کجا جست‌وجو کرد و رویکردها به این مقوله از چه چیزی برخاسته؟ در این باره با حجت‌الاسلام سیدهادی سیدوکیلی، مدرس دانشگاه تهران و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی هم‌کلام شدیم که در ادامه مشروح این مصاحبه را می‌خوانید.
اهمیت مفهوم‌شناسی وحدت
سیدوکیلی در ابتدا گفت: در باب وحدت مسأله مهم این است که از لحاظ مفهوم‌شناسی مقصود خودمان از وحدت را روشن. کنیم چرا که اگر اگر ما به تعریف و ارائه معنای مشخص و واحدی از وحدت نرسیم طبیعتاً در نتیجه‌گیری آن نیز به مشکل بر می‌خوریم. در چند وقت اخیر مسأله وحدت خودش تبدیل به یک موضوع چالش برانگیز و اختلاف برانگیز شده است و تمام این موضوعات و اختلاف نظرها و بعضاً رد و انکار مسأله وحدت به عدم شناخت مفهوم آن برمی‌گردد.
تعبیر زیبای مقام معظم رهبری از وحدت
وی افزود: به عقیده من بهترین و زیباترین تعبیر در باب مفهوم وحدت را مقام معظم رهبری در چند سال قبل بیان کردند. به بیان ایشان وحدت یعنی «انسجام اسلامی». این نوعی تصویرسازی از وحدت است که موجب منسجم شدن افراد می‌شود، یعنی وحدت هر آن چیزی است که نتیجتاً انسجامی را برقرار سازد. در این تعریف ما با پذیرش اختلاف عقاید و تفکرات گرد هم می‌آییم و به یک هدف و راه واحد می‌اندیشیم و به سمت آن حرکت می‌کنیم و در این مسیر به یکدیگر یاری و مدد می‌رسانیم.
اختلاف داشتن سنت الهی است
استاد دانشگاه تهران بیان کرد: به تعبیر قرآن مؤمنان باید دارای مواسات باشند، یعنی به همدیگر همیاری و کمک رسانند و جامعه وحدت‌دار جامعه‌ای که در آن مواسات جریان دارد. این نوع وحدت نه تنها در در بین شیعه و سنی یا بین ادیان توحیدی بلکه در بین خود شیعیان نیز باید اجرا شود و برای عملی کردن آن تلاش کرد. این اختلافات گاهی اختلافاتی است که از سطح معرفتی افراد بر می‌خیزد و گاهی اختلافاتی است که مربوط به خود شخصیت‌ها است. اساساً اختلاف داشتن سنت الهی است در قرآن هم خداوند به این موضوع اشاره می‌کند و می‌فرماید ما شما را دارای اختلاف آفریدیم تا یکدیگر و بلکه خودتان را بهتر بشناسید و وجوه تمایز را شناسایی کنید.
وحدت یعنی ایجاد مواسات
سیدوکیلی ادامه داد: طبیعتاً وقتی قرار است با داشتن اختلافات یکدیگر را بشناسیم باید به یکدیگر نزدیک شویم و ارتباط برقرار کنیم. نمی‌شود من از دیگری فاصله بگیرم و انتظار این را داشته باشم تا او را بشناسم و وجه تمایز را تشخیص دهم. این معنای گفتمان وحدت از منظر اسلام است.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: احتمال دارد که از نظر من تفسیر «دیگری» از موضوعات غلط باشد، حال فرقی ندارد که این برداشت من درست باشد یا غلط، اما مهم آن است که که با پذیرش و قبول اختلاف مواسات و همراهی را حفظ کنیم. پس از آنچه که گذشت نتیجه می‌گیریم وحدت به معنای یکی شدن نیست بلکه به معنای همیاری و کمک برای رسیدن به هدف واحد است.
وحدت حق‌محور
سیدوکیلی گفت: موضوع مهم دیگری که در باب وحدت مطرح است این است که وحدت باید بر مبنای حق شکل بگیرد ما نمی‌توانیم وحدت را بر پایه‌های باطل و غلط بنیانگذاری کنیم، کما اینکه شیطان هم برای رسیدن به هدف باطل خویش از وحدت بین جنود خود بهره می‌برد. طبیعتا وحدت باید بر مبنای حق و برای رسیدن به حق شکل بگیرد.
وی افزود: حق امری ثابت است اما نسبت افراد با آن متغیر است. توجه شود حق نسبی نیست بلکه ارتباط افراد با آن دارای نسبیت است به این معنا که هر کس با توجه به شرایطی که دارد حظ بهره‌ای از آن می‌برد. ما نمی‌توانیم نسبت به این مسأله چشم‌پوشی کنیم و انتظار داشته باشیم همه افراد با یک نگاه به حق بنگرند.
روشنگری باید در یک فضای آرام صورت گیرد
وی در انتها بیان کرد: در مورد وحدت موضوع مهم این است که تاریخ و عقاید باید بیان شود، تاریخ ثابت است و نمی‌توان انکار شود، اما بیان آن باید در یک فضای آرام و به دور از درگیری و توهین به مقدسات و چیزهایی باشد که برای طرف مقابل از ارزش و قداست برخوردار است. روشنگری با آرامش و به دور از چالش و نزاع شدنی است، نه با فضای دعوا و درگیری.
پایان پیام/
