در این مقاله از درمانکده به معرفی شیوه‌های زایمان، مزایا و معایب آن پرداخته شده است.
زایمان طبیعی چیست؟
برای زایمان طبیعی سه مرحله در نظر می‌گیرند:
مرحله اول طولانی‌ترین مرحله در زایمان طبیعی به‌شمار می‌رود. در طی آن دردهای زایمان کم کم شروع می‌شوند تا جایی که دهانه رحم برای تولد نوزاد به اندازه کافی باز شود. این مرحله خود به سه فاز دردهای آغازین، دردهای فعال و دردهای انتقال تقسیم‌بندی می‌شود.
در مرحله دوم دهانه رحم به اندازه کافی باز شده و جنین آماده خارج شدن است. در این مرحله پزشک اصطلاحا از مادر می‌خواهد تا زور بزند. به این ترتیب جنین در دهانه رحم قرار خواهد گرفت.
در مرحله سوم جفت و نوزاد از رحم خارج می‌شوند. این مرحله می‌تواند بین ۵ تا ۳۰ دقیقه به طول بیانجامد.
به منظور کاهش درد زایمان طبیعی دکتر زنان ممکن است از داروهای وریدی، بی‌حسی اپیدورال (بی‌حسی از کمر) و گاز انتونوکس استفاده کند. گاز انتونوکس مخلوطی از گاز اکسیژن و نیتروس که بوسیله ماسک به بدن مادر منتقل می‌شود.
مزایای زایمان طبیعی
- مادران پس از زایمان طبیعی بسیار زودتر بهبود می‌یابند.
- بارداری مجدد با مشکلات و خطرات کمتری همراه است.
- در زایمان طبیعی هورمون‌های ضد درد مانند اکسی‌توسین و اندورفین ترشح می‌شوند که می‌توانند از افسردگی پس از زایمان جلوگیری کنند.
- کاهش خونریزی‌های احتمالی پس از زایمان
- آن دسته از مادرانی که زایمان طبیعی دارند، بسیار زودتر می‌توانند نوزاد خود را شیر دهند.
- در طی زایمان طبیعی از داروهای بیهوشی استفاده نمی‌شود و مادر کاملا هوشیار است.
- در این شیوه بدن با کمترین میزان تهاجم مواجه است، به همین دلیل عوارض جانبی آن در حداقل قرار دارد.
- زایمان طبیعی به جنین اجازه می‌دهد تا بیشترین میزان رشد سلول‌های مغزی، سیستم تنفسی و کبد را در روزهای آخر داشته باشد.
- نوزادانی که به این طریق به دنیا می‌آیند، مشکلات تنفسی کمتری دارند.
- با عبور نوزاد از واژن، باکتری‌هایی درون روده او گسترش می‌یابند که در حفظ تعادل سیستم ایمنی بدن موثر هستند.
- در زایمان طبیعی هورمون اندورفین ترشح می‌شود که منجر به سازش نوزاد با محیط خارج از رحم خواهد شد.
معایب زایمان طبیعی
- احتمال بروز آسیب به عضلات کف لگن
- پارگی یا جراحت پرینه
- بی‌اختیاری ادرار
- افتادگی لگن
زایمان طبیعی برای چه کسانی مناسب است؟
زایمان طبیعی به تمام مادرانی که بارداری سالم و بی‌خطری دارند، توصیه می‌شود. در واقع دکتر زنان زمانی سزارین را پیشنهاد می‌کند که متوجه مشکلی در زایمان طبیعی شود.
زایمان سزارین چیست؟
در زایمان سزارین، برشی عمیق در ناحیه زیر شکم ایجاد خواهد شد. برای انجام آن از بیهوشی عمومی یا موضعی (بی‌حسی از کمر) استفاده می‌شود. نوع برش معمولا افقی است، مگر در موارد خاص که مشکلی در نوزاد وجود داشته باشد دکتر زنان از برش عمودی نیز استفاده خواهد کرد.
مزایای زایمان سزارین
شاید بتوان گفت مهمترین مزیت زایمان سزارین کاهش درد زایمان است. همچنین در طی آن مادر بیهوش است و در نتیجه هیچ دردی را هنگام خارج شدن جنین حس نخواهد کرد. به همین دلیل بسیاری از زنان تمایل دارند از این شیوه زایمان استفاده کنند.
معایب زایمان سزارین
- از آنجا که در زایمان سزارین از داروی بیهوشی و بخیه استفاده می‌شود، مادران معمولا در ساعات و حتی روزهای ابتدایی، برای در آغوش گرفتن نوزاد و شیردهی به کمک دیگران نیاز دارند.
- دوره نقاهت طولانی‌تر است که ممکن است تا ۲ ماه طول بکشد.
- بروز زخم‌های اسکار و چسبندگی می‌تواند باعث سقط جنین، ناباروری و یا انسداد روده شود.
- در سزارین معمولا نوزاد یک یا دو هفته زودتر از زمان مورد نظر به دنیا خواهد آمد. این امر می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های ریوی شود.
- ضعف سیستم ایمنی در نوزاد
- نوزادانی که به این طریق به دنیا می‌آیند در معرض سندرم زجر تنفسی و آسم قرار دارند.
- احساس درد در قسمت برش جراحی در مادر
- خطر خون‌ریزی یا لخته‌شدن خون در مادر
- احتمال پاره شدن رحم
زایمان سزارین برای چه کسانی مناسب است؟
- زنانی که دوقلو یا چند قلو باردار هستند
- مادرانی که جنین آنها بیش از حد بزرگ است
- زنانی که در زایمان‌های قبلی سزارین شده‌اند.
- زنانی که دچار دیسترس یا اضطراب جنینی هستند.
- زنانی که جفت آنها بر سر راه جنین قرار گرفته است.
- جنین در موقعیت نامناسبی قرار گرفته است
- مبتلا بودن مادر به بیماری‌های مقاربتی و عفونی مانند ایدز
زایمان در آب چیست؟
زایمان در آب به دو شیوه انجام می‌شود:
زن باردار می‌تواند تمام مراحل زایمان را در آب انجام دهد. زمانی که دهانه رحم به اندازه کافی باز شد، از آب خارج شده و نوزاد روی تخت به دنیا می‌آید.
در روش دوم، نوزاد درون آب متولد خواهد شد.
مزایای زایمان در آب
- کاهش استرس
- اکسیژن‌رسانی بهتر به ریه‌ها
- ترشح بهتر هورمون اندروفین
- انقباض‌های بهتر رحم
- کاهش درد زایمان
- حرکت بهتر نوزاد به سمت کانال زایمان
- تقویت سیستم گردش خون
معایب زایمان در آب
- احتمال ورود آب به جریان خون مادر. این امر می‌تواند منجر به بروز آمبولی شود.
- پارگی یا کشیدگی بند ناف
- احتمال انتقال عفونت از آب به مادر یا نوزاد
- تغییر دمای ناگهانی بدن نوزاد
زایمان در آب مناسب چه کسانی است؟
زنان برای زایمان در آب باید شرایط زیر را داشته باشند:
- بارداری سالم و بدون خطر
- نوزاد باید ضربان قلب خوبی داشته باشد.
- پیش از زایمان نوزاد نباید مدفوع کرده باشد.
- مادر نباید عفونت یا پارگی طولانی مدت کیسه آب داشته باشد.
- شرایط لگن مادر باید مناسب باشد.
- مادر به بیماری‌های قلبی، دیابت، کلیوی و نیز به بیماری هرپس مبتلا نباشد.
زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؟
برای اینکه بدانید کدام شیوه زایمان برای شما بهتر است، لازم است با پزشک متخصص مشورت کنید. دکتر زنان و زایمان با توجه به وضعیت شما و جنین بهترین شیوه زایمان را توصیه خواهد کرد. برای مشاوره با متخصص و نوبت‌گیری می‌توانید از خدمات آنلاین سلامت درمانکده بهره ببرید. درمانکده سایت نوبت دهی پزشکی است که بیش از ۵۰ تخصص را در سراسر استان تهران پوشش داده است.
