تأمین برق صنایع و مدیریت برق در یکسال گذشته

شبکه رادیویی اقتصاد
برنامه: کالبد اقتصاد
ساعت: 9 و 5 دقیقه
موضوع برنامه: تأمین برق صنایع و مدیریت برق در یکسال گذشته
مهمانان برنامه:
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران
مجری: سلام عرض می کنم خدمت شما و وقت شما بخیر
مهمان برنامه: بنده هم سلام عرض می کنم خدمت شما و همکاران محترمتان
مجری: آمارها نشان داد که ما توانستیم حداقل بهتر مدیریت کنیم مصرف برق مان را به صورت ویژه در حوزه صنایع، چطور این اتفاق محقق شد و توانستیم این یکسال و این تابستان را با خاموشی کمتری پشت سر بگذاریم.
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: تشکر می کنم از مردم عزیز بخاطر همکاری مناسبی که با صنعت برق داشتند. نقش مردم را هم بحث کنیم بد نیست. ما در ابتدا یک برنامه مشخصی داشتیم برای اینکه بتوانیم از تابستان امسال با تأمین برق پایدار همه مشترکان عبور کنیم و نقش تعیین کننده ای داشت اجرای این برنامه که شامل 100 اقدام بود که بتوانیم به بخش های مختلف انرژی را برسانیم. نهایتاً این را باید عرض کنم که صنعت جزء آخرین حلقه محدودیت از نظر صنعت برق اینکه ما بتوانیم بخش های مختلف را انرژی هایشان را کاهش دهیم که بخش خانگی کاهش مصرف انرژی را داشت و سایر بخش ها هم همینطور.
مجری: آن به معنای خاموشی که نبود؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: نه به معنای این بود که همکاری خوب مردم و اینکه توانستند در طرح های تشویقی ما مشارکت مؤثری داشته باشند که تقریباً از 40 میلیون قبضی که صادر شده از دوره گرم امسال، 16 و 7 دهم میلیون مشترکین ما شامل پاداش مدیریت مصرف شدند، 850 میلیارد تومان پاداش پرداخت شده، از آن 16 و 7 دهم میلیون مشترکی که پاداش مدیریت مصرف یا صرفه جویی را گرفتند، 54 دهم میلیون قبض شان بستانکار یا رایگان شده است که این کاهش مصرف خیلی تأثیر داشت.
مجری: چقدر کمتر مصرف کردند در حوزه خانگی؟ خانگی و تجاری و غیره را با هم درنظر گرفتید؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: خیر این تنها خانگی است. کاهش مصرف حدود هزار و 500 وات تخمین زده می شود در بخش خانگی، چون هر سال تقریباً حدود 1 میلیون مشترک خانگی به ما اضافه می شود که امسال داشته ایم و حدود تقریباً 4 و نیم تا 5 درصد رشد مصرف را در بخش خانگی داریم و الان این آمار آخری که من گرفتم 1 و 9 دهم درصد رشد منفی دارد رشد خانگی و نشان می دهد که همکاری ها به گونه ای بوده است که حداقل بیش از 5 درصد کاهش مصرف را در بخش خانگی شاهد بوده ایم.
مجری: آن 1 میلیون مشترک خانگی که اضافه می شدند هم بوده است؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: بله. با اضافه شدن مشترکین جدید بازهم شاهد کاهش مصرف بوده ایم. این همدلی واقعاً تأثیرگذار بوده است در سایر بخش ها هم همینطور، در بخش اداری ما سال گذشته هم مصوبه داشتیم ولی مصوبه امسال را به خوب اجرا کردیم و پایش خیلی دقیقی انجام شد در بخش اداری، ما تقریباً 600 مگاوات کاهش مصرف را در بخش اداری شاهد بودیم. بعداً که خدمت آقای رسولیان هم صحبت کنیم این مقدار کاهش 600 مگاوات تقریباً معادل یک بخش عمده ای از مدیریت مصرف است در بخش شهرک های صنعتی، حدود 450 مگاوات مولد اضطراری دراختیار ادارات و سایر بخش ها ازجمله نیروهای مسلح که اینجا از آنها تشکر می کنم که واحدهای کوچکی بوده که تولید برق کردند در ساعات اوج مصرف و توانسته اند به اصطلاح بخشی از فشار را از روی شبکه سراسر بردارند این را هم توانسته ایم استفاده کنیم و در بخش صنعت یک برنامه خیلی دقیقی تنظیم شد تک تک مؤلفه ها در آن درنظر گرفته شد ازجمله اینکه ما چرخه های تأمین پایین دستی را درنظر گرفتیم یعنی اینکه فرض کنید در حوزه فولادسازی یا درحوزه سیمان یا سایر حوزه ها، چرخه هایی که به هم مربوط هستند اینطور نباشد که اگر یک چرخه ای متوقف شد سایر بخش ها هم زیرمجموعه آنها هم متوقف شود و این نهایتاً منجر به این شد که علاوه بر اینکه رشد را داریم ما تا 5 شهریور اطلاعاتیکه بنده دارم 15 درصد رشد مصرف را داریم مثلاً در حوزه فولادی ها در همین دوره مدیریت مصرف حدود 17 درصد افزایش مصرف را نشان می دهد یعنی توانسته ایم بخش فولادی را به اندازه کافی انرژی دهیم
مجری: بعلاوه اینکه مصارف دیگر مثل خانگی مدیریت مصرف کرده اند چقدر در حوزه صنایع مدیریت مصرف انجام شد حالا بجابجایی بار شب و روز هم داشته ایم این را بفرمایید دقیقاً چه اتفاقی صورت گرفته است چون اینجا بیشتر آمارها صعودی است.
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: کاری که در مورد جابجایی بار است اگر بخواهم توضیح دهم این است که در بخش صنعت در ساعاتی می توانند مصرف شان را کاهش دهند و طی ساعت های دیگر این مصرف را افزایش دهند این را جابجایی بار می گویند ما در نیمه شب ها که بار حداقل از مصرف کاهش پیدا می کند اینها بدون محدودیت و در صددرصد انرژی مورد نیازشان هر مقداری حتی بیشتر از آن چیزی که از ما دیمان خریده اند می توانند مصرف برق داشته باشند و معوض آن در ساعت های اوج مصرف که ما به اصطلاح با افزایش مصرف روبرو هستیم آنجا کاهش مصرف داشته باشیم و این برنامه با تعداد همه صنایع به استان مختلف ابلاغ شد و بعد هم نظارت شد که این به دقت انجام شود.
مجری: آقای رسولیان اگر بخواهیم یک گریزی بزنیم به سال گذشته که قطعی ها قطعی های گسترده بود چقدر آسیب دیده اند واحدهای شما در شهرک های صنعتی در سال گذشته؟
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: همانطور که گزارش خوبی را ارائه فرمودید وضعیت و قطعی برق امسال وضعیت خوبی بود یعنی صنایع با وضعیت خیلی بهتری امسال کارشان را انجام دادند ما در سال 1400 قطعی های غیرمنظم زیادی را داشتیم و قطعی برق بخصوص در شهرک ها در ایام روز اتفاق می افتد برآوردهایی که اتاق بازرگانی و بخش های مختلف اقتصادی ارائه کردند نشان می دهد که ضرر و زیان های زیادی متوجه صنعت کشور شد و باعث افزایش قیمت شد.
مجری: چقدر بود حدوداً؟
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: البته من خودم محاسبه دقیقی نداشتم ولی گزارشی که اتاق بازرگانی ارائه کرد 7 میلیارد دلار را پیش بینی کرده بود که مجموع شهرک های صنعتی بود که صنایع دچار ضرر و زیان شدند. امسال واقعاً هم باید از دولت تشکر کرد نگاه ویژه ای که آقای رئیس جمهور داشتند مصوبه خوبی که با هماهنگی همه بخش ها در دولت مصوب شد و جناب آقای دکتر محرابیان وزیر محترم نیرو انصافاً ورود بسیار جدی داشتند با نگاه حمایت از صنایع با اینکه صنعت باید چرخ اش بچرخد با اینکه شما می دانید در صنایع کوچک هر مگاوات برق باعث ایجاد 96 نفر شغل ایجاد می کند یعنی 1 مگا وات برق واقتی وارد شهرک ها می کنیم باعث 96 نفر شغل می شود و هم توانیر مجموعه جناب آقای دکتر رجبی هماهنگی بسیار خوبی اتفاق افتاد و قطعی بدون برنامه خیلی کم بود ما دو تا موضوع را در حوزه صنعت باید توجه کنیم یکی زیرساخت های انتقال و توزیع است که بحث جدا است که اگر فرصت باشد اشاره خواهم کرد که آنجا هم کسری داریم و یک بخش تأمین و توزیع در ایام پیک است که آقای رجبی فرمودند براساس مصوبه ای که دولت داشت هم آقای دکتر فاطمی وزیر محترم صنعت و هم وزیر محترم نیرو توافق کردند که ما جلسات و نشست های بسیار خوبی داشتیم و هم زنجیره تأمین کالا و بخش هایی که ضرورت بود و باید برق آنجا تأمین می شد درنظر گرفتیم و همین اینکه نظر خود فعالین اقتصادی را گرفتیم در شهرک ها، با بررسی هایی که انجام دادیم به این جمع بندی رسیدیم که اگر در هفته یک روز را تعطیل کنیم بهتر از این است که هر روز چند ساعت را تعطیل کنیم. جمعه قاعدتاً نیازی نیست تعطیل باشند سهیمه بندی شد که فلان شهرک فلان روز تعطیل باشد و شهرک دیگر مثلاً دوشنبه تعطیل باشد. خب این ابتدا برنامه ای که داشتیم مجبور شدیم دو روز هم تعطیل کنیم ولی خوشبختانه با مدیریت خوبی که توانیر کرد این یک روز اعمال شد و بعضی وقت ها هم واقعاً نیازی به اینکه یک روز باشد این اتفاق نیفتاد و سهم بخش های مختلف در قطعی برق هم مشخص شد. اینجا اشاره کنم به تولید که اشاره هم فرمودند آن پیکی که درنظر گرفته شده و زمانی که قطعی برق قرار بود اتفاق بیفتد از 15 خرداد تا 5 شهریور بود برنامه ای که ریخته شده بود ما در حوزه فولاد 11 و 84 صدم درصد رشد تولید داشتیم نسبت به سال قبل که این خیلی خوب است.
مجری: این صرفاً از لحاظ برق است یا عوامل دیگر هم در آن دخیل هستند؟
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: مجموع وقتی که سیمان بداند که قطعی برق چه زمانی اتفاق می افتد در زمان هایی که پیک مصرف نبود شب به آن اجازه می دادند با یک الگوی مشخصی که بتواند تولید خودش را انجام دهد این باعث شد که ما سیمان 5 ممیز 35 صدم درصد رشد داشته باشیم صنایع فلزی حدود 18 درصد رشد داشته باشیم تأمین انرژی افزایش پیدا کرد. حدوداً بیش از 12 درصد انرژی مورد نیاز نسبت به سال گذشته تأمین شد مجموع این عوامل منجر شد ما رضایت نسبی را داشته باشیم. ما قطعی برق داشتیم به هر حال هم ما و هم توانیر قبول داشتیم به دلیل کسری برق قطعی برق داشتیم ولی یک قطعی برق برنامه ریزی شده،
مجری: برنامه ریزی شده منظورتان مدیریت شده است؟ چون قطعی های زیاد را به اصطلاح می گفتند برنامه ریزی شده.
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: بله قرار بود مدیریت کنیم که کمترین آسیب به صنایع وارد شود.
مجری: یک نکته ای بود که یکسری صنایع بزرگ و عمده و حتی مثلاً شهرک های صنعتی خودشان نیروگاه داشته باشند خاطرم این است که تفاهم نامه ای هم با توانیر امضاء شد 10 هزار مگاوات بود آن به کجا رسید الان آماری دارید که چه تعداد صنایع بزرگ ما خودشان نیروگاه دارند؟
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: چون ما می دانستیم و نگرانی های ما از ابتدای امسال خیلی زیاد بود در حوزه صنعت بخصوص در شهرک های صنعتی من خودم نگرانی جدی داشتم یکی از اقدامات خوبی که انجام شد این بود که صنایع خودشان پای کار آمدند آماری که من دارم حداقل یک چیزی حدود 536 مگاوات نیروگاه خودتأمین کوچک مقیاس داخل شهرک ها آمدند و نیروگاه ایجاد کردند وتسهیلاتی را هم ما دادیم از اینکه دولت داد واردات نیروگاهای کوچک مقیاس بود، وزارت نیرو تعهداتی داد در خود مصوبه دولت آمد که اگر سی اچ بی را کسی ایجاد کند در زمان های غیرپیک می تواند بدون پرداخت هزینه ترانزیت برق مازاد را به صنایع دیگر بدهد مثلاً یکی در شهرک صنعتی عباس آباد تولید می کند در غیر پیک می تواند ترانزیت کند رایگان بدهد به فولاد.
مجری: امسال این اتفاق افتاد؟
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: الان یک بخشی سی اچ بی ها شروع به کار کرده اند الان نزدیک به 470 مگاوات در شهرک ها سی اچ بی کار می کند.
مجری: مجموعاً کل صنایع برق را تأمین می کنند.
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: صنایع کوچک الان حداقل هزار مگاوات اضافه شده است امسال در شهرک ها
مجری: کل چقدر است؟
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: سی اچ بی ها سال قبل 270 مگاوات بود. حدود 1270 مگاوات. یک تفاهم خیلی خوبی امضاء شد بین دو وزیر محترم در صنایع بزرگ 10 هزارمگاوات بود که بعد 4 هزار مگاوات هم اضافه شد. این 10 مگاوات الان وضعیت اش مشخص است بعضی ها الان آماده است 180 هزار مگاوات واحد چرخه تولید شده است بعضی از نیروگاه ها آماده بهره برداری است که انشاالله به زودی بهره برداری خواهد شد و مجموعاً اینها بعضی ها در مرحله انعقاد قرارداد قطعی است که کار انجام می شود فکر می کنم 15 تا 20 درصد مجموعاً پیشرفت دارد هم پیشرفت قبل از قرارداد هم پیشرفت اجرایی که همکاران مان گزارشی که داده اند 10 هزار مگاوات قبلی 62 درصد و 4 هزار مگاواتی که اضافه شده است حدود 17 درصد پیشرفت قراردادی دارد و بعضی ها هم آماده بهره برداری است.
مجری: برق مازادی تولید می کنید که به شبکه بدهید مثلاً در تابستان یا در زمستان؟
جناب آقای علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران: من فکر می کنم حدود 360 مگاوات تا پایان یکماه آینده فکر می کنم وارد چرخه تولید شود.
مجری: آقای رجبی اینها خرید تضمینی می شود و مشکلی برای خرید از سمت شما وجود ندارد؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: اینها به اصطلاح صنایع این کار را کرده اند چون میزان تقاضای شان بالا است. مثلاً یک شرکت فولادی که هزار مگاوات مصرف دارد یک نیروگاه هزار مگاواتی یا پانصد مگاواتی می زند و ممکن است در ساعت هایی بتواند مازاد داشته باشد و بعد ساعت هایی باشد که ما لازم باشد آن را پشتیبانی کنیم و اگر اختلالی در تأمین برق آن صورت گرفت شبکه سراسری برق را تأمین کند.
مجری: چیزی امسال خریده اید؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: در این حوزه بله. اولین واحد صنایع را که گفتند در مرداد در مدار قرار گرفت تا پایان سال برنامه ریزی شده است حدود هزار مگاوات از بخش صنعت اضافه می شود و برنامه ریزی ما اینگونه است که تا پایان 4 سال 10 هزار مگاوات یا 14 هزار مگاواتی که الان 4 هزار مگاوات اضافه شده است در مدار تولید قرار می گیرند ما جلسه ای را خدمت آقای مهندس نیازی معاون وزیر صمت داشتیم ایشان پیش بینی شان این بود که کمتر از 3 سال آینده ما می توانیم این 10 هزار مگاوات را داشته باشیم. به نوعی برق مورد نیز صنعت را تأمین خواهد کرد این 10 هزار مگاوات.
مجری: یعنی سه سال طول می کشد تا ما یچ نگرانی در حوزه صنعت نداشته باشیم.
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: بله البته فرمایشی که آقای دکتر رسولیان هم فرمودند که در صنایع کوچک و در بخش شهرک های صنعتی بشود از مولدهای خودتأمین استفاده کرد قطعاً وزارت نیرو پشتیبانی خواهد کرد.
مجری: الزام قانونی دارد که خود شهرک های صنعتی هم خودشان نیروگاه داشته باشند.
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: خیر تسهیل گری می شود که این کار انجام شود الزامی ندارد برای اینکه حتماً چون ممکن است آنجا بحث سوخت را درنظر بگیریم فضای لازم را داشته باشد ولی قطعاً استقبال خیلی خوبی شده است حتی کارخانه هایی بوده اند که خودشان احداث نیروگاه های کوچک کرده اند که ما بی اطلاع هستیم که بخشی از نیاز خودشان را بتوانند تأمین کنند قطعاً وزارت نیرو از حرکت پشتیبانی می کند.
مجری: چقدر برنامه دارید برای اینکه کل شهرک های صنعتی کشور برق داشته باشند نیروگاه داشته باشند و آیا صرفه ای دارد یا خیر.
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: ما به دنبال این موضوع هستیم این قطعی برق یکی دو سال گذشته که قبلاً هم محدود بوده ما را روی این سمت و سو هدایت می کند که حتماً به سمت خود تأمین برویم الان مشوق هایی را می دهیم امسال هم یک مقداری بیشتر کردیم با خود وزارت نیرو تفاهمات اولیه انجام شده و انشاالله به زودی امضاء شود.
مجری: تفاهم نامه چه است؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: بیشتر در حوزه سی اچ بی ها و نیروگاه های خودتأمین کوچک مقیاس است اینکه باید قیمت تضمینی مناسبی باشد وزارت نیرو اینها را بخرد. اینکه دولت مصوبه می کند می گوید تو مازاد بر نیاز داشته باشید بتوانید ترانزیت کنید و به واحد دیگر بفروشید.
مجری: این تفاهم نامه در چه مرحله ای است با وزارات نیرو؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: تقریباً به هر کدام از بخش های خودمان ابلاغ کرده ایم گفته ایم به ازای هر مگاوات 100 متر زمین برای سی اچ بی زمین رایگان می دهیم اینکه اجازه واردات نیروگاه های کوچک مقیاس خارجی را دولت و وزارت صنعت داد که یک مقدار تشویق شوند یک بسته مشوقی در این زمینه حاضر شده است و ابلاغ شده است.
مجری: الان اگر کسی بخواهد زمین رایگان بگیرد انجام شده است؟
جناب آقای مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل محترم شرکت مدیریت شبکه برق ایران و سخنگوی توانیر: بله هر کسی الان ما متقاضیانی را داریم تا دو هزار مگاوات هم داریم ظرفیتی که ما داریم تقریباً 1296 مگاوات ظرفیت موجود شهرک ها است که متقاضی آمده است و شناسایی شده است برای همه شهرک های صنعتی. هر شهرکی که اراضی دراختیار داشته باشیم به این سمت و سو حرکت می کنیم و انرژی های خورشیدی سهم ناچیزی دارند ولی ما با ساتوا توافق کتبی امضاء کرده ایم که هم سقف موجود شهرک ها را بتوانیم استفاده کنیم هم شهرک های جدید انرژی خورشیدی ایجاد کنیم یک جاهایی که برای آب مشکل داریم و برای کارهای اقتصادی مناسب نیست 92 شهرک را انتخاب کرده ایم برای انرِز خورشیدی کار را شروع کرده ایم خرید تضمینی انجام شود تا 200 کیلووات سهم مشخصی است این هم پیش می رود فکر می کنم در حوزه تأمین انرژی در شهرک ها بتوانیم توفیقات خوبی داشته باشیم ضمن اینکه مسائل ما خیلی مسائل بالایی نیست مجموع برقی که در شهرک ها دارد حدود 11 هزار و 200 مگاوات ظرفیت برقی که است.
مجری: ممنون