حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان امروز هنگام ورود به مسکو در جمع خبرنگاران به تشریح اهداف سفر خود به روسیه پرداخت و گفت که روابط ایران و فدراسیون روسیه اقتضا می‌کند که به صورت مرتب و مستمر تماس و گفت‌وگو بین مقامات دو کشور وجود داشته باشد و همه‌گیری کرونا باعث نمی‌شود که ما این تماس‌ها را متوقف کنیم.
این مقامات ارشد کشورمان با بیان اینکه در سفر به مسکو چند هدف عمده را پیگیری می‌کند، تصریح کرد: یکی از مباحث در این زمینه گفت‌وگو در مورد مسائل دوجانبه است، رابطه ایران با روسیه راهبردی است و نیاز است که همیشه به آن بپردازیم و نقاطی که در روابط وجود دارد را حل و فصل کنیم.
ظریف پیش از آن به جمهوری آذربایجان هم سفر کرده بود و قرا است در روزهای آینده به ارمنستان، گرجستان و ترکیه هم سفر کند.
قهرمان نورانی درآباد کارشناس ارشد مسائل اوراسیا در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تور منطقه‌ای وزیر خارجه کشورمان، گفت: محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان با اهداف مشخصی به قفقاز سفر کرد، بخش عمده توجه او به منطقه قفقاز جنوبی است، چراکه این منطقه به ویژه ارمنستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان در همسایگی جمهوری اسلامی ایران قرار دارند، بنابراین تحولات این منطقه همواره در مرکز توجه مقامات ایرانی قرار دارد.
او با اشاره به وقوع جنگ ۴۴ روزه در قفقاز جنوبی بر سر منطقه قره باغ، بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران مواضع اصولی خود را تبیین و اعلام کرد که این موضوع نشان می‌دهد، ایران در قبال مسائلی که در همسایگی آن اتفاق می‌افتد هیچ گاه بی تفاوت نخواهد ماند، به رغم اینکه ایران در سیاست خارجی خود با مسائل مختلفی درگیر است؛ تنش با آمریکا و مسائل موجود در خاورمیانه نمی‌تواند از تحولات منطقه غفلت کند.
نورانی درآباد ادامه داد: در ۱۳ آبان ماه امسال مقام معظم رهبری آشکارا گفتند که همه نیرو‌های ارمنی باید از منطقه قره باغ خارج شوند، همه اراضی باید به جمهوری آذربایجان برگردانده شود و این اقدام باکو در راستای آزاد سازی اراضی اش حق اوست. از طرف دیگر ارمنستان به مدت ۳۰ سال این نواحی را اشغال کرده بود و موضع اعلامی ایران همواره این بود که باید به تمامیت ارضی کشور‌ها احترام گذاشته شود و نیرو‌های بیگانه و فرامنطقه‌ای در این منطقه مزاحمت ایجاد نکنند.
کارشناس ارشد مسائل اوراسیا تصریح کرد: منظور از نیرو‌های فرامنطقه‌ای مداخله رژیم صهیونیستی، آمریکا و اروپاست، بنابراین این منطقه جزء حوزه تمدنی ایران محسوب می‌شود و هنگامی که از این زاویه به مسئله می‌نگریم متوجه می‌شویم که ایران به دنبال برقراری صلح و ثبات پایدار در منطقه است.
او افزود: پیوند‌های تاریخی و فرهنگی که بین ایران و جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان وجود دارد، کشورمان با تکیه بر این مشترکات تلاش می‌کند پس از جنگ دوم قره باغ شرایط جدیدی که در این محیط به وجود آمده است را برای تحکیم صلح استفاده کند و همکاری جدید منطقه‌ای در زمینه اقتصاد و حمل و نقل شکل بگیرد که کریدور ترانزیتی شمال_جنوب اهمیت ژئوپلیتیک ایران را از این نظر دو چندان خواهد کرد.
نورانی درآباد اضافه کرد: کشورهای منطقه هم به این نتیجه رسیدند که بدون حضور ایران چه در صحنه سیاسی و چه در صحنه فعالیت‌های اقتصادی_ عمرانی ممکن است راه به جایی نرسد، از این نظر جمهوری آذربایجان دعوت کرده است که شرکت‌های ایرانی در بازسازی مناطق جنگ زده همکاری کنند و طرف ایرانی هم اعلام آمادگی کرده که پتانسیل بزرگی در ایران در راستای بازسازی مناطق جنگ زده در جمهوری آذربایجان وجود دارد که برای طرف آذربایجانی مقرون به صرفه است.
کارشناس ارشد مسائل اوراسیا تاکید کرد: از طرف دیگر ارمنستان هم بسیار مایل است که از راه‌های زمینی ایران استفاده کند، به ویژه از طریق نخجوان، خط آهن ارمنستان به ایران متصل شود و از این طریق ارمنستان هم از این همکاری می‌تواند مستقیما به بندرعباس و درمراحل بعدی به بندر چابهار راه پیدا کند، بنابراین بخشی از سفر وزیر خارجه کشورمان به سه کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان می‌تواند در رابطه با تاکید ایران بر برقراری صلح و ثبات دائمی در منطقه، شکل گیری همکاری گسترده اقتصادی، بازرگانی و حمل و نقل بین این کشور‌ها و ایران باشد.
نورانی درآباد گفت: جنگ قره باغ تمام شده، اما مناقشه قره باغ هنوز باقی و حل نشده است، به این معنا که نیرو‌های حافظ صلح روسیه در قره باغ مستقر هستند و این مسئله هنوز مبهم مانده است، بنابراین ایران می‌تواند به صورت فعال برای تکمیل این پروسه شرکت کند، یعنی بدون حضور ایران ممکن است، این نتیجه بخش نباشد و کشورمان می‌تواند به عنوان یک نیروی موازنه‌گر در منطقه نقش فعال، مثبت و حیاتی ایفا کند تا صلح واقعی برقرار شود.
کارشناس ارشد مسائل اوراسیا تصرح کرد: در واقع ایران در منطقه قره باغ به معنای واقعی طرف جنگ نبوده است، روسیه در سال‌های طولانی متحد ارمنستان بود و در جنگ اول قره باغ به نفع ارمنستان فعالیت داشته اشت و ترکیه هم در جنگ دوم حامی جمهوری آذربایجان بود، اما ایران به عنوان یک میانجی واقعی می‌تواند برای تکمیل پروسه صلح مطرح باشد.
او افزود: ترکیه و روسیه ممکن است الزاما مورد اعتماد طرفین مناقشه قره باغ نباشد، به این معنی که ارامنه به ترکیه اعتماد ندارند و آذربایجان هم به روسیه اعتماد ندارند، اما هر دو طرف مناقشه ایران را معتمد خود می‌دانند، کشورما می‌تواند از نفوذ و دیپلماسی خود در راستای حصول صلح واقعی و حل دائمی مناقشه استفاده کند.
نورانی درآباد با اشاره به سفر ظریف به روسیه تاکید کرد: روسیه با اینکه همواره از یک جانبه گرایی آمریکا در حل مسائل جهانی انتقاد کرده، اما در زمینه مناقشات جمهوری‌های شوروی سابق یک جانبه عمل کرده است، این موجب ناخرسندی ایران می‌شود و نمی‌توان آن را کتمان کرد، پس از سخنرانی مقام معظم رهبری در ۱۳ آبان ماه دستگاه دیپلماسی ایران طرح صلح خود را از طریق آقای عراقچی به طرفین مناقشه و طرفین ذی نفع ارائه داد، طرف ایرانی انتظار داشت که آن‌ها در روند صلح حتما مشارکت ایران را مد نظر قرار دهند، اما اینکه روسیه خواست خود را بدون مشورت با ایران به کرسی نشاند موجب نگرانی و ناراحتی ایران می‌شود، چراکه کشور ما به عنوان یک نیروی موثر در منطقه است.
کارشناس ارشد مسائل اوراسیا با بیان اینکه نمی‌توان حضور و دیپلماسی ایران را در حل مسائل منطقه را نادیده گرفت، گفت: روسیه باید یک جانبه گرایی خود را کنار گذارد و برای حل مسائل منطقه با مشارکت کشو‌های منطقه اقدام کند، لذا در ادامه روند صلح قره باغ واجب است که روس‌ها دست از یک جانبه گرایی بردارند و در گفت‌وگو‌های آتی حتما با ایران و سپس با ترکیه مشورت کنند.
او افزود: روسیه، آمریکا و فرانسه روسای مشترک گروه مینسک هستند و عملکرد بسیار نامطلوبی در ۳۰ سال گذشته داشته‌اند، اما مشخص است که روس‌ها در این زمینه قصد دارند که خود را به عنوان قدرت جهانی مطرح کند و اینکه قدرت‌های دیگر در منطقه در روند صلح و برقراری ثبات مشارکت کنند روی خوش نشان نداده‌اند.
نورانی درآباد ادامه داد: فرانسه و آمریکا به عنوان یک نیروی فرامنطقه‌ای مطرح هستند و به دغدغه و مشکلات مردم منطقه اهمیت نمی‌دهند، آن‌ها به دنبال منافع خود در این منطقه هستند؛ فرانسه به دنبال انرژی خود و آمریکا به دنبال منافع ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیکی خود است و برایشان اهمیتی ندارد که مناقشه حل شود یا تبدیل به مناقشه خاموش شود.
کارشناس ارشد مسائل اوراسیا اضافه کرد: فرانسه و آمریکا نشان دادند که به دنبال حفظ وضعیت موجود قره باغ هستند در صورتی که خلاف روسای گروه مینسک، دولت ایران به دنبال حل واقعی کل مناقشه و برقراری صلح و ثبات پایدار در این منطقه هست.
او با اشاره به سفر ظریف به ترکیه گفت: ترکیه به عنوان یکی از طرفین مناقشه قره باغ مطرح شد و از جمهوری آذربایجان حمایت نظامی، لجستیکی و سیاسی به عمل آورد و در این جنگ بی طرف نبود، به نظر می‌آید که وزیرخارجه کشورمان در سفر خود به آنکارا در زمینه لزوم تعامل کشورهای منطقه در حل و فصل مسائل و شکل گیری همکاری رایزنی خواهد کرد.
نورانی درآباد گفت: رئیس جمهور ترکیه در روز رژه پیروزی در کنفرانس مطبوعاتی خود پیشنهاد کرد که یک چارچوب همکاری ۶ گانه مرکب از روسیه، ترکیه، گرجستان، جمهوری آذبایجان، ارمنستان و جمهوری اسلامی ایران شکل بگیرد. احتمالا اینکه آقای ظریف به این کشور‌ها سفر می‌کند این گمانه زنی قوت می‌گیرد که ایران از پیشنهاد اردوغان استقبال می‌کند و برای اینکه ثبات واقعی در منطقه شکل بگیرد، از طریق آبادانی و اجرای طرح‌های بزرگ انرژی، حمل و نقل، طرح‌های اقتصادی منطقه آزاد تجاری اگرمحقق شود به صلح منطقه و جهانی کمک خواهد کرد.
بیشتر بخوانید
کارشناس ارشد مسائل اوراسیا ادامه داد: در دیدار با مقامات ترکیه حتما روی نگرانی‌های ایران تمرکز خواهد شد و در واقع در زمینه چگونگی اتصال کریدور ترانزیتی نخجوان به خاک اصلی جمهوری آذربایجان صحبت می‌شود. ظریف در مورد این موضوع کسب اطلاعات خواهد کرد که مفاد این قرارداد چیست، چراکه در ایران این نگرانی وجود داشت که برخی از مرز‌های منطقه تغییراتی ایجاد شود مثلا مرز ایران و ارمنستان، اما مقامات ذی‌ربط تکذیب کردند، ولی طبیعتا این یکی از نگرانی‌های ایران است که در زمینه احداث کریدور‌های ترانزیتی حتما به نظرات ایران توجه شود.
او افزود: برای ایران تغییر احتمالی سرحدات غیر قابل قبول است و این را جزء موازین بین المللی به حساب می‌آورد.
انتهای پیام/
