برخی از ضرب المثل ها شهرت زیادی دارند و برخی نیز کم کم به فراموشی سپرده می شوند. اگر شما هم دوست دارید با مثل های تاریخی سرزمینمان بیشتر آشنا وشید با ما همراه باشید. ضرب المثل آسیاب باش درشت بگیر و نرم پس بده را در پرشین وی بخوانید.
وقتی در دعوایی بخواهیم کسی را وادار کنیم که
در مقابل حرف‌های درشت و تند و تیز طرف مقابلش، خویشتنداری کند، می‌گوییم: «آسیاب باش، درشت بگیر و نرم پس
بده.»
این مثل داستانی دارد؛ می گویند روزی شیخ ابوسعید ابوالخیر با یاران خودش از کنار آسیایی می‌گذشت.ناگهان ایستاد و
بدون اینکه حرفی به یارانش بزند، ساعتی به صدای گردش سنگ‌های آسیا و کار کردن آن، گوش کرد.
آسیاب باش درشت بگیرپس از آن، رو به اطرافیانش کرد و گفت: «می‌شنوید؟ می‌دانید که این آسیاب چه می‌گوید؟» اطرافیانش که چیزی جز
صدای کار کردن آسیاب نمی‌شنیدند، با تعجب گفتند: «نه، ما چیز خاصی نمی‌شنویم.»
ابوسعید گفت: «این آسیاب می گوید که
من از شما بهترم، زیرا درشت می‌ستانم و نرم باز می‌دهم.»
دانشمندان و زبان شناسان نامدار هنوز تعریفی جامع و کامل برای کلمهٔ
ضرب المثل نیافته اند. گرچه در این راستا تحقیقات بسیار ارزشمندی
انجام و تفاسیر معتبری نیز ارائه شده است. علامه علی اکبر دهخدا
در مقدمه امثال و حکم چنین می نویسد:
در زبان فرانسوی هفده لغت یافت می شود که در فرهنگ های عربی
و فارسی همه آنها را «مثل» ترجمه کرده اند و در فرهنگ های بزرگ
فرانسوی تعریف هائی که برای آنها نوشته اند مقنع نیست و نمی توان با آن تعریفات، آنها را از یکدیگر تمیز داد.
محقق معروف (Archer Taylor) که تحقیقاتش در اوائل قرن بیستم
تأثیری شگرف در این زمینه داشته است، نتوانست تعریفی جهانشمول برای امثال و حکم پیدا کند.
آسیاب باش درشت بگیروی در کتاب معروف خود اظهار می کند که تعریفی برای امثال و حکم نمی تواند وجود داشته باشد. با این وجود تعاریف مختلفی از گذشته تا حال ارائه شده است که مهم ترین آنها تعریف (Friedrich Seiler) می باشد. وی امثال و حکم(ضرب المثل) را چنین تعریف کرده است:
سخنان برجسته، روشن و پند آمیز و مستقل که در زبان مردم رایج است.
تبیان ـ ستاره
