بعد از خریداری ماشین های صفر، قطعات آن باید برای مدتی با فشار کم کار کنند و در آخر به یک عملکرد مطلوب برسند. آب بندی خودرو یکی از اقدامات مهمی است که باید در مورد خودروهای نو اعمال شود. با این کار در واقع خودرو را برای استفاده طولانی مدت آماده می کنید. به زبان عامیانه، این اصطلاح به معنی راه آمدن با خودرو و اجزا و قطعات آن برای آمادگی جهت کار کردن مداوم و طولانی می باشد.
به عبارت دیگر آب بندی کردن به معنی مدت زمانی است که موتور و سایر اجزای خودرو برای استفاده طولانی مدت آماده می شوند. برای آب بندی ماشین صفر باید تا حد امکان با خودرو مدارا کرد و با ملایمت رانندگی کرد به گونه ای که بعد از آن راننده بتواند برای یک مدت طولانی از آب بندی راضی باشد.
آب بندی صحیح ماشین صفر براساس تجربیات متداول شکل گرفته است و بستگی به نوع و مدل ماشین دارد. اگر چه امروزه ماشین های جدید با آخرین تکنولوژی ها ساخته شده اند و تا اندازه زیادی از مراقبت های مخصوص در تولید آنها استفاده می شود و این اصطلاح بیشتر برای ماشین های سنتی کاربرد داشت اما ماشین های جدید نیز باید آب بندی شوند.
آب بندی ماشین های صفر از اهمیت زیادی برخوردار است و این کار به معنی رسیدگی به اجزا و قطعات مختلف ماشین می باشد. در صورتی که خودروی صفر خود را آب بندی نکنید، عمر موتور و اجزای آن کم می شود. اما در صورت انجام صحیح این کار، عمر طولانی مدت برای ماشین شما تضمین شده و از هزینه های احتمالی در آینده جلوگیری می شود.
اگر چه آب بندی بیشتر برای ماشین های صفر قدیمی تر کاربرد داشت اما ماشین های مدرن نیز با اینکه در روند تولید آنها بسیاری از مراقبت ها رعایت می شود اما باز هم ممکن است تا رسیدن به دست مشتری اشتباهاتی در روند آماده کردن آنها وجود داشته باشد. به طور مثال گاهی اوقات ممکن است قطعات به درستی سر جای خود قرار نگرفته باشند و یا برخی از قطعات اتصالی مانند پیچ ها شل باشند و نیاز به سفت کردن داشته باشند.
برای حصول اطمینان بعد از خریداری ماشین صفر باید کاپوت را بالا بزنید و همه چیز را چک کنید. تمامی نکات از قبیل سفت بودن اتصالات، قرار داشتن هر قطعه سر جای خود، کافی بودن سطح روغن موتور و مایعات دیگر و ... باید چک شود. برای این کار شاید به کمک گرفتن از یک کارشناس یا مکانیک باتجربه نیاز داشته باشید.
برخی از افراد فکر می کنند که آب بندی فقط مخصوص خودروهای سنتی می باشد و خودرو های جدید به علت کیفیت بالا و مراقبت های مخصوص در هنگام تولید و روش ساخت نیازی به این کار ندارند. اما در واقع چنین نیست. موتور ماشین های جدید نیز باید آب بندی شوند. انجام این کار به طور صحیح و مناسب سبب می شود تا ماشین دارای عمر طولانی باشد و به درستی کار کند. آب بندی کردن برای هزار کیلومتر اولی که ماشین باید طی کند ضروری است.
برای آگاهی از اینکه آیا ماشین صفر شما نیاز به آب بندی دارد یا نه باید هنگام خریداری به دفترچه راهنما و کاتالوگ آن مراجعه کنید. برای مثال در دفترچه راهنمای برخی از خودرو های مدل بالا مانند هیوندا قید شده است که نیازی به آب بندی ندارد. اما در مورد سایر خودرو ها توصیه می شود این کار را حتما انجام دهید.
برای آب بندی کردن ماشین صفر، شما نیاز به یک طرح و برنامه ای دارید که طبق آن باید به قطعات و اجزای مختلف ماشین رسیدگی کنید. در ادامه قطعات و اجزایی که نیاز به آب بندی دارند ذکر شده است.
اگر ماشین شما بسیار پر سرعت است بهتر است تنها در موارد ضروری پدال گاز را فشار دهید و موتور را به آخرین سرعت و حد قدرت برسانید در غیر این صورت انجام چنین کاری ایده ی خوبی نیست. همچنین باید در نظر داشته باشید که در دوره آب بندی باید از سرعت های مختلف موتور استفاده کنید.
توصیه می شود از قابلیت کروز کنترل استفاده نکنید زیرا با این کار موتور شما در یک دور تقریبا ثابت کار می کند. نکته دیگر اینکه از طی کردن مسافت های کوتاه نیز خودداری کنید زیرا در دوره آب بندی، موتور خودروی شما باید به دمای مناسب رسیده باشد و برای مدتی در این دما کار کند، در نتیجه با طی کردن مسافت های کوتاه چنین امری محقق نمی شود.
نکته بسیار مهم که باید به آن توجه کنید این است که در این دوره هرگز خودرو یا وسیله ی دیگری را یدک نکشید. زیرا این کار باعث می شود موتور شما به علت تحمل وزن بیشتر تحت فشار شدیدی قرار گیرد. همچنین از حمل سرنشینان زیاد در سفرهای طولانی نیز خودداری کنید.
در هنگام رانندگی سعی کنید از دنده متناسب با سرعت ماشین استفاده کنید و در گاز دادن تعادل را رعایت کنید. سعی کنید دنده ها را در دورهای پایین و قبل از اینکه نشانگر دور موتور به محدوده قرمز رنگ روی صفحه کیلومتر برسد تعویض کنید، یعنی سعی کنید دور موتور به بیشتر از 4000 دور در دقیقه نرسد. طول دوره آب بندی در ماشین های جدید تقریبا هزار کیلومتر است و بعد از آن می توانید به دور های بالاتر برسید.
در دوره آب بندی سعی کنید از وارد کردن فشار بیش از حد به موتور خودداری کنید، زیرا این کار باعث می شود تا اجزای آن مانند میل لنگ ها و بلبرینگ ها دچار تغییر شکل یا حتی ترک خوردگی شوند. اگر چه این امر بیشتر در مورد موتور های قدیمی تر رایج بوده است و موتور های امروزی در تحمل فشار خیلی پیشرفت کرده اند اما با این حال طراحی آنها با موتور های نسل قدیم تفاوت زیادی ندارند و باید در دوره آب بندی از فشار بیش از حد به این قسمت ها خودداری شود.
باز هم توصیه می شود که هنگام آب بندی از رساندن دور موتور به منطقه قرمز رنگ خودداری کنید زیرا این کار ایده خوبی نیست و بسیار مخرب است. همچنین از یدک کشیدن وسایل سنگین تا 1000 کیلومتر اول خودداری کنید.
در این دوره توصیه می شود ابتدا بعد از طی کردن 100 کیلومتر اولیه و سپس بعد از طی کردن 1000 کیلومتر، روغن موتور خود را تعویض کنید. علت این امر وجود ذرات و براده های ریز فلزی و سایر ذرات می باشد که به دلیل ساییده شدن قطعات متحرک موتور وارد جریان روان کننده شده و به وسیله پمپ روغن در داخل موتور گردش می کنند و بعد از مدتی تبدیل به نوعی لجن می شوند و در بخش های مختلف موتور رسوب کرده و ایجاد مشکل می کنند.
برخی معتقدند که در این دوره بهتر است از روغن های موتور معدنی استفاده شود، چون روغن موتور های سنتتیک روی سطح فلزات قرار گرفته و به علت لغزندگی بیش از حد، از جدا شدن ناهمواری های ریز و میکروسکوپی که به صورت براده های ریز باید وارد روغن شوند، جلوگیری می کند، بنابر این در هنگام تعویض روغن، این براده ها و ذرات از موتور خارج نمی شوند و برای مدتی طولانی روی سطح قطعات باقی می مانند. این امر باعث می شود دوره آب بندی طولانی تر شود.
توصیه می شود تا قبل از طی کردن مسافت 6500 کیلومتر اولیه، برای آب بندی موتور از روغن معدنی معمولی استفاده کنید تا کمپرس موتور افت نکند و رینگ پیستون ها به خوبی دیواره سیلندر را آب بندی کنند.
در مورد آب بندی برخی از قسمت های خودرو مانند مخازن آن، بهتر است از یک مکانیک باتجربه کمک بگیرید زیرا این کار نیاز به مهارت دارد. از جمله مخازنی که نیاز به بررسی دارند شامل لوله های مربوط به روغن، مخزن آب شیشه پاک کن، آب رادیاتور و مواردی از این قبیل می باشد. لوله های مختلف واقع در بخش های گوناگون خودرو باید سالم باشند و اثری از رسوب و شکستگی در آنها نباشد.
اجزای مختلف سیستم ترمز ماشین های صفر مانند لنت ها و دیسک ها نیازی به آب بندی ندارند. سطح این اجزا با یک لایه محافظ نازک پوشیده شده است و بعد از طی کردن چند کیلومتر اولیه از بین می روند و ترمز ها شکل طبیعی پیدا می کنند. اما با این حال توصیه می شود تا 1000 کیلومتر اولیه از ترمز گیری های شدید و ناگهانی در سرعت های بالا خودداری کنید و به سیستم ترمز ماشین فشار وارد نکنید.
همان طور که قبلا اشاره شد در مورد آب بندی ماشین های صفر یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه شود این است که موتور باید با سرعت های مختلف حرکت کند. از این رو در این دوره نباید ماشین اتوماتیک را روی حالت کروز کنترل بگذارید. این کار باعث می شود تا موتور در دور یکنواختی کار کند و آمادگی لازم برای استفاده در سرعت های مختلف را پیدا نکند.
در این قسمت تمامی نکاتی که باید در این دوره مورد توجه قرار گیرد به طور خلاصه مطرح می شود:
• از گاز دادن زیاد بعد از استارت زدن و روشن کردن خودرو پرهیز کنید.
• از ترمز کردن ناگهانی خودداری کنید زیرا این کار باعث می شود به ماشین شما فشار زیادی وارد شود.
• از شتاب گرفتن ناگهانی در حین رانندگی با ماشین صفر خودداری کنید.
• از رانندگی کردن در مسیرهای ناهموار و گل آلود و یا پر پیچ و خم خودداری کنید.
• از رانندگی کردن با سرعت یکنواخت به مدت طولانی خودداری کنید.
• از رانندگی کردن در سرعت های بالا با دنده سنگین خودداری کنید.
• در هزار کیلومتر اولیه، از یدک کشیدن خودروهای دیگر خودداری کنید.
سخن پایانی
آب بندی کردن برای بیشتر خودرو های صفر ضروری است و تنها در مورد خودرو هایی که در دفترچه راهنمای آنها ذکر شده باشد که نیازی به آب بندی ندارد، ضروری نیست. داشتن آگاهی کافی در مورد آب بندی ماشین و رعایت نکات لازم مربوطه سبب می شود تا برای مدت طولانی از خودروی خود استفاده کنید و از وارد کردن فشار به قطعات و اجزای مختلف آن جلوگیری کنید.
گردآوری: بخش مجله خودرو بیتوته