بابا آدم که فیل گوش و آراقیطون نیز نامیده می شود گیاهی است علفی و دوساله که ارتفاع ساقه آن تا ۱/۵ متر می رسد. این گیاه به حالت وحشی در دشت ها و نواحی معتدل و مرطوب و سایه در اروپا و آسیا می روید. ساقه آن که شبیه پوست مار است پوشیده از کرکهای خشن و زبر است. برگهای آن بسیار بزرگ و پهن بحالت افتاده بر روی ساقه قرار دارد.
رنگ برگ ها در قسمت چسبیده به ساقه سبز کم رنگ و هر چه بطرف انتهای برگ نزدیک تر می شویم تیره تر می شود.
ریشه گیاه دراز دوکی شکل و مانند هویج به ضخامت انگشت دست بوده ودارای مقدار زیادی کربنات پتاسیم و نیترات پتاسیم است. پوست ریشه بابا آدم قهوه ای، مغز آن سفید و طعم آن کمی شیرین است ولی بوی تهوع آوری دارد.
میوه آن پس از رسیدن به صورت فندقی با ۳ یا ۴ سطح به رنگ زرد حنایی ظاهر می شود.
در انتهای میوه تارهای زرد رنگی وجود دارد که در موقع عبور گوسفندان و جانوران به پشم های آنها می چسبد و موجب پخش تخم این گیاه به مناطق دیگر می شود .
بابا آدم در بعضی از نقاط ایران به حالت وحشی می روید. از ریشه این گیاه استفاده طبی به عمل می آید پس از خارج کردن ریشه بابا آدم از خاک آنرا بخوبی شسته و به قطعات کوچک سه سانتیمتری تقسیم کرده و در اثر حرارت خورشید یا در کوره های مخصوصی خشک می کنند.
● ترکیبات شیمیایی
ریشه بابا آدم دارای ماده ای بنام اینولین Inulin، روغن فرار، تانن، رزین، قند، آهن، کلسیم و ویتامینC می باشد. دانه بابا آدم دارای روغنی است برنگ زرد و طعم تلخ اسید لینولئیک و اسید اولئیک است.
● خواص داروئی
از نظر طب قدیم ایران ریشه بابا آدم سرد و خشک است.بهترین تصفیه کننده خون است و خون را تمیز کرده و سموم را از بدن خارج می کند،جوش های صورت و کورک را برطرف می کند،ادرار آور و معرق است،سیستم لنف بدن را تمیز می کند،بیماری های پوستی نظیر اگزما، گل مژه و زخم ها را برطرف می کند،تورم را از بین می برد،تقویت کننده بدن است، جوشانده برگ های بابا آدم را در معالجه سرگیجه و رماتیسم بکار می برند،جوشانده تخم بابا آدم ضد عفونی کننده است،در معالجه ذات الریه بکار می رود،تب حاصل از بیماری مخملک را برطرف می کند، در معالجه یبوست موثر است،نقرس را برطرف می کند،درد سیاتیک را آرام می کند، در برطرف کردن کمر درد موثر است،آب آوردن بدن را درمان می کند، هضم غذا را تسریع می کند، کهیر را برطرف می کند،ریشه بابا آدم را له کرده و یا بجوشانید و آنرا روی کورک یا اگزما بمالید تا آنرا برطرف کند،برای جلوگیری از ریزش مو و تقویت آن جوشانده غلیظ ریشه بابا آدم را به سرمالید.
● طرز استفاده
▪ دم کرده ریشه بابا آدم: مقدار ۵۰ گرم ریشه بابا آدم را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت ۲۰ دقیقه دم کنید.
▪ جوشانده ریشه بابا آدم : مقدار ۸۰ گرم ریشه بابا آدم را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید بمدت ۱۰ دقیقه به آرامی بجوشد.
▪ تنطور بابا آدم: این تنتور را می توان از فروشگاه های گیاهان دارویی یا برخی از داروخانه ها Store خریداری کنید.
▪ دم کرده ریشه بابا آدم و شیرین بیان:۳۰ گرم ریشه باباآدم را با مقدار مساوی آن شیرین بیان در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت نیم ساعت دم کنید . این دم کرده تصفیه کننده خون است . برای این منظور از این دم کرده به مقدار سه فنجان در روز بنوشید.
● مضرات
مضرات خاصی گفته نشده است.
