این سه کتاب به‌لحاظ درونمایه به هم نزدیک‌اند و در هر سه، سخن از بحران همزیستی میان انسان‌هایی است که با فرهنگ‌ها و هویت‌های مختلف در کنار هم زندگی می‌کنند و مطالبات هویتی‌شان تنش‌آفرین و خطرناک شده و جهان را به ویرانی کشانده است. معلوف در پیشگفتار این کتاب توضیح می‌دهد عنوان این کتاب را با الهام از تصویر کشتی‌ای در حال غرق شدن انتخاب کرده است؛ کشتی‌ای بزرگ و مجلل شبیه «تایتانیک» که مردمی از طبقات مختلف را در خود جا داده است. نویسنده درباره وجه تسمیه این عنوان می‌نویسد: «اگر برای عنوان کتاب از یک اصطلاح دریانوردی استفاده کرده‌ام، دلیلش این است که تصویری که در سال‌های اخیر ذهنم را به خود مشغول کرده است، تصویر غرق شدن کشتی است ـ یک کشتی مسافربری مدرن، پرزرق‌‌و‌‌برق، مطمئن به خود و با شهرت غرق‌نشدنی چون تایتانیک، حامل انبوهی از مسافران از همه کشورها و از همه طبقات اجتماعی سرخوشانه با موسیقی سازهای برنجی به سوی نابودی‌اش پیش می‌رود.»
این کتاب در واقع جستاری بلند است که از پیشگفتار، چهار بخش به نام‌های «بهشتی در آتش»، «ملت‌های در حال نابودی»، «سال زیر و رو شدن بزرگ»، «دنیایی در حال تجزیه» و یک پی‌گفتار تشکیل شده است. نویسنده از چشم راوی اول‌شخصی که خود ناظر بسیاری از رویدادها و تغییر و تحولات و تنش‌ها و درگیری‌های هویتی در خاورمیانه و مخصوصا جهان عرب بوده است، با نگاهی نقادانه به روایت این رویدادها و تغییر و تحولات و تنش‌ها و درگیری‌ها و تحلیل آن‌ها می‌پردازد و از چشم‌انداز رویدادهای خاورمیانه و جهان سوم به بحران‌هایی می‌نگرد که کل دنیا به‌نحوی با آن‌ها دست‌به‌گریبان است. کمونیسم و دوران نفوذ آن در خاورمیانه و جهان عرب، اقتصاد بازار آزاد و تاثیر آن بر چین، خشونت و نیز گرایش دنیای امروز به تکه‌تکه شدن و قبیله‌گرایی از جمله موضوعاتی هستند که در کتاب «غرق شدن تمدن‌ها» از آن‌ها سخن رفته است.
امین معلوف در مصاحبه‌ای درباره این کتاب گفته است: «من حدودا هر ده سال یک جستار منتشر می‌کنم. این همان تامل است که ادامه می‌دهم. من زیر سایه پدری روزنامه‌نگار بزرگ شدم. از کودکی جهان را زیر نظر داشتم و در این آخرین کتابم برای فهم چگونگی رسیدن به وضعیت کنونی که از نظر من بسیار نگران‌کننده است، وقایع دهه‌های اخیر را مرور می‌کنم. بخشی از کتاب کمی شبیه کتاب خاطرات است؛ وقتی که من از کودکی‌ام می‌گویم، از آنچه شاهدش بودم، و همچنین از زمانی که من روزنامه‌نگار بودم و برای پوشش رویدادها به کشورهای مختلف سفر می‌کردم.
اما این فقط یک جنبه از کتاب است. من فقط زمانی مشاهداتم را ذکر کرده‌ام که مستقیما شاهد حوادث مهم بوده‌ام. نویسندگانی هستند که از دنیای اطرافشان حرف می‌زنند تا از خودشان بگویند. من تقریبا برعکس آنان عمل می‌کنم، به این معنی که وقتی از خودم می‌گویم، بهانه‌ای است برای حرف زدن از جهانی که مرا احاطه کرده. در کتاب من، روایت تاریخ شخصی، در خدمت روایت تاریخ جمعی درآمده است.»
امین معلوف، متولد ۱۹۴۹ در بیروت، داستان‌نویس، جستارنویس و روزنامه‌نگار لبنانی‌الاصل فرانسوی و ساکن فرانسه است و اگرچه زبان مادری‌اش عربی است اما آثارش را به زبان فرانسوی می‌نویسد. او پیش از مهاجرت به فرانسه، مدتی مدیر روزنامه «النهار» بیروت بود و به‌خاطر آثارش جوایز مختلفی گرفته که از جمله آن‌ها جایزه گنکور برای رمان «صخره تانیوس» است. کتاب «غرق شدن تمدن‌ها» نوشته امین معلوف با ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر با ۳۰۵ صفحه و تیراژ ۱۰۰۰ نسخه و قیمت ۱۸۰هزار تومان توسط انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شده است.
