روز جهاني زمين پاک هر ساله در 22 آوريل مصادف با 2 ارديبهشت در تمام دنيا برگزار و به همه مردم روي زمين يادآوري مي شود که نبايد سياره خود "زمين" را فراموش کنند و به فکر حفظ آن باشند.
اين روز به منظور ايجاد آگاهي جهاني و نيز سپاسگزاري از مواهب زمين و منابع و ذخاير طبيعي آن است که از سوي سازمان ملل متحد نيز هر سال طبق مراسم ويژه اي در سراسر جهان برگزار مي شود.
موسيقيدانان كوبهاي جهان، در روز زمين پاك با اجراي موسيقي اين روز را جشن ميگيرند و در قالب گروههاي مختلف موسيقي در شهرها و كشورهاي خود قطعاتي را به افتخار اين روز به صحنه ميبرند. حتي دستهاي از اين هنرمندان اعلام كردهاند كه سازهايشان را در خيابانها و كوچههاي شهرها كوك ميكنند و از تمامي مردم دعوت ميكنند تا در اين روز عهد كنند كه براي هميشه زمين را پاك نگاه دارند.
در سال 1969، جان مک مونل فرزند يک مبلغ ديني مستقل و علاقمند به عرصه دين، علم و صلح، ايده برگزاري يک روز جهاني به نام روز زمين پاک را در همايش يونسکو درباره محيط زيست مطرح کرد و در همان سال پرچـم زميـن پـاک را طراحـي کـرد. يوتانـت دبيـر کـل سازمان ملل (1962- 1971) از ايده مک کونل استقبال کرد و اين روز به يک روز جهاني در تقويم هاي سراسر دنيا تبديل شد.
مسألـه آلودگـي زميـن يکـي از مسائل عمده محيط زيست و دغدغه عمده اي براي دست اندرکاران محيط زيست در سراسر جهان است. مسأله ميزان توليد زباله در سراسر جهان و يافتن محل دفن صحيح و بهداشتي آن از مسائل مهم بخصوص در کشورهاي کوچک و در حال توسعه است.
يکـي از مراکـز دست اندرکار اين روز، دفتر بررسي آلودگي آب و خاک سازمان حفاظت محيط زيست است. از برنامه هاي مهم سازمان حفاظت محيط زيست در اين روز اقدامات مردمي و دولتي در جهت معرفي افراد و سازمان هاي موفق در اين زمينه و اجراي برنامه هاي عمومي نظير پاکسازي محيط بخصوص کوهستان ها و پارک ها و اماکن عمومي توسط داوطلبين است.
بازيافت زباله:
بازيافت يا بازگردش انرژي و مواد مي تواند دگرگوني و تحول آنچنان شگرفي را در به ارمغان آورد كه نه تنها ظرفيت كره زمين را براي همه موجودات و از جمله انسان بالا برد، بلكه روشي خردمندانه و همگام با طبيعت نيز باشد. زيرا به نظر مي رسد مهمترين عامل محدود كننده جمعيت ها در طي قرون گذشته، منابع و دستيابي به آن بوده، در صورتي كه فرآيند بازيافت اين عامل كنترل كننده را از پيش پاي انسان برداشته و استفاده از منابع محدود كره زمين را با چرخش و بازچرخش ماده و انرژي و بدون تاثير مخرب و پيامدهاي ناگوار زيست محيطي تا ابد تداوم خواهد بخشيد. با افزايش جمعيت جهان و گسترش صنايع، استفاده انسان از مواد مصرفي رو به افزايش گذاشته و متعاقب آن ازدياد ضايعات و پسماندهاي جامد و نيز آلودگي محيط زيست را به دنبال داشته است كه اين امر نيز آينده سياره زمين را به مخاطره انداخته، به طوري كه بازيافت مواد يكي از مهمترين اركان براي جلوگيري از زوال مواد و منابع تجديد پذير و تجديد ناپذير محصوب مي شود.
فوايد بازيافت:
*بازيافت بسياري از مواد زايد، ضمن كاهش استفاده بشر از منابع طبيعي محيط زيست، از تبديل اين مواد به عوامل مضر زيست محيطي جلوگيري مي كند؛
* مواد آلي تجزيه شونده موجود در زباله هاي خانگي را مي توان به كود آلي تبديل كرد؛
*از دور ريختن موادي كه اساساً داراي ارزش اقتصادي هستند خودداري مي شود؛
*هزينه هاي جمع آوري زباله شهري و صنعتي به دليل كاهش حجم زباله كاهش مي يابد؛
*ضمن افزايش سرانه بازيافت مواد زايد، از به هدر رفتن منابع ملي جلوگيري مي شود؛
*از محيط زيست حفاظت شده و از سوزانيدن زباله هاي قابل بازيافت خودداري مي شود.
نكات آموزشي:
*كاغذهاي باطله، شيشه،آلومينيوم و ... را همراه با ساير زباله هاي خانگي دور نريزيد، هر يك از آنها را تفكيك شده در جعبه ها يا ظروف مخصوص جمع آوري كنيد؛
*كاغذهايي مانند كاغذهاي قديمي زرد شده،كاغذ فاكس،كاغذ كاربن،كاغذ گلاسه و براق،كاغذ بر چسب دار، از كاغذهاي نا مناسب براي بازيافت هستند؛
*بهتر است بطريها و شيشه ها پس از مصرف محتوياتشان، شسته شوند؛
*شيشه هاي حاوي مواد شيميايي، داروها و... را داخل جعبه هاي مخصوص جمع آوري شيشه براي بازيافت قرار ندهيد؛
*بازيابي ضايعاتي مانند آلومينيوم، شيشه و كاغذ از لحاظ اقتصادي با صرفه است؛
*جمع آوري و دفع غير بهداشتي زباله ها عامل عمده افزايش بي رويه جانوران موذي مانند سوسك، موش و گسترش بيماري ها است؛
*با استفاده از الگوي صحيح مصرف، مي توان ميزان حجم زباله هاي توليد شده در محيط را كاهش داد؛
*مي توان با حفاظت و نگهداري صحيح و جلوگيري از ورود مواد شيميايي زائد و خطرناك به فاضلاب ها و خاك، محيط زيست خود را سالم نگاه داشت؛
*پلاستيكها از مواد غير قابل تجزيه هستند كه مي توان ميزان مصرف آنها را با انتخاب الگوي مصرف صحيح كاهش داد.
چند توصيه هر چند کوچک اما عملي در جهت حفظ پاکي زمين:
در صورتي که براي گذراندن تعطيلات يا استراحت به اماکن عمومي، پارک ها و محيط زيست کوهستان يا در پارک مراجعه مي کنيد حتماً کيسه زباله همراه خود داشته باشيد و به فرزندان خود نيز رعايت پاکي محيط را آموزش بدهيد.
استفاده از سطلهاي زباله در معابر عمومي متأسفانه به اندازه کافي جدي گرفته نمي شود نگاهي به معابر و اطراف زباله دان هاي عمومي نشانگر اين امر است که شعار (شهر ما، خانه ما) اثر لازم را براي شهروندان نداشته است.
حتماً ساعت بيرون گذاشتن زباله را به خاطر بسپاريد و سعي کنيد در همان ساعت زباله را با پوشش کامل در محل مناسب قرار دهيد تا سهم خود را هر چند کوچک در پاکي محل زندگي خود ادا نمائيد.