تشنج در دوران بارداري وضعيت بسيار خطرناکي است که با بالا رفتن فشار خون مادر صورت مي گيرد و در نيمه ي دوم بارداري اختلالات زيادي را ايجاد مي کند.
طبق بررسي هاي صورت گرفته تقريبا 5 درصد از مادراني که براي اولين بار باردار مي شوند به اين بيماري مبتلا مي شوند که نه تنها براي مادر دردسرساز است بلکه سلامت جنين را نيز تهديد مي کند.
دکتر معاون، متخصص زنان و زايمان در تعريف اين بيماري، مي گويد: تشنج به معني انقباضات عضلاني غير قابل کنترل است که در اغلب موارد با کاهش سطح هوشياري همراه بوده و طي آن بيمار حرکاتي پرشي و انقباضي متناوب همراه با خيره شدن چشم ها به سمت بالا دارد که گاهي به دليل قفل شدن دندان ها به زبان فرد نيز صدماتي وارد مي شود.
به گفته وي، نکته مهم در حين تشنج انقباض و اسپاسم عضله ديافراگم و قطع حرکات تنفسي مطلوب و اختلال در اکسيژن رساني به ارگان هاي بدن است که جنين در اين جريان دچار هيپوکسي(کاهش اکسيژن خون شرياني) مي شود.
علل بيماري
اين متخصص زنان و زايمان ،علل تشنج در بارداري را شامل تومورهاي مغزي، صرع، تب شديد، نارسايي کليه، افت شديد قند خون، مسموميت ها، مننژيت و مسموميت حاملگي مي داند که هر يک از علل، درمان مطلوب خود را مي طلبد.
دکتر معاون با اشاره به زنان بارداري که سابقه ي بيماري صرع داشته اند، اظهار مي کند: اين دسته از بيماران مي توانند با کنترل شديد و ايمن(تغيير نوع و دوز دارو توسط پزشک متخصص) از بروز ناهنجاري ها در جنين و حملات تشنجي در امان بمانند.
وي درخصوص زنان بارداري که تحت درمان با انسولين هستند، مي افزايد: گاهي عدم کنترل قند خون و افت شديد قند خون منجر به تشنج و کاهش سطح هوشياري مي شود، ولي اين موضوع را نيز نبايد فراموش کرد که اين بيماري از نشانه هاي يک بيماري زمينه اي وخيم است و نياز به بستري اورژانس و بررسي علت دارد.
به گفته اين متخصص زنان و زايمان، تشنج در هر زمان از حاملگي و حتي در مراحل زايمان، مي تواند رخ دهد، ولي در واقع تشنج هاي مخصوص حاملگي(اکلامپسي) به ندرت قبل از ماه ششم بارداري رخ مي دهند که اغلب علت اصلي آن افزايش فشار خون در حاملگي، همراه با دفع پروتئين زياد در ادرار است که به دليل تغيير نفوذپذيري عروق در سراسر بدن و از جمله مغز، منجر به خونريزي مغزي و به دنبال آن تشنج مي شود.
دکتر معاون شروع تشنج در زنان باردار را به صورت احساس سردرد، سرگيجه، خستگي شديد و رويت لکه هاي سفيد به هنگام زايمان ذکر و خاطرنشان مي کند: حملات تشنجي مي تواند براي مادر و جنين کشنده باشد يا اين که مادر را به کما برده و کاهش شديد اکسيژن رساني را براي جنين به علت جفت نارسا و نيز اسپاسم ديافراگم، قطع حرکات تنفسي مادر و نيز بروز دکولمان(کنده شدن جفت از محل خود قبل از زايمان) به دليل انقباضات رحم داشته باشد.
بارداري بدون تشنج
وي با اشاره به اين که مي توان با روش هايي هرچند ساده، از بروز تشنج در دوران حاملگي خودداري کرد، برخي از اين اقدامات را شامل کاهش وزن در زنان چاق، کنترل و بررسي وضعيت قند خون در بيماران با سابقه ي ديابت حاملگي يا بيماري مرض قند(ديابت نوع يک و 2 )، کاهش مصرف نمک و چربي، خودداري از مصرف غذاهاي آماده و کم محتوا دانسته و يادآور مي شود: با مصرف ميوه و سبزي تازه و ورزش مداوم و آهسته، قبل از اقدام به بارداري مي توان راهي هموار براي دوران بارداري مهيا کرد.
اين پزشک متخصص مي افزايد: در طول دوران بارداري، ويزيت هاي مکرر توسط پزشک زنان، مصرف امگا 3، استراحت رواني و جسمي، کاهش مصرف نمک و در صورت صلاحديد پزشک، مصرف آسپيرين و کلسيم و بررسي وضعيت رشد جنين توسط معاينه و سونوگرافي، لازم و ضروري است.
وي اظهار مي کند: در بيماري که فشار خون افزايش يافته در بارداري دارد، افزايش سردرد در جلوي پيشاني يا پشت سر، درد ناحيه سمت راست بالاي شکم، روي محل کبد و احساس رويت لکه هاي نوراني جلوي چشم و فشار خون بيش از 160 بر 110 mmhg به معناي پرکلامپسي شديد و تشنج قريب الوقوع است، که در اين زمان بستري و کنترل فشار خون با داروهاي پايين آورنده فشار خون و استفاده از سولفات منيزيم براي جلوگيري از تشنج و بررسي وضعيت انعقاد و کبد، ضروري است و بايد به دنبال بهبود وضعيت مادر، ختم حاملگي در اسرع وقت به عنوان درمان قطعي پرکلامپسي ـ اکلامپسي صورت بگيرد.
منبع:جام جم
