بیشتر از 100 سال از ساخت اولین ضد آفتاب میگذرد. هدف این کرمها ایجاد مانعی درمقابل اشعه ماورای بنفش (UV)- از اشعههای مضر نور خورشید-است. اولین ضدآفتابها با اکسید خمیری شکل زینک که هیچکس دوست نداشت از آن استفاده کند، درست شده بودند، بنابراین دانشمندان ضدآفتابهایی با مواد شیمیایی ساختند که اشعه UV را جذب میکرد. در سال 1944 شرکت «Coppertone» اولین عرضهکننده ضد آفتاب ها به صورت عمده به بازار وارد شد. از آن زمان تا به حال هر سال حدود یک میلیارد دلار کرم ضدآفتاب درغرب بهفروش میرسد.
مختلکنندههای غدد درونریز
اشعه UV سبب ایجاد سرطان پوست و پیری زودرس پوست شده و از اینرو محافظت از پوست با کرمهای ضدآفتاب از اهمیت ویژهای برخوردار است. ما نمیخواهیم از رسیدن نور خورشید به پوست به طور کامل جلوگیری کنیم، در واقع روزی 20 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای پوست خوب است، زیرا میزان ویتامین D را در بدن افزایش داده همچنین باعث ایجاد احساس خوب در ما و تقویت روحیه میشود. با وجود این، قرار گرفتن در برابر نور خورشید بیش از 20 دقیقه باعث آسیب رساندن به سیستم ایمنی بدن میشود.
درحال حاضر17 نوع ترکیب خاص برای ضد آفتاب وجود دارد که سازمان FDA آن را تایید کرده است؛ 15 نوع آنها دارای مواد شیمیایی خالص هستند که اشعه UV را جذب میکنند و 2 نوع از آنها از مواد معدنیای ساخته شدهاند که اشعه UV را انعکاس میدهند. از آن 15نوع، 9 نوع آن مختلکننده غدد مترشحه داخلی (غدد درون ریز) شناخته شده اند. برای تاثیر بیشتر، ضدآفتابهای شیمیایی را باید 20 دقیقه پیش از قرار گرفتن در معرض نور خورشید روی پوست مالید. آنها در ممانعت از رسیدن اشعه UV به پوست بسیار خوب عمل میکنند اما برخی از آنها بیش از 90 درصد تاثیر خود را تنها در یک ساعت از دست میدهند، پس نیاز به استفاده مجدد از آنها وجود دارد. البته این مورد برای 2 ماده معدنی زینک اکسید و تیتانیوم اکسید یا ضد آفتابهای فیزیکی پیش نمیآید. این دو بسیار متفاوت عمل میکنند. آنها روی پوست مینشینند و بهطور فیزیکی مانع رسیدن اشعه UV میشوند.
جذب جانتان میشوند!
کرمهای ضدآفتاب شیمیایی روی پوست قرار نمیگیرند، آنها در پوست نفوذ کرده و خیلی سریع به سیستم گردش خون راه پیدا میکنند. مواد این ضدآفتابهاتنها با یک بار استعمال بدون اینکه به وسیله کبد فیلتر شوند در تمام بدن پراکنده میشوند و میتوانند 2 روز پس از استفاده در خون، ادرار و شیر مادر نمایان شوند. در صورتیکه ضد آفتابها غیر مضر باشند، این موضوع مشکلی ایجاد نمیکند اما همه آنها این گونه نیستند.
همانطور که اشاره شد، 9 نمونه از 15 نوع ضدآفتابهای شیمیایی دارای مختلکنندههای عملکرد غدد مترشحه داخلی بدن انسان هستند. دراین میان هورمونهای استروژن، پروژسترون، تستوسترون و هورمونهای تیروئید بیشتر تحتتاثیر قرار میگیرند.
آنهایی که سرطانیتان میکنند
مختلکنندههای غدد درون ریز، مانند برخی ترکیبات موجود در ضدآفتابهای شیمیایی، میتوانند سبب بهوجود آمدن اختلالات غیرطبیعی رشد در جنین و کودکان شود. آنها موجب بلوغ زودرس و رشد پیش از موعد سینهها در دختران و کوچک شدن و عدم ظهور بیضه ها در پسرها شده و این مواد باعث کاهش اسپرم و عدم باروری هم میشوند. مختل کننده های غدد درون ریز که مانند استروژن عمل میکنند، میتوانند در رشد توده سرطانی سینه و تخمدان در خانمها دخالت داشته باشند و سایر مختلکنندههای غدد مترشحه داخلی هم ممکن است شانس ابتلا به سرطان پروستات را در مردان افزایش دهد.
اما مسئله تنها همین نیست و چیزهای دیگری هم وجود دارد. همانطور که پیشتر گفته شد، عملکرد ضدآفتابهای شیمیایی جذب اشعه UV است. در این روند، ممکن است برخی از آنها ترکیب شوند و برخی تغییر کنند. در نهایت برخی از آنها موادشیمیایی تخریبکننده DNA که «رادیکال آزاد» نامیده میشوند، تولید میکنند که این مسئله ممکن است منجر به ایجاد انواع سرطانشود.
شیمیاییها خطرناکند
دکتر پری دارای بورد جراحی پلاستیک و دانشیار دانشگاه کلمبیا و عضو گروه مشاوران پزشکی برنامه تلویزیونی «دکتر اوز» میگوید: «من نسبت به ضدآفتابهای شیمیایی نظر مثبتی ندارم. درست است که هنوز ثابت نشده همه آنها سبب ایجاد سرطان میشوند اما از نظر من شواهد نشانگر خطرناک بودن آنهاست.»
مطالعه روی تاثیرات سمی که روند آن دهها سال است بسیار مشکل است و مواد شیمیاییای همچون آرسنیک و بوتولیسم (مسمومیت حاد غذایی با سم کنسرو یا همان مادر بوتاکس) انسان را بسیار سریع بیمار میکنند، پس ساده است بگوییم آنها زهر یا داروهای سمی هستند. سرب داروی سمیای است که به مدت طولانی قرار گرفتن در برابر آن ایجاد بیماری میكند، از این رو سالها طول کشید تا دولتها در این باره هشدار دهند و استفاده از آن را ممنوع کنند.مطالعه روی ضدآفتابهای شیمیایی سختتر است، زیرا اثرات آنها دیرتر آشکار میشود.
وقتی درحال مطالعه این مطلب هستید، ممکن است با خودتان بگویید که «چرا این آدم-که یک جراح پلاستیک است -چیزهایی را مطرح میکند که من پیش از این درباره آن چیزی نشنیده بودم؟» اما این موضوع برای من تازه نیست. بیماران من میدانند که حدود 15سال است در مورد تاثیرات سمی ضدآفتابها و سایر لوازم آرایشی با آنها گفتوگو کردهام. متخصصان هم با من هم عقیدهاند.
پروفسور توماس زوئلر، استاد زیستشناسی در دانشگاه ماساچوست است. او نویسنده بیانیه انجمن علمی غدد مترشحه داخلی در مورد مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز است. وی میگوید: «دکتر پری به نکته مهمی اشاره میکند که برخی از ضدآفتابهای شناخته شده با عملکرد هورمونی تداخل پیدا میکنند.این موضوع خطر ابتلا به سرطان های مختلف و همین طور برخی اختلالات دیگر غددی را افزایش میدهد.»
اگر جایگزین های مناسبی وجود نداشت، ما به وضعیت دشواری برمیخوردیم و خواهناخواه مجبور بودیم تصمیمات سختی برای استفاده از ضدآفتابها بگیریم. اما خوشبختانه جایگزینهای عالیای داریم.
بیخطرترین ضد آفتاب
زینک اکسید و تیتانیوم اکسید صخرههایی هستند که در انسداد اشعه های مضرUVAو UVB بسیار خوب عمل میکنند. زینک سفیدی کمتری روی پوست دارد و تقریبا همه اشعه مضر UV رسیده به پوست را مسدود میکند. نوع ارزان قیمت این نوع ضدآفتابها چسبناک هستند و شما میتوانید آن را روی پوست کودکان هم بمالید، اما بیشتر افراد این حالت را دوست ندارند. اما نوع جدید ضدآفتابهای زینک اکسید حاوی ذرات بسیار ریزی است که باعث میشود حالت شفاف داشته باشند. این ضدآفتابها مایکرونایز نامیده میشوند و عملکرد خوبی در برابر تشعشع UV دارند. ضد آفتابهای جدیدتر از ذرات بسیار ریزی به نام ریزنانو تشکیل شدهاند که آنها هم مشکلات خاص خود را دارند و برخی افراد ازنظر سالم بودن به آنها اطمینان ندارند.
شاید برخی افراد مرا «سودجو» بنامند چون من شرکت لوازم مراقبت پوستی خودم را دارم و کرم ضد آفتاب SPF20 با زینک اکسید به شکل مایکرونایز تولید میکنم. اما من واقعا احساس میکنم که مردم خودشان را با گذاشتن مقدار فراوانی ضد آفتاب شیمیایی روی بدنشان مسموم میکنند.زمانی که زنان باردار و شیرده و کودکان خردسالی را میبینم که مقدار فراوانی از این مواد را روی پوستشان مالیده اند، به گریه میافتم.
نتیجه نهایی: اگر نظر من را میخواهید هر روز از ضدآفتابهای معمولی با15 SPF حاوی زینک اکسید مایکرونایز استفاده کنید و زمانی که در کنار دریا هستید یا در حیاط و باغچه کار میکنید از SPF30 استفاده کنید.
مقدار استفاده از کرم: حدود 2گرم ضد آفتاب را روی تمام بدن خود پخش کنید. هر 2 ساعت یک بار هم آن را تجدید كنید.
منبع:سلامت نیوز