خجالت عبارت است از اضطراب و نگراني در محيط‌هاي اجتماعي به شركت در تعاملات اجتماعي. همچنين به معناي صحبت نكردن كودكان در مقابل ديگران و حتي در زماني كه از آنها به‌طور مستقيم سؤال مي‌شود. آنها در هيچ مسابقه و فعاليتي شركت نمي‌كنند و يا به مكان‌هايي مثل زمين بازي مدرسه نمي‌روند مگر اينكه از طرف يكي از والدين و يا دوستان نزديك مورد حمايت قرار بگيرند.
حس‌كمرويي در كودكان مي‌تواند موجب خجالت زدگي آنها از طريق جلب توجه عموم شود ( حتي اگر اين جلب توجه خوب باشد).
بسياري از كودكان در بعضي از موقعيت‌ها نظير مهدكودك و يا پيش دبستاني خجالتي هستند. يك شخصيت درون‌گرا ،خود به تنهايي مشكلي به‌وجود نمي‌آورد اما زماني يك رفتار خجالتي مي‌تواند آزار‌دهنده باشد كه او را از داشتن دوست، شركت در بازي و ديگر فرصت‌هاي يادگيري دور مي‌كند كه اين خود مي‌تواند مشكل‌ساز باشد.
عوامل خجالت
تحقيقات نشان مي‌دهد كه ميل به كمرويي ممكن است ژنتيكي باشد. با توجه به تحقيقات انجام‌شده در دانشگاه هاروارد در رابطه با نوزادان، متوجه شدند كه 15 تا 20 درصد نوزادان تازه به دنيا آمده در اين محيط جديد ساكت، هشيار و آرام هستند. با اين وجود، حدود25 درصد از اين نوزادان نوجوانان خجالتي نمي‌شوند در حالي‌كه بعضي از نوجوانان خجالتي، كودكي پر شور و نشاطي داشتند.
گفته مي‌شود محيط يك كودك عامل مهمي است در اينكه او يك نوجوان خجالتي بشود يا نه! ميل به كمرويي و يا خجالتي بودن با توجه به شرايط خانه نظير بي‌ثباتي در تربيت فرزند، اختلافات خانوادگي، انتقاد تند و‌اقتدار خواهر و برادر بيشتر خواهد شد.
به فرزند خجالتي خود كمك كنيد
والديني كه فرزندان خود رابه‌نحوي، قبول دارند و از آنها حمايت مي‌كنندتا بدون آنكه خيلي براي آنها مفيد واقع شوند به آنها كمك مي‌كنند تا در تعاملات اجتماعي خود راحت برخوردكنند.
تجربه يك موفقيت در بعضي از موقعيت‌هاي اجتماعي موجب تشويق كودك در موقعيت‌هاي مشابه آتي مي‌شود. دست‌انداختن و مسخره كردن يك كودك، بيان كردن عقايد و احساساتش، بر چسب خجالتي بر او زدنف و تحميل ارتباطات اجتماعي چاره ساز نخواهد بود.
اما روش‌هاي مفيدي براي كمك به پدر و مادر‌ها وجود دارد؛
قدرداني‌تان را از كودك خود براي كسي كه هست بيان كنيد. بچه‌هاي خجالتي اغلب شنونده‌هاي خوبي هستند و نسبت به ديگران كمتر پرخاشگري مي‌كنند. بيشتر كودكاني كه زمان خود را صرف بازي كردن با خود مي‌كنند هم به والدينشان نزديك‌اند و هم دوستان صادق و باوفايي هستند.
از فرزند خود در محيط‌هاي ناآشنا حمايت كنيد. تنهايش نگذاريد و اجازه بدهيد قبل از شركت كردن در جمع آن را به‌دقت بررسي كند.
با كودك خود نمايش بازي كنيد. گفتن و انجام دادن كارهايي كه براي او سخت به‌نظر مي‌رسد را با او تمرين كنيد.
فعاليت‌هايي را مشخص كنيد كه فرزند شما از عهده آن بر‌مي‌آيد.
كمكشان كنيد تا كارهايي را در زماني كه افراد خانواده و يا دوستان دور هم هستند انجام دهند، مثلاً او مي‌تواند نشان دهد كه مهمانان لباسشان را كجا قرار دهند و يا دستمال سفره‌ها را روي ميز بچيند.
او را تشويق به پيدا كردن اسباب بازي‌ها براي بچه‌هاي كوچك‌تر كنيد تا نشان بدهد اينكه چطور مي‌توان با قطعات پازل خانه‌سازي كرد. در اين صورت او اعتماد به نفس بيشتري در رابطه با بچه‌هاي كوچك‌تر پيدا مي‌كند.
اجازه بدهيد فرزندتان برخي مسائلش را خودش حل كند حتي اگر به سختي آن را انجام دهد، اطمينان خود را از توانايي فرزندتان براي سروكله زدن با مشكلات و پيدا كردن راه حل‌اش اظهار كنيد.
هنگامي كه فرزندتان در يك موقعيت اجتماعي موفق مي‌شود به آن توجه كنيد و نظر بدهيد.
