روش های مراقبت از نوزاد:
حرارت اتاق نوزاد را بين 18تا20 درجه بيشتر نباشد ، نوزاد را در سرما قرار ندهيد و بيش از اندازه نيز نپوشانيد . لباس نوزاد بايستي سبك و گشاد و راحت باشد . از قنداق كردن نوزاد كه يك عمل غيربهداشتي و زيان آور است بپرهيزيد و از قنداق كردن نوزاد حتي بمدت كوتاه خودداري كنيد.
حمام كردن روزانه نوزاد با داشتن بند ناف نه تنها اشكالي ندارد بلكه مفيد است . از بدو تولد نوزاد بايستي حداقل يك روز در ميان حمام داده شود و تمام بدن نوزاد را با آب و صابون و يا شامپوي مناسب شستشو داد . حمام دادن نوزاد به هيچ وجه اثر سوء روي ناف نوزاد و محل ختنه نداشته بلكه شستشوي ناف با آب و صابون از بروز عفونت جلوگيري مي نمايد.
حتما ناف نوزاد را با الكل يده پانسمان و با كاز استريل بپوشانيد . روزي جند بار ناف نوزاد را با الكل و يا بتادين تميز نمائيد و پس از افتادن ناف ، محل بندناف را با الكل و يا بتادين تميز كنيد.
به هيچ وجه به چشم نوزاد دست نزنيد ، اگر ترشحي نشان مي دهد به پزشك مراجعه كنيد.
در موقع گرفتگي بيني به هيچ وجه از شير و سنجاق استفاده نكنيد ، كمي سرم فيزيولوزيك ، نرمال سالين ، داخل بيني او بچكانيد.
براي جلوگيري از سوختگي پاي نوزاد نخاطر ادرا و مدفوع او را زود به زود عوض نمايي و در صورت ابتلا از پودر استفاده نكنيد ، پاي نوزاد را با آب و صابون بشوئيد و خشك كنيد سپس با پماد آ+د چرب نمائيد.
هر گريه نوزاد بخاطر گرسنگي نيست ، در صورت تداوم گريه حتما به پزشك مراجعه كنيد.
وجود ترشحات بيرنگ يا خون آلوده در قسمت تناسلي نوزاد دختر طبيعي است.
در صورت مشاهده مواردي نظير : زردي ، اسهال ، بيحالي ، بدنفس كشيدن و استفراغ مكرر ، خوب شير نخوردن ، تب ، سرفه ، جوشهاي چركي ، ترشح از ناف و تشنج و حركات غيرطبيعي در نوزاد هر چه سريعتر به پزشك و يا مركز بهداشتي مراجعه كنيد.
زردي در نوزادان موجب ضايعات جبران ناپذير سلول مغزي و عقب ماندگي عقلاني مي شود . در هفته هاي اول تولد بايستي دقيقا مراقب زردي در نوزاد بود . شروع زردي بيشتر در سفيدي چشم كودك بروز مي كند و در تنه گسترش پيدا مي كند ، بمجرد مشاهده زردي بدون فوت وقت در هر زمان از شبانه روز مراجعه نمايد . اين مسئله اورژانس و فوريت دارد . هرچه زردي زودتر تشخيص داده شود درمان سبكتر و راحتتر است . در موارد خفيف شايد نياز به بستري و قرار گرفتن در زير نور مخصوص باشد و در موارد شديد تعويض خون حتما بايد انجام گيرد . از بكار بردن پيشنهاد اطرافيان در مورد استفاده از شيرخشت و يا نور مهتابي و ...و نظاير آن خودداري كنيد . بكار بردن اين روشها به قيمت سلامت نوزاد تمام مي شود.
توجه داشته باشيد كه نوزاداني كه با شير مادر تغذيه ميشوند دفعات اجابت مزاجشان بيشتر است ولي حجم مدفوع آنها كم ، رنگ آن زرد و احيانا كف آلود و گاهي سبز است ، آن را با اسهال اشتباه نكنيد.
خوردن مايعات زياد توسط مادر و مك زدن پستان مادر بوسيله نوزاد شير را زياد مي كند و ناراحتي عصبي موجب كم شدن شير مادر ميشود . قرص ضدحاملگي اثر سوء بر روي شير مادر دارد .
در موقع شير دادن بهداشت شخصي را رعايت كنيد قبل از شير دادن دستها را بايستي با آب و صابون و نوك سينه ها را با آب ولرم تميز كرد.
از بوسيدن زياد نوزاد به خصوص توسط ملاقات كنندگان جدا خودداري كنيد . ملاقات افراد متعدد كه اغلب ناقل ميكروبهاي مختلف مي باشند با نوزاد خطر انتقال عفونت را در بر دارد.
دود سيگار براي همه كس مضر است و براي شيرخوار خطرناكتر است ، به هيچ وجه اجازه ندهيد در جايي كه كودكان هستند سيگار كشيده شود.
مشاوره پزشكي با پزشك كودكان دو بار در ماه اول و سپس ماهي يكبار توصيه مي شود. شيرخوار بايستي در فواصل معين براي معاينه ، بررسي رشد و تكامل ، دريافت دستورات تغذيه و واكسيناسيون بموقع به متخصص اطفال مراجعه نماييد . در شش ماه اول هر ماه يك بار ، در شش ماه دوم هر دو ماه يكبار ، در سال دوم هر سه تا چهار ماه يكبار و بعد از دو سال هر شش ماه يكبار از بكار بستن توصيه هاي افراد غيرمتخصص و اطرافيان غيرپزشك در مورد نوزاد جدا خودداري كنيد.
واكسن ها را بطور منطم انجام دهيد برنامه واكسيناسيون را بخوانيد . توصيه مي شود كه واكسيناسيون كودك در يك محل واحد انجام شود.
شيرخوراني كه از پستان مادر تغذيه مي شوند ، غريزه مكيدن آنان ارضاء ميشود و معمولا تمايلي به مكيدن پستانك و يا انگشت خود ندارند ، لذا عدم استفاده از پستانك ارجح است ولي چنانچه شيرخوار شروع بمكيدن انگشت خود نمود بهتر است به وي پستانك داده شود تا عادت به مكيدن انگشت پيدا نكند.
از روز پانزدهم بعد از تولد روزانه 6تا10 قطره مولتي ويتامين در يك قاشق آب جوشيده خنك شده به نوزاد داده مي شود.
در صورتيكه شيرخوار از شير مادر استفاده مي كند نيازي به نوشيدن آب اضافي ندارد چنانچه بعلت گرمي محيط شيرخوار نياز به آب اضافي دادشته باشد ميتوان آب جوشيده خنك شده بدون قند به شيرخوار داد . تا يكسالگي بايستي از آب جوشيده خنك شده استفاده شود.
از تجويز آب قند زياد يا داروهاي خانگي مثل ترنجبين يا شيرخشت و غيره به نوزاد بايستي خوداري شود.
