در این مقاله ضمن اشاره به فواید بی‌نظیر شیر مادر برای نوزادان و خود مادران، توصیه‌هایی نیز به مادران درباره شیر دادن نوزاد ذکر می‌شود.
شیر مادر با داشتن همه مواد غذایی اصلی و حتی ریزمغذی‌ها، تركیبات دفاعی و بسیاری مواد دیگر از قبیل آنزیم‌ها، هورمون‌های مختلف و اسیدهای چرب غیر‌اشباع، از سوی سازمان جهانی بهداشت، به عنوان كامل‌ترین غذا برای شیرخواران معرفی شده است كه مصرف آن، كودكان را در مقابل بسیاری از بیماری‌های عفونی، تنفسی و گوارشی ایمن می‌كند.
دفاع نوزاد در اوایل عمر در مقابل عوامل عفونی خارجی كه به ویژه در محیط بیمارستان به عنوان آلوده‌ترین محیط دنیا فراوانند، بسیار ناچیز است. به همین علت نوزاد در مقابل میكروب‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها و قارچ‌های پراكنده در این محیط هیچگونه قدرت دفاعی ندارد و به سرعت به بیماری‌های گوناگون مبتلا می‌شود كه آمار مرگ نوزادان در بیمارستان‌ها با این عوامل بسیار بالاست.
به همین دلیل نوزادان در روزهای اول تولد نیاز مبرم به تغذیه شیر از آغوش مادران دارند زیرا از این طریق میكروب‌های غیر بیماری‌زای بدن مادر به سطح پوست و مخاط دستگاه گوارش و تنفس منتقل می‌شوند و بدن شیرخوار را در مقابل میكروب‌های بیماری‌زای محیط مقاوم می‌كنند.
حتی اگر مادر خود به یك بیماری مبتلا باشد، مواد مقاومت‌زا در بدن مادر تولید پادتن می‌كنند و این پادتن‌ها از طریق شیر به بدن شیرخوار منتقل می‌شود. بنابراین در آغوش گرفتن و تغذیه نوزاد با شیر مادر از ساعت اول عمر نقش عظیمی را در افزایش قدرت دفاعی و پیشگیری از بسیاری بیماری‌های عفونی در بدن كودك ایفا می‌كند.
تغذیه نوزاد با شیر مادر، خطر ابتلا به چاقی را تا یك سوم در دوران كودكی كاهش می‌دهد و اثرات مفیدی در زندگی آتی و دوران بزرگسالی او به همراه خواهد داشت. اگر مادران كودكان را با شیر خود تغذیه كنند میزان چاقی‌های بزرگسالی در نسل‌های آینده بین 10 تا 15 درصد كاهش خواهد یافت.
از این مساله گذشته مادرانی كه شیر می‌دهند از لحاظ عاطفی رابطه عمیقی را با كودكان خود برقرار كرده و این امر موجب می‌شود كه كودك‌آزاری از سوی این مادران كمتر اتفاق افتاده و در ابعاد وسیع‌تر بنیان خانواده‌ها نیز مستحكم‌تر شود.
شیر دادن برای مادران نیز بسیار مفید است، زیرا بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان دستگاه تناسلی در مادران شیرده كمتر اتفاق می‌افتد، این مادران كمتر در معرض ابتلا به عفونت‌های این دستگاه قرار دارند و از لحاظ ظاهری نیز از زیبایی اندام بیشتری برخوردارند زیرا تغذیه با شیر مادر از وزن مادر به صورت تدریجی می‌كاهد.
10فرمان
1- هنگام شیر دادن نوزاد را بغل كرده، سر او را بالاتر نگه دارید، توجه كنید كه سینه شما روی بینی نوزاد را نپوشاند و مانع تنفس نوزاد نشود.
2- در اوایل تولد به نوزاد از هر دو پستان خود شیر دهید.
3- شیرمادر تا شش ماهگی برای رفع نیازهای شیرخوار كافی است و در این دوره به جز آب در مواقع نیاز یا استفاده از قطره‌هایی كه پزشك توصیه می‌كند، هیچ چیز دیگر به كودك ندهید.
4- از شیردهی در حالت خوابیده خودداری كنید و حتما نوزاد را در آغوش گرفته و به او شیر دهید.
5- خوردن مایعات زیاد توسط مادر و مك زدن پستان مادر بوسیله نوزاد شیر را زیاد می‌كند.
6- بیماری‌های رایج مادران و مصرف دارو توسط مادر مانع از شیردادن به نوزاد نمی‌باشد، بجز چند مورد استثنایی كه بایستی توسط پزشك كودكان تجویز شود.
7- استفاده از حوله گرم و مرطوب به مدت 10 تا 15دقیقه روی پستان و نوك آن و یا حمام كردن یا ماساژ دادن به جاری شدن شیر كمك می‌كند.
8- تغذیه با شیر مادر در شب هم باید ادامه داشته باشد.
9- تغذیه با شیر مادر باید مطابق میل و درخواست كودك صورت گیرد.
10- هرگز نباید آغوز را دور ریخت، آغوز بهترین و مهم‌ترین قسمت شیر مادر است.
