به گزارش ایرنا، تبریز امروز برای چهارمین روز متوالی هوای ناسالمی را برای گروه های حساس تجربه می کند؛ پدیده ای که امسال دفعات تکرار آن در مقایسه با سال های قبل، افزایش نشان می دهد و گفته می شود اقدام به استفاده از مازوت در نیروگاه حرارتی شهر به همراه سوء استفاده برخی واحدهای صنعتی از تاریکی شب برای امحا و دفع غیراصولی و غیربهداشتی پسماندهای خود از جمله دلایل بروز آن است.
البته ناگفته نماند که دولت در سال های گذشته تلاش زیادی برای بهبود کیفیت هوای کلان شهرهای کشور از جمله تبریز در قالب عرضه سوخت یورو ۴، استفاده حداقلی از مازوت در نیروگاه های تولید برق و الزام واحدهای بزرگ صنعتی همچون پترورشمی و پالایشگاه نفت تبریز به توسعه فضای سبز و نیز ارتقای استانداردهای زیست محیطی و آلایندگی از طریق بهسازی سامان های تصفیه کرده است.
در تشریح این موضوع، می توان به کاهش تعداد واحدهای آلاینده آذربایجان شرقی از ۹۶ واحد در سال ۱۳۹۲ شمسی به زیر ۴۰ واحد در سال گذشته اشاره کرد که نشان می دهد دولت تدبیر و امید در عین تاکید بر ضرورت توسعه صنعتی و حمایت از تولید به عنوان اساس اشتغالزایی و تامین معیشت مردم، به موضوع توسعه پایدار و حفظ بهداشت و سلامت جسم و جان شهروندان نیز توجه ویژه دارد.
در تبیین دستاوردهای دولت در زمینه کاهش آلودگی هوای تبریز همچنین اشاره به این نکته خالی از لطف نیست که امروزه در همه ۲۱ شهرستان آذربایجان شرقی سوخت یورو ۴ توزیع می شود، به گونه ای سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون لیتر از این نوع سوخت در سطح استان توزیع می شود و مورد استفاده وسایل نقلیه قرار می گیرد.
اما همان گونه که گفته شد منطقه صنعتی غرب تبریز با بیش از ۵۰ سال قدمت، در آلودگی هوای این کلان شهر به ویژه در زمستان که تبریز با پدیده وارونگی هوا نیز مواجه است، غیرقابل انکار است و این وضعیت با اقدام غیرقانونی برخی واحدهای تولیدی و صنعتی در امحای شبانه پسماندهای خود پیچیدگی مضاعف پیدا می کند؛ منطقه صنعتی غرب تبریز با بیش از ۵۰ سال قدمت، در آلودگی هوای این کلان شهر به ویژه در زمستان که تبریز با پدیده وارونگی هوا نیز مواجه است، غیرقابل انکار است و این وضعیت با اقدام غیرقانونی برخی واحدهای تولیدی و صنعتی در امحای شبانه پسماندهای خود پیچیدگی مضاعف پیدا می کنداین در حالی است که بر طبق ضوابط موجود باید ۱۰ درصد زیربنای واحدهای صنعتی و تولیدی به فضای سبز اختصاص یابد، امری که به اذعان مسوولان اداره کل حفاظت محیط زیتس آذربایجان شرقی توسط صنایع استان رعایت نمی شود.
زباله سوزی در تبریز، آلودگی هوا را تشدید می کند
هر چند امروزه آمار دقیقی از آن دسته از واحدهای صنعتی تبریز که به زباله سوزی و امحای غیراصولی پسماندهای خود می کنند، وجود ندارد، اما طرح اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی برای انجام پایش شبانه از واحدهای صنعتی، گواه وجود این پدیده مذموم مضر به حال محیط زیست در این کلان شهر است.
کارشناسان محیط زیست با اشاره به لزوم خودداری کارشناسان اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی از کوچک ترین اغماض در قالب واحدهای صنعتی یا تولیدی آلاینده محیط زیست به هر شکل ممکن می گویند که یکی از مشکلات زیست محیطی استان به ویژه تبریز در زمان حاضر، عدم مدیریت صحیح پسماندها توسط برخی صنایع و واحدهاست که زباله های تولیدی را به جای دفع اصولی و بهداشتی به صورت غیر بهداشتی و زیان آور امحا می کنند.
از این دیدگاه، گسترش روز افزون جوامع بشری، افزایش تراکم جمعیت در مراکز شهری همچون تبریز و تغییرات سریع در الگوی مصرف، از مواردی است که موجب افزایش مداوم و تنوع در تولید مواد زائد جامد شهری شده و مسأله دفع پسماندهای شهری اکنون در این کلان شهر به یک معضل تبدیل شود که علاوه بر مخدوش کردن چهره طبیعت، دود و غبار ناشی از این زباله سوزی آلودگی هوا را دو چندان می کند.
به گفته کارشناسان و فعالان محیط زیست، زباله و ضایعات سوزی تهدیدی برای بهداشت و سلامت برای یکایک ۱.۸ میلیون شهروند تبریزی محسوب می شود که متاسفانه عده ای غافل از ضرر و زیان ناشی از این پسماند سوزی مبادرت به این کار می کنند.
به باور آنان، سوزاندن هرگونه پسماند و ضایعات باعث انتشار گازهای سمی خطرناک در محیط شده و برای سلامتی انسان و سایر جانداران مضر می باشد همچنین آتشی برافروخته به جان محیط زیست و طبیعت است که خسارت های جبران ناپذیری را وارد می‌کند.
آذربایجان شرقی از جمله استان‌هایی است که بیشترین میزان صنایع بازیافتی را دارد که پایش پسماندسوزی این واحدها ضرورتی اجتناب ناپذیر برای جلوگیری از آلودگی هوا و حفاظت از محیط زیست می باشد.
برخی واحدهای صنعتی تبریز شبانه پسماندسوزی می کردند
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی اظهار کرد: برخی واحدهای صنعتی اطراف تبریز، شبانه پسماند سوزی می‌کردند که با جلوگیری از این اقدام، تاحدودی از آلودگی هوا کاسته می شود.
حسن عباس نژاد با اشاره به آغاز پایش شبانه واحدهای صنعتی آذربایجان شرقی افزود: این طرح با توجه به فرارسیدن فصل سرما و امکان ایجاد پدیده وارونگی و پایداری آلاینده ها که یکی از دلایل اصلی آلودگی هوای کلانشهر تبریز می باشد، به اجرا گذاشته شده است.
وی ادامه داد: یکی از اهداف اجرای این طرح، شناسایی و برخورد با منابع آلاینده محیط زیست و جلوگیری از تخلف در خارج از ساعت های اداری است.
عباس نژاد اضافه کرد: ارتقاء کیفی شاخص های زیست محیطی واحد های تولیدی و خدماتی در استان و انجام اصلاحات لازم از اهداف اجرای طرح پایش شبانه است ارتقاء کیفی شاخص های زیست محیطی واحد های تولیدی و خدماتی در استان و انجام اصلاحات لازم از دیگر اهداف اجرای طرح پایش شبانه واحدهای صنعتی آذربایجان شرقی است.
وی ادامه داد: در این طرح گروه های زیست محیطی در بازدیدهای دوره ای و سرزده از واحدها و مناطق مختلف استان ضمن شناسایی منابع آلاینده آب، هوا و خاک طبق مقررات برخورد می کنند.
وی با بیان اینکه همکاری و تعامل بسیار خوبی مابین واحدهای تولیدی و ارگانهای اجرایی در راستای حفظ محیط زیست استان برقرار است، افزود: حفظ محیط زیست نیازمند همکاری و تعامل مابین مردم، دستگاههای اجرایی و صنایع است.
صدور ۱۶۷ اخطاریه زیست محیطی برای صنایع
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی نیز در گفت و گو با ایرنا با تایید وجود پسماندسازی در برخی واحدهای صنعتی استان، اجرای طرح پایش شبانه را گامی در راستای برخورد با این معضل و اقدام غیرقانونی دانست و ابراز امیدواری کرد که صاحبان صنایع به عنوان نخبگان اقتصادی جامعه به ضرورت تضمین بهداشت و سلامت همشهریان خود توجه کافی داشته باشند تا با اعمال قانوان در این زمینه مواجه نشوند.
میرمحسن قمی افزود: در سال جاری ۱۶۷ اخطاریه زیست محیطی برای واحدهای تولیدی و صنعتی صادر شده است.
وی اضافه کرد: در سال جاری برای ۸۱ واحد صنعتی نیز اقدام حقوقی و رسیدگی به شکایات آلودگی های زیست محیطی انجام گرفته است.
وی با بیان اینکه در سال جاری پنج هزار و ۷۵۰ نفر ساعت پایش شبانه و هشت هزار نفر ساعت پایش روزانه توسط کارشناسان اداره کل حفاطت محیط زیست آذربایجان شرقی از واحدهای صنعتی انجام شده است، پنج هزار و ۷۵۰ نفر ساعت پایش شبانه و هشت هزار نفر ساعت پایش روزانه توسط کارشناسان اداره کل حفاطت محیط زیست آذربایجان شرقی از واحدهای صنعتی انجام شده است گفت: واقعیت این است که مقابله با آلودگی هوا به عنوان پدیده ای که زیان آن متوجه همه شهروندان است، نیازمند فرهنگ سازی و تغییر نگرش هستیم و باید مالکان واحدهای صنعتی به عنوان شهروند به این باور برسند که مضرات هر گرم آلایندگی ناشی از فعالیت واحدهای آنان، دامن همه از جمله اعضای خانواده شان را می گیرد.
چه باید کرد؟
کارشناسان محیط زیست معتقدند با گاز سوز کردن تمامی صنایع بزرگ مستقر در شهرک های صنعتی تبریز و همچنین جلوگیری از تخلفات واحدهای صنعتی می توان از آلودگی هوای این کلان شهر تا حدودی کاست.
آنان می گویند در زمستان به دلیل برودت هوا و کوهستانی و برف گیر بودن شهر بزرگ تبریز، گاز طبیعی به برخی از واحدهای بزرگ تولیدی و صنعتی نمی رسد و این واحدهای تولید انرژی و فراورده های نفتی و صنعتی به استفاده از سوختهای نامناسب از جمله مازوت روی می آوردند؛ در تبیین این موضوع باید گفت که ۵۰ درصد از سهمیه گاز آذربایجان شرقی در فصل سرما در کلان شهر تبریز مصرف می شود.
با این نگاه، مدیریت ارشد آذربایجان شرقی، توسعه خطوط گازرسانی جدید را از مناطق تولید گاز طبیعی به استان خواستار شده است چرا که به علت تبدیل شهر تبریز به یکی از سه کانون جمعیت و صنعتی کشور، نیاز به استفاده از گاز طبیعی دوبرابر شده است.
