پژوهشگري از دانشگاه تبريز با همکاري محققان دانشگاه نانسي فرانسه از نانوكاتاليزورها براي حذف آلايندههاي آبي بهره گرفتهاست.
مواد رنگزاي آلي از مهمترين عوامل آلاينده محيط زيست به شمار ميروند. بنابراين حذف اين مواد از آبهاي آلوده، به روشي مناسب ضروري به نظر ميرسد.
از جمله روشهايي كه در سالهاي اخير براي حذف آلايندههاي آب از جمله رنگهاي نساجي، مواد آلي، سموم كشاورزي و ... در غلظتهاي كم مورد استفاده قرار گرفته، فرآيندهاي اكسايش پيشرفته (AOP) است. بهطور كلي فرآيندهاي اكسايش پيشرفته در برگيرنده كليه فرآيندهايي هستند كه در آنها با روشهاي مختلف، راديكالهاي فعال هيدروكسيل در آب توليد ميشوند. از آنجا كه راديكالهاي موجود، قدرت اكسيدكنندگي بسيار بالايي دارند، باعث تخريب كامل اكثر آلايندهها ميگردند.
دکتر عليرضا ختايي مطالعاتي براي حذف سه ماده رنگزاي نساجي در مقادير كم، انجام داده و سعي كرده با استفاده از فرآيند اكسايش فتوکاتاليزي و بهكارگيري نانوكاتاليزور دياکسيد تيتانيم، كارايي فرآيند حذف آلايندهها را بهبود بخشد.
وي ابتدا نانوذرات دياکسيد تيتانيم تجاري Millennium PC-500 از نوع آناتاز را خريداري و مشخصات آن را بهوسيله دستگاههاي XRD, SEM, TEM, BET تعيين کرده است. سپس نانوكاتاليزور دياکسيد تيتانيم را روي صفحات شيشهاي به روش حرارتي تثبيت نموده و به كمك آن، تصفيه فتوکاتاليزوري آبهاي آلوده به سه ماده رنگزاي نساجي را مورد بررسي قرار داده است.
نتايج اين پژوهش نشان ميدهد که با استفاده از اين نانوذرات ميتوان آلودهکنندههاي رنگي آلي اسيدي را تقريبا بطور کامل از آبهاي آلوده حذف نمود.
اين طرح ميتواند در سازمان حفاظت محيط زيست، صنايع نساجي و رنگرزي براي تصفيه پساب حاوي مواد رنگزا و در سازمان جهاد کشاورزي براي تصفيه پساب حاوي مواد رنگزا و سموم دفع آفات کشاورزي استفاده گردد.
جزئيات اين پژوهش که با همکاري ماريه نوئل پونز و اورفان زهرا انجام شده، در مجله Journal of Hazardous Materials (جلد 168، صفحات 451-457، سال 2009) منتشر شده است.