به گزارش الف، با آغاز جنگ اوکراین و انفجار خط لوله نورد استریم که شاهراه ورود گاز روسیه به اروپا بود، این انتقال با مشکل مواجه شد و به حداقل رسید، از این جهت قاره سبز با مشکلاتی برای گذران روزهای سرد زمستان امسال مواجه خواهد شد. از سوی دیگر در فصول سرد سال، ایران در بخش شمالی کشور برای تامین گاز خانوار به دلیل هزینه بالای انتقال گاز از جنوب به شمال هر ساله با ترکمنستان به بهانه های مختلف دچار مشکل می شد، از این جهت به یک عامل سوم برای حل این مشکلات نیاز بود.
بعد از مذاکرات مختلف در نهایت قرارداد سوآپ بین ایران و روسیه به ارزش 40میلیارد دلار راهی بود که هم طرف ایرانی و هم طرف روس از آن راضی بود. اکنون قرار است گاز روسیه علاوه بر حل مشکل گاز در داخل که با ناترازی مواجه شده بود از طریق ایران به عراق، ترکیه و پاکستان نیز برسد.
سعید میرترابی کارشناس انرژی در این خصوص به الف می گوید: کشور ما بسیار پهناور و از نظر ساختار و تراکم جمعیتی بیشترین تعداد جمعیت را در نیمه شمالی کشور دارد. البته این تراکم و میزان نسبتا زیاد جمعیت به شرایط اقلیمی نیز بستگی دارد. در عین حال این تراکم در نمیه جنوبی به دلیل شرایط جوی وآب و هوایی کمتر است. بنابراین به دلیل این جمعیت در نیمه شمالی مصرف انرژی بیشتر از جنوب بوده و در عین حال تولید انرژی در جنوب کشور است. از این جهت دولت همواره برای ارسال انرژی به خصوص گاز به شمال کشور با مشکل مواجه بوده است.
وی بیان کرد: با توجه به مسائلی که گفته شد، ایران طی سال های گذشته از برخی از همسایگان شمالی خود گازخریداری می کرد که این مساله نیز با مشکل مواجه بود. از این جهت برای رفع این مشکل باید راه حلی دیگری اتخاذ می شد که قرارداد سوآپ ایران و روسیه به راحتی این مشکل را حل کرد.
او در عین حال متذکر شد که، قرارداد سوآپی بین ایران و روسیه از جهات مختلف علاوه بر تامین شهرهای شمالی کشور مزیت های دیگری برای هر دوطرف دارد.
این کارشناس انرژی همچنین افزود: وقتی ما گاز روسیه را می خریم، بخشی از این گاز را در شمال کشور مصرف کرده و مشکل کمبود و نبود گاز را در این قسمت ها حل می کنیم و برای انتقال این گاز به سایر بخش های داخلی و کشورهای دیگر -یعنی سوآپ آن- قطعا هزینه انتقال و سایر هزینه های جانبی در قرارداد لحاظ می شود و قرار نیست ایران این هزینه را پرداخت کند. در عین حال برای روسیه نیز به این دلیل که ایران مسیر دسترسی این کشور را به بازارهای منطقه ای برای فروش گاز تصریح می کند این اقدام سودمندی محسوب می شود.
میرترابی اظهار کرد: ایران یک کشور با موقیعت استراتژیک است، وقتی کشوری از نظر سیاسی و اقتصادی مرکز قانون و مبادلات اینچنینی باشد به دلیل موقعیتش در بازار انرژی منطقه ای موقعیت بهتری پیدا می کند. در عین حال ایران به دلیل امکاناتی که دارد توان سوآپ زیادی در انرژی دارد. هر چند کشورهای دیگری چون ترکمنستان نیز در حال سوآپ به آذربایجان است اما ایران به دلایلی که گفته شد از نظر حجم و وسعت می تواند این کار را راحت تر انجام دهد.
وی ابراز کرد: با توجه به اینکه در این قرارداد ایران قرار است گاز روسیه را به پاکستان، عراق و ترکیه برساند بخش زیادی از کشورهای نیازمند به انرژی از این گاز بهره مند می شوند و ایران واسطه این عرضه است بنابراین بر قدرت منطقه ای ایران می افزاید چرا که انرژی به طور کلی یک ابزار چانه زنی در بخش دیپلماسی و سیاسی است.
این کارشناس انرژی در ادامه این گفت و گو گفت: در حال حاضر اروپا و روسیه هر دو به دلیل جنگ اوکراین و تنش های سیاسی که پیامد این جنگ بود در حوزه انرژی به خصوص گاز متضرر شده اند اما به نظر می رسد اروپا بیشتر با مشکل مواجه شود، چرا که قطعا در زمستان با کمبود و گرانی سوخت به خصوص گاز مواجه خواهند شد.
میرترابی تاکید کرد: ایران می تواند در این شرایط وارد بازار گاز اروپا شود. ما تاسیسات ال ان جی در کشور داریم که نیمه کاره مانده و تکمیل نشده و دولت های قبل نیز چون ما توان تامین گاز این بخش را برای تهیه ال ان چی نداشتیم و آماده سازی این تاسیسات بسیار هزینه بر بود، به حال خود رها شدند، اکنون در این شرایط با توجه به اینکه اروپا در حال تنوع بخشی به سبد انرژی خود است و در حالی که ما به صورت مستقیم به اروپا برای ارسال گاز طبیعی دسترسی نداریم می توانیم همین ال ان جی را آماده و به این کشورها صادر کنیم.
وی در پایان نیز گفت: ما می توانیم با سرمایه گذاری و تکمیل بخش ال ان جی وارد بازار گاز جهانی به خصوص اروپا شویم. اکنون با این بحث سوآپ هم می توانیم در این بخش سرمایه گذاری کرده هم اینکه گاز مورد نیاز برای تولید ال ان جی را تامین کنیم.
