به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، در حالی ساخت شرکت پتروپالایش شادگان تحت عنوان «انرژی ملل» به بهانه ایجاد اشتغال و کمک به توسعه منطقه در مجاورت تالاب شادگان در حال پیگیری است که منتقدان زیادی دارد.
سالهاست تولید پسماندهای صنعتی، زندگی آبزیان تالاب را به خطر انداخته و عدم تامین حق آبه تالاب معیشت ساکنان محلی که درآمد آنها به این تالاب گره خورده را تحت تأثیر قرار داده است.
معترضین به این طرح می‌گویند نابودی مراتع، آبزیان، اقتصاد محلی، دام‌ها و چرای آنها، نابودی کشاورزی و... تنها بخشی از عواقب احداث پتروشیمی در این منطقه است.
آنها معتقدند پیش از این هورالعظیم نیز در پی تصمیم‌های نادرست و بی توجهی در معرض نابودی قرار گرفت و حالا نوبت تالاب شادگان رسیده است.
اگر چه فعالان و کارشناسان محیط زیست برای جلوگیری از احداث پتروشیمی هم‌صدا شده‌اند اما از آن سو تلاش برای گرفتن مجوزهای احداث پتروشیمی شادگان ادامه دارد به همین دلیل کار تسطیح و خاکبرداری این طرح از چند ماه گذشته آغاز شده است.
محیط زیست نظر قطعی خود را در مورد پتروشیمی اعلام نکرد
البته سید محمدتقی سجادی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان در این رابطه، اظهار کرد: زمین اختصاص یافته به طرح پتروپالایش ملل، خارج از مناطق حفاظت شده و تالاب شادگان است و این طرح مجوز ماده 21 (واگذاری زمین به طرح‌های غیرکشاورزی) را نیز داشته است.
وی افزود: اما به خاطر وجود تالاب شادگان که جزو مناطق حفاظت شده در شهرستان است، یکی از مراجع استعلام پیش از اجرای پتروپالایش، استعلام از سازمان حفاظت محیط زیست است که در زمان تصویب پتروپالایش ملل، محیط زیست اعلام کرد این طرح باید ارزیابی محیط زیستی داشته باشد.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان با بیان اینکه سازمان محیط زیست هنوز نظر صریح و قاطعی به امور اراضی جهاد کشاورزی مبنی بر موافقت یا مخالفت با این طرح اعلام نکرده است، گفت: تخصیص زمین به امور اراضی جهاد کشاورزی برای ساخت پتروپالایش، شهریور سال گذشته انجام شده بود که شهریور امسال این مهلت بدون اینکه به عقد قرارداد با امور اراضی جهاد کشاورزی منتهی شود، به پایان رسید.
سجادی بیان کرد: طرح پتروپالایش شادگان به دلیل نداشتن قرارداد اجاره زمین، مجاز به عملیات اجرایی نیست و ما به عنوان منابع طبیعی، نه به دلیل تالاب بودن محل، بلکه از باب حفاظت از اراضی ملی به موضوع ورود کردیم و این را به سرمایه‌گذار، مسئوولان محلی و مقامات قضایی اعلام کردیم اما متاسفانه توجهی نشد.
تامین حق‌آبه تالاب شادگان صدها هزار نفر را مشغول به کار می‌کند
فیصل عامری فعال محیط زیست نیز در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اهواز، اظهار کرد: چنانچه نقشه‌های قدیم تالاب شادگان را نگاه کنیم منطقه‌ای که اکنون محل کارخانه استحصال نمک، شرکت فولاد و اخیراً در حال فراهم کردن شرایط آن برای ایجاد پتروشیمی هستند پناهگاه حیات وحش بوده است.
وی با بیان اینکه آلایندگی اینجا با هیچ جای دنیا قابل مقایسه نیست و اگر پساب پتروشیمی به آنها اضافه شود فاجعه زیست محیطی رخ خواهد داد، افزود: احداث پتروشیمی شادگان ایده شومی است که به دنبال آن حدود 150 هزار هکتار از تالاب شادگان تا هور ابوخضیر جدا خواهد شد.
این فعال محیط زیست با اشاره به معضل بی‌آبی برای تامین حقابه تالاب، نخیلات، کشاورزی و... و تاثیر آن بر اقتصاد محلی، گفت: ایستگاه تصفیه فاضلاب شادگان یک هزارم نخیلات را هم آبیاری نمی‌کند، یعنی آبی وجود ندارد که بخواهند از فاصله 50 تا 60 کیلومتر به سمت نخیلات پمپاژ کنند.
عامری با تاکید بر اینکه از 10 هزار هکتار نخیلات منطقه حدوداً 20 تا 50 هکتار آن به وسیله فاضلاب تصفیه شده آبیاری می‌شود، عنوان کرد: اگر حق‌آبه تالاب به درستی تامین شود به راحتی 100 هزار نفر مشغول به کار خواهند شد و این اشتغال نه تنها در شاگان بلکه نیروهایی از اهواز، سربندر، ماهشهر و... را نیز شامل می‌شود.
عامری افزود: اگر به جای پتروشیمی و صنایع آلاینده حق آبه تالاب، کشاورزی، دامداری و.. . را تامین کنند قطعاً هیچ بیکاری در منطقه نخواهیم داشت.
مهمترین عامل تخریب تالاب‌ها عدم تامین حقابه آنها است
احمدعلی کیخا معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست نیز به بیان اینکه مهمترین عامل تخریب تالاب‌ها در ایران عدم تامین حق آبه زیست محیطی آنهاست، اظهار کرد: تمام دستگاه‌های ذی ربط مکلف به تامین نیاز حق آبه زیست محیطی تالاب‌ها هستند و وزارت نیرو به عنوان دستگاه متولی تامین و تخصیص منابع آب، موظف به تامین آب مورد نیاز تالاب‌ها از راه صرفه جویی در منابع آب، به ویژه صرفه جویی در بخش کشاورزی است.
وی بهره برداری بی‌رویه آب از تالاب‌ها، برداشت غیر اصولی علوفه، تخریب‌های تالابی به بهانه جاده، نفت، گاز و مسائلی از این قبیل، نحوه مدیریت ناصحیح منابع آب حوضه آبریز را از دیگر عوامل تهدید کننده تالاب‌های ایران برشمرد.
احداث پالایشگاه به نام اشتغال به قیمت جان هور
اما حجت السلام مجید ناصری نژاد نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اهواز، معتقد است: در شهر شادگان بالای 45 درصد بیکاری وجود دارد و فقر و مشکلات اجتماعی بیداد می‌کند و احداث این پتروشیمی برای حل مشکل بیکاری و توسعه منطقه ضرورت دارد.
وی می‌افزاید: سه راهی هور دورق تا فولاد شادگان که محل احداث پتروپالایش شادگان است اخیراً ثبت تالاب شده در حالی که در گذشته جزو تالاب نبود.
نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی گفت: در سال 77 زمانی که می‌خواستند نیروگاه گازی آبادان را احداث کنند این قسمت(سه راهی هور دورق) را برای نیروگاه آزاد کردند و از سه راهی هور تا شادگان را به طور معوض به جای آن ثبت کردند.
ناصری نژاد با تاکید بر اینکه محل احداث پتروپالایش شادگان ماهیت تالابی ندارد اما ثبت تالاب شده است، بیان کرد: زمانی که تصمیم به احداث شرکت فولاد شد بحث‌های زیست محیطی نیز در مورد آن مطرح شد در حالی که فولاد در آخرین نقطه‌ای که تالابی وجود نداشت، ایجاد شد.
وی با بیان اینکه بخش دیگر محل احداث پتروپالایشگاه سمت دریا قرار دارد و مربوط به مجموعه استحصاح نمک است، عنوان کرد: اکنون زمینی که برای پتروپالایشگاه شادگان در نظر گرفته شده است بعد از محل احداث شرکت فولاد به طرف منطقه بندر امام قرار داشته و هیچ ارتباطی با تالاب و زمین آن ندارد.
تامین حقابه نخیلات از فاضلاب تصفیه شده
وی در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه بحث تامین حق‌آب تالاب و نخیلات سالهاست مطالبه مردم این منطقه بوده و پتروپالایش به عنوان صنعت آب‌بر قطعاً بر ذخایر آبی منطقه و محیط زیست تاثیر خود را خواهد گذاشت، گفت: برای تامین آب این پروژه دو طراح داریم که در ابتدا ایستگاه تصفیه فاضلاب آب شادگان را احداث کردیم و اکنون که فاضلاب تصفیه شده داریم مقداری از آن را به نخلستان و تالاب اختصاص می‌دهیم و مقدار اضافه آن را می‌توان به فولاد و پالایشگاه بدهیم.
ناصری نژاد با بیان اینکه این نقطه نزدیکترین نقطه به منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر است، افزود: فروش فاضلاب تصفیه شده به فولاد و پالایشگاه محلی درآمدی برای اداره آبفا شادگان خواهد شد.
وی عنوان کرد: شرکت‌های فولاد و پتروپالایش می‌توانند به وسیله دستگاه‌های آب شیرین‌کن آب مورد نیاز خود را از دریا تامین کنند و از این لحاظ هیچ باری روی آب شرب یا رودخانه اضافه نمی‌شود.
ناصری نژاد عنوان کرد: با دقت در حال پیگیری مجوزهای زیست محیطی هستیم و اگر مجوز محیط زیست صادر شد کار را آغاز می‌کنیم.
آیا ظرفیتی برای تالاب شادگان باقی مانده است؟
محمدجواد اشرفی، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز در این رابطه با طرح این سوال مبنی بر اینکه چرا با وجود پروژه‌های حل نشده و آسیب‌زایی مانند سد مارون و کارخانه فولاد در تالاب، باید داستان طرح‌های جدید و به همان میزان مخرب مانند پتروشیمی ملل مطرح و بررسی شود؟ مگر دیگر ظرفیتی برای استفاده از تالاب شادگان باقی مانده است؟، اظهار کرد: قرار شد اثرات و راهکارهای طرح احداث پتروپالایش مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد و در صورت موافقت مجوز احداث صادر شود.
وی در خصوص روند پیشرفت کار پتروشیمی در این منطقه، افزود: بررسی‌ها انجام خواهد شد و در صورت تشخیص آسیب‌زا بودن پروژه، اداره محیط زیست مانع فعالیت آن می‌شود.
به گزارش خبرگزاری فارس، تالاب شادگان زیستگاه گونه‌های مختلفی از آبزیان است که ظرف دو دهه گذشته با مشکلات بسیاری از جمله کم آبی، مسایل زیست محیطی و مرگ و میر آبزیان مواجه شد.
این تالاب محل زندگی بیش از ۳۰درصد از پرندگان، ۲۵درصد از پستانداران و ۴۵درصد از ماهیان کشور است.
همچنین ۱۱۰ گونه گیاهی، سه گونه دوزیست، ۹ گونه خزنده و چهار گونه میگو در این تالاب وجود دارد که با توجه به عدم تامین حق‌آبه مناسب برای تالاب، ورود پساب‌های صنعتی، ایجاد صنایع و... همگی در معرض نابودی قرار دارند.
شهرستان شادگان در ۹۰کیلومتری جنوب مرکز خوزستان با بهره مندی از ظرفیت‌های متنوع ولی ناشناخته و مغفول مانده، در صورت توجه، برنامه ریزی و سرمایه گذاری می‌تواند به قطب اقتصادی، گردشگری، تجاری و حتی صنعتی استان تبدیل شود.
پایان پیام/
