فرهیختگان: رقابت‌های بیست‌ودومین دوره لیگ برتر در وضعیتی بعد از برگزاری رقابت شاگردان جواد نکونام و مازیار زارع به تعطیلات نزدیک به ۵۰ روزه خواهد رفت که انجام ۸۷ بازی در چهارچوب بیست‌ودومین دوره لیگ برتر باعث شده بازیکنانی مثل یورگن لوکادیا، محمد عباس‌زاده، سجاد بازگیر و محمد محبی در امر گلزنی بدرخشند. همچنین عملکرد ریکاردو آلوز، دانیال اسماعیلی‌فر، فرشاد احمدزاده و رضا دهقانی از حیث پاس گل قابل دفاع بوده و علیرضا بیرانوند، حسین پورحمیدی، حامد لک، کریستوفر کنت و حسین حسینی در حیطه کلین‌شیت در کانون توجهات قرار گرفتند. همچون سالیان گذشته درخشش وعرض اندام عده‌ای از افراد حاضر در مستطیل سبز مصادف با افول و عدم تاثیرگذاری بخشی از بازیکنان نامدار فوتبال ایران در نتایج ۱۶ تیم حاضر در فصل فوتبالی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ شده است که البته براساس نشانه‌ها و رجوع به اسناد تاریخی نیمکت‌نشینی‌های متداوم در شش باشگاه بزرگ فوتبال ایران رنگ و بویی متفاوت نسبت به دیگر تیم‌ها دارد و می‌تواند فوتبالیست‌ها را با غروب در زندگی ورزشی‌شان مواجه کند.
۲ تاریخ‌ساز آسیایی روی نیمکت
یکی از رازهای صدرنشینی شاگردان گل‌محمدی را می‌توان در اعتماد 990 دقیقه‌ای به علیرضا بیرانوند و گئورگی گولسیانی جست‌وجو کرد اما در همین تیم این روزها بازیکنان سرشناسی به‌طور کامل گوی رقابت را به حریفان‌شان واگذار کرده‌اند. از بازی نکردن محمدمهدی احمدی، وحدت هنانوف و حامد پاکدل که بگذریم، نیمکت‌نشینی‌های متوالی دو مهره سرشناس قرمزهای پایتخت تبدیل به امری تلخ شده است. مهدی عبدی که شروع فوتبالش با گلزنی در شهرآورد 91 بود و با گلزنی در نیمه‌نهایی و فینال لیگ قهرمانان آسیا برابر النصر عربستان و اولسان هیوندای کره‌جنوبی نشانه‌های یک استعداد بی‌بدیل را در لیگ قهرمانان آسیا 2020 به نمایش گذاشت در تابستان و پاییز 1401 با تنها دو بار قرار گرفتن در ترکیب اصلی پرسپولیس و 171 دقیقه پوشیدن پیراهن این تیم در 23 سالگی تبدیل به یک مهره ناکارآمد شده است.
از سوی دیگر ملی‌پوش اسبق ایران، سیامک نعمتی که به پشتوانه حضور در جمع قرمزهای پایتخت با درج چهار عنوان قهرمانی لیگ برتر در کارنامه اش، چهار فتح سوپرجام و یک بار لمس جام حذفی رزومه‌ای پربار دارد و به جز موارد اشاره شده دو بار طعم ناکامی در فینال لیگ قهرمانان آسیا را چشیده است و با گشودن دروازه مشعل برشام در نیمه‌نهایی شانزدهمین دوره لیگ قهرمانان آسیا یکی از مهم‌ترین گل‌های تاریخ پرسپولیس را به ثمر رساند، در دوره بیست‌ودوم لیگ برتر 54 دقیقه حضور در میدان را تجربه کرده و به‌طور کامل بازیکنانی مثل دانیال اسماعیلی‌فر، سعید صادقی و حتی محمد عمری گوی رقابت را از نعمتی ربوده‌اند.
شاگردان محبوب اسطوره در اقلیت
اعتماد کامل ریکاردو ساپینتو به حسین حسینی باعث شده آبی‌های پایتخت جدا از تمام لغزش‌هایشان بتوانند با ایستادن در رتبه دوم راهی تعطیلات شوند اما سرمربی پرتغالی برای رسیدن به اهداف مدنظرش از کنار اسامی بازیکنان نام‌آشنایی عبور کرده است. در استقلال مدل 1402-1401 به دلیل حضور 3، 50 و 46 دقیقه‌ای عزیزبک آمانوف، آرمان رمضانی و امیرعلی صادقی نمی‌توان این افراد را در زمره شاگردان مورد وثوق سرمربی 50 ساله قرار داد اما بازیکنان اکثرا نیمکت‌نشین استقلال در نمونه‌های اشاره شده خلاصه نمی‌شود و شاگردان محبوب فرهاد مجیدی یعنی سیاوش یزدانی، محمدحسین مرادمند، زبیر نیک‌نفس و ارسلان مطهری که فصل گذشته در 11 دیدار ابتدایی به ترتیب 977، 810، 345 و 338 دقیقه به میدان رفته بودند این روزها با 0، 90، 157 و 130 دقیقه پوشیدن پیراهن آبی‌های تهران لحظات تلخی را در قامت بازیکن استقلال می‌گذرانند. البته نباید به راحتی از کنار اسم صالح حردانی نیز عبور کرد که از حیث آمار با 333 دقیقه فعالیت در چمن سبز ورزشگاه‌های ایران رکوردش با افراد اشاره شده قابل مقایسه نیست اما دقایق حضورش طبعا مناسب بازیکنی نیست که گزینه حضور در جام‌جهانی 2022 به شمار می‌رود.
اوضاع نه‌چندان جالب۲ بازیکن اسبق استقلال
شاگردان قلعه‌نویی در وضعیتی با کسب 21 امتیاز در جایگاه سوم قرار گرفته‌اند که محسن فروزان در تمام لحظات 11 نبرد سیرجانی‌ها حضورش در مستطیل سبز مشهود بود. در تیم تحت هدایت قلعه‌نویی 58 ساله برخلاف سرخابی‌های پایتخت بازیکن نیمکت‌نشین مشهوری دیده نمی‌شود که ارمغانش در فصل جاری کمتر از دو بازی حضور کامل در مستطیل سبز باشد؛ تنها می‌توان مهران درخشان‌مهر که در فصل جاری با 146 دقیقه پوشیدن پیراهن گل‌گهر در کورس رقابت با شایان مصلح و امیر جعفری تا این لحظه شکست خورده است را در زمره بازیکنان نسبتا نامدار انجام داد. همچنین امین قاسمی‌نژاد و بهنام برزای باید به دلیل حضور 218 و 206 دقیقه‌ای زیر نظر ژنرال دنبال راهی برای عدم نیمکت‌نشینی در دیدارهای آینده باشند.
نپسندیدن شاگردان محبوب محرم توسط دستیار آقای خاص
براساس ظواهر باید ژوزه مورایس را به علت اعتماد 360 و 239 دقیقه‌ای به محمد قربانی و عیسی مرادی جسورترین سرمربی بین هدایت کننده‌های شش تیم مدعی فوتبال ایران دانست. البته همین سرمربی در پست دفاع میانی با فرصت 695، 990 و 326 دقیقه‌ای قائل شدن برای محمد دانشگر، رناتو داسیلویرا و نیلسون جونیور تیمش را در 11 دیدار گذشته راهی میدان نبرد کرده است تا هشت بار فروریختن دروازه این تیم باعث نشود ارمغان محمد نژادمهدی از هشت بار نظاره عملکرد هم‌تیمی‌هایش از روی نیمکت فراتر برود. همچنین مصدومیت کاپیتان سپاهان از ناحیه همسترینگ باعث شد جلال‌الدین محمدی در دوره بیست‌ودوم لیگ برتر تنها 28 دقیقه لباس این تیم را بر تن کند تا برای بازپس‌گیری جایگاهش حریفان سرسختی همچون مسعود ریگی، محمد قربانی، محمد کریمی، یاسین سلمانی و مانوئل فرناندز را پیش‌روی خود می‌ببیند که در هفته‌های اخیر ارزش‌هایشان را اثبات کرده‌اند.
ناکامی کاپیتان برابر جوان‌ها
بار مدعی پرفراز و نشیب قهرمانی در فصل 1402-1401 یعنی تراکتور تا این لحظه روی دوش افرادی همچون محمدرضا اخباری، محمدرضا عباس‌زاده، ریکاردو آلوز، هادی محمدی و ابوالفضل رزاق پوربوده است. کاپیتان پرشورهای تبریزی یعنی مهدی کیانی زیر نظر قربان بردیف نیز نتوانسته در نقش نفر نخست هافبک دفاعی ظاهر شود تا ارمغان 62 دقیقه‌ای در فصل 1402-1401 صدای زنگ هشدار را برای هافبک 35 ساله به صدا آورد. شاهین ثاقبی همچون رضا یزدان‌دوست بدون حتی یک دقیقه بازی راهی به جز نظاره عملکرد سعید واسعی و ریکاردو آلوز از روی نیمکت پیش رویش نمی‌بیند. علاوه‌بر موارد اشاره شده افرادی مثل محمدمهدی قنبری، سعید واسعی، پوریا آریاکیا و سجاد دانایی به دلیل 130، 202، 219 و 243 دقیقه حضور نقش قابل توجهی در تکیه قرمزپوشان تبریزی به جایگاه هفتم نداشتند.
نیمکتی که طعنه به ترکیب اصلی می‌زند
بدون شک یکی از دلایل ناکامی فولاد در 10 دیدار ابتدایی‌اش را می‌توان در برآورده نکردن توقعات از سوی چند بازیکن نامدار و نیمکت‌نشینی متوالی آنها جست‌وجو کرد. نامدارترین خرید فصل جاری قرمزهای خوزستان، اشکان دژاگه تنها برای تیم تحت هدایت نکونام 192 دقیقه به میدان رفته و تجربه‌اش نتوانسته گره چندانی از کار این تیم بگشاید. همچنین مجتبی نجاریان که سابقه دعوت به تیم ملی را دارد همچون نیم‌فصل دوم گذشته زیر سایه مهدی شیری قرار گرفته تا تنها 43 دقیقه فرصت عرض‌اندام به این مدافع 24 ساله برسد.
حضور وحید حیدریه نیز کاملا تحت‌الشعاع اعتماد نکونام به آقایی قرار گرفته و باید او را با 42 دقیقه پوشیدن پیراهن فولاد یک نیمکت‌نشین صرف دانست. همچنین نباید به راحتی از کنار نیمکت‌نشینی و سکونشینی‌های متوالی یکی از درخشان‌ترین شاگردان عباس چمنیان در جام‌جهانی 2017 یعنی یونس دلفی عبور کرد که 13 دقیقه حضورش برابر نساجی می‌تواند خاطرات مصدومیت و عدم اعتماد سرمربیان شارلوا بلژیک و کوریستا کرواسی را برای او زنده کند. از دیگر بازیکنان اکثرا نیمکت‌نشین شاگردان نکونام باید به سینا شاه‌عباسی، شهاب گردان، محمدرضا غبیشاوی و احمد عبدالله‌زاده اشاره کرد که تا این لحظه برای فولاد 90، 44، 14 و 224 دقیقه به میدان رفته‌اند.
ستاره لالیگایی دیگر تعیین‌کننده نیست
فارغ از بازیکنان نامدار شش تیم مطرح فوتبال ایران در دیگر تیم‌ها ارمغان بعضی از بازیکنان مشهور نیمکت‌نشینی است. در نساجی تحت هدایت حمید مطهری تا این لحظه برای عرض‌اندام یکی از موفق لژیونرهای دو دهه اخیر فوتبال ایران یعنی مسعود شجاعی که در لباس اوساسونا دروازه تیم مطرحی مثل اتلتیکو مادرید و اتلتیکو بیلبائو، والنسیا و مالاگا را باز کرده است تنها 37 دقیقه فرصت قائل شده‌اند، همچنین در این تیم مهدی نظری، متین کریم‌زاده و محسن کریمی تنها 23، 65 و 4 دقیقه به میدان رفته‌اند.
در آلومینیوم حضور 16 و 42 دقیقه‌ای میثم مجیدی و علی دشتی توجهات را جلب می‌کند. سرمربی مس رفسنجان، محمد ربیعی به بازیکنانی مثل مرتضی منصوری و ایمان سلیمی به ترتیب 7 و 15 دقیقه فرصت بازی داده است که چندان با کارنامه آنها همخوانی ندارد. همچنین داریوش شجاعیان زیر نظر ساکت الهامی مثل فصول گذشته تبدیل به بازیکنی نیمکت‌نشین در هوادار شده است تا به پشتوانه 155 دقیقه حضور در مستطیل سبز بتواند تنها دروازه علیرضا بیرانوند را فرو بریزد. البته نمی‌توان به راحتی از کنار افول که منجر به حضور 112 دقیقه‌ای اکبر ایمانی در لباس ملوان شده است، بگذریم. حسن بیت‌سعید نیز موفق نشد بیش از 172 دقیقه رضا پرکاس و فیروز کریمی را متقاعد به حضور در مستطیل سبز با لباس نفت آبادان کند.
