به گزارش الف، روز یکشنبه 30 اکتبر، «میشل عون» یک روز قبل از پایان دوره ریاست‌جمهوری خود در لبنان کاخ بعبدا (کاخ ریاست‌جمهوری) را ترک کرد. خروج میشل عون از بعبدا در شرایطی صورت گرفته که پارلمان لبنان علی‌رغم برگزاری 4 دور نشست بی‌نتیجه نتوانسته هیچ نامزدی برای جانشینی وی معرفی کند و همچنین چشم‌اندازی برای انتخاب رئیس جمهور جدید در این کشور دیده نمی‌شود. لبنان پیش از این 3 بار دچار خلأ ریاست‌جمهوری شده بود که آخرین مورد آن به دوره قبل از روی کار آمدن میشل عون برمی‌گردد؛ جایی که لبنانی‌ها از آوریل 2014 تا 31 اکتبر 2016 رئیس جمهور نداشتند.
اما شرایط سیاسی لبنان در مرحله فعلی زمانی بحرانی‌تر می‌شود که خلأ ریاست‌جمهوری هم‌زمان شده با استعفای دولت موقت به ریاست نجیب میقاتی. طبق قانون اساسی لبنان هنگامی که پست ریاست‌جمهوری خالی باشد، دولت باید اختیارات رئیس جمهور را به دست بگیرد؛ اما اکنون لبنان دولت رسمی ندارد و برعهده گرفتن اختیارات رئیس جمهور توسط دولت پیشبرد امور نقض قانون اساسی محسوب می‌گردد. همین مسئله موجب بروز اختلافات شدیدی میان جریان آزاد ملی به ریاست جبران باسیل و نجیب میقاتی شده است.
نگاهی به ساختار و کارنامه سیاسی لبنان نشان می‌دهد عدم وجود دولت یا رئیس جمهور در این کشور برای مدتی طولانی مسئله عجیبی نیست و لبنانی‌ها از زمان استقلال خود در سال 1946 بارها با این سناریو مواجه شده‌اند. حتی طی 6 سال ریاست‌جمهوری میشل عون، استعفای دولت‌های متوالی به ریاست سعد حریری و حسان دیاب یک سناریو معمول در لبنان بود و امروز نیز دولت نجیب میقاتی همین سناریو را تکرار می‌کند.
اما یک پدیده معمول‌تر در عرصه سیاسی لبنان، مداخلات همیشگی سفارتخانه‌ها و در راس آنها عربستان و آمریکاست. حضور حزب‌الله در لبنان موجب شده تا محور وابسته به آمریکا و ریاض، همواره لبنان را در کانون اولویت‌ها و حساسیت‌های خود قرار دهند و به دنبال تاثیرگذاری بر معادلات این کشور باشند. تلاش برای کنار زدن حزب‌الله از عرصه سیاسی لبنان از 2 دهه گذشته تاکنون در راس دستور کار محور آمریکایی-سعودی قرار داشته که به نتیجه نرسید.
در مرحله فعلی، عربستان با توجه ویژه‌ای تحولات سیاسی لبنان را دنبال می‌کنند و سعودی‌ها که از روی کار آمدن فردی مانند میشل عون به عنوان متحد حزب‌الله در منصب ریاست‌جمهوری لبنان به شدت ناراضی بودند اکنون تلاش دارند به جبران این 6 سال مهره دلخواه خود را روی کار بیاورند. عربستان ماموریت مداخله در مسئله انتخاب رئیس جمهور لبنان را به «ولید البخاری» سفیر خود در بیروت سپرده است. البخاری که بعد از یک دوره تحریم لبنان از جانب کشورهای عربی طی سال گذشته، این کشور را ترک کرده بود به طور ناگهانی در آستانه انتخابات پارلمانی لبنان در مه سال جاری میلادی به بیروت برگشت؛ اما نتوانست اهداف کشورش را در این انتخابات محقق سازد.
سفیر سعودی اکنون به دنبال متحد کردن همه مهره‌های عربستان در لبنان جهت روی کار آوردن رئیس جمهوری با مشخصات مورد نظر ریاض است. «سمیر جعجع» رئیس حزب نیروهای لبنانی اولین گزینه مورد نظر عربستان برای ریاست‌جمهوری لبنان است اما به خوبی می‌داند رئیس جمهور شدن فردی مانند جعجع در لبنان که سابقه همکاری با رژیم صهیونیستی و کشتار مردم لبنان را در کارنامه خود دارد، محال است. با این وجود سعودی‌ها همچنان در تلاشند تا فردی را از اردوگاه مخالف حزب‌الله جانشین میشل عون کنند.
با وجود اینکه عربستان تا این لحظه در همسو کردن همه 14 مارسی‌ها و سنی‌های لبنان با مواضع خود در انتخاب رئیس جمهور این کشور توفیقی نداشته اما نمایندگان پارلمان تحت فشار شدید از جانب سعودی‌ها قرار گرفته‌اند.
جدا از مداخلات علنی عربستان، در سطح داخلی نیز احزاب و نمایندگان پارلمان قدرت اجماع و توافق برای معرفی یک گزینه‌ای که مورد پذیرش همه باشد را ندارند. 4 نشست بی‌حاصل پارلمان لبنان ثابت کرد در سایه عدم وجود اکثریت پارلمانی نمایندگان احزاب مختلف قادر به توافق نیستند.
بر همین اساس «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان اعلام کرد که از روزهای آینده انجام گفتگوی ملی میان نیروهای سیاسی جایگزین نشست‌های پارلمان خواهد شد و امیدوار است که نمایندگان از طریق گفتگو بتوانند بر سر یک گزینه برای ریاست‌جمهوری آینده به توافق برسند.
اما معضل بعدی در پرونده ریاست‌جمهوری لبنان عدم وجود هیچ گزینه جدی جهت تصدی این منصب است؛ به طوری که تاکنون نامزد بارزی که بتوان گفت شانس بالایی برای رسیدن به پست ریاست‌جمهوری لبنان دارد معرفی نشده است. در حال حاضر متحدان آمریکا و عربستان مشتاق انتخاب «ژوزف عون» فرمانده ارتش لبنان به منصب ریاست‌جمهوری هستند اما اغلب احزاب سیاسی تاثیرگذار در پارلمان مانند جریان آزاد ملی این گزینه را رد می‌کنند.
در سایه بلاتکلیفی پرونده سیاسی لبنان و همچنین نبود چشم‌اندازی برای تشکیل دولت، محتمل‌ترین سناریو آن است که لبنانی‌ها دست کم در بازه زمانی فعلی قادر به حل گره موضوع انتخاب رئیس جمهور نخواهند بود و به نظر نمی‌رسد گفتگوی نیروهای سیاسی نیز در کوتاه مدت به نتیجه برسد. اما ممکن است نجیب میقاتی که برای مشارکت در نشست سران کشورهای عربی به الجزایر سفر کرده بعد از بازگشت به بیروت ساز و کار تشکیل دولت جدید را فراهم کند تا بتواند رسما اختیارات رئیس جمهور را به دست بگیرد.
