تازه‌های اقتصادی:

الگوی کشت یک امر دستوری نیست یک ضرورت اقتصادی است

صدا و سیما دوشنبه 16 آبان 1401 - 18:02

مدیرکل امور اقتصادی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: الگوی کشت فعلا شمال ۱۵ محصول است که این ۱۵ محصول حدود ۹۰ درصد سطح زیر کشت کشور را تشکیل می‌دهد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، رادیو اقتصاد در برنامه «بازارگاه»، با حضور آقای دکتر علیرضا نیکویی مدیرکل امور اقتصادی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به بررسی موضوع الگوی کشت پرداخته است. مشروح این گفتگو به شرح ذیل است:

تعریف ساده ای از الگوی کشت بفرمائید؟

الگوی کشت یعنی به صورت هدفمند بدانیم در چه زمانی و چه مکانی و با چه مقدار محصولی باید تولید کنیم که بیشترین بهره وری را از منابعی که در اختیار داریم بتوانیم داشته باشیم.

چرا در این سالها اجرا نمی شد؟

الگوی کشت از نظر قانونی پیشینه 50 ساله دارد و از قبل از انقلاب این اتفاق افتاده بود که قوانین مختلف برایش تصویب شده بود ولی به دلایل مختلف شاید یکی از مهمترین دلایلی که می توانیم برایش مطرح کنیم این است که پیش نیازهای سیاستی که باید برای این کار اتفاق بیفتد و یک بخشی هم بحث های سخت افزاری و نرم افزاری که باید مهیا می شد تا بتواند اجرا شود مهیا نبوده ، مدعی بودند دوستانی که دست اندرکار بودند برای این ولی خدا را شکر امسال در دولت مردمی اتفاق افتاد و و الان ما یک الوی کشت داریم برای کل کشور برای اجرا در سال زراعی 1401-1402

مشخصا می فرمائید این الگوی کشت که امسال از 18 مهر ماه شروع شده شامل چه محصولاتی می شود؟

ما باید بیلان تولیدو بیلان مصرف منابع را با کل تولیدمان باید با همدیگر بالانس کنیم عملا الگوی کشتی که طراحی شده برای همه محصولات که در آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی وجود دارد تدوین شده در این قسمت، بنابراین کل سطح ما مطابق با سطح کل کشور ، کل محصولات خواهد بود و محصولات مختلفی که است بیش از صد ریز محصول ما داریم در این آمارنامه ولی عملا اگر بخواهم با جزئیات بیشتر بگویم 15 محصول است که این 15 محصول حدود 90 درصد سطح زیر کشت کشور را تشکیل می دهد شامل گندم، جو، یونجه، شلتوک، نخود، کلزا، ذرت علوفه ای، سیب زمینی، چغندرقند، گوجه فرنگی، ذرت دانه ای، پنبه ، نیشکر ، سویا و پیاز است.

گوجه فرنگی و پیاز و سیب زمینی قبلا جزو محصولات پرآب بر حساب می شد اما در الگوی کشت است دلیلش چیست؟

ما نیازی که به این محصولات داریم نیازی است که باید تامین شود منتها نکته ای که وجود داشت در سالهای گذشته بخش قابل توجهی از محصولات با مازاد تولید این محصولات در بعضی شرایط روبرو می شدیم که منجر به اسراف منابع می شد ، چیزی که الان در الگوی کشت تنظیم شده دقیقا تقاضا مقداری محصول صادرات براساس بازارهایی که قبلا پیش بینی شده و شرایط لازم پیش بینی شده و چیزی که ابلاغ شده تصور ما این است که اتفاقات گذشته دیگر رخ نخواهد داد اینکه بخواهیم آن را حذف کنیم امکان پذیر نیست چون ما تقاضا داریم ولی سطوحش کم شده به علاوه اینکه بحثی که وجود دارد در خیلی از محصولات که آب بر هستند از جمله گوجه فرنگی، خیار و آنهایی که امکان کشت در محیط های کنترل شده مانند محیط های گلخانه ای وجود دارد سیاست این است که به مرور از محیط های فضایی باز به محیط های کنترل شده منتقل شوند که بتوانیم بهره وری از آب را زیادتر کنیم.

اگر داخل الگوی کشت کشاورزان ما سیب زمینی ، پیاز و گوجه فرنگی را بکارند می توانیم بگوییم در داخل الگو محاسبه شده تر و حساب شده تر می شود پرداخت به این تولیدات؟

دقیقا همینطور است؛ مشکلی که وجود داشت وقتی کنترل نشده بوده محاسبات سالهای گذشته که انجام می دهیم میبینیم که بعضی از سالها خیلی بیشتر از آن چیزی که ما نیاز داخلی و حتی صادراتمان بود تولید می شد و بعضی سالها به شدت کمبود تولید در این قسمت داشتیم و نکته ای که شما می فرمائید کاملا درست است یعنی آنچیزی که در الگو تهیه شده متناسب با تقاضایی است که برایش وجود دارد.

الان با گذشت حدود 28 روز از ابلاغ طرح الگوی کشت ، چه میزان از کشاورزان استقبال کردند از این طرح ؟ آیا آمار دقیقی دارید؟

الان ما آمار دقیقی از استقبال کشاورزان نداریم ولی من این را می توانم بگویم که یک اجماع و یک وحدت فکری بسیار بسیار خوبی بین مسئولین در همه رده های دستگاهی اجرایی شکل گرفته از مجلس شورای اسلامی گرفته ، از وزارت نیرو ، وزارت کشور و همه دوستان عزیزی که اعتقاد دارند که باید یک برنامه ریزی منسجمی در خصوص کشت محصولات شکل بگیرد اتفاق افتاده و ما آمادگی این را داشتیم که بتوانیم در خصوص تبیین مبانی موضوع هر کمکی که باشد بتوانیم انجام دهیم و اتفاقا این اتفاق افتاده است . از کل استانهای کشور هرچند که همه شان در تولیدات کشورمان دخیل هستند و هرکدام مسئولیتی را به عهده گرفته اند ولی چند استان هستند که بار عمده تولیدات کشور را بر عهده دارند که مثلا اگر بخواهیم بگویم این استان ها را خوزستان، فارس، اصفهان و آذربایجان غربی چند استانی هستند که خط مقدم بیشترین تولید را دارند الان اتفاقی که افتاده تقریبا جزو برنامه هفتگی ما است که هم با مسئولین استان و هم دست اندرکاران بخش خصوصی که تولیدکنندگان عزیز هستند وزارت جهاد کشاورزی جلسات مهم و فشرده ای دارد که بتواند مسئله را تبیین کند و به سمت اینکه بتوانیم استقرار برنامه الگوی کشت در کل کشور را داشته باشیم پیش برویم..

یکی از عواملی که باعث می شود که کشاورزان ما روی بیاورند به کاشت در داخل الگو، دادن مشوق ها و حمایت هایی که عنوان شده مانند بیمه ، اعطای نهاده ها، یارانه ها، بذر ، تخفیف آب بها ، جزئیات این مشوق ها را بفرمائید.؟

الگوی کشت یک چیز دستوری نیست یک بحث اقتصادی است عملا یعنی کشاورز اگر خواست به سمت الگوی کشت برود باید از نظر مبانی اقتصادی و مالی توجیه شود که این به نفعش خواهد بود کاری که دولت می تواند انجام دهد این است که تاثیرگذاری کند روی این مبانی اقتصادی از طریق حمایت ها و مشوق هایی که می تواند بدهد دراین قسمت ، الان در وزارت جهاد کشاورزی بسته های تشویقی مختلف شامال یارانه انرژی ، یارانه آب بها و برق بها، یارانه های کود و موارد دیگر، در خصوص آن کشاورزانی که الگوی کشت را رعایت می کنند تصویب شده ولی چون هنوز به مرحله ابلاغ نرسیده و نهایی نشده اگر اجازه دهید در حد این کلیات بگویم ولی می خواهم بگویم در واقع این مبانی دارد شکل می گیرد که بتواند به هدف نهایی برسد.بخشی از مشکلاتی که داریم در این امر برمی گردد به مباحث داخل وزارت جهاد کشاورزی که معاونت برنامه ریزی و امور اقتصادی متولی پیگیری و ابلاغ این برنامه ها است که تا جایی که درجریان هستم این اتفاق افتاده و از طریق معاونت زراعت برای اینکه بتواند این مشکلات کمتر پیش بیاید . انشاالله در الگوی کشت اینها منسجم تر و با برنامه ریزی بهتری اتفاق خواهد افتاد و باید بدانیم ما در شروع یک راه هستیم و نیاز به زمان داریم تا مشکلاتی که مرتبط با اجرا است بتواند برطرف شود.

همانطور که می دانید قرار است سال دیگر به خودکفایی گندم نان برسیم با برنامه هایی که جناب وزیر اعلام کردند همین طور در بحث کلزا که باید ما خوداتکایی را کمتر کنیم خود کلزا حساسیت زیادی به تاریخ کشت دارد که زودتر باید تعیین تکلیف شود و اینها است که دغدغه ما را بیشتر کرده برای دادن مشوق ها و اعطای آن یارانه هایی که در برنامه ریزی جهاد کشاورزی وجود دارد؟

بله من فقط این را بگویم با توجه به اینکه ماقبلا برنامه داشتیم ولی برنامه منسجم به این شکل کمتر داشتیم اتفاقی که وجود دارد اعتبارات لازم برای اجرای این برنامه ها دارد به صورت جدی هم توسط وزارت جهاد کشاورزی و هم با حمایت ویژه مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه دارد اتفاق می افتد و امیدواریم هرچه زودتر به ثمر بنشیند و نتایج این اقدامات به کشور عزیزمان برگردد.

مشاهده متن کامل خبر در "صدا و سیما"