پدیده دستفروشی معضل امروز و دیروز گرگان نیست، سال‌هاست که مدیریت شهری و دیگر دستگاه‌های ذی‌ربط از آسیب‌های ناشی از این پدیده سخن می‌گویند و برای مقابله با آن هم طرح‌های ساماندهی اجرا می‌کنند با این وجود نگاهی گذرا به خیابان‌ها و معابر آشفته و مملو از دستفروشان شهر گرگان به‌ویژه در هسته مرکزی شهر و خیابان امام خمینی(ره) نشان می‌دهد ظاهراً اقدامات و طرح‌های مسئولان محکوم به شکست بوده است.
البته مسئله دیگری که برچیدن بساط دستفروشی را سخت‌تر کرده نگاه دوقطبی جامعه به این پدیده است، بر اساس قانون دستفروشی یک تخلف است و شهرداری مکلف به ساماندهی و برخورد با دستفروشان و آزادسازی معابر است اما با این وجود هنوز مردم و حتی رسانه‌ها برای مقابله با این پدیده به اجماع نرسیدند و این دوقطبی کار را جایی کشانده که عده‌ای به دلیل مزاحمت‌های گاه و بیگاه، خواستار برخورد قاطع با دستفروشان هستند و عده‌ای دیگر از مردم از سر دلسوزی و شرایط اقتصادی کنونی به دستفروشان حق می‌دهند همین مسئله موجب شده دستفروشی همچون تیغ دولبه زیر گلوی مدیریت شهری قرار گیرد تا جایی که برخی از اعضای شورای شهر گرگان اذعان دارند در مسئله برخورد با دستفروشی بیش از فرد دستفروش، مردم معترض شده و در مقام دفاع حاضر می‌شوند البته این برخورد حمایتی مردم تا حدودی به برخوردهای نامناسب برخی از ماموران شهرداری گرگان در ادوار مختلف هم برمی‌گردد.
یکی از شهروندان گرگانی در این باره به ایسنا گفت: اینجا خیابان امام خمینی(ره) گرگان است و حضور دستفروشان بیش از هر چیزی به چشم می‌خورد، متأسفانه سد معبر و کوتاه شدن عرض خیابان و ازدحام جمعیت موجب شده مردمی که قصد ورود به بازارچه را دارند منصرف شوند حتی گاهی اوقات افراد که با خانواده به این مکان می‌آیند برای تردد دچار مشکل می‌شوند و همین مسئله زمینه درگیری و نزاع را ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد؛ به هر حال دستفروشان هم در شرایط اقتصادی فعلی در مضیقه هستند و باید به یک طریقی درآمدزایی کنند بهترین راه، ساماندهی دستفروشان است نه آنکه صرفاً آنها را از این منطقه دور کنند.
یکی از کسبه خیابان امام خمینی(ره) گرگان که نمی‌خواهد نامش ذکر شود هم ضمن گله‌مندی از حضور دستفروشان در این منطقه به ایسنا گفت: متأسفانه حضور پرشمار دستفروشان به کار ما هم آسیب وارد کرده و درحالی‌که اجاره بهاء مغازه افزایش دو سه برابری داشته اما درآمد ما کاهشی بوده و یکی از علت این مسئله وجود دستفروشان است.
وی افزود: یکی از مشکلاتی که در خیابان امام خمینی(ره) با آن مواجه هستیم دستفروشانی هستند که در این نقطه بساط کردند از طرفی عموماً رعایت بهداشت در کار برخی از دستفروشان نادیده گرفته می‌شود و هر چیزی را بدون رعایت نکات بهداشتی می‌فروشند.
کسی به داد کسبه نمی‌رسد
این شهروند گرگانی، خواستار ساماندهی دستفروشان شد و تأکید کرد: در حالی که ما به‌واسطه فعالیت در مغازه‌های این راسته اجاره بهاء و مالیات می‌پردازیم اما هیچ کسی نیست که به داد ما برسد، بارها شده که با دستفروشان بحث و گفتگو کردیم اما معمولاً مقابل ما می‌ایستند و می‌گویند به شما ارتباطی ندارد، چندین بار به شهرداری گرگان مراجعه کردم اما هیچ پاسخی دریافت نکردم، البته ما هم راضی به ضرر این افراد نیستیم اما حداقل ساماندهی شوند.
یکی از بانوان هم در این خصوص گفت: آنقدر سد معبر در این مکان زیاد شده که دیگر جایی برای راه رفتن نمانده، پیاده‌رو مکانی برای تردد مردم است نه بساط کردن دستفروشان، گاهی اوقات هنگام عبور شهروندان از پیاده‌رو میوه یا اقلام فروشی دستفروشان براثر برخورد با آن به زمین می‌افتد که اینطور مواقع دستفروشان از شهروندان شاکی هم می‌شوند حال آنکه پیاده‌رو محلی برای تردد شهروند است نه دستفروشی.
زهره امیری می‌افزاید؛ قطعاً اگر شهرداری مکان مشخص و در مرکز شهر تعیین کند دستفروشان از آن استقبال می‌کنند، قطعاً محل تعیین‌شده باید در مرکز شهر باشد چراکه مردم از بازارچه‌های خارج شهر استقبال نمی‌کنند.
وی معتقد است؛ عامل سد معبر فقط دستفروشان نیستند و مغازه‌داران و کسبه بخش زیادی از پیاده‌روها را انحصار کردند، به نظرم ابتدا باید کسبه را ساماندهی کنند بعد به دستفروشان کنار خیابان بپردازند.
کاسبی با اجاره معابر شهری گرگان!
از سویی دیگر وقتی به معضل دستفروشی می‌نگریم نباید از کم‌کاری دستگاه‌های متولی و شاید رفتار ناصواب برخی از مأموران شهرداری گرگان هم غفلت کرد، این کم‌کاری دستگاه‌های متولی و بی‌تفاوتی نسبت به پدیده دستفروشی موجب شده تا افراد سودجو هم وارد این بازار آشفته شوند و در خلأ نظارت‌ها، از این مسیر برای خود کاسبی راه بیندازند و حتی ماهانه صاحب درآمد چند ده‌میلیونی شوند.
احمد سالاری- معاون خدمات شهری شهرداری گرگان در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: اِشغال پیاده‌رو تجاوز به حقوق شهروندان است و اگر وضعیت دستفروشی به این شکل ادامه پیدا کند تا پایان سال با مشکلات زیادی مواجه خواهیم شد، متأسفانه بعضاً مشاهده می‌کنیم که برخی از شارع عام مورد سوء‌استفاده قرار می‌گیرد و برای سد معبر به دیگران اجاره داده می‌شود.
وی به ماده قانونی سد معبر اشاره کرد و گفت: به استناد تبصره یک از بند دو ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز آنها، میدان‌ها و پارک‌ها برای کسب و یا سکنی ممنوع است و شهرداری موظف است از آن جلوگیری کرده و به‌وسیله مأموران خود برای آزاد کردن معابر موردنظر اقدام کند.
سالاری با اشاره به اینکه با توجه به شرایط فعلی باید بپذیریم که ساماندهی دستفروشی و اقدامات مشابه به‌تنهایی از عهده شهرداری خارج است و البته رافع مسئولیت شهرداری هم نیست، اضافه کرد: اگر امروز پدیده دستفروشی تبدیل به یک معضل و مشکل شده تنها یک نهاد مقصر نیست و خیلی از نهادها به دلیل کوتاهی در وظایف محوله موجب گسترش این پدیده شدند.
هزینه میلیاردی برای خیابان غذای گرگان بر باد رفت
معاون خدمات شهری شهرداری گرگان شیوع کرونا و تعطیلی اصناف و افزایش مشکلات اقتصادی و معیشتی را یکی از علل گسترش دستفروشی می‌داند و معتقد است؛ متأسفانه عدم آگاهی شهروندان و نگاه عاطفی شهروندان هم در این مسئله نقش دارد معمولاً برخورد قانونی شهرداری با دستفروشان تنش‌هایی به دنبال دارد که در این مواقع شهروندان با دخالت در این اِعمال قانون از دستفروش متخلف حمایت می‌کنند.
وی تأکید کرد: بسیاری از دستگاه‌هایی که باید برای رفع سد معبر با شهرداری همکاری کنند همکاری لازم را ندارند و اخیراً هم اتفاقاتی در شهر افتاده و معابر از طریق غیرقانونی و با اجاره در اختیار دستفروشان قرار می‌گیرد و عده‌ای از این طریق سودجویی می‌کنند، برای مثال در حالی که در خیابان غذا میلیاردها تومان هزینه کردیم اما امروز تبدیل به مکانی برای استقرار دستفروشان شده و حتی در این مکان جا، خرید و فروش می‌شود که البته به دادستانی اعلام کردیم و اقداماتی صورت گرفت.
سالاری از کم‌کاری اتحادیه‌های امور صنفی نسبت به شرح وظایف محوله به آنها انتقاد کرد و گفت: متأسفانه اتحادیه‌های صنفی در راستای شرح وظایف خود هیچ اقدام قانونی نمی‌کنند و امروز دستفروشی به سه بخش مغازه‌داران، دستفروشان و وانتی‌ها تقسیم می‌شود مغازه‌داری که مجوز فروش خواروبار دارد اما جلوی مغازه خود اقلام دیگر از جمله میوه می‌فروشد حال آنکه اگر جواز کسب این مغازه‌دار در فروش خواروبار و کسب‌وکار است با چه اجازه‌ای معابر را اِشغال و اقدام به فروش میوه می‌کند؟
تیغ دولبه دستفروشی زیر گلوی مدیریت شهری/ غالب دستفروشان گرگان از اتباع بیگانه هستند
معاون خدمات شهری شهرداری گرگان خواستار همراهی سایر دستگاه‌ها برای ساماندهی دستفروشان شد و متذکر شد: برخورد با دستفروشی تیغ دو لبه است و اینطور نیست که با آرامش و خوبی یک دستفروش را از موقعیت خارج کنیم در شرایط فعلی باوجود مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم هر گونه برخورد با دستفروشان منجر به تنش می‌شود.
به گفته وی، برای ساماندهی دستفروشان پلیس راهور در کنار شهرداری قرار دارد اما سایر دستگاه‌ها و نهادها اعم از نیروی انتظامی، دادستانی، اتحادیه‌های امور صنفی، مرکز بهداشت و دامپزشکی باید در کنار شهرداری باشد امروزه در سطح معابر شهر گرگان فروش ماهی بدون رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی اتفاق می‌افتد دستگاه ذی‌ربط باید وارد عمل شود.
سالاری با بیان اینکه غالب دستفروشان در خیابان امام خمینی گرگان از اتباع بیگانه هستند، با اشاره به اختصاص مکان‌های مختلف در سطح شهر برای فعالیت دستفروشان، بیان کرد: در خیابان رازی زمینی به مساحت ۵ هزار مترمربع پس از آسفالت و خط‌کشی و احداث سرویس بهداشتی در اختیار دستفروشان قرار گرفت، در خیابان پاسداران نیز زمینی با حمایت از انجمن زندانیان برای حضور دستفروشان با محوریت سبزی‌فروشان ساماندهی شد همچنین تبدیل چهارشنبه‌بازار هم به روزبازار و ایجاد فضا در محور کمربندی و اجرای شب بازار در خیابان کانون طاها اقدامات دیگر شهرداری گرگان برای ساماندهی دستفروشان بوده است.
معاون خدمات شهری شهرداری گرگان در پاسخ به این پرسش که شاید مکان‌های معرفی‌شده جهت استقرار دستفروشان، برای شهروندان جاذبه نداشته باشد، گفت: اگر قرار باشد چنین نگاهی وجود داشته باشد پس ما باید میدان شهرداری را برای این امر اختصاص دهیم که چنین چیزی ممکن نیست، جاذبه برای دستفروش که تنها نباید به خیابان امام خمینی(ره) خلاصه شود، میلیاردها تومان برای خیابان غذا هزینه شد اما اکنون به محلی برای استقرار دستفروشان تبدیل شده و حتی در این خیابان، جا خریدوفروش می‌شود.
معضل دستفروشی در گرگان نتیجه کم‌کاری برخی دستگاه‌ها/ کار جزیره‌ای دردی را دوا نمی‌کند
سرهنگ عباس مهاجربسطامی_رئیس پلیس راهور گلستان، نیز در این باره اظهار کرد: افرادی که در سطح معابر شهری گرگان دستفروشی می‌کنند با وجود آنکه همکاران ما بازنشسته شدند اما این افراد همچنان در این مکان‌ها مشغول دستفروشی‌اند.
وی معتقد است؛ باید سازوکار مناسبی برای پدیده دستفروشی اتخاذ شود و دستفروشان ساماندهی شوند و پس از ساماندهی باید نسبت به استقرار در مکان جدید تمکین کنند چیزی که در حال حاضر ما شاهد آن هستیم بی‌قانونی برخی از دستفروشان است؛ متأسفانه هر جایی که بخواهند خودروی خود را پارک و اقدام به دستفروشی می‌کنند.
مهاجربسطامی متذکر شد: وظیفه پلیس اعمال قانون است و از ابتدای سال جاری تاکنون نزدیک به دو هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو اعمال قانون شده و پلیس جز اعمال قانون وظیفه دیگری ندارد با این وجود حاضر هستیم با مشارکت سایر دستگاه‌ها نسبت به ساماندهی دستفروشان کمک کنیم.
رئیس پلیس راهور گلستان با اشاره به اینکه کوتاهی که از سوی برخی از دستگاه‌ها اتفاق افتاده امروز چنین معضلی را رقم زده است، تصریح کرد: دستفروشی در تمامی شهرها اتفاق می‌افتد اما در شهر گرگان مدیریت واحد شهری شکل بگیرد و همه دستگاه‌ها عضو آن باشند و در جلسات هفتگی و یا دو هفتگی جزئیات و چالش‌های پیش روی این پدیده مورد بررسی قرار گیرد، کار کردن جزیره‌ای دردی را دوا نمی‌کند و نتیجه آن آشفتگی خیابان‌ها و معابر عمومی شهر می‌شود.
وی تأکید کرد: در حال حاضر مغازه‌دار هر چیزی را در مغازه دارد اول صبح به بیرون می‌ریزد و مجدد آخر شب به داخل مغازه می‌ریزد در این بی‌قانونی مردم نمی‌توانند ورود کنند به‌طورقطع چنین شخصی می‌داند که مرتکب نافرمانی اجتماعی شده حال وقتی با او برخورد قانونی نمی‌شود دیگران هم جرئت و حاشیه امنی برای ارتکاب چنین کاری پیدا می‌کنند.
یک گلایه از شهروندان گرگانی/ از برخورد با دستفروشان فیلم نگیرید!
مهاجربسطامی از نگاه عاطفی و هیجانی برخی از شهروندان به این امر انتقاد کرد و گفت: ما در این مسئله از برخی شهروندان گله‌مند هستیم، در حالی که پلیس و سایر دستگاه‌ها، در حال عمل به وظیفه قانونی خود هستند شهروندان اقدام به فیلم‌برداری می‌کنند که پس از دست‌به‌دست شدن این فیلم در فضای مجازی جامعه تحت تأثیر قرار می‌گیرد و در نهایت، این بی‌قانونی همچنان ادامه پیدا می‌کند.
رئیس پلیس راهور گلستان تأکید کرد: متأسفانه درد امروز این است که همه به نظاره نشستند تا کسی بیاید و معضل دستفروشی را حل کند اما مسئولان و مردم باید پای‌کار بیایند و برای رفع این پدیده همت کنند.
مهدی سیاری_معاون دادستان مرکز گلستان نیز در گفتگو با خبرنگاران با اشاره به تکلیف قانونی شهرداری در ساماندهی دستفروشان، اظهار کرد: در بحث ساماندهی دستفروشان، طبق تبصره بند دوم ماده ۵۵ وظیفه اصلی و ذاتی بر عهده شهرداری است و در تبصره قید شده که شهرداری رأساً برای این مهم اقدام کند.
دستفروشان برای انتقال به مکان‌های تعبیه‌شده تمکین نمی‌کنند/ ساماندهی دستفروشان نیازمند تغییر نگاه شهروندان
وی اضافه کرد: شهرداری قابلیت ورود و برخورد جدی با معضل دستفروشان را ندارد و دلایل آن هم از یک سو حمایت شهروندان از دستفروشان و از سویی دیگر رفتارهای ناصواب سال‌های گذشته است و عموم مردم تصور می‌کنند شهرداری‌ها این کار را برای منافع خود انجام می‌دهند حال آنکه این اقدام شهرداری یک تکلیف قانونی است.
سیاری تأکید کرد: انتظامی و دادستانی در ساماندهی دستفروشان وظیفه ذاتی ندارند اما شهرداری طی درخواست‌هایی خواستار کمک شده که در این راستا گام‌هایی برداشته شد، ازآنجایی‌که سد معبر تنها دستفروشی نیست و برخی از اصناف و کسبه نیز اقدام به استفاده از پیاده‌روها می‌کنند مقرر شد در صورت عدم تمکین، برخورد قهری و پلمپ مغازه موردنظر در دستور کار قرار گیرد.
معاون دادستان مرکز گلستان با بیان اینکه در پدیده ساماندهی دستفروشان مهم‌تر از هر چیزی تغییر نگاه شهروندان است، افزود: شهرداری گرگان تقریباً در تمامی محلات فضای کافی برای دستفروشی ایجاد کرده اما مشکل شهرداری عدم تمکین دستفروشان برای استقرار در این فضاها است.
وی متذکر شد: در مسئله ساماندهی دستفروشان، انتظامی و دادستانی پای کار است اما مشکل فعلی ما نگاه شهروندان است، در حالی که شهرداری فضای مناسب را ایجاد کرده ولی دستفروشان برای استقرار در این مکان‌ها تمایلی ندارند که در این وضعیت چاره‌ای جز برخورد قهری نداریم اما به‌محض آنکه شهرداری به همراه نیروی انتظامی و دادستانی بخواهد بدون اِعمال خشونت و تنش و درگیری با دستفروشان برخورد کند با دخالت شهروندان مواجه شده و این مسئله به حاشیه رانده می‌شود.
به گزارش ایسنا، از همه چالش‌ها و مشکلات ناشی از دستفروشی که بگذریم یکی دیگر از علل مهم این پدیده در گرگان و البته استان گلستان فقدان بستر مطمئن در حوزه اشتغال است، متأسفانه نبود شغل پایدار و درآمدزایی ثابت موجب شده تا مشاغل کاذب و شغل‌های ناپایدار همچنان عرض‌اندام کنند و ضمن ایجاد پدیده دستفروشی، معضلات دیگر اعم از ضربه به اقتصاد کشور، افزایش ورود کالاهای قاچاق، عرضه محصولات بی‌کیفیت و غیر استاندارد و کساد شدن بازار اصناف را به وجود آورند.
انتهای پیام
