به گزارش خبرنگار حج و زیارت خبرگزاری فارس، هزینه حج تمتع با افزایش قیمت‌ها از سوی سعودی‌ها از حدود ۳.۵ هزار دلار به پنج هزار دلار افزایش یافته است و همین موضوع باعث شده تا هزینه حج تمتع آینده نسبت به سال‌های گذشته رشد قابل توجهی داشته باشد.
البته هنوز هزینه نهایی حج تمتع مشخص نیست و پس از توافق سعودی‌ها درباره پذیرش زائران خارجی و تفاهم‌نامه حج تمتع این هزینه محاسبه و اعلام خواهد شد. با این وجود، چندی پیش نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت پیش‌بینی کرد که هزینه حج تمتع سال آینده ۱۲۰ میلیون تومان خواهد شد.
بر همین اساس، خبرگزاری فارس در نظر دارد که به منظور کاهش هزینه‌های حج تمتع، راهکارهایی را ارائه دهد تا با کاهش هزینه‌های حج تمتع، زائرانی که بیش از ۱۵ سال در انتظار تشرف به این سفر معنوی بوده‌اند، حالا با نوسان نرخ ارز به آرزوی حاجی شدن برسند و بتوانند به زیارت خانه خدا در ایام حج تمتع مشرف شوند.
هزینه‌های ارزی حج تمتع/ لزوم تمرکز بر وظایف نظارتی از سوی سازمان حج و زیارت
هزینه‌های حج تمتع شامل دو بخش هزینه‌های ارزی و ریالی می‌شود. هزینه اسکان و تغذیه، تدارکات، حمل و نقل درون شهری و برون شهری، پرواز حجاج، ویزای عربستان، هزینه‌های مشاعر، خدمات پزشکی و درمانی، دستمزد عوامل اجرایی و ستادی بر اساس دلار محاسبه می‌شود.
درست است که برخی از هزینه‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت و با توجه به محدودیت‌هایی که وجود دارد، امکان تغییرات در آن نیست. با این وجود، یکی از اقداماتی که می‌توان برای کاهش هزینه‌های حج تمتع اجرایی کرد، تمرکز سازمان حج و زیارت بر وظایف نظارتی و واگذاری سایر وظایف به عوامل داوطلب کارگزار است که با کم‌ترین دستمزد حاضر هستند نقش‌های ستادی را به بهترین شکل ایفا کنند.
با این اقدام، به جای اعزام نیروهای ستادی، می‌توان از نیروهای کارگزار استفاده کرد تا از این طریق در هزینه‌های ارزی حج تمتع صرفه‌جویی شود. به طور مثال در حج تمتع امسال با وجود اینکه خبرگزاری فارس در گزارشی به لزوم کاهش تعداد نیروهای ستادی برای اعزام تعداد بیشتری از زائران حج تمتع اشاره کرده بود، (اینجا بخوانید) اما باز هم تعداد عوامل اجرایی از سقف پیش‌بینی شده از سوی سعودی‌ها هم بیشتر بود.
چند درصد سهمیه حج هر کشور عوامل اجرایی و ستادی هستند؟
بر اساس مصوبه سازمان همکاری‌های اسلامی‌کشورها، تعداد عوامل اجرایی حج تمتع برای هر کشوری سه درصد سهمیه آنها باید باشد و این مصوبه از سوی بسیاری از کشورها اجرایی شده و حتی در برخی از کشورها تعداد عوامل اجرایی به سه درصد سهمیه آنها هم نمی‌رسد.
کاهش تعداد زائران در برابر افرایش ۱.۵ درصدی عوامل اجرایی و ستادی حج
اما در حج تمتع امسال با وجود اینکه سهمیه کشورها به دلیل جلوگیری از شیوع کرونا به کم‌تر از ۵۰ درصد رسید و توقع می‌رفت که تعداد عوامل ستادی و اجرایی کشورمان نیز متناسب با کاهش تعداد زائران کم شود، اما این امر محقق نشد؛ تا جایی که تعداد عوامل اجرایی در حج تمتع ۱۴۰۱ که ۱.۵ درصد بیشتر تعداد عوامل اجرایی حج تمتع ۱۳۹۸ بود.
اعزام حدود ۳ هزار عوامل اجرایی برای خدمت‌رسانی به ۳۶ هزار زائر حج تمتع!
در سال جاری سهمیه ایران ۳۹ هزار و ۶۳۵ نفر بود که از این تعداد حدود ۳۶ هزار نفر را زائران تشکیل می‌دادند و باقی سهمیه به عوامل اجرایی و ستادی اختصاص پیدا کرد؛ به طوری که بیش از سه هزار نفر از سهمیه حج تمتع امسال را نیروهای ستادی و اجرایی تشکیل داده بودند.
در حالی که در سال ۱۳۹۸ که آخرین حج ایرانیان قبل از شیوع کرونا بود، ۸۷ هزار و ۵۰۰ نفر به سرزمین وحی اعزام شدند. یعنی با وجود کاهش بیش از ۵۰ درصدی تعداد زائران، شاهد افزایش ۱.۵ برابری تعداد عوامل اجرایی با عناوین مختلف بودیم.
البته حجت‌الاسلام عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت هم خواستار کاهش تعداد عوامل اجرایی و ستادی شد و به نظر می‌رسید که مسؤولان در حج امسال به این موضوع هم توجه کنند. اما نه تنها تعداد عوامل اجرایی کاهش پیدا نکرد، حتی برخی از موارد هم که قرار بود حذف شود، با عناوین جدید دوباره برقرار شد.
در حوزه کاروان‌ها با وضعیت موجود، کاهش عوامل اجرایی شاید مقدور نباشد، چرا که به ازای هر کاروان باید یک مدیر، معاون، معین یا معینه و روحانی کاروان حضور داشته باشد. با این وجود، با برون سپاری برخی از وظایف به حوزه‌های غیر ایرانی و هتل‌ها و شرکت‌های سعودی و حتی کاهش تصدی‌‌گری در حوزه اجرایی و تمرکز بر نقش نظارتی توسط سازمان حج و زیارت می‌توان هزینه‌های حج تمتع را کاهش داد که در گزارش‌های بعدی به سایر راهکارها برای کاهش هزینه حج تمتع می‌پردازیم.
پایان پیام/
