سال گذشته بود که رئیس کل بانک مرکزی خبر از راه اندازی رمز پول ملی داده بود رمز پولی که در دستورکار بانک‌های مرکزی دنیا نیز قرار گرفته است.
موضوعی که دوره پیش آزمایشی آن در ایران به صورت محدود یعنی با تعدادی کاربر، بانک و فروشگاه و با مبلغ مشخص از اواسط شهریور امسال آغاز شده است.
پیش از این نیز رئیس کل بانک مرکزی در خصوص رمز ریال نکاتی را مطرح کرده بود.
آقای علی صالح آبادی گفت:در رمزریال ملی ،اسکناس ریال به رمزریال تبدیل می‌شود. رمزریال‌ها بر خلاف رمزدارایی استخراج نمی‌شوند و قابل سرمایه‌گذاری هم نیستند.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی نیز با بیان این که فرآیند انتشار رمز ریال مشابه اسکناس است نکاتی را بیان کرد.
آقای مهران محرمیان گفت: ریال دیجیتال و فرآیند‌های انتشار آن طبق چیزی که در قانون دیده شده کاملا مشابه اسکناس است یعنی هر آن چیزی که برای انتشار اسکناس استفاده می‌شود شامل اینکه پشتوانه داشته باشد، هیات نظارت بر اندوخته اسکناس بررسی‌های لازم را انجام دهد و سایر موارد مشابه اسکناس است.
او می‌گوید: به عبارت دیگر تمامی آنچه اسکناس دارد را در ریال دیجیتال هم داریم به جز اینکه در این پروژه فیزیک اسکناس وجود ندارد، برای تبادلش لازم نیست دو نفر کنار هم باشند و مهم‌تر از همه این قابلیت وجود دارد که قرارداد‌های هوشمند در داخل این نوع پول تعبیه شود و بین گیرنده و فرستنده که به صورت همتا به همتا این پول را مبادله می‌کنند به صورت هوشمند اجرا می‌شود.
در خصوص رمز ریال و مزیت‌های استفاده و گسترش آن در کشور کارشناس امور بانکی آقای اصغر بالسینی نکاتی را مطرح کرد.
سوال:رمز ریال چیست؟
بالسینی:بانک‌های مرکزی در دنیا اقدام به انتشار رمز ارز‌ها می‌کنند که به اصطلاح به آن‌ها ارز‌های دیجیتال بانک مرکزی می‌گویند.
تفاوت عمده و مهم رمز ارز‌هایی که بانک‌های مرکزی صادر می‌کنند با ارز‌های دیجیتال حاضر در دنیا این است که ناشر ارز‌های دیجیتال بانک مرکزی خود بانک بوده و به صورت متمرکز اقدام به انتشار و پشتیبانی می‌کنند، ولی رمز ارز‌های دیگر کاملا غیر متمرکز هستند.
رمز ریال اساسا یک رمز ارز به معنی متعارف نیست بلکه یک ابزار پرداختی است که جایگزین اسکناس می‌شود به تعبیری این اقدام هوشمند کردن ریال اسکناسی است.
سوال:ضرورت انتشار رمز ریال چیست؟
بالسینی:هر ساله بانک مرکزی اقدام به انتشار اسکناس می‌کند. در سنوات گذشته بالای ده درصد نقدینگی اقتصاد به این اسکناس‌ها و صکوکات تعلق می‌گرفت با دیجیتال شدن فرآیند نقل و انتقال بانکی در کشور سهم اسکناس و صکوک در نقدینگی به زیر سه درصد رسید و عملا بخش مهمی از نقل و انتقال پولی در فضای مربوط به دیجیتال بانکی صورت گرفت.
اما همین سه درصد نیز دشواری‌هایی با خود به همراه دارد بانک مرکزی برای این که بتواند مجدد سهم اسکناس در نقدینگی را کم و نقل و انتقال پولی را برای مردم آسان‌تر کند، رمز ریال را راه اندازی کرده است البته ضرورت‌های دیگر نیز دارد.
سوال:مزیت‌های انتشار رمز ریال چیست؟
بالسینی:در ابتدا باید به کاهش تقاضا برای پول نقد در اقتصاد با توجه به این که هر رمز ریال معادل یک ریال تعریف می‌شود و بانک مرکزی اصرار دارد این نسبت حفظ شود اشاره کرد که این رمز ریال در راستای این هدف می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. دسترسی آن با توجه به این که خدمات الکترونیکی بانکی در سال‌های اخیر گسترده‌تر شده برای مردم راحت‌تر است. مورد دیگر این که با رمز ریال هزینه چاپ پول به حداقل می‌رسد.
مزیت دیگر این است که رمز ریال می‌تواند جایگزین کارت‌های بانکی و نقل و انتقال آن شود.
وقتی نقل و انتقال بانکی از طریق کارت‌های بانکی انجام می‌شود یک واسطه‌ای به نام بانک وجود دارد که این موضوع می‌تواند قدرت خلق قابل توجه‌ای از پول را به بانک دهد، ولی در رمز ریال این گونه نیست و دیگر واسطه بانکی وجود ندارد یعنی یک کیف دیجیتال و یک شبکه است که مدیریت این شبکه با بانک مرکزی است از این منظر با توجه به حذف بانک‌ها به عنوان واسطه، قدرت خلق پول از بانک‌ها گرفته می‌شود و در نهایت می‌تواند از طریق کاهش سرعت گردش پول در نقدینگی هم موثر باشد.
سوال:آیا از رمز ریال استقبال می‌شود؟
بالیسینی:یک رمز ریال با چنین مشخصاتی قاعدتا باید مورد استقبال مردم قرار گیرد، اما مشخص است که در ابتدای امر ممکن است خیلی به آن اعتمادی وجود نداشته باشد با راه اندازی آزمایشی آن در گذشت زمان اعتماد عمومی مردم به رمز ریال جلب می‌شود.
رمز پول‌های ملی موضوعی است که در دنیا نیز در کانون توجه‌ها قرار گرفته و به گفته کارشناسان استفاده از آن می‌تواند برای کشور مزیت‌های زیادی را به همراه داشته باشد وحالا رمز ریال در کشور ما در حال گذراندن دوره آزمایشی خود است دوره ای که به گفته مسئولان این پروژه مشابه سایر کشور‌ها معمولا طولانی است.
