از سد اکباتان در همدان دیدن کنید

سد اکباتان در نزدیکی شهر همدان قرار دارد

 وجود سدهای آبی در کنار شهرها، همیشه و مخصوصا در فصل گرما، یکی از مهم ترین جاذبه های طبیعی در اطراف شهرها هستند. این سدها، معمولا به دلیل آن که در بستر دره های مختلف تشکیل شده اند، طبیعت بکری در اطراف شان دارند و مقاصدی زیبا برای سفرهای یک روزه شهروندان می سازند. یکی از این سدها، سد «اکباتان» یا «یلفان» است که پیش تر به نام سد «شهناز» شناخته می شد و در جنوب شرقی شهر همدان قرار دارد.

این سد حدود 60 هکتار وسعت و حدود نیم قرن عمر دارد و تاریخ ساختش به اوایل دهه 40 خورشیدی باز می گردد؛ از آن زمان تاکنون، این سد به تفرجگاهی برای همدانی ها تبدیل شده است. در سال های اخیر حدودا 15 هکتار از زمین های اطراف سد درختکاری شده و این سد خنک را پرطرفدارتر هم کرده است. اگر ساکن شهر همدان هستید یا تعطیلات را در غرب کشور می گذرانید، برای یک بعدازظهر این سد را برای بازی و تفریح می توانید انتخاب کنید.

 
آب را گل نکنیم
سد اکباتان در نزدیکی شهر همدان قرار دارد و آب شرب این شهر را تامین می کند. به همین دلیل نباید انتظار داشته باشید تاسیسات گردشگری در اطراف آن ببینید؛ چرا که تاسیسات درصد آلودگی در منطقه را بالا می برند. شما هم اگر به کنار آن می روید، نظافت و آداب سفر را بیشتر از قبل رعایت کنید.

از دست ندهید
در راه روستای سنگی: سد اکباتان در مسیر روستاهای تماشایی «ورکانه» و «ارزانفود» قرار دارد. روستای ورکانه با بافت معماری سنگی در انتهای این مسیر قرار دارد و می توان در مسیر رفت یا برگشت از سد، سری هم به این روستا زد. در ورکانه اقامتگاه بومگردی هم مهیاست.

چطور برسیم؟
یک سد نزدیک: باید وارد جاده همدان به ملایر شوید. پس از حدود پنج کیلومتر و گذر از روستای «سنگستان» مسیر انحرافی از جاده، با تابلوی «سد اکباتان» شما را برا برای رسیدن به سد راهنمایی می کند. سد اکباتان بر رودخانه های «بلفان» و «قره چای» بسته شده تا دریاچه ای با وسعت حدودا 60 هکتاری به وجود بیاورد.

عمق سد اکباتان که در میان دره ای عمیق تشکیل شده، نسبتا زیاد است

 
چه می بینیم؟
آب آبی عمیق: دریاچه سد اکباتان را می توان تنها دریاچه در نزدیکی همدان دانست که یکی از منابع اصلی تامین آب شرب شهر را تشکیل می دهد.

پیش از رسیدن به آن جامی توانید تصفیه خانه و سایر تاسیسات سد را از دور ببینید.

تفریح: عمق سد اکباتان که در میان دره ای عمیق تشکیل شده، نسبتا زیاد است. در مسیر و در حاشیه رودخانه و روستای سنگستان و تفریجان، باغ ها و زمین های کشاورزی فراوانی قرار دارد که مسیر رسیدن به سد را بسیار زیبا کرده است. علاوه بر این، در سال های اخیر، حدود 15 هکتار از زمین های اطراف سد با درختانی مثل صنوبر، کاج، اقاقیا و زبان گنجشک درختکاری شده. در سایه این درختان می توان به راحتی محلی را برای استراحت و برپایی کمپ پیدا کرد.

متاسفانه بعضی از گردشگران، با ریختن زباله، آتش افروزی، شکستن درختان و تخریب بوته ها هم به طبیعت این منطقه آسیب می زنند و هم باعث ایجاد آلودگی در آب شرب اهالی همدان می شوند. اگر به حاشیه سد رفتید، حتما زباله های تان را با خود به شهر برگردانید. شنا در سد اکباتان ممنوع است. این ممنوعیت نه فقط به خاطر نوشیدنی بودن آب سد که به دلیل خطر این کار است. برای لذت بردن از این دریاچه مصنوعی باید تنها به تماشا یا پیاده روی در حاشیه آن بسنده کنید. 

سد اکباتان در مسیر روستاهای تماشایی «ورکانه» و «ارزانفود» قرار دارد

ماهی گیری با قلاب: امکان ماهی گیری با قلاب برای علاقه مندان به این ورزش تفریحی در سد اکباتان و تالاب های مجاور فراهم است. اما برای ماهی گیری با قلاب ابتدا باید به اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان مراجعه کنید تا مجوز لازم را با پرداخت 20 هزار تومان دریافت کنید. البته این کار با هماهنگی و تایید شرکت آب منطقه ای همدان به لحاظ زمان بهره برداری از سد به منظور ماهی گیری انجام می شود تا این کار ممنوعیتی نداشته باشد.

قوانین دیگری همچون توجه به زمان صدور مجوز نیز لازم است. پروانه ماهی گیری از اوایل خردادماه تا پایان دی ماه صادر می شود. هر پروانه دو ماه اعتبار دارد و تعداد مجاز صید حداکثر رودخانه 10 قطعه ماهی است.

سد اکباتان محل حضور پرندگان مهاجر هم هست.

 
ماهی موجود در سد نیز از خانواده «کپور ماهیان» مانند کپور معمولی و کپور علف خوار یا سفید پرورشی است. حواس تان باشد که صید ماهی با تور نیز ممنوع است و محیط بانانی که دائم در منطقه در رفت و آمدند، در صورت مشاهده، با شما برخورد می کنند.

منطقه شکار ممنوع: دریاچه سد اکباتان و مناطق مجاور آن در محدوده ای تقریبا 200 هکتاری از مناطق تیراندازی و شکار ممنوع همدان است. این کار به دلیل کنترل بر شکار و صید و رصد گونه های جانوری منطقه است.
 
سد اکباتان محل حضور پرندگان مهاجر هم هست. این پرنده ها، بیشتر در رده گونه های غواص ماهیخوار، لجن خوار و انواع پرنده های کنارآبزی طبقه بندی می شوند؛ پرنده هایی مثل اردک سرحنایی، کشیم، انواع حواصیل، باکلان یا قره غاز، لک لک و بوتیمار از جمله پرندگانی هستند که در اواخر زمستان و اوایل پاییز در دریاچه سد اکباتان دیده شده اند.

منبع: ماهنامه همشهری سرزمین من