برترینها: تماشای دوباره یا حتی چندباره مجموعه «خانه ما» در این روزها که از شبکه آیفیلم پخش میشود، ورای کیفیت فنی و ارزش هنریاش، واجد یک نوعی از خاطرهبازیست که اتفاقا قابل بحث است. شاید ندانید که سریال را پیمان قاسمخانی و شادمهر راستین نوشتند، نفراتی که بعدتر در حیطه خودشان آدمهای مهمی شدند و حتی تیم بازیگری آن سریال هم علاوه بر نفراتی مثل رضا بابک و گوهر خیراندیش در خودش وحید رهبانی را هم داشت که آن کار در واقع معرفی او بود. بعدتر زندگی هنری رهبانی خیلی پرفراز و نشیب شد و انگار وجوه نمادین یک سریال شبهسیتکامیِ که از شبکه سه پخش میشد تا وجود بازیگرانش گسترده شده بود. شبکه سه قرار بود شبکه جوان باشد و در کنار مثلا پخش زنده مسابقات ورزشی، سریالهایی پخش کند که کمی مدرنتر و جسورتر باشد. داستانهای خانهای که هر کدام از اعضایش نماینده بخشی از جامعه بودند در راستای سیاستهای کلی آن سالها بود و حالا دوباره دیدنش به نوعی مطالعه روندهاییست که البته فعلا عاقبت خوشی نداشته. در این مطلب نگاهی به مجموعه «خانه ما» داشتهایم به بهانه بازپخشش و به سراغ بازیگران اثر رفتیم و کنجکاوی کردیم که الان کجا هستند و چه میکنند؟
این مجموعه از اولین تجربههای پیمان قاسمخانی در فیلمنامهنویسی غیرطنز با رگههایی از شوخی و فکاهی است و نام داستان هر یک از قسمتهای خانه ما برگرفته از نام فیلمهای آلفرد هیچکاک، فیلمساز مشهور بریتانیایی است. «خانه ما» یک اثر کمدی نیست. سریالی خانوادگی است که مسائل اجتماعی را با زبانی شیرین بیان میکند ولی در طنزهای کمرنگ آن میتوان ردپای پیمان قاسمخانی را پیدا کرد. نویسندهای که بعدها مجموعهای از بهترین آثار طنز را برای سینما و تلویزیون نوشت. از «شبهای برره» گرفته تا «پاورچین»، «طبقه حساث» و…. . شخصیتهای سریال نیز، ملموس و باورپذیر هستند و بیشترشان را در اطراف خودمان دیدهایم.
در مقدمه این مطلب لازم است یادی کنیم از حسین کسبیان، بازیگر پیش کسوتی که سال 1385 دار فانی را وداع گفت. او در سریال «خانه ما» نقش پدر فرهاد (رضا بابک) را بازی می کرد و بزرگتر خانواده بود. کیمیا ذوالفقاری هم در نقش «آیدا» دختر کوچک خانواده در این سریال حضور داشت که نقش آن چنان مهمی نداشت. از او که حالا باید 26 ساله شده باشد، خبری پیدا نکردیم.
«خانه ما» ده سال بعد از سریال خاطره انگیز «آرایشگاه زیبا» پخش شد. آن زمان رضا بابک هنوز با نقش «اسد» در «آرایشگاه زیبا» شناخته میشد. بابک در سریال «خانه ما» نقش پدری معمولی را به نام «فرهاد» بازی می کرد، مردی که استاد دانشگاه است و مثل همه پدرها مهربان است ولی گاهی هم عصبانی میشود. فرهاد شیوه تربیتی جالبی داشت. بچههایش را نصیحت نمیکرد و دوست داشت با رفتارش به آنها راه ورسم درست زندگی را آموزش دهد. بابک 75 ساله، چند سالی است که در سینما و تلویزیون کم کار شده. آخرین سریالی که 6 سال پیش از او پخش شد «مهمانان ویژه» اثر جواد رضویان بود و در سینما نیز پس از «دعوت» حاتمیکیا فیلم دیگری از او ندیدیم.
در این سریال «آذر» زن خانهداری بود که اختلافات اعضای خانواده را حل وفصل میکرد و در بسیاری از سکانسها در حال سبزی پاککردن یا آشپزی دیده میشد. زمانی که خیراندیش در این سریال بازی کرد، بازیگر پرکاری بود. او در طول این 17 سال رویهاش را حفظ کرده و همچنان پرکار مانده است؛ با این تفاوت که سینما و تلویزیون را بر تئاتر ترجیح داده. گوهر خیراندیش یک سال پس از «خانه ما» نقش مهمی در «ارتفاع پست» داشت. او همیشه گزینهای مناسب برای ژانرهای تاریخی و اجتماعی بوده و در سریالهای «کلاه پهلوی»، «مختارنامه» و «معمای شاه» بازی قابل قبولی ارائه کرده است. مهمترین تجربیات سینمایی خیراندیش هم در این سالها، «دعوت» و «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» بوده است.
«نیما» به عنوان فرزند بزرگ خانواده «تهرانی»، پسری ورزشکار بود و رابطه خوبی هم با همه اعضای خانواده داشت. «نیما» بلندپرواز بود و میخواست با دریافت دستمزد بالا جذب تیمهای فوتبال مطرح شود. رهبانی زمانی که در این سریال بازی کرد جوانی 20 ساله بود و حالا هم پس از گذشت 17 سال، چهرهاش تغییری نکرده. او پس از «خانه ما» جذب دنیای تئاتر شد؛ در دو نمایش «دایره گچی قفقازی» به کارگردانی زنده یاد سمندریان و «ریچارد سوم» به کارگردانی زنده یاد داوود رشیدی بازی کرد. سپس هوس کارگردانی به سرش زد و خودش نمایشهای مطرحی را روی صحنه برد. او مدتی هم به کانادا رفت و در رشته کارگردانی تئاتر تحصیل کرد.
زمانی که در سریال «خانه ما» بازی کرد 16 ساله بود و حالا 38 سال دارد. او نقش دختر نوجوانی را بازی میکرد که بیشتر از سنش میفهمید و دوست داشت در امور اجتماعی مشارکت داشته باشد. «سارا» نوجوانی است که میخواست فیلمسازی را تجربه کند، در یکی از قسمتها هم دوربینی اجاره کرد تا فیلمی مستند از خانوادهاش بسازد. فیلمی که در جشنواره فیلمهای رودهن (شهر اطراف تهران) رتبه برتر را کسب کرد. زهرا اویسی دختر زهره صفوی بازیگر پیشکسوت است. برخی به اشتباه زهرا اویسی را دختر فتحعلی اویسی معرفی کردهاند ولی این دو نفر هیچ نسبت خانوادگی با هم ندارند. بعد از سریال «خانه ما» در سریال جوانپسندانه «خط قرمز» بازی کرد. پس از «خط قرمز» به صورت پراکنده در چند تله فیلم جلوی دوربین رفت و به تدریج بازیگری را کنار گذاشت. بعدها در رشته حقوق درس خواند و جذب حرفه وکالت شد. هماکنون در اینستاگرام فعال است، گاهی عکسهایی از «خانه ما» و «خط قرمز» میگذارد و زیرش مینویسد: یادش بخیر!
«پویا» پسربچه شیطانی بود که در سریال «خانه ما» آرامش اعضای خانواده را برهم میزد و رابطه خوبی با برادر بزرگش «نیما» داشت. در یکی از قسمتهای سریال که عمه خانم برای جنگیری به خانهشان آمده بود، روی سرش پارچه سفیدی انداخت و در نقش روح دیگران را ترساند. میان همه بازیگران سریال «خانه ما» او آینده کاری درخشانتری پیدا کرد. او چند سال پس از «خانه ما» در چند فیلم و سریال مطرح مثل «آخرین بازی» و «مربای شیرین» بازی کرد. در 16 سالگی به اصرار خانواده اش برای ادامه تحصیل به کشور کانادا رفت و هم اکنون دانشجوی دکتراست. حالا با گذشت 21 سال از «خانه ما»، به مستند سازی علاقه مند است ولی سه سال پیش که برای استراحت به ایران آمده بود پیشنهاد مرضیه برومند را پذیرفت و صداپیشگی شخصیت مشکی در «شهر موش ها 2» را برعهده گرفت. مرضیه برومند همان کارگردانی است که با «قصههای تابه تا» پای او را به سینما و تلویزیون باز کرد.