به گزارش خبرگزاری صداوسیما، آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی و آقای قنبری تحلیلگر مسائل سیاسی و رسانه در گفتگو با برنامه فرامتن به پرونده ویژه (در خصوص جنگ ترکیبی در خصوص اغتشاشات)پرداختند که مشروح گفتگو به شرح ذیل است:
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ روابط ایران و آمریکا را تغییر داد در طول سالهای بعد از انقلاب تلاش های آمریکایی ها تغییر ماهیت و در نهایت براندازی جمهوری اسلامی بوده امابه اعتراف خودشان جنگ و حمله نظامی علیه ایران نمی تواند کارساز باشد به همین دلیل هم نسل جدیدی از جنگ ،یعنی جنگ ترکیبی را در دستور کار خودشان قرار دادند.
میهمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی : ما امروز در قرنی قرار گرفتیم که تقریباً یک فضای امنیتی و اطلاعاتی بسیار خاصی در آن حاکم است که تحت نبردها و جنگها اسامی و عنوان های خاص پیدا کردند ما امروز یک عنوان داریم تحت عنوان جنگ هیبریدی، جنگ هیبریدی جنگی است که بررسی بنده در چندین سال نشان داده که این جنگ تعریف جامعی ندارند این برمی گردد به سرزمین و زمانی که حاکمیت ها و افراد در حال زیست هستند و در این موقعیت و قلمرو در حال زندگی هستند ولی ببینید در حوزه جنگ ترکیبی یک مقدماتی را در رابطه با نظریه های آقای سنتزو و هافمن مطرح می کنند از ایالات متحده نظریه آقای جیمزمتیس و آقای گراسیموف از کشور روسیه را مطرح می کنند و ما تنها میتوانیم بگوییم که جنگ ترکیبی جنگی است که از ابزارها و مولفه های مختلف در محیط و در قالب های متعارف و نامتعارف برای به چالش کشیدن بازیگر و حریف از این محیط ها استفاده می کند تا بتواند آن بازیگر را به چالش بکشد وماهیت آنچه در جنگ ترکیبی نسبت به ماهیت جنگ های گذشته مطرح است این هست که این جنگ عملکرد غیر مستقیم نسبت به حریف و بازیگر دارد و هزینه هایی که در این جنگ هست به نسبت سایر نسل های جنگ بسیار بسیار کمتر است .این جنگ اثرگذار محور هست نسبت به تخریب محور یعنی نسل های گذشته جنگ اگر تخریب محوری را دنبال می کردند ما امروز با نسل جدیدی از جنگ روبه رو هستیم که به نظر بنده جنگ های هیبریدی شناختی هستند که مبنای تخریب محوری در حال کمرنگ شدن هست و در مقابلش اثرگذاری بر روی ذهن و ادراک افراد و جامعه تبلور پیدا می کند و بیشتر می شود.
مجری:چرا الان اروپایی ها،سعودی ها آمریکایی ها چنین جنگی را علیه ایران انتخاب کردند؟
میهمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی : انقلاب اسلامی یک مشروعیت خاص ویک مشروعیت انقلابی دارد. به نظر من نشان می دهد که دول غربی و کشورهای عربی منطقه می خواهند روی اراده و انگاره های ذهنی افراد کار بکنند و به نظر من این ها به دنبال کاهش مشروعیت جمهوری اسلامی ایران هستند زمانی که کاهش مشروعیت شکل گرفت به موازات آن بی ثباتی و بی اعتمادی شکل می گیرد، و وقتی بی اعتمادی رقم خورد ما می بینیم که این بی اعتمادی و بی ثباتی فرآیندهای سنتی و فرایندهای جنبشی در جامعه برای قیام جنگ داخلی شکل می گیرد. کاهش مشروعیت جمهوری اسلامی ایران زمانی که رقم خورد ما میبینیم که این بی اعتمادی و بی ثباتی فرآیندهای سنتی و فرایندهای جنبشی را در جامعه شکل می دهد وبه قیام، جنگ داخلی و اغتشاش تبدیل می شود.
نکته ای را باید برای شما باز بکنم که بسیار مهم هست من در برخی از رسانه های اجتماعی می بینیم که بحث سوریه سازی و اینها را مطرح می کنند ولی نتایج من نشان می دهد که پروژه ای که در حال رقم خوردن است این پروژه بیشتر شبیه پروژه اوکراینی هست کاری که اروپایی ها در سال ۲۰۱۴ از قیام میدان در اوکراین شروع کردند از پلتفرم ها از موقعیتها از فسادها از اخلاقیات و امثال اینها استفاده کردند.سناریو نویس ها آمدند وروی آن کلیدواژه های حاکمیت کار کردن و اکراین را در سال 2014 با چاش مواجه کردند و در مقابلش روسیه رامحکوم کردند. ما اینجاست که می گوییم این جنگ جنگ غیر مستقیم است جنگی است که می آید و از طریق واسطه ها از طریق عوامل و مولفه ها می آید اون آسیب ها را وارد می کند و ما نمی توانیم آن بازیگر بزرگ و یا اون بازیگری که نسبت به ما آسیب زده را به راحتی شناسایی کنیم ولی در نسل های گذشته جنگ ما تمام بازیگرها و نیروها و اون عواملی که علیه یک بازیگر دیگر وارد می شوند را به راحتی شناسایی می کنیم اینجا بحث اطلاعات مطرح است که دو بعد در حوزه هیبریدی شناختی یک اطلاعات و فضای سایبر و اطلاعات و عملیات روان شناختی مطرح می شود.
مجری: اینهافرق دارد
میهمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی : بله، اطلاعات و فضای سایبر در واقع فضای مجازی سایبر ، هوش مصنوعی و امثال اینها را به کار می گیرد برای جریان سازی و ما می توانیم بگوییم پلتفرم های رسانه - های اجتماعی که امروز در حال تغییر افکارشهروندان و افراد نه در داخل ایران بلکه در تمام دنیا به دنبال آن هستند در واقع موضوعی با عنوان جنگ نفوذ دیجیتال را دارند رقم می زنند در جامعه امروزی و از یک طرف دیگر ما می بیینیم که بحث آن اطلاعات و عملیات روان شناختی است،علمیات روان شناختی نوعی از عملیات روانی هست که در داخل آن از علوم شناختی برای به چالش کشیدن ذهن و ادراک افراد،گروه ها،جامعه و در نهایت حاکمیت هم استفاده می شود.
مجری : بحثی مطرح است مثلا در حدود 50 روز گذشته از اسامی دختران مختلف استفاده کردند برای کشته سازی و فرصت فکر کردن را معمولا از مخاطب می گیرند خیلی مشخص شد که بعدها که پدران و مادران این دختران آمدند گفتند که نه اصلا مسله ای نبوده دختر من در فلان حادثه کشته شده حتی آمدند گفتند که نه تحت فشار این اتفاق افتاده چطور می شود با چنین هجمه هایی مقابله کرد؟
میهمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی :ما بایستی توجه داشته باشیم عنوانی داریم تحت عنوان آگاهی شناختی ،در آگاهی شناختی مقابله جدی می کنند با جعل عمیق با دستکاری اطلاعات امروز با توجه به اینکه رسانه ها و پلفترم های رسانه ای و اجتماعی در حال فعالیت و جریان سازی هستند این ها به دنبال تغییر فکر و افکار جامعه از طریق کاشت اطلاعات نادرست هستند. بایستی به این موضوع خیلی توجه کرد که زمانی که یک اطلاعات نادرست در ذهن مخاطب ایجاد شداین باعث می شود که از یک فرآیند ذهنی به یک فرآیند اجرایی کشیده بشود بسیاری از افرادی که امروز در این اغتشاشات شرکت می کنند و فریب خورده هستند درواقع فریب آن اطلاعات نادرست را خوردند که در ذهن اینها کاشته شده است .کاشت اطلاعات نادرست نیازمند زمان است و به این دلیل پیاده سازی می شود که توجه جدی به فضا صورت نگرفته است در کنار این ربات ها و هشتگ هایی که ایجاد شده باعث می شود که این جریان پررنگ تر در ذهن مخاطب کاشته بشود و مخاطب این را به عنوان یک انگاره ذهنی اصلی مورد قبول قرار بگیرد و بقبولاند که بله این کاری که دارد علیه حاکمیت علیه مردم و در هر جایی و هر جامعه دیگری انجام می دهد ،کار درستی است به دلیل اینکه آن اطلاعات نادرستی که در ذهن مخاطب کاشته شده است و کاشت این جنس از اطلاعات از طریق یک سری از جریان ها صورت می گیرد که در جریان جنگ شناختی ما به آن می گوییم عدم آگاهی شناختی این عدم آگاهی شناختی این جریان را رقم می زند تا از یک فرآیند ذهنی به یک فرآیند در کف جامعه در جایی که تبدیل می شود به یک حرکت جنبشی و آن را پیاده سازی می کند.
مجری: اتفاقاً یاد این افتادم که پدر یکی از این دختران در شبکه های ماهوارهای گفته بودند که که به طرز فجیعی کشته شده ، کتک کاری شده علیه ایشان و خود این پدر در پلیس آگاهی اومد و گفت من اصلا نمی دونم چه کسی عکس دختر من رو پخش کرده و باعث رنجش خاطر این عزیزان می شیم به هر حال صحبت می کنم با جناب آقای قنبری تحلیلگر مسائل سیاسی و رسانه سلام و شب بخیر خدمت شما ،جنگ شناختی واژه ای است که در گفتمان این روزها مطرح شده است آیا این واژه و این ترکیب از قبل بوده جنگ در کنار شناخت یا یک موضوع جدید هست؟
میهمان برنامه جناب آقای قنبری تحلیلگر مسائل سیاسی و رسانه: جنگ برای پدیده ای به کار میرود که یک طرف آن ساز و برگ دشمن برای تهاجم وضربه زدن دیده بشود. شناخت انسان مرکز هدایت و تصمیم گیری است و امروز به عنوان هدف اول تهاجم انتخاب شده است لذا جنگ شناختی یک عنوان و تقسیم بندی است که ریشه در علم هم دارد .در سال ۲۰۲۰ ناتو ۵ منطقه برای جنگ با دشمنان مطرح می کندکه عبارتند از زمین ،هوا، دریا ، فضا و فضای سایبری اما اخیرا حوزه جدیدی را به این حوزه ها اضافه کرد که جنگ شناختی یک جنگ نوین است که بر پایه رسانه و و فضای مجازی و از طریق انتقال محتوا شکل می گیرد.
مجری :و آیا فکر میکنید که در کشورهای مختلف این اتفاق می افتد یا صرفاً فعلا تمرکز روی ایران است؟
میهمان برنامه جناب آقای قنبری تحلیلگر مسائل سیاسی و رسانه:خیر از این جنگ در تمام دنیا دارند استفاده می کنند حتی در یک کشور گروه هایی که صاحب قدرت رسانه و قدرت فضای مجازی هستند بر گروه های ضعیف تر و کم برخوردار تر تاثیر می گذارند از طریق همین جنگ شناختی منتها زمانی این غلظت پیدا می کند که علیه یک کشور در مقام متخاصم از این ابزارها استفاده می شود.
مجری : فکر می کنید راه مقابله با جنگهای شناختی در دنیا چیست؟
میهمان برنامه جناب آقای قنبری تحلیلگر مسائل سیاسی و رسانه: اگر اجازه بدهید من در مورد مردم کشور خودمان صحبت کنم در دنیا خوب سازمانهای بین المللی اومدند نسخه های متعددی را مثل سواد رسانه ای و سواد فضای مجازی و مسائلی از این دست برای مردم پیچیدند. اما در کشور خودمان چون نسبت حملات جنگ های شناختی نسبت به کشورهای نسبت به سایر کشورهای دنیا هم بیشتر است و هم به صورت تصاعدی این رو به تزاید است دو دسته راهکار وجود دارد راهکار اول که به مردم عزیزمان برمی گردد و می توانند انجام دهند اینست که تحت تاثیر تهاجمات رسانه ای فضای مجازی قرار نگیرند هر چیزی را که دیدند و شنیدند را قبول نکند خداوند در آیه ۶ سوره حجرات می فرماید که اگر فاسدی برای شما خبری آورد در مقام تحقیق و تبیین بربیایید و به راحتی قبول نکنید .این می شود کنترل ورودی های شناختی که آگاهی های شناختی ما را ارتقا می دهد و ناآگاهی شناختی ما را رد می کند. ولی یه کاری تو کشور ما روی زمین است و کمرنگ و این کاریست که مسئولان عزیز ما باید انجام بدهند ، مسئولان بزرگوار جمهوری اسلامی ایران در هر سبک و رتبه ای که هستند باید به جهاد تبیین عمل کنند. الان در این فضایی که انقدر جنگ شناختی بر علیه مردم ما شدت پیدا کرده از هیچ مسئولی در هیچ رتبه ای سکوت پذیرفته نیست و اگر واقعا مسئولان عزیز ما روایت اول را هم ارائه و منتشر بکنند هم در اختیار رسانه ملی ما قرار بدهند.
مجری بله همینطور هست ؟
میهمان برنامه جناب آقای قنبری تحلیلگر مسائل سیاسی و رسانه: شبکه های معاند فارسی که نانشان را از دلارهای کثیف آل سعود در می آوردند خلع سلاح می شوند پس جهاد تبیین و ارتقاء سطح سواد رسانه ای و سطح آگاهی شناختی مردم عزیز وظیفه مسئولان ماست.
مجری: اتفاقا ندا بیات که رسانه های غربی عربی وآمریکایی که کشته بودند بودن در دادگاه حاضر شد و از خودش دفاع کرد و نامش هم ندا بیات نبود ،در جنگ ترکیبی منطقه ای وجود دارد به نام منطقه خاکستری از آقای قربانی می پرسم که این منطقه چه هست؟
میهمان برنامه آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی: ببینید ما وقتی حرف از منطقه یا محیط خاکستری می زنیم محیطی نه جنگ و نه صلح است. فضایی که هر بازیگری در این محیط قرار می گیرد قدرت تصمیم گیری قطعی از او گرفته می شود و اون بازیگری که چنین محیطی را رقم زده در چنین محیطی به دنبال کسب امتیاز با کمترین هزینه است. در واقع برای بروز یک جنگ هیبریدی شناختی بایستی اون بازیگر بزرگ و یا ثالث که دارد این کار را انجام می دهد و یا هر بازیگری که به دنبال پیاده سازی جنگ هیبریدی شناختی است ، می آید و محیط خاکستری را رقم می زند تا بتواند در چنین محیطی امتیازات لازم را با کمترین هزینه با ایجاد انکار پذیری که کسی نتواند این اقدامات را به راحتی گردن این حاکمیت بیندازد و ما می بینیم که امروز عربستان سعودی امروز آمده از این شرایط استفاده کرده این نکته بسیار کلیدی است که رسانه معاندی که می آید جریان سازی می کند از خودش نمی پذیرد و پذیرای چنین موضوعی نیست وما این را
بهش می گوییم انکار پذیری یعنی انکار می کند و قدرت اثبات پذیری را از بازیگر روبه رو می گیرد.
مجری:البته بن سلمان قبلا وعده داده و گفته بود که من دوست دارم جنگ را به داخل ایران بکشانم ؟
مهیمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی:جنبه های اثبات در حوزه های قانونی و حقوقی جنگ های هیبریدی هست. من این نکته را هم باید بگویم که بنیانگذار یک شیوه های جنگ هیبریدی اتفاقا اروپاییان نیستند روس ها هستند روس ها در این حوزه بسیار کار کردند و این حوزه را روس ها به آن می گویند جنگ غیر خطی جنگ نابرابر جنگی که توازن در بین اعمال روش ها و مولفه وجود ندارد.
مجری:مثل جنگ های چریکی؟
مهیمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی: می شود چنین چیزی را گفت ولی ابعادش گسترده تر است.
مجری:متفاوت است ؟
مهیمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی:دیپلماسی ،اطلاعات،جنگ متعارف و نامتعارف ونیروهای ویژه،نیروی نظامی و امثالهم را که استفاده می کنند در واقع در جنگ غیر خطی تلاش های نظامی ضریب یک را دارد و تلاش های غیر نظامی ضریب 4را پیدا می کنند این براساس نظریه آقای گراسیموف هست که در مقاله خودش در سال 2014 مطرح کرده و ما اینجامی بینیم وقتی که اروپاییها این آسیب را دیدند آمدند در سال 2018 مرکز عالی مقابله با تهدیدات شناختی را در کشور فنلاند راه اندازی کردند و این نکته ،نکته بسیار مهمی است که چرا این مراکز در این کشورهای اروپایی با داشتن اون موقعیت های جغرافیایی آن علم و آن دانشی که در اختیار دارند به هر حال فناوری را در اختیار دارند می آیند روی این موضوعات کار می کنند در ارتش ایالات متحده در پنتاگون و.......دارند کار می کنند ولی چرا ما به این موسسات فکر نکردیم چرا ما نهادی را نداریم که تحت عنوان چنین نهادی که بیاید با تهدیدات ترکیبی و شناختی مقابله موثر و برنامه ریزی دقیق داشته باشد ما در سطح کشورمان قرارگاهها ،نهادها،سازمان های متعددی داریم که به برخی از موضوعات می پردازد یکی از معایبی که بنده شناسایی کردم اینست که ما به صورت جزیره ای نهادهای مختلفی داریم که می آیند بر روی یک سری از موضوعات کار می کنند و متاسفانه این حوزه ای که به عنوان یک حوزه مورد تاکید و مقام معظم رهبری هم چندین بار روی این موضوع تاکید کردند ما امروز می بینیم که نسبت به این موضوع پرداخته شده ولی به آن صورتی که در فاز اجرا بیاید و ما ببینیم از مرحله تولید علم به مرحله اجرا بیاید چنین چیزی نیست .پس بایستی در مراحل اول دقت کامل داشت که جنگ ترکیبی یک جنگ غیرمستقیم است و برای جنگ ترکیبی قلمرو و سرزمین تعیین نمی کنیم، محیط تعریف می کنیم به این دلیل که فراتر از سرزمین واقلیم مطرح می شود . یک بازیگر می تواند با هزاران کیلومتر آن طرف بیاید و آن دیتاها و آن جریان سازی ها را از طریق پلتفرم ها از طریق هوش مصنوعی از طریق فضای سایبر پیاده سازی بکند و نیازی به حضور نیروی نظامی خودش هم نیست.
مجری:به قول شما 4 به یک .
مهیمان برنامه جناب آقای محمدحسین قربانی پژوهشگر ارشد جنگ ترکیبی:اینجا بایستی پذیرفت چنین جنگی در یک محیط خاکستری شکل می گیرد که یک فضای نه جنگ نه صلح را رقم میزند و وقتی نه فضای جنگ و نه صلح رقم می زند در واقع قدرت تصمیم گیری قطعی را از بازیگری که درگیر این جنگ شده می گیرد و وقتی گرفت به مرور زمان در کوتاه مدت میان مدت و بلند مدت شروع می کنند آسیب های خودشان را وارد کنند.
مجری: از نکاتی که فرمودید ممنونم .