شواهد نشان می دهد سطح اختلافات سیاسی در میان شرکت کنندگان در این اجلاس به قدری بالا بود که آنها امروز به راحتی نتوانستند در بیانیه پایانی خود راه حل مناسبی برای بحران های اصلی پیش روی مردم جهان نشان دهند، چون کشورهای غربی که ادعای حل بحران دارند، خود جزو کشورهای بحران آفرین جهان هستند.
اگرچه کشورهای عضو صرفا در بیانیه پایانی اجلاس اعلام کردند که جنگ روسیه و اوکراین اقتصاد جهانی را تضعیف و مختل می کند، اما موفق نبودند به ریشه اصلی این جنگ اشاره کرده و راه حلی برای رفع این دو بحران مکمل هم بیابند.
آنها اگرچه در بخش دیگری از این بیانیه آورده اند: "استفاده از سلاح هسته‌ای و یا تهدید به استفاده از آن اقدامی غیرقابل قبول است. به خاطر صلح و ثبات باید به قوانین بین‌المللی پایبند بود و این پایبندی شامل دفاع از تمام اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد، رعایت قوانین بین‌المللی مربوط به اقدامات بشردوستانه و حقوق بشری از جمله حفاظت از غیرنظامیان و زیرساخت‌ها در درگیری‌های مسلحانه است. " اما اعضای اصلی تر این گروه خودشان از ناقضان اصلی قوانین بین المللی و حقوق بشر هستند.
هفدهمین اجلاس سران گروه ۲۰ دیروز و امروز ۱۵ و ۱۶ نوامبر در جزیره بالی اندونزی برگزار شد و در حاشیه آن نیز دیدارهای دوجانبه میان سران بسیاری از کشورها از جمله دیدار "شی جی پینگ" رئیس جمهوری چین و "جو بایدن" همتای آمریکایی آن برگزار شد.
اندونزی به عنوان چهارمین کشور پرجمعیت جهان و گسترده ترین اقتصاد جنوب شرق آسیا میزبان این اجلاس بود که موضوع اصلی آن "در کنار هم پیشرفت کنیم، در کنار هم قوی‌تر شویم"، اما اختلاف نظرها در میان رهبران کشورهای شرکت کننده در این اجلاس به قدری بود که "درکنار هم بودن واقعی" همه اعضای این گروه را هم زیر سوال برد و حتی نتوانستند عکس جمعی نیز بگیرند.
چون کشورهای غربی حاضر در این نشست با وجود اینکه از ادعاها خود در جنگی که در اوکراین به راه انداخته اند، دست نمی کشند بلکه ادعاهای جدیدی را در شرق آسیا برای بلعیدن خاک سرزمینی چین (چین تایپه) زمزمه می کنند و حتی ابایی ندارند در قفقاز جنوبی نیز جنگی درگیرد، چون حیات آنها در بحران جنگ سالاری است.
اگرچه رهبران چین و آمریکا در حاشیه هفدهمین اجلاس گروه ۲۰ با هم در باره رفع تنش و لزوم برقراری صلح و ثبات گفت وگو کردند اما "جو بایدن" رئیس جمهوری آمریکا هرگز به اقدامات تحریک آمیز کشورش برای دامن زدن به بحران تایوان و یا حتی تداوم جنگ اوکراین اشاره نکرد و حتی به اعتقاد تحلیلگران بعید نیست بخواهد جنگ فرسایشی مشابه جنگ اوکراین را به چین تحمیل کند.
اختلاف غربی ها با شرق صرفا در مقابله آنها با چین خلاصه نمی شود بلکه آنها از قبل ساز ناسازگاری با روسیه را نیز نواخته بودند، به همین دلیل در مقابل آنها جبهه دیگری متشکل از هند، چین، برزیل و عربستان شکل گرفت که اعلام کردند از حمایت خود از روسیه دست بر نمی دارند، این به معنی آن است که غربی ها برخلاف ادعای صلح طلبی شان با ظرافت بر طبل جنگ و بحران آفرینی می کوبند.
به همین دلیل هم بود که "جوکو ویدودو" رئیس جمهوری کشور میزبان قبل از آغاز نشست پشت درهای بسته این اجلاس، بر تلاش جمعی برای هماهنگی بیشتر در میان اعضا تاکید کرد و هشدار داد که جهان دیگر توان سقوط در یک جنگ سرد دیگر را ندارد و همه باید برای پایان بخشیدن به جنگ در اوکراین تلاش کنند.
چون او همچون همگان به خوبی می داند این جنگ که مدتی است در شرق اروپا در اوکراین ادامه دارد، جنگی است که همه قدرت های غربی در آن دخیل هستند اما سعی می کنند مسئولیت خود را پنهان کنند.
در واقع سران این ۲۰ کشور دعوت شده به اندونزی به همراه نمایندگان سازمان های بین المللی در بالی گردهم آمده بودند تا به اصطلاح چالش های چند وجهی را که گریبانگیر اقتصاد جهانی شده و رکود گسترده در جهان فراهم آورده است، چاره اندیشی کنند، غافل از اینکه هر یک از این کشورها به سهم خود در این جنگ سیاسی و اقتصادی نقش دارند، به ویژه مدعیان غربی آنها.
البته همین جنگ تبعات اقتصادی گسترده ای برای جهان به همراه داشته است و قیمت جهانی مواد غذایی و انرژی را نیز شدیدا تحت الشعاع خود قرار داده است و در عین حال بحران های زیست محیطی را نیز تشدید کرده و می کند.
طبق اعلام دبیرخانه اجلاس اعضای این گروه در این نشست مسائل دیگری از جمله فعالیت های موشکی و هسته ای کره شمالی، بحران های زیست محیطی، بهداشت، ثبات اقتصادی، انتقال دیجیتال و بحران انرژی را هم پیگیر بودند، اما ظاهرا سایه جنگ اوکراین هسته مرکزی این نشست بود و اختلافات بیان اعضای این گروه نتوانست راه حل مناسبی برای دیگر موضوعات دستورکار اجلاس پیدا کند.
برای حل بحران اقتصادی جهان نیز حاضران در اجلاس اندونزی بدون تلاش برای حل اختلاف اصلی، فقط از توافقنامه صادرات غلات از طریق دریای سیاه که با میانجیگری ترکیه و سازمان ملل متحد امضا شد، استقبال و بر اهمیت ادامه کار بر روی این توافقنامه و اجرای مفاد آن توسط همه ذینفعان تاکید کردند.
البته آنها در بخش دیگری از بیانیه پایانی خود آورده اند که کشورهای عضو گروه ۲۰ به تلاش‌های خود برای محدود کردن افزایش دما به بیش از ۱.۵ درجه سانتیگراد ادامه می‌دهند، اما بیانیه پایانی اجلاس خود گویای این حقیقت است که اجلاس هفدهم گروه جی ۲۰ موفق به تحقق شعار اصلی خود و حتی هدف اولیه از تاسیس آن در سال ۱۹۹۹ نبوده است.
البته این نتیجه از طرف اغلب تحلیلگران جهان قابل پیش بینی بود. به طور مثال "احمد رزقی مرضات الله عمر" استاد روابط بین الملل در دانشگاه کوئینزلند استرالیا پیشتر گفته بود که بعید است این اجلاس بتواند پاسخی برای چالش های پیش روی جهان پیدا کند.
این استاد اندونزیایی با اعلام اینکه ریشه بحران های اقتصادی جدید در سیاست نهفته است، گفت که تا زمانی که اختلافات آمریکا با چین و روسیه به ویژه در حوزه اقتصاد و امنیت و یا تایوان و اوکراین حل نشود، مشکلات اقتصادی جهان همچنان به قوت خود باقی خواهند ماند و حتی تشدید نیز خواهند شد، پی ریشه حل بحران های اقتصادی جهان در سیاست نهفته است".
و یا "بیما یوضیسترا" مدیر مرکز مطالعات اقتصادی و حقوقی در جاکارتای اندونزی پیشتر با اشاره به ریشه های سیاسی بحران های اقتصادی جهان، حل آنها توسط دولت اندونزی در این اجلاس را غیرممکن ارزیابی کرده بود.
در هر صورت هفدهم اجلاس دو روزه گروه جی ۲۰ که ماه ها برای برگزاری موفقیت آمیز آن برای نیل به یک نتیجه ملموس برای ملل جهان تلاش شده بود، امروز در حالی پایان یافت که ظاهرا گفت وگوهای چندجانبه در نشست های اصلی آن و دیدارهای دوجانبه در حاشیه آن نتیجه قابل قبولی نداشته است، ولو اینکه در بخشی از بیانیه پایانی آن تاکید شد که "حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، تلاش برای حل بحران‌ها با دیپلماسی و گفت‌وگو، حیاتی و ضروری است و دوران کنونی نباید دوران جنگ باشد. "
اختلافات سیاسی در این اجلاس سیاسی و اقتصادی از قبل به قدری بالا بود که برخلاف پروتکل همیشگی، برگزاری مراسم عکس دست جمعی شرکت کنندگان در ابتدای آن نیز مقدور نشد.
اکنون این سوال مطرح است که وقتی سران کشورهای حاضر در آن نمی توانند در کنار یکدیگر عکس جمعی بگیرند، چگونه می توانند مسائل و مشکلات جهان را در کنار هم حل کنند.
گروه ۲۰ شامل کشورهای آرژانتین، استرالیا، برزیل، چین، آلمان، فرانسه، انگلیس، هند، اندونزی، ایتالیا، کانادا، ژاپن، کره جنوبی، مکزیک، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، ترکیه، آمریکا و همچنین اتحادیه اروپا است.
این گروه که تنها از دو سوم جمعیت جهان نمایندگی می کند، ۸۰ درصد نیروی اقتصادی و سه چهارم تجارت جهانی را در بر می گیرد.
۴ کشور چین، ایالات متحده، آلمان و ژاپن که بزرگترین کشورها در زمینه صادرات می باشند، عضو گروه ۲۰ هستند. همچنین در میان ۲۰ کشور این گروه ۱۵ کشور با بیشترین حجم صادرات دیده می شوند.
