به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، ظریفیان مدیرکل توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با برنامه «رادیو گفتگو» به بررسی ترویج کتاب و کتابخوانی، حمایت از ناشران در حوزه خرید و اهدای کتاب به مراکز فرهنگی پرداخت.
مجری: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ترویج فرهنگ کتابخوانی چه برنامه‌هایی را در دستور کار دارد؟ چه کار‌های ویژه‌ای در این راستا باید انجام شود؟
ظریفیان: در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به لحاظ ساختاری و اداری در حوزه‌های متعدد کتاب و کتابخوانی از جمله در خانه کتاب و ادبیات ایران برنامه‌ریزی‌هایی شده است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در طول سال‌های طولانی نسبت به کتاب و کتابخوانی کتاب و کتابخوانی اهتمام ویژه‌ای داشته است.
اداره کل توسعه و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که متولی رسیدگی به امور ناشران است، در طول سال‌های گذشته در زمینه طرح‌های مختلف به‌ویژه موضوع صدور مجوز برای کتاب در کشور و حمایت از کتاب و ناشران که نقش تعیین کننده‌ای در کتابخوانی دارند، فعالیت‌های فراوانی داشته است.
مجری: اکنون طبق آمارها وضعیت کتابخوانی در کشور چگونه ارزیابی می‌شود؟
ظریفیان: عدد‌هایی که همیشه به عنوان سرانه مطالعه یا به طور خاص مطالعه حرفه‌ای ذکر شده، این آمارها نمی‌تواند خیلی عدد‌های کارشناسی باشد، در کشور و در سایر کشور‌ها خیلی نمی‌توانیم روی این عدد‌ها اتکای جدی کنیم. موضوع مطالعه در جامعه ما تابعی از متغیر‌هایی است که این متغیر‌ها را باید به خوبی شناخت. یکی از متغیر‌ها، متغیر‌های معیشتی است یعنی جامعه‌ای که به هر حال دچار تلاطم‌های معیشتی و نوسان‌های اجتماعی است در حوزه کتاب و کتابخوانی و دسترسی مردم به کتاب و کتاب خوب به هر حال این مسئله اثرگذار خواهد شد.
جنبه دیگر از نظر فرهنگی است یعنی هر میزان که انس با کتاب و ارتباط با کتاب در جامعه نهادینه شده باشد به همان میزان زمینه برای افزایش سرانه فراهم می‌شود و همچنین در حوزه‌های مربوط به جنبه‌های تربیتی یعنی در یک خانواده‌ای که والدین به این امر اهتمام دارند به تبع این موضوع بر فرهنگ کتابخوانی اثرگذار است.
مجری: برای افزایش میزان مطالعه حرفه‌ای چه باید کرد؟
ظریفیان: باید سهولت دسترسی مردم به کتاب و کتابخوانی فراهم شود. این موضوع مهمی است اکنون کتابخانه‌های عمومی در کشور به میزان قابل توجهی افزایش یافته است که موضوع دسترسی را فراهم می‌کند. همچنین توسعه کتاب فروشی‌ها و مراکز فروش کتاب در سال‌های اخیر در کشور به شکل حرفه‌ای و جذاب‌تری اتفاق افتاده که نقش جدی بر موضوع کتابخوانی دارد.
در این زمینه حمایت دولت از بخش خصوصی و بخش‌های دولتی بسیار تأثیرگذار است. به هرحال این اهتمام و عزم عمومی نسبت به موضوع کتابخوانی که مربوط به احساس نیاز در افراد می‌شود یعنی جامعه‌ای که به هرحال فرد فردش احساس نیاز را در وجود خودشان پیدا کنند و یا اگر دارند تقویت کنند که کتاب امری است که نباید با آن خداحافظی کرد و باید با آن آشتی کنیم و ارتباط دائمی و مستمری داشته باشیم.
و همه این‌ها ناظر به این است که در حوزه فردی هم افراد به این اهتمام داشته باشند و به دنبال کتاب، کتاب خوب و خوب خواندن باشند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حاکمیت نسبت به موضوع کتاب و کتابخوانی کار‌های بزرگی انجام داده است. اهتمام رهبران انقلاب نسبت به موضوع کتاب و کتابخوانی امر مهم و تعیین کننده بوده است، حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری پیش از آنکه در مصدر مسئولیت و راهبری امور جامعه و کشورمان قرار گیرند پیش از انقلاب اسلامی هر دو بزرگوار نویسنده آثار مهمی بودند که هنوز این آثار جایگاه علمی و تخصصی خودشان را دارند و اهتمام رهبر معظم انقلاب نسبت به مسئله کتاب و کتابخوانی در کشور به شکل‌های مختلف حقیقتا منحصر به فرد است.
ویژگی انقلاب اسلامی در این است که رهبرانش چهره‌های فرهنگی هستند پیش از آنکه بخواهند رهبران سیاسی تلقی شوند به تبع کسانی هستند که در حوزه فکر، فرهنگ و فرزانگی جامعه الهام بخش هستند و همین اهتمامی که در این چهار دهه نسبت به حوزه کتاب شده است، ناشی از سیاست‌های کلان رهبری جامعه برای رسیدن به جایگاهی است که جامعه بتواند با خواندن کتاب و انس با کتاب پیدا کند.
مجری: امسال برای هفته کتاب طرح و تسهیلاتی برای هموطنان در نظر گرفته شده است؟
ظریفیان: هفته کتاب امسال، هفته‌ای پربرنامه‌ای است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برنامه‌های متنوع و مفصلی را در بخش‌های دیگر در کشور تدارک دیدند.
امسال در هفته کتاب از سامانه جامع ناشران رونمایی خواهیم داشت که برای اخذ مجوز نشر و مراحل بعدی این سامانه می‌تواند کمک کند.
مجری: چه تسهیلاتی برای مردم در نظر گرفته شده است؟
ظریفیان: افتتاح تعداد فراوانی کتابخانه عمومی در کشور توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از جمله برنامه‌های هفته کتابخوانی است.
مجری: تسهیلاتی برای خرید کتاب هم برای مردم در نظر گرفته شده است؟
ظریفیان: برنامه خرید کتاب خیر. اما آنچه ناظر به ایجاد ظرفیت‌های فروانی است که جنبه عمومی و استفاده رایگان برای مردم دارد و دسترسی‌ها را تسهیل می‌کند، بخش نشست‌ها و محفل‌های مرتبط با کتاب بوده که پیش‌بینی‌های خوبی در هفته کتاب شده و بخش‌های مختلف جامعه از آن بهره خواهند برد.
