سوءتفاهم در اوایل ازدواج و تشکیل زندگی مشترک بیشتر رخ میدهد
ممکن است برای شما نیز رخ داده باشد که با همسرتان شروع به صحبت می کنید و بعد از چند جمله با بی اعتنایی یا با دفاع سرسختانه وی به سبک خودش روبه رو می شوید و معمولا نتیجه گفت و گویتان به کدورت و سردی می انجامد.
در نهایت و بعد از مدت ها یاد می گیرید که نمی توانید با وی درباره خواسته ها و توقعات تان صحبت کنید و این موضوع، عادت و رویه مخرب رابطه زناشویی شما می شود در صورتی که هیچ کدام به واقع چنین قصدی نداشته و ندارید که رابطه تان را به سکوت و انزوا بکشانید.
مهمترین دلیلهای ایجاد سوءتفاهم در خانواده
- نداشتن مهارت
متأسفانه بسیاری از زوجها در انتقال افکار، امیال، احساسات و نیازهای خود به یکدیگر با مشکل روبه رو هستند: خواستههایشان را چنان مطرح میسازند که طرف مقابل نمیتواند آنها را درک کند؛ عقاید خود را مبهم مطرح میکنند؛ از طرح موضوع اصلی طفره میروند؛ در شرح جزئیات کم اهمیت گم میشوند و با این حال میپندارند همسرشان موضوع را دقیقاً و همانگونه که هست درک میکند؛ یکی بیش از حد به جزئیات میپردازد و دیگری آن قدر در گفتن و کاربرد کلمات صرفهجوست که کلامش فهمیده نمیشود و با این حال هر دو معتقدند به تفاهم میان خود کمک میکنند.
- نداشتن شناخت کافی دربارهی همسر
آگاهی از ویژگیها، اخلاق، رفتار و سلایق همسر از شروط اصلی برقراری روابط صمیمانه و حسن تفاهم در خانواده است. در برابر، ناآشنایی زن و شوهر با اخلاق و رفتار، و تفاوتهای یکدیگر، میتواند به سوءتفاهم بینجامد.
تصور کنید مرد، درونگرا و اهل تفکر، و زن، برونگرا، پر جنب و جوش، و علاقهمند به گشت و گذار و مهمانی رفتن و مهمان دعوت کردن باشد. آشکار است که مخالفت مرد با رفتن به منزل والدین همسر و مهمان کردن آنان، در صورت ناآگاهی زن از این ویژگی شوهر، میتواند به سوءتفاهم و دلخوری بینجامد.
قرآن کریم فرموده است اگر حتی «ترس» از اختلاف و جدایی نیز به میان آمد، باید همسران و اطرافیان به سرعت دست به کار شوند و آن را حل کنند.
- ناآگاهی از ویژگیها و تفاوتهای زنان و مردان
هنگامی که زن یا مرد از ویژگیها و تفاوتهای روانی و رفتاری جنس مخالف خود آگاه نباشد، احتمال بروز سوءتفاهم افزایش مییابد. محض نمونه، هدف زنان و مردان از گفت و گو متفاوت است: مردها با حرف زدن، عقاید خود را مطرح کرده، به تبادل اطلاعات میپردازند، ولی زنان با حرف زدن، احساسات و عواطف خود را بیان میکنند و دقیقاً به همین سبب است که زنها گاهی یک تجربه را چند بار باز میگویند. گاهی مرد با گفتن جملهی «این را که قبلاً گفتهای» به تندی حرف همسرش را قطع میکند. اما همسر نیاز دارد که با طرح دوبارهی موضوع، تنش عاطفیای را که بر اثر آن تجربه در دلش پدید آمده است، تخلیه کند.
تفاهم با همسر
- برآورده نشدن انتظارات برخاسته از اظهار علاقهها و قول و قرارهای دوران نامزدی
در دوران نامزدی و عقد، دخترها و پسرها به شدت به هم اظهار علاقه میکنند. آنان حتی نمیتوانند مدت کوتاهی را بدون یکدیگر سپری کنند؛ دربارهی آینده و کارهایی که قصد دارند برای همسر خود انجام دهند ساعتها حرف میزنند، و با خوشبینی زایدالوصفی خود را برای دوران زندگی مشترک آماده میسازند. اما پس از عروسی و تخلیه شدن احساسات و عواطف، اظهار علاقهها کمتر میشوند و تعریف و تمجید جای خود را به انتقاد و سرزنش میدهد و دیگر از آن گفت و گوهای طولانی خبری نیست.
از سوی دیگر، بسیاری از قول و قرارهای دوران عقد به فراموشی سپرده میشود و گویا حرفی از آنها در میان نبوده است. در این وضعیت، طرف مقابل- اغلب زن- احساس میکند فریب خورده است. او خود را زیان دیده و فریب خورده میداند و تصوری که از همسر خود داشت از بین رفته میبیند. در این اوضاع، دوراندیشی زن و شوهر، گفت و گوهای صمیمانه و هدفمند، و در پی آن به دست آوردن شناخت درست از یکدیگر و تنظیم دوبارهی روابط، میتواند بسیاری از این سوءتفاهمها را برطرف سازد.
- تعصبها و تصورهای غلط دربارهی جنس مخالف
برخی سوءتفاهمها در زندگی زناشویی هنگامی ایجاد میشوند که زن یا شوهر، تصویر نادرستی از جنس مخالف در ذهن داشته باشد. این تصویر مخدوش، خود، وضعیتی را پدید میآورد که زن یا شوهر، رفتار یا گفتار همسر خود را بد تعبیر کرده، انگیزههای نامناسبی به آن بچسباند. زنی که بر اثر تجربهی پیشین زندگی والدین خود، همهی مردان را افرادی بیوفا و نامتعهد به همسر میداند، احتمالاً کوچکترین انتقاد یا بیمهری شوهر را دلیلی برای اثبات دیدگاه تعصبآمیز و مخدوش خویش دربارهی مردان تلقی، و زندگی را بر خود و شوهرش تلخ میکند. از سوی دیگر، مردی که همهی زنان را انسانهایی حیلهگر و شرور میداند، ممکن است کوچکترین اشتباه در رفتار یا گفتار همسر را دلیلِ درستی دیدگاه خود دانسته، با همسرش مشاجره و نزاع کند.
راهکار هایی برای تفاهم داشتن با همسر
بی توجهی به خصوصیات ذاتی همسر ممنوع
تلاش کنید در طرح خواسته ها به خصوصیت ذاتی همسر خود به عنوان مرد یا زن دقت کنید. برای مثال مردان از حفظ اقتدار و زنان از ابراز علاقه که حس امنیت و بقای رابطه را به آن ها متبادر می کند، لذت می برند و هم مرد و هم زن آن را نشانه مهم مورد احترام بودن می دانند.
بنابراین هرگز به نقاط حساس شخصیتی همسر خود نتازید و کلیت ازدواج خود را تخریب نکنید. مصداق این گفته را در یک مثال برای تان آورده ایم. اگر شما به عنوان یک خانم می خواهید به همسر خود گوشزد کنید که چرا معاش خانه را به نحو مکفی تامین نمی کند، نگویید که تو حتی عرضه خرجی خانه خودت را هم نداری یا این که تو از پس همین یک کار که همه مردان وظیفه خود می دانند و انجام می دهند نیز بر نمی آیی یا حتی نوع به ظاهر محترمانه آن، عزیزم بد نیست یک سری به یخچال بزنی یا نداشتیم که بپزم پس بخر تا بپزم و موارد مشابه ... .
گفتن این موارد از دید شما به عنوان یک زن، تحریک غیرت تامین معاش مرد و ترغیب او به کار و تامین آن است ولی متاسفانه این گونه نیست و دقیقا تخریب کلیت زندگی مشترک شماست چرا که مرد شما به احترام، حفظ اقتدار و داشتن انگیزه کار و تلاش نیاز دارد و شما دقیقا همان را نشانه رفته اید و تخریب کرده اید.
شکایت به جای بیان توقعات ممنوع
اگر در گفت وگو با همسرتان مشکل دارید، به احتمال قوی شما توقعات تان را طرح نمی کنید بلکه به نوعی انتظارات تان را تحمیل می کنید یا بدتر از آن، همسرتان را تهدید می کنید. اگر مرد هستید با اعمال قدرت و محرومیت های خاص و اگر زن هستید با ناآرام کردن فضای خانه یا اعمال فشارهای ناپسند مردان.
مشکل این جاست که ابراز خشم و عصبانیت با ابراز خود منطقی شما ترکیب می شود و متاسفانه حتی اگر حرف منطقی بزنید چون لحن و شکل مستبدانه ای دارد نه تنها پذیرش نمی شود بلکه دفاع طرف مقابل را برمی انگیزد.
بنابراین توصیه اکید می شود در هنگام خشم و عصبانیت نه تصمیم بگیرید و نه پرحرفی کنید. برعکس آن هم صدق می کند یعنی در خوشحالی مفرط نیز چنین کارهایی نکنید.همیشه و بعد از آرام شدن، خواسته ها و انتظارات خود را با مختصاتی که در ادامه مطرح می شود، بیان کنید.
عدم تفاهم با همسر
توجه افراطی به گذشته ممنوع
علت دیگر نداشتن تفاهم کلامی زوج، توجه افراطی آن ها به گذشته و طرح و نقد رفتارها و مشکلات قدیمی و کهنه یکدیگر است که متاسفانه نه تنها هیچ دردی را دوا نمی کند بلکه موجب افزایش دفاع و خشم طرف مقابل می شود. زن و شوهرها باید یاد بگیرند به شدت از گذشته نگری پرهیز و در زمان اکنون طرح موضوع کنند. گفتن واضح و شفاف خواسته ها و انتظارات خود بدون چاشنی تلخ گذشته نگری، مفهوم این حرف ها بود. به یک مثال در این باره توجه کنید. «من انتظار دارم در معاشرت با اقوام و خویشانم، این قدر مته به خشخاش نگذاری و مثل سری قبل خودخواهی نکنی و بدون قید و شرط بیایی.
اگر یادت باشه چندین بار این کار را کردی و دیگه عصبیم می کنی.» اگر دقت کنید درخواست این فرد منطقی و شفاف بود اما با چاشنی تلخی که به آن اشاره کرد، درخواست وی نه تنها دیده نمی شود بلکه باید منتظر شنیدن سابقه رفتارهای اشتباه خود از منظر همسرش نیز باشد و متعاقب آن شدت گرفتن این چرخه غلط. اما اگر درخواست بالا با یک چاشنی دیگر مطرح می شد، آیا اثر بخشی بیشتری نداشت: «ممنونم که با حوصله و خویشتن داری، بیشتر مواقع به دید و بازدید اقوام من آمدی. بعضی مواقع هم که مکدر شدی، من از طرف آن ها عذر خواهی می کنم.»
شوخی های نامناسب ممنوع
یک اشتباه رایج در آقایان، تهدید همسر خود به ترک رابطه حتی به شوخی و طنز و بدتر از آن به صورت جدی است که در واقع برای مرد نشانه بی نیازی، استقلال و قدرت است و برای زن نشانه بی اعتنایی و بی اهمیت بودن و در نهایت ناامنی.
ذات زنانه براساس تکامل و غریزه دایم در پی اطمینان جویی و تایید شدن از سوی مرد عاطفی و رسمی خود است که در تجرد، بیشتر پدر و در تاهل بیشتر وظیفه همسر است. بنابراین اگر شما به عنوان مرد دایم با طرح انتظارات با چاشنی تهدید به ترک رابطه، وی را مورد حمله قرار دهید بی تردید کمر به تضعیف و تخریب رابطه خود و وی گماردید.
تهدید ممنوع
هرگز تهدید نکنید و اگر ناخودآگاه اشتباهی رخ داد با قدری سکوت و تامل عذرخواهی کنید و سپس ادامه دهید.
- هر یک از زوجین باید بکوشد با روان شناسى همسرش آشنا شود تا بداند زن یا مرد به چه امورى بها مى دهد و نظام ارزشى اش چگونه است; براى مثال معمولا زن به وابسته بودن، کسب امنیت عاطفى و مورد حمایت واقع شدن اهمیت مى دهد و مردان مى خواهند مستقل و خود مختار باشند و آزادى عمل را داراى ارزش مى دانند .
مسؤولیت رسیدن به تفاهم را بپذیرید
بکوشید، با ایجاد کانونى گرم و صمیمى، تمام اعضاى خانواده به ویژه زن و شوهر مسؤولیت رسیدن به تفاهم را پذیرا شوند .
به نیمه پر لیوان توجه کنید
بکوشید در سراسر زندگى، به خصوص در روابط بین خود و همسرتان، به جاى هر گونه پیش داورى یا مشاهده اشکالات و ضعف ها نقاط مثبت و قوت را ببینید; به عبارت دیگر، به جاى توجه به نیمه خالى لیوان به نیمه پر آن توجه کنید .
هيچ دونفري پيدا نميشوند كه از هر نظر با هم يكسان باشند
با همه اين تفاصير ميتوان گفت تقاهم كامل و قطعي كه هيچگونه كم و كاستي در آن نباشد وجود ندارد، علاوه بر آنان احتمال انكه زن و مرد در فكر و سليقه و همچنين ويژگي هاي اخلاقي و روحي خود هيچ تفاوتي نداشته باشند صفر است! چرا كه خلقت هرانسان با انساني ديگر متفاوت است و در ميان ميليار ميليارد انساني كه روي كره زمين زندگي ميكنند هيچ دونفري پيدا نميشوند كه از هر نظر با هم يكسان باشند.
گردآوری: بخش زناشویی بیتوته