نگاه کردن نوزاد در آینه هیچ گونه خطری برای او نخواهد داشت
پژوهشگران معتقد هستند بخش مهمی از فعالیت های مغزی نوزاد صرف درک و پردازش چهره ها می شود به اعتقاد متخصصین اطفال، روان شناسان کودک و حتی مقالات علمی سرتاسر جهان نگاه کردن نوزاد در آینه هیچ گونه خطری برای او نخواهد داشت و این باور که با نگاه کردن نوزاد به آینه سلامتی او به خطر خواهد افتاد خرافاتی بیش نیست.
نگاه کردن نوزاد به آینه چه فوائدی برای او دارد؟ آیا نگاه کردن و بازي با آینه میتواند به رشد مهارت های کودک کمک کند؟ نوزاد از نگاه کردن به چه چیز لذت می برد؟ تصویر مورد علاقه نوزاد نگاه کردن چهره یک انسان است. برای نوزاد اصلا مهم نیست که چهره چه کسی را در آینه می بیند. فقط کافی است آینه را در مقابل صورت او بگیرید تا او بتواند بازتاب صورت خودش را در آینه ببیند.
آیینه" به کودک این امکان را می دهد تا تصویری از تمام بخش های بدنش را ببیند. در اینصورت این تصویر شمایی کلی است و مانند عکس ها و نقاشی ها پاره پاره و بخش بخش نیست.
بسیاری از روانشناسان و صاحبنظران تربیت کودک، این کنجکاوی را مرحله سرنوشت ساز در زندگی کودک می دانند که در شکل گیری برداشت و تفسیری از خود بسیار مهم است. بازي در برابر آینه می تواند کمکی ارزشمند برای رشد و آگاهی او باشد.
نگاه کردن نوزاد و دقت برای تشخیص چهره چه در آینه و چه در رابطه مستقیم به رشد و شناخت او از دنیای اطرافش کمک می کند.
نوزادان با نگاه کردن به آینه یاد می گیرند خود را با گذشت زمان بشناسند
مطالعات نشان می دهد که نگاه کردن نوزاد به آینه باعث می شود خود را با گذشت زمان بشناسند. روند رشد نوزادان به این شکل نیست که یک روز یک دفعه از خواب بیدار شوند و خودشان را تشخیص بدهند. این یک روند زمان بر است. مولفه های مختلفی در این خودشناسی نقش دارند، مانند شناخت صورت، بدن و غیره. این شناخت کم کم بوده و در نقاط مختلف رشد کودک اتفاق می افتد. به همین دلیل آیینه ها ابزاری خوب برای کمک به این پیشرفت هستند.
نگاه کردن نوزاد در آینه به او انگیزه حرکت می دهد
نگاه کردن نوزاد در آینه به او انگیزه حرکت می دهد به عنوان نمونه درصورتی که کودکی دارید که قادر است سینه خیز و یا چهار دست وپا حرکت کند یک آینه در برابر او قرار دهید و حرکات او را زیر نظر بگیرید. شما مشاهده خواهید کرد که کودک با توجه در آینه تلاش می کند حرکات بیشتری انجام دهد و حرکات خود را در آینه با دقت بررسی می کند.
بازی با آینه فرصت مناسبی را برای رشد سالم کودک و کمک به یادگیری او فراهم می کند. کاملا واضح و روشن است که این بازی در توسعه و گسترش سیستم بینایی نوزاد نیز نقش بسیار موثری دارد. در هنگام خوابانیدن نوزاد بر روی شکم میتوانید برای بازی با او از یک آینه استفاده کنید. به این ترتیب نوزاد به علت سرگرم شدن مدت زمان بیشتری را بر روی شکم مانده و این کار سبب رشد بهتر عضلات و تقویت توانایی جسمی نوزاد خواهد شد.
بازی با آیینه در پیشرفت مهارت های زبانی نوزاد نیز مؤثر است. هرچند نوزاد در این سن هنوز با معنای کلمات اشنا نشده ولی با اشاره به قسمت های گوناگون چهره آنها را نام برده و در مورد آنها با نوزاد حرف بزنید. گفت و گو با نوزاد روشی عالی برای توسعه مهارت های کلامی وی به شمار می رود.
نگاه کردن کودک نوپا در آینه میتواند تأثیر بسزایی در یادگیری راه رفتن او داشته باشد
آینه ها صرفا برای نوزادان وسیله ای برای رشد نیستند، آینه ها برای کودکان نو پا نیز عالی هستند! آینه ها به کودکان نو پا اجازه میدهند تا به پیشرفت خودشناسی ادامه بدهند. همان طور که گفته شد خودشناسی فرایندی است که چندین سال طول میکشد تا بالفعل شود.
نگاه کردن نوزاد در آینه و مخصوصاً نگاه کردن کودکان نوپا در آیینه میتواند تأثیر بسزایی در پیشرفت یادگیری راه رفتن او داشته باشد. همچنین شما می توانید با پرسیدن سؤالاتی مثل چه کسی در آینه است؟ و یا تو کجایی؟ او را در فرآیند خودشناسی یاری دهید.
بازی با آینه به کودک شما کمک میکند تا نحوه تمرکز، ردیابی تصاویر و کارهای خارق العاده ای را که یک صورت میتواند انجام دهد، بیاموزد. همچنین کودک میتواند با نشان دادن احساسات گوناگون در چهره خود مانند لبخند، اخم، گریه و با تعاملش با شما یا با خواهر و برادرش رشد اجتماعی و عاطفی اش را ارتقاء دهد.
کودکان از ۱۶ تا ۱۸ ماهگی به بعد بتدریج تشخیص می دهند که کودکی که در آینه است خودشان هستند. در ۱۸ ماهگی حدود ۵۰ درصد و در ۲۴ ماهگی حدود ۶۵درصد کودکان به این تشخیص می رسند. تشخیص خود در آینه یکی از تست هایی است که رشد شخصیتی کودک را نشان می دهد.
در واقع به وسیله آینه کودک درمی یابد که خود حقیقی او چه شکلی است و همچنین درمی یابد که لبخند و حالات مختلف صورت او و حرکات دست و پای او چطور انجام می شود. بنابراین آیینه ها نه تنها وسیله مضری برای کودک نیستند بلکه اگر نکات ایمنی را هنگام استفاده از آن ها رعایت کنیم و از خطرهایی مانند شکستن آینه و یا سقوط آینه جلوگیری کنیم، آینه ها می توانند بهترین ابزار برای رشد اجتماعی، عاطفی و عقلی کودک باشند.
هرچند رفتار هر کودک با کودک دیگر متفاوت است ولی در ادامه به مراحل کنجکاوی کودک در موقع مشاهده تصویر خود در آیینه اشاره می شود:
• نوزادان شیرخواره( ازبدو تولد تا 8 ماهگی) به عکس خود در آیینه نگاه می کنند.
• نوزادان بزرگتر( 8 تا 18 ماهه) با مشاهده عکس خود در آیینه لبخند زده و یا اصواتی را از خود تولید می کنند.
• کودکان نوپا( 15 تا 36 ماهه) در موقع تماشای تصویر خود در آیینه و لمس بینی، سر و یا سایر بخش های بدن که فقط در آینه قادر به دیدن آنها می باشند نشان می دهند که وجود خود را به رسمیت شناخته اند.
نگاه کردن نوزاد در آینه باعث بهبود مهارت زبانی می شود
با اشاره به عکس نوزاد در داخل آینه صورت زیبای او را به خودش نشان دهید. بینی نوزاد را لمس کنید. موهایش را نوازش کنید. گوش هایش را به آرامی کشیده و بخش های مختلف چهرهاو را نام ببرید. اگرچه نوزاد در این سن هنوز با معنای کلمات آشنایی ندارد ولی با این حال انجام این بازی باعث خنده و خوشحالی بسیار او خواهد شد!
یک آینه دستی کوچک را به کنار گهواره نوزاد بسته و یا زمانی که او را بر روی شکم خوابانده اید آیینه را بر روی زمین و در در برابر او قرار دهید. به این ترتیب نوزاد با تماشای تصویر خودش در آیینه سرگرم شده و رغبت بیشتری به ماندن در گهواره و یا خوابیدن بر روی شکم نشان خواهد داد.
شاید مطلبی که می خواهیم بگوییم اندکی عجیب و یا حتی مسخره باشد؛ ولی تمرین خوبی برای فهمیدن این مسئله است که فرزندتان چه شناختی از تصویر خودش دارد.
یک آینه به او بدهید تا خودش را در آن ببیند. بعد از مدتی، او را سرگرم کنید و بدون این که متوجه شود روی بینی اش را با ماژیک کمی قرمز کنید. عکس العمل کودک باتوجه به سنش متفاوت خواهد بود. در حدود یک سالگی، او با دقت به تصویرش نگاه می کند و علامت خنده‌دار روی بینی را نشان می دهد. هنگامی که تقریباً به 15 ماهگی نزدیک می شود، آیینه را لمس می کند تا این لکه قرمز را از بین ببرد، از 18 ماهگی کم کم میتواند تشخیص دهد که باید بینی اش را تمیز کند.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته
