لوازم آرايشي ايمن جزئي ضروري از مراقبت‌هاي پوستي هستند. آيا مي‌دانيد كه بيشتر لوازم آرايشي و بهداشتي و محصولات مراقبت از پوست مي‌توانند موجب سوزش پوست، حساسيت و يا حتي خطرات جدي‌تر سلامتي شوند. برخي از اين مواد حتي مي‌توانند روي مقدار هورمون‌هاي بدن تاثير بگذارند و مشكلات فراواني را براي خانم‌ها به وجود بياورند. مواد شيميايي سمي فقط به لوازم آرايشي محدود نمي‌شوند و مي‌توانند در تمامي مواد شوينده بهداشتي كه در زندگي روزمره با آنها سروكار داريم نيز وجود داشته باشند.
بسياري از محصولات حاوي اسانس‌ها و خوشبو كننده‌هاي مصنوعي هستند كه مي‌توانند ايجاد حساسيت پوستي كنند. با وجود تمام اين خطرات، با چند دقيقه تامل و آموزش مي‌توانيد نكات ايمن لوازم آرايشي را بياموزيد و يك عمر با اين آگاهي در سلامت و ايمني به سر ببريد. حتي محصولاتي كه مخصوص پوست‌هاي حساس ساخته مي‌شوند نيز گاهي حاوي موادي هستند كه پوست نمي‌تواند آنها را تحمل كند و به آن واكنش نشان مي‌دهد. اگر پوست شما حساس است، از مصرف هر نوع ماده‌اي كه از ايمني آن صد در صد مطمئن نيستيد، خودداري كنيد. اولين قدم براي آگاهي از ايمني لوازم آرايشي، خواندن برچسب محصول و آشنايي با مواد تشكيل دهنده آن است. نگاهي به برچسب شامپو، نرم كننده، خمير دندان، عطر، لوازم اصلاح و كرم‌هاي پوست و آرايشي خود بيندازيد و ببنيد آيا هر يك از آنها حاوي مواد زير هستند:
عطرها و اسانس‌هاي مصنوعي
رايحه‌ها يكي از پنج آلرژن‌‌هاي معروف بوده و براي مغز سمي هستند. اكثر افراد داراي حساسيت، با استشمام يك رايحه مصنوعي دچار سرگيجه، احساس بيماري و يا حالت تهوع مي‌شوند. اگر پوست حساس داريد، از مصرف هر نوع عطر و يا محصولي كه حاوي اسانس‌هاي مصنوعي است، خودداري كنيد. پارابــن‌هـا هـمــچون Butlyparaben Methlyparaben و Propylparaben به عنوان نگهدارنده در محصولات آرايشي، بهداشتي به كار مي‌روند و پژوهش‌ها نشان مي‌دهند كه اين مواد باعث واكنش‌هاي حساسيتي، سوزش پوست و آسيب به سيستم ايمني بدن، ريه‌ها و چشم‌ها مي‌شوند. اتحاديه اروپا استفاده از آنها را در محصولات آرايشي بهداشتي ممنوع كرده است.
اين ماده كه با نام SLS شناخته مي‌شود، در اكثر شامپوها و خمير دندان‌ها وجود دارد و در تهيه برخي از شست‌وشو دهنده‌هاي دهان و لوازم آرايشي و محصولات مراقبت از پوست و مو نيز به كار مي‌رود. پژوهش‌ها نشان مي‌دهند اين ماده علاوه بر اينكه پوست را تحريك مي‌كند، سرطان‌زاست و در سيستم غدد درون ريز و توليد مثل اختلال ايجاد مي‌كند و هنگام استفاده از خمير دندان حاوي اين ماده، افراد حساس دچار آفت دهاني مي‌شوند.
نفت يا نفت‌خام
آيا دلتان مي‌خواهد از محصولاتي استفاده كنيد كه ماده تشكيل دهنده آن همان ماده تشكيل دهنده بنزين و سوخت خودروست؟ محصولاتي كه از فرآورده‌هاي نفتي ساخته مي‌شوند، سرطان‌زا هستند. مواد طبيعي و موثرتر بسياري پيرامون شما وجود دارند كه مي‌توانيد از آنها استفاده كنيد. مواد نگهدارنده‌اي همچون Thimerosal بسيار سمي هستند و موجب اختلال در سيستم عصبي مي‌شده و پوست را تحريك مي‌كنند. اين ماده در تهيه واكسن و لوازم آرايشي چشم و ابرو همچون ريمل به كار مي‌رود و در صورت استفاده طولاني مدت مي‌تواند به چشم‌ها آسيب برساند. پژوهش‌ها نشان مي‌دهند كه اين ماده سرطان‌زاست و دستگاه تناسلي و سيستم ايمني و ارگان‌هاي ديگر بدن را تحت تاثير قرار مي‌دهد. در حال حاضر استفاده از اين ماده در كانادا ممنوع اعلام شده است. فرمالدئيد معمولا شامل DMDM و Diazolidinyl Area و Imidazolidinyl و Hydroxy methyl sodium مي‌شود. اين مواد بسيار خطرناكند و معمولا در تهيه دستمال‌هاي مرطوب به كار مي‌روند. در واقع، آنها سرطان‌زا هستند و موجب مشكلات رشد، اختلال غدد درون ريز، آلرژي و مسموميت و اختلال در سيستم ايمني بدن مي‌شوند.
محصولات حيواني
از اين محصولات در تهيه شمع، صابون، كرم اصلاح، لوازم آرايشي، رنگ مو، مداد رنگي و لاستيك استفاده مي‌شود. علاوه بر نگراني‌هاي اخلاقي، مواد شيميايي و هورموني موجود در بدن حيوانات ساختار بدن را بر هم مي‌زنند و واكنش‌هاي آلرژيك، دانه‌هاي سرسياه و اگزما را به همراه دارند.
فتالات
در لوازم آرايشي، به خصوص لاك‌هاي ناخن يافت مي‌شود و به راحتي از طريق پوست جذب بدن مي‌شود، همچنين در ناباروري مردان و آسيب به اسپرم و صدمه به جنين نقش دارد و در سنين باروري زنان مي‌تواند موجب نازايي آنها شود، اگر چه جايگزين‌هاي امني نيز براي آن وجود دارند كه معمولا نوع لهستاني آن فاقد فتالات است و استفاده از اين ماده در اروپا ممنوع مي‌باشد.
تولوئن
حلالي است كه در بيشتر حلال‌هاي لاك وجود دارد و توسط انجمن بين‌المللي استاندارد عطرها، به طور بالقوه سرطان‌زا شناخته شده است. اين ماده در افراد حساس مي‌تواند سبب سوزش چشم، ريه و پوست شود و در برخي تحقيقات آمده است كه مي‌تواند موجب مسموميت سيستم عصبي و ايمني بدن شود و استنشاق آن در طول زمان به مسموميت و سرگيجه منجر مي‌گردد.
عوامل و مواد فوم ساز
موا فوم‌سازهمچون Dea موجب تحريك پوست و ضعف سيستم ايمني مي‌شوند و با تضعيف سيستم ايمني، احتمال ابتلا به مشكلات پوست افزايش مي‌يابد و بالقوه موجب سرطان و اختلال در سيستم غدد درون ريز مي‌شود.
الكل‌ها
برخي از انواع الكل‌ها كه در تهيه لاك‌ها و عطرها به كار مي‌روند، موجب خشكي و ترك پوست، پيري زودرس و ايجاد لكه‌هاي قهوه‌اي رنگ مي‌شوند. ترك خوردن پوست نيز شرايط رشد باكتري‌ها و سموم را فراهم مي‌كند. اين مواد با نقايص هنگام تولد (مادر زادي) و ايجاد حساسيت‌ها ارتباط مستقيم دارند و كساني كه هر روز به واسطه شغل‌شان در تماس با اين مواد هستند، به مرور پوست و بافت‌هاي بدن آنها آسيب مي‌بيند. الكل استريل، اثر مضري روي پوست ندارد و استفاده از آن در لوازم آرايشي ايمن است.
آلومينيوم
در تهيه ضد آفتاب‌ها و دئودورانت‌ها از آن استفاده مي‌شود و پژوهش‌ها نشان مي‌دهد كه در مغز اختلال ايجاد كرده و موجب آلزايمر و اختلالات مغزي مي‌گردد. مواد غير سمي و جايگزيني وجود دارند كه توليد كنندگان به راحتي مي‌توانند از آن استفاده كنند؛ مثلا نوع طبيعي آلومينيوم به نام «آلوم» به راحتي جذب بدن نمي‌شود و استفاده از آن كاملا ايمن است.
Triclosan
يك ضد باكتري است كه بسياري از توليد كنندگان در تهيه صابون و محصولات مراقبت از پوست از آن استفاده مي‌كنند. گاه در برخي از آفت‌كش‌هاي شيميايي كشاورزي نيز به كار مي‌رود. هنگامي كه دستان خود را با اين ماده مي‌شوييد در واقع باكتري‌ها را از بين مي‌برد و علاوه بر باكتري‌هاي مفيد، مي‌تواند باكتري‌هاي مفيد دستگاه گوارش را نيز از بين ببرد؛ چرا كه به راحتي جذب مي‌شود؛ در نتيجه سيستم ايمني بدن را تضعيف مي‌كند و مقاومت بدن را در برابر بيماري‌ها كاهش مي‌دهد. روغن‌هاي طبيعي به كار رفته در محصولات مراقبت از پوست بايد به آرامي سرد شوند و فاسد نشده و سالم باشند. هنگامي كه روغن‌هاي طبيعي گرم مي‌شوند، بسياري از خواص تغذيه‌اي آنها از بين مي‌رود و حتي گاه سمي مي‌شوند.
نكات مهم
مواردي كه در اينجا به آن اشاره كرديم، كامل نيست، ولي با همان اطلاعات محدود اگر بر چسب محصولات آرايشي و بهداشتي خود را بخوانيد، ممكن است شوكه شويد كه حتي در بهترين اين محصولات نيز احتمالا يكي از اين مواد سمي و خطرناك وجود دارد. اكثر شما به نوعي مشكلات ناشي از استفاده اين مواد را تجربه كرده‌ايد كه اين مشكلات گاه در اثر مصرف مداوم و طولاني مدت و گاهي به دليل اولين بار مصرف ايجاد مي‌شوند. سازمان غذا و انجمن دارويي امريكا براي به حداقل رساندن خطرات ناشي از مصرف لوازم آرايشي، رعايت نكات زير را به همه افراد توصيه مي‌كند.
قبل از رفتن به رختخواب، صورت خود را از مواد آرايشي پاك كنيد. وجود لوازم آرايشي به طور دائم بر روي پوست موجب واكنش‌هاي حساسيتي و افزايش احتمال خطر مي‌شود. حداقل اجازه دهيد پوست شما يك شب تا صبح نفس بكشد.
به محض اينكه درب لوازم آرايشي را باز مي‌كنيد در معرض باكتري‌ها قرار مي‌گيرند و برخي از مواد نگهدارنده نمي‌توانند با اين باكتري‌ها مبارزه كنند؛ پس همواره پس از استفاده از لوازم آرايشي درب آنها را محكم ببنديد.
افزودن آب به لوازم آرايشي موجب رقيق شدن و كاهش تاثير مواد نگهدارنده آنها و افزايش احتمال رشد باكتري‌ها مي‌شود.
مواد كهنه موجب تورم و تحريك پوست مي‌شوند، به عمر مفيد درج شده بر روي لوازم آرايش دقت كنيد.
به اشتراك گذاشتن لوازم آرايشي ساده‌ترين روش انتشار باكتري است كه مي‌تواند تبخال، خشكي و تورم را به راحتي انتقال دهد.
در صورتي كه پوست‌تان به مواد آرايشي واكنش نشان داد، مصرف آنها را فورا متوقف كنيد.
از مصرف لوازم آرايشي كه تغيير رنگ و بو داده‌اند، خودداري ورزيد.
قبل از استفاده از لوازم آرايشي دست و صورت خود را كامل بشوييد و تميز كنيد.
در صورتي كه دچار عفونت چشمي هستيد، تمامي لوازم آرايش چشم خود را دور بريزيد و پس از بهبودي از لوازم نو استفاده كنيد.
از قرار دادن لوازم آرايشي در معرض نور خورشيد خودداري كنيد، چرا كه مواد نگهدارنده به راحتي تحت نور تجزيه مي‌شوند.
توجه داشته باشيد كه واكنش و حساسيت به مواد آرايشي علاوه بر كيفيت، به شرايط پوست و سيستم ايمني بدن نيز بستگي دارد؛ بنابراين هر چقدر پوست سالم‌تر باشد، احتمال ابتلا به عوارض كاهش مي‌يابد. اگر پوست شما دچار خراش، بريدگي، سوختگي و يا جوش است، تا بهبودي كامل از مصرف لوازم آرايشي خودداري كنيد.
قبل از استفاده از لوازم آرايشي بر روي پوست، كمي از آن‌را پشت بازوي خود تست كنيد و در صورت مشاهده هر يك از علائم حساسيت همچون سوختگي، سوزش، خارش و قرمزي، آن را كنار بگذاريد.
فراموش نكنيد كه زيبايي دروني و طبيعي بهتر از زيبايي مصنوعي و ساختگي است كه عوارض نيز به همراه دارد.
منبع:دنیای سلامت
